Μεγαλύτερα «χαράτσια» για μικρότερη ασφαλιστική κάλυψη της αγροτικής και κτηνοτροφικής παραγωγής ετοιμάζεται να επιβάλει η κυβέρνηση με το ξεκίνημα του 2002. Χτες ο υπουργός Γεωργίας Γ. Ανωμερίτης ανακοίνωσε ότι κατατέθηκε στη Βουλή το νομοσχέδιο που φέρει τον τίτλο «Εθνικό Σύστημα Προστασίας της Αγροτικής Δραστηριότητας και άλλες διατάξεις», το οποίο αναμένεται να ψηφιστεί από το δεύτερο θερινό τμήμα της Βουλής. Οσον αφορά το πρώτο σκέλος του νομοσχεδίου, ο υπουργός Γεωργίας επιχειρεί με συνοπτικές πλέον διαδικασίες να υλοποιήσει τις επιταγές του «εκσυγχρονισμού», δηλαδή τις εντολές της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου που θα φέρουν τα πάνω κάτω στις γεωργικές ασφαλίσεις και τα «σπασμένα» θα κληθούν να πληρώσουν πολύ ακριβά οι αγροτοκτηνοτρόφοι. Οσον αφορά το δεύτερο σκέλος, οι «λοιπές» διατάξεις καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος του νομοσχεδίου και αρκετές από αυτές περιλαμβάνουν κραυγαλέα εκσυγχρονιστικά τερτίπια.

Με βάση το νομοσχέδιο, ο ΕΛΓΑ υποβαθμίζεται και εντάσσεται σε ένα νέο σύστημα. Σ' αυτό το νέο σύστημα, το οποίο θα λέγεται «Εθνικό Σύστημα Προστασίας της Αγροτικής Δραστηριότητας» με τον τίτλο «Ησίοδος», θα μπορούν να συμμετέχουν και ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες. Επίσης, δημιουργείται «Οργανισμός Αντασφάλισης και Συντονισμού των φορέων του Ησίοδος» με το διακριτικό τίτλο «ΟΑΣΙΣ». Τα παραπάνω, εκτός των άλλων, σημαίνουν ότι ανοίγει δια νόμου ο δρόμος για την είσοδο ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιριών στον αγροτοκτηνοτροφικό τομέα, οι οποίες θα έχουν και επιδότηση ασφαλίστρου, για να μην «κλονίζονται» τα κέρδη τους.

Το θέμα βέβαια είναι πως με βάση τα όσα προβλέπονται στο νομοσχέδιο, οι αγροτοκτηνοτρόφοι θα πρέπει στο εξής να πληρώνουν αυξημένα «χαράτσια» και στον ΕΛΓΑ και σε ιδιωτικές εταιρίες, ή ό,τι άλλο προκύψει, για να έχουν πάλι μια μερική ασφαλιστική κάλυψη της παραγωγής τους. Και τα «χαράτσια» ο ΕΛΓΑ θα τα εισπράττει μέσω υποχρεωτικών δηλώσεων καλλιέργειας για τη φυτική παραγωγή, όπου η εισφορά θα καθορίζεται ανάλογα με την περιοχή, την καλλιέργεια και τη συχνότητα κινδύνου. Ακόμα, ζημιές μέχρι το 20% της παραγωγής για τους κύριο επάγγελμα αγρότες και μέχρι 30% για τους λοιπούς παραγωγούς, δε θα αποζημιώνονται. Αν μάλιστα, κάποιος θέλει επιπρόσθετη ασφαλιστική κάλυψη - πάλι δε θα καλύπτει το 100% της ζημίας - θα πρέπει να πληρώνει επιπλέον τις ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρίες ή τον ΕΛΓΑ, στην περίπτωση που δεν υπάρξει ιδιωτικό ενδιαφέρον. Για την κτηνοτροφία προβλέπεται μια ύπουλη προαιρετικότητα, αλλά αν είναι να καταβληθεί αποζημίωση, τότε ισχύουν όλα τα παραπάνω.

Το ότι τελικά θα μειωθεί η ασφαλιστική κάλυψη της αγροτικής παραγωγής ομολογείται και στην αιτιολογική έκθεση του νομοσχεδίου. Εκεί αναφέρεται ότι δε θα αποζημιώνονται οι πολυάριθμες μικρές ζημιές, χωρίς να διευκρινίζεται ποιες θεωρούνται «μικρές» ζημιές. Κι αναφέρεται επίσης πως η κάλυψη μικρών ζημιών θα αποστερούσε πολύτιμους πόρους για την κάλυψη σοβαρών ζημιών και της δημιουργίας αποθεματικών! Πάντως, όλο το μέρος του νομοσχεδίου για τον ΕΛΓΑ, η προώθηση των αντιαγροτικών στόχων θα γίνει σταδιακά μετά την ψήφισή του με πάρα πολλά Προεδρικά Διατάγματα και κοινές υπουργικές αποφάσεις. Πράγμα που δείχνει ότι η κυβέρνηση προσπαθεί να συγκαλύψει τις πραγματικές επιδιώξεις της. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πως όταν χτες ο υπουργός Γεωργίας ρωτήθηκε για το ποιο θα είναι το ύψος των εισφορών, απέφυγε να απαντήσει, δηλώνοντας ότι αυτό δεν έχει καταληχθεί ακόμα. Με τη σειρά του, ο διοικητής του ΕΛΓΑ είπε πως πιθανότατα θα είναι από 1% μέχρι 5% ανάλογα με την περιοχή. Αλλά και το ύψος της εισφοράς θα μπορεί να αυξηθεί κάθε χρόνο με υπουργική απόφαση.

Εκτός των παραπάνω, πρέπει να σημειωθεί ότι με το νομοσχέδιο εισάγονται δύο νέοι όροι. Ο όρος «καταστροφικός φυσικός κίνδυνος» αντί του «φυσικού κινδύνου» που υπήρχε και ο όρος «κατ' έκταση και ένταση». Η εισαγωγή αυτού του νέου όρου σε συνδυασμό με τη γενικόλογη ή σκόπιμα ασαφή διατύπωση που υπάρχει στο σχετικό άρθρο ν. 1790/88, παρέχει τη δυνατότητα διευκρίνισης αυτών των ασαφειών με Προεδρικά Διατάγματα ή υπουργικές αποφάσεις, που θα δίνουν τη δυνατότητα στον εκάστοτε υπουργό Γεωργίας να ελαχιστοποιεί την ασφαλιστική κάλυψη του ΕΛΓΑ και να αφήνει τεράστιο ελεύθερο πεδίο στους ιδιώτες.