Το περιεχόμενο των ασφαλιστικών δικαιωμάτων δε σχετίζεται μόνο με τις συντάξεις, αλλά συνολικά με την προστασία του εργαζομένου τόσο κατά τη διάρκεια που βρίσκεται μέσα στην παραγωγή όσο και όταν αυτός θα είναι ανίκανος για εργασία. Είναι κατάκτηση των εργαζομένων διότι δημιουργεί πλέγμα προστασίας από ένα σύστημα που καθημερινά τους φθείρει, τους αντιμετωπίζει σαν κόστος. Η κατάργηση του δικαιώματος της Κοινωνικής Ασφάλισης είναι σημαντική πλευρά απελευθέρωσης της εκμετάλλευσης των εργαζομένων.
Οπως και κάθε άλλο δικαίωμα και κατάκτηση στον καπιταλισμό έτσι και τα ασφαλιστικά και συνταξιοδοτικά δικαιώματα βρίσκονται υπό αίρεση και είναι συνεχώς υπό αμφισβήτηση. Η τύχη τους κρίνεται από την κατάσταση της ταξικής πάλης και τον εκάστοτε συσχετισμό δύναμης.
Το ζήτημα της Κοινωνικής Ασφάλισης δεν είναι λογιστικό ζήτημα αλλά αναμφίβολα ταξικό. Ως τέτοιο αποτελεί πεδίο σύγκρουσης με το κεφάλαιο, τις κυβερνήσεις και τα κόμματά του. Για τους μονοπωλιακούς ομίλους, τα μισθολογικά και ασφαλιστικά ζητήματα αποτελούν τα θεμέλια της ανταγωνιστικότητας. Η ανταγωνιστικότητα, είτε σε περίοδο ανάπτυξης είτε σε περίοδο κρίσης, βαφτίζεται «εθνικός στόχος» που γι' αυτόν πρέπει να υπάρχουν, κατά την άρχουσα τάξη, συμβιβασμοί και θυσίες, ανοχή και υπομονή σε βάρβαρα μέτρα.
Οι εργαζόμενοι δεν έχουν τα ίδια συμφέροντα με τα μονοπώλια. Δεν είναι δικό μας στοίχημα και «εθνική υπόθεση» η ανταγωνιστικότητα. Δεν υπάρχει σύγκλιση συμφερόντων στο έδαφος της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Οι ανατροπές που έρχονται στο Ασφαλιστικό δεν είναι για να εξισώσουν αδικίες, δεν έρχονται για να εξορθολογήσουν το σύστημα, την κάλυψη των αναγκών μας αλλά για να αυξήσουν την εκμετάλλευση, να ενισχύσουν τις εταιρείες ιδιωτικής ασφάλισης και τις ιδιωτικές επιχειρήσεις στην Υγεία και την Πρόνοια.
Οπως και σε κάθε άλλο ζήτημα που καθορίζει τους όρους πώλησης της εργατικής δύναμης έτσι και στο ζήτημα της Κοινωνικής Ασφάλισης, εργαζόμενοι και εργοδότες έχουν αντιτιθέμενα και συγκρουόμενα συμφέροντα. Το κεφάλαιο αντιμετωπίζει την Κοινωνική Ασφάλιση ως «κόστος» από το οποίο πρέπει να απαλλαγεί για να αυξήσει την κερδοφορία του. Θεωρεί τα ασφαλιστικά δικαιώματα, τις υπηρεσίες και τις παροχές Υγείας, δαπάνες. Με βάση αυτούς τους δείκτες αντιμετωπίζει το ζήτημα λογιστικά. Η επίθεση και οι αντεργατικές παρεμβάσεις στο Ασφαλιστικό που ξεκίνησαν πιο αισθητά από το 1990 και μετά (ν. Σιούφα, Ρέππα, Πετραλιά) αποδεικνύουν πως, με πρόσχημα την κρίση, επιταχύνθηκαν σχεδιασμοί χρόνων, που είχαν ως επίκεντρο την πλήρη απαλλαγή της εργοδοσίας και του κράτους από την ευθύνη της Κοινωνικής Ασφάλισης.
Η επιχειρηματολογία τους είναι φτηνή και απαιτεί ξεσκέπασμα. Για τα ελλείμματα που επικαλούνται, δε φταίνε οι εργάτες. Δεν είναι αυτοί που έσπρωξαν τις εισφορές τους στη στερέωση του καπιταλιστικού συστήματος στη χώρα μας από το 1950 έως σήμερα ή στο τζογάρισμα του χρηματιστηρίου και στα δομημένα ομόλογα. Δεν ήταν επιλογή τους το πρόσφατο «κούρεμα» στα αποθεματικά. Οταν υπάρχει έλλειμμα και καταλήστευση του ιδρώτα των εργαζομένων σημαίνει πως κάπου αλλού υπάρχει πλεόνασμα και κερδοφορία.
Η ανεργία, η ανασφάλιστη εργασία, τα χαμηλά μεροκάματα, οι ελαστικές σχέσεις εργασίας, οι οποίες αξιοποιούνται ως πλευρές που επιφέρουν πλήγματα στα οικονομικά των Ταμείων δεν αποτελούν ευθύνη των εργαζομένων. Κανένας εργάτης δεν επέλεξε να είναι άνεργος και στις ουρές των ΟΑΕΔ, σε 5μηνα κακοπληρωμένα προγράμματα, να δουλεύει «μαύρα» χωρίς δικαιώματα με μισθούς των 200 και 300 ευρώ. Αξιοποιούν πλευρές της εκμετάλλευσης των εργαζομένων, όπως ανασφάλιστη εργασία, μερική απασχόληση, κλέψιμο εισφορών, που με την καπιταλιστική κρίση οξύνονται και επιδεινώνουν τη ζωή της εργατικής οικογένειας και των Ταμείων, για να λάβουν ακόμα πιο βάρβαρα μέτρα με τη δικαιολογία ότι δεν αντέχουν τα Ταμεία. Οπως λέει, δηλαδή, ο λαός μας «και κερατάς και δαρμένος».
Ο ισχυρισμός της κυβέρνησης, για την ανάγκη ανατροπών στο ασφαλιστικό σύστημα, λόγω του δημογραφικού και της λεγόμενης γήρανσης του πληθυσμού, είναι απάνθρωπος. Η επέκταση των ελαστικών μορφών απασχόλησης, η εντατικοποίηση της δουλειάς, οι βλαβεροί παράγοντες που σαρώνουν τη ζωή και την ασφάλεια των εργαζομένων στους τόπους δουλειάς, οι σύγχρονες επαγγελματικές ασθένειες, κάνουν αναγκαία τη λήψη ουσιαστικών μέτρων προστασίας της ζωής, της ασφάλειας και της Υγείας τους, τη μείωση του εργάσιμου χρόνου και του ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης, τη διεύρυνση και όχι τον αποχαρακτηρισμό των Βαρέων και Ανθυγιεινών.
Με βάση το σημερινό επίπεδο της οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, με βάση τον παραγόμενο πλούτο και την κερδοφορία του κεφαλαίου, το ζήτημα από την πλευρά των εργαζομένων δεν τίθεται μόνο από την αμυντική σκοπιά της ενίσχυσης του δημόσιου και καθολικού χαρακτήρα της Κοινωνικής Ασφάλισης, αλλά και από τη σκοπιά της αντιστοίχισης των ασφαλιστικών δικαιωμάτων με τις σύγχρονες ανάγκες. Δεν είναι ρεαλισμός σήμερα να διεκδικεί το εργατικό κίνημα αιτήματα που αντιστοιχούσαν στις συνθήκες που υπήρχαν στα τέλη του 19ου αιώνα και έφερναν στο προσκήνιο τα ασφαλιστικά δικαιώματα για την νεογέννητη εργατική τάξη.
Οι ανατροπές στο σύστημα της Κοινωνικής Ασφάλισης εντάσσονται μέσα στο πλαίσιο της ανάκαμψης της καπιταλιστικής κερδοφορίας, της εξόδου από την κρίση προς όφελος των μονοπωλίων και των επιχειρηματικών ομίλων. Οι ανατροπές αυτές είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τα μέτρα για το τσάκισμα των μισθών και τις εργασιακές σχέσεις. Αποτελούν σημαντικό κομμάτι στο σύνολο των μέτρων που στοχεύουν στη μείωση «του μισθολογικού και μη μισθολογικού κόστους» που πρέπει να συγχρονίζονται στις «μεταβαλλόμενες συνθήκες της αγοράς εργασίας» (5μηνα προγράμματα, μερική απασχόληση) και «της κοινωνικής πραγματικότητας» (ιδιωτικοποίηση Υγείας, Πρόνοιας). Με απλά λόγια, μισθοί και Ασφάλιση λογίζονται ως κόστος, άρα θα πρέπει και να μειωθούν.
Τα μέτρα που παίρνονται είναι συνδυαστικά, με στόχο την εξασφάλιση για τα μονοπώλια και τις επιχειρήσεις ακόμη φθηνότερης εργατικής δύναμης. Οι ανατροπές που υπήρξαν έως σήμερα, αλλά και αυτά που συζητούν αυξάνουν το βαθμό εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, θωρακίζουν τα κέρδη των επιχειρηματικών ομίλων. Το χτύπημα στις Συλλογικές Συμβάσεις, η νομοθετική ρύθμιση του κατώτερου μεροκάματου, τα κακοπληρωμένα προγράμματα απασχόλησης, η απελευθέρωση των απολύσεων, το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, η αμφισβήτηση του δικαιώματος στην απεργία και η παρέμβαση στις συνδικαλιστικές οργανώσεις μαζί με τις ανατροπές στην Κοινωνική Ασφάλιση έχουν ενιαίο χαρακτήρα, είναι συμπληρωματικά.
Η συρρίκνωση και η υποβάθμιση της δημόσιας Κοινωνικής Ασφάλισης οδηγεί στη μετατροπή της σε ένα ελάχιστο «δίκτυο προστασίας» από τη φτώχεια και την εξαθλίωση με μια βασική σύνταξη έως 360 ευρώ, με αυξήσεις στα όρια ηλικίας, με υποβαθμισμένες παροχές Υγείας, με μειωμένα ασφαλιστικά δικαιώματα και κατάργηση κοινωνικών επιδομάτων, σε κατεύθυνση κατάργησης των επικουρικών συντάξεων και εισόδου των ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών.
Στόχος είναι το χτύπημα του κοινωνικού και συλλογικού χαρακτήρα της Κοινωνικής Ασφάλισης και η λειτουργία του σε ατομική βάση. Δηλαδή, να γίνει ατομική υπόθεση του καθένα η προστασία του, να στηρίζει την ασφάλειά του σε επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν την Ασφάλιση ως πεδίο κερδοφορίας. Το κράτος επιδιώκει να αποτινάξει από την ευθύνη του καθετί που σχετίζεται με το πλέγμα προστασίας των εργαζομένων και να λειτουργεί ως εγγυητής και φύλακας της «επιχειρηματικότητας».
Ωριμο αίτημα της εποχής, ρεαλιστικό και αντίστοιχο των σύγχρονων αναγκών είναι η πάλη για μια δημόσια καθολική υποχρεωτική Ασφάλιση, που περιλαμβάνει, τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα, τις υπηρεσίες πρόληψης και αποκατάστασης Υγείας, τις παροχές και υπηρεσίες Κοινωνικής Πρόνοιας.
Η αποκατάσταση των αδικιών σημαίνει σε πρώτη φάση επαναφορά των συντάξεων στα επίπεδα του 2009, κατάργηση των αντιασφαλιστικών νόμων, μειώσεις στα όρια ηλικίας, επαναφορά και διεύρυνση μέτρων προστασίας στους ανέργους, στην προστασία της μητρότητας. Οσον αφορά το ζήτημα της Υγείας και της Πρόνοιας όλοι οι εργαζόμενοι να έχουν δικαίωμα στην πρόσβαση των ίδιων υπηρεσιών δωρεάν, να μην εξαρτώνται από το αν έχει να πληρώσει κάποιος ή αν και πόσο δουλεύει. Για ένα τέτοιο δημόσιο σύστημα Υγείας, χρειάζεται να καταργηθούν οι ασφαλιστικές εισφορές των εργαζομένων στον κλάδο Υγείας όλων των Ασφαλιστικών Ταμείων, να καταργηθεί συνολικά η επιχειρηματική δραστηριότητα στο χώρο της Υγείας.
Τα αιτήματα καθορίζονται από τις σύγχρονες ανάγκες της εργατικής τάξης και όχι από το ρεαλισμό που προβάλλουν οι κυβερνήσεις και το κεφάλαιο. Το αίτημα για να γίνει κατάκτηση εξαρτάται από την αποτελεσματικότητα της σύγκρουσης, από την κίνηση των μαζών, από το συσχετισμό δύναμης. Ο συσχετισμός δύναμης δεν αλλάζει με κυβερνητικές εναλλαγές στο πολιτικό σύστημα, αλλά με κίνηση των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων που θα πάρουν την κατάσταση στα χέρια τους.
Οι βάρβαρες ανατροπές που είχαμε έως σήμερα στο κοινωνικοασφαλιστικό σύστημα και που θα ολοκληρωθούν με νέο νόμο το επόμενο διάστημα, δεν μπορούν να διαγραφούν μονοκοντυλιά από μια νέα κυβέρνηση σε συνθήκες κυριαρχίας των μονοπωλίων. Κόμματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, που προσκυνούν και δε συγκρούονται με την ΕΕ που έχει χαράξει την αντιασφαλιστική επιδρομή σε όλα τα κράτη - μέλη της, συνειδητά κοροϊδεύουν.
Για τις εξελίξεις στο Ασφαλιστικό, τα ΔΣ των σωματείων πρέπει να πάρουν μεγάλη ευθύνη. Η συζήτηση στα ΔΣ και οι συσκέψεις που ξεκίνησαν σε αρκετούς κλάδους, πρέπει να γενικευτεί, να προχωρήσει η ενημέρωση στα εργοστάσια και στους χώρους δουλειάς. Τα σωματεία πρέπει να απαντούν συγκεκριμένα, να έχουν θέσεις και όχι πιστή αντιγραφή συνθημάτων. Να κυριαρχεί η διάθεση για βάθος στη γνώση των θεμάτων, να εξοπλίζουν τα μέλη τους, να παίρνουν πρωτοβουλίες συντονίζοντας τη δράση τους. Ετσι δυναμώνει ο αγώνας στη βάση της ανασύνταξης του εργατικού - λαϊκού κινήματος.