Σε πολυεπίπεδο «εργαλείο» για την προώθηση παλιών και νέων ιμπεριαλιστικών σχεδίων εξελίσσεται το προσφυγικό και μεταναστευτικό ζήτημα όπως διαφάνηκε και από τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ την περασμένη Πέμπτη. Η υποτιθέμενη αντιμετώπιση των προσφυγικών ροών από την ιμπεριαλιστική λυκοσυμμαχία, που συνέβαλε με τις επεμβάσεις στη διόγκωση του προβλήματος στη Συρία, στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στη Λιβύη, στην Αφρική δε γίνεται ούτε από ευαισθησία και το δράμα των ξεριζωμένων, αλλά με κριτήριο τι εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μονοπωλίων και πώς προχωράνε ευρύτεροι σχεδιασμοί. Από τη μια θα μπαίνουν ολοένα και περισσότερα «κόσκινα» για τη διαλογή όσων προσφύγων και μεταναστών μπορούν να χρησιμεύσουν στους καπιταλιστές ως φτηνή εργατική δύναμη και ένταση των μέτρων καταστολής και από την άλλη διαδικασίες επαναπροώθησης για όσους θα θεωρούνται απλά οικονομικοί μετανάστες. Την ίδια ώρα, με το πρόσχημα της «ασφάλειας» και της «φύλαξης των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ» ανοίγει ο δρόμος για αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας σε μια περιοχή που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τόσο την τουρκική αστική τάξη που παζαρεύει με την ΕΕ την ένταξη της χώρας όσο και διεθνή μονοπώλια που βλέπουν ψητό για εκμετάλλευση ενεργειακών πόρων και γεωστρατηγικών σφαιρών επιρροής.

Είναι αποκαλυπτικές οι δηλώσεις των κορυφαίων αξιωματούχων της ΕΕ για το διακύβευμα που υπάρχει. Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντ. Τουσκ, μετά τη λεγόμενη τριμερή κοινωνική συνάντηση (δηλαδή των θεσμικών οργάνων της ΕΕ με τις ενώσεις εργοδοτών και εργοδοτικών συνδικάτων της Συνομοσπονδία Ευρωπαϊκών Συνδικάτων που προωθούν τον «κοινωνικό διάλογο», την ταξική συνεργασία), δηλώνοντας «συγκρατημένα αισιόδοξος» εστίασε στο γεγονός ότι η «προσφυγική κρίση μπορεί να γίνει από πρόβλημα πρόκληση και να μετασχηματιστεί σε ευκαιρία». Πρόσθεσε δε ότι «είναι σημαντικό να συνδυάσουμε το ρεαλισμό με τη σεμνότητα, τον πραγματισμό με την αλληλεγγύη. Οι εταίροι προσεγγίσουν το Προσφυγικό χωρίς προκαταλήψεις, ιδεολογικές ορθοδοξίες και με εποικοδομητική διάθεση και αίσθηση κοινής λογικής». Πίσω από αυτά τα ...φανταχτερά λόγια κρύβεται ακριβώς η επιδίωξη των καπιταλιστών και των υπηρετών τους στο εργατικό κίνημα να αξιοποιήσουν τους πρόσφυγες που θα περάσουν τις ...κρησάρες, για την ανάκαμψη της καπιταλιστικής οικονομίας ως χειραγωγήσιμα φτηνά και ...υπάκουα, επιρρεπή στο συμβιβασμό εργατικά χέρια, ανειδίκευτα ή και ειδικευμένα.

Η άλλη πλευρά που σχετίζεται με το παζάρι που γίνεται με την τουρκική αστική τάξη, με το πρόσχημα της «ασφάλειας των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ» γίνεται η αφορμή για να προωθηθούν τα σχέδια διαφόρων δυνάμεων στο Αιγαίο και την Μεσόγειο. Ετσι, πριν ακόμα την Σύνοδο πρώτη η Γερμανίδα καγκελάριος, Αγκελα Μέρκελ (που σήμερα θα βρίσκεται στην Τουρκία), μίλησε για την ανάγκη κοινών περιπολιών Ελλάδας - Τουρκίας, ως συμμάχων στο ΝΑΤΟ, στο Αιγαίο υποτίθεται για να μη δρουν ανεξέλεγκτα οι δουλέμποροι διακινητές. Την ίδια ώρα, δήλωσε ότι είναι απαραίτητη η στήριξη, από όλες τις χώρες και όχι από μερικές, με επιπρόσθετο προσωπικό του μηχανισμού της FRONTEX και των άλλων μηχανισμών καταστολής.

Παρέμβαση είχε κάνει και ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ, στο Ευρωκοινοβούλιο ότι «θα ήταν πολύ χρήσιμο» αν υπήρχε ναυτική συνεργασία Ελλάδας και Τουρκίας, υπό ευρωπαϊκή αιγίδα». Μάλιστα, ζήτησε «αναθεώρηση» της θέσης της ελληνικής πλευράς, γιατί η φύλαξη των συνόρων «είναι θέμα ευρωπαϊκό και δεν είναι θέμα ελληνοτουρκικών σχέσεων». Βεβαίως, για το θέμα αυτό η σημερινή κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, όπως και οι προηγούμενες αστικές κυβερνήσεις ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, όντας πιστές στις ιμπεριαλιστικές συμμαχίες ΕΕ και ΝΑΤΟ και στη θέση περί «ελληνικών συνόρων ως ευρωπαϊκών», είναι αυτοεγκλωβισμένες στη λογική της συνδιαχείρισης του Αιγαίου. Ειδικά τα όσα ψελλίζει η σημερινή συγκυβέρνηση περί εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου, δεν μπορούν να εγγυηθούν την εξασφάλιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας και την ίδια ώρα ετοιμάζεται να παραχωρήσει νέες βάσεις στο ΝΑΤΟ. Ο Ελληνας πρωθυπουργός, Αλ. Τσίπρας, μετά τη Σύνοδο, δήθεν παραπονέθηκε ότι «η συνεργασία είναι απαραίτητη, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι μεγάλες ροές μεταναστών, όμως αυτό δε σημαίνει ότι θα υπάρξει οποιαδήποτε υποχώρηση σε θέματα εθνικής κυριαρχίας». Είπε, όμως, ακόμα ότι αν και η ΕΕ κινείται με «ρυθμούς χελώνας, οι αποφάσεις της κινούνται σε σωστή κατεύθυνση».

Και αυτά λέγονται, όταν η Τουρκία αμφισβητεί καθημερινά τα κυριαρχικά δικαιώματα, με τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου, με τις «γκρίζες ζώνες» στο Αιγαίο. Οι ευρωατλαντικοί ιμπεριαλιστές όχι μόνο δεν το αγνοούν αυτό αλλά και το ενισχύουν. Στην κοινή δράση της ΕΕ με την Τουρκία που συμφωνήθηκε στη διαπραγμάτευση, το ζήτημα των κοινών περιπολιών εμφανίζεται με το εξής σημείο: «Περαιτέρω ενίσχυση της ικανότητας παρακολούθησης της τουρκικής ακτοφυλακής, ιδίως με την αναβάθμιση του εξοπλισμού επιτήρησής της, αυξάνοντας τις περιπολίες και τις ικανότητες έρευνας και διάσωσης, μεταξύ άλλων μέσω της εντατικοποίησης της συνεργασίας με τα κράτη - μέλη της ΕΕ».

Η Σύνοδος της ΕΕ επίσης αποφάσισε τα περί κέντρων «υποδοχής και καταγραφής» («hot spots») αν και γίνονται εκκλήσεις να συμμετάσχουν περισσότερα κράτη στις υποδομές όπως επίσης και προτροπές για ενίσχυση της Υπατης Αρμοστείας των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR), του Παγκόσμιου Προγράμματος Τροφίμων και άλλων οργανισμών. Δηλώνεται ότι θα συνεχιστεί η λεγόμενη διάσκεψη υψηλού επιπέδου με θέμα την οδό της Ανατολικής Μεσογείου/ των Δυτικών Βαλκανίων (τις χώρες διέλευσης προς την βόρεια Ευρώπη), επίσης με την Αφρική όπου εντείνεται η στρατιωτική παρέμβαση υποτίθεται για την «καταπολέμηση των εγκληματικών δικτύων», ζήτημα που θα εξεταστεί το Νοέμβρη στη σύνοδο της Μάλτας.

Πρόκληση όμως αποτελεί η διατύπωση στα συμπεράσματα της Συνόδου για τις τελευταίες εξελίξεις στη Συρία. Σημειώνεται: «Το καθεστώς Ασαντ φέρει την κύρια ευθύνη για τους 250.000 θανάτους που έχει προκαλέσει η σύγκρουση και για τα εκατομμύρια των εκτοπισμένων. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφώνησε ότι απαιτείται να επικεντρωθούμε στην καταπολέμηση του Ισλαμικού Κράτους και των λοιπών ομάδων που έχουν χαρακτηρισθεί τρομοκρατικές από τον ΟΗΕ στο πλαίσιο ενιαίας και συντονισμένης στρατηγικής και πολιτικής διαδικασίας βασιζόμενης στο Ανακοινωθέν της Γενεύης του 2012». Επίσης, με ευφημισμούς περί αναζήτηση πολιτικής λύσης η ΕΕ διατρανώνει την επιδίωξή της για ανατροπή της συριακής κυβέρνησης. Και καταλήγει: «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέφρασε την ανησυχία του για τις ρωσικές επιθέσεις κατά της συριακής αντιπολίτευσης και του άμαχου πληθυσμού καθώς και για τον κίνδυνο περαιτέρω στρατιωτικής κλιμάκωσης».

Η ΕΕ επιβεβαιώνει, για άλλη μια φορά, ότι είναι μια λυκοσυμμαχία που ευθύνεται και για το δράμα των προσφύγων. Το «κουβάρι» των ανταγωνισμών που μπλέκεται στη Συρία, αναδεικνύει την αναγκαιότητα της πάλης του λαού μας και των άλλων λαών για αποδέσμευση από κάθε ιμπεριαλιστική συμμαχία του κεφαλαίου, για τη δική τους εξουσία χωρίς δυνάστες που θα τους οδηγούν σε νέες σφαγές.