Με την ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών συμπράξεων και συμφωνιών «υποδέχονται» οι εγχώριες τράπεζες το «άνοιγμα» της δευτερογενούς αγοράς τραπεζικών δανείων («κόκκινων» και εξυπηρετούμενων), που προβλέπεται στις διατάξεις του υπό κατάθεση πολυνομοσχεδίου.

Ηδη, στο προσκήνιο εμφανίζονται και νέοι «παίκτες», μονοπώλια του χρηματοπιστωτικού κλάδου, καθώς και διακρατικοί «επενδυτικοί» οργανισμοί που αναλαμβάνουν ιδιαίτερο ρόλο και παρουσία στις αναδιαρθρώσεις εγχώριων «βιώσιμων» επιχειρήσεων, αλλά και κλάδων της οικονομίας με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα στη διεθνή αγορά.

Χαρακτηριστική για τις συντελούμενες διεργασίες σχετικά με το ξαναμοίρασμα της επιχειρηματικής πίτας και των κερδών είναι η συμφωνία που ανακοινώθηκε χτες μεταξύ των τραπεζικών ομίλων Alpha Bank, Eurobank και της αμερικανικής KKR, με την οποία θα συμπράξει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD), που με τη σειρά της είναι σήμερα και μέτοχος των τραπεζικών ομίλων.

Ειδικότερα:

-- Το αρχικό χαρτοφυλάκιο των υπό διαχείριση δανείων θα ανέλθει σταδιακά σε ύψος 1,2 δισ. ευρώ, με εκτιμώμενη ισόποση συμμετοχή των δύο τραπεζών και η σύνθεσή του θα συμφωνηθεί από κοινού με την εταιρεία διαχείρισης και την KKR.

-- Οι δύο τράπεζες (Eurobank και Alpha Bank) θα συνεχίσουν να εγγράφουν στους ισολογισμούς τους τα δάνεια, καθώς σε αυτή τη φάση δεν προβλέπεται η πώλησή τους, αλλά η «διαχείρισή» τους από τη νέα εταιρεία, στην οποία μελλοντικά μπορούν να συμμετάσχουν και άλλες τράπεζες.

-- Στο πλαίσιο του σχεδίου αναδιάρθρωσης, οι επιχειρήσεις θα έχουν δυνατότητα νέας χρηματοδότησης από την KKR και την EBRD, ενώ οι τράπεζες διατηρούν το δικαίωμα να συμμετάσχουν και οι ίδιες στη νέα χρηματοδότηση.

«Η πλατφόρμα θα παρέχει σε μεγάλους Ελληνες εταιρικούς οφειλέτες νέα μακροπρόθεσμη χρηματοδότηση και τεχνογνωσία για τη λειτουργία τους, προκειμένου να σταθεροποιηθούν, να ανακάμψουν και να αναπτυχθούν προς όφελος όλων των ενδιαφερομένων μερών. Οι ελληνικές τράπεζες θα συμμετέχουν στο θετικό αποτέλεσμα, καθώς η απόδοση των επιχειρήσεων θα ανακάμπτει», αναφέρεται χαρακτηριστικά στη σχετική ανακοίνωση.

Να σημειωθεί ότι οι τράπεζες και νέοι «επενδυτές» μπορούν να συμμετάσχουν και στα μετοχικά κεφάλαια «προβληματικών» επιχειρήσεων που κρίνονται «βιώσιμες». Και βέβαια, θα έχουν αποφασιστικό λόγο στη διαμόρφωση των επιχειρηματικών πλάνων, στον αριθμό των εργαζομένων και σε οτιδήποτε σχετίζεται με τις ανάγκες της αναδιάρθρωσης, όπως και με τις ομαδικές απολύσεις, που θα συζητηθούν στο πλαίσιο της επόμενης «αξιολόγησης» του μνημονίου.

Σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, τα «οφέλη» εστιάζονται σε παράγοντες όπως αποτελεσματική διαχείριση των «προβληματικών» δανείων, χρηματοδότηση με νέα κεφάλαια, αναδιάρθρωση των επιχειρήσεων, επανακαθορισμός επιχειρηματικών στόχων.

Η ΚΚR, από την πλευρά της, διαχειρίζεται κεφάλαια που τοποθετούνται σε Ενέργεια, Υποδομές, ακίνητη περιουσία, αλλά και σε επενδύσεις υψηλού ρίσκου και απόδοσης (hedge funds) κ.ά.

Την ίδια ώρα, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), σε συνεργασία με τη McKinsey, παρουσίασε μελέτη για τη διαχείριση των μεγάλων «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων. Από την ανάλυση των δεδομένων, η προτεραιότητα δίνεται σε 5 κλάδους με συνολικά δάνεια ύψους 7,5 δισ. ευρώ, από τα οποία τα 4,5 δισ. ευρώ είναι μη εξυπηρετούμενα. Οι πέντε ταξινομούμενοι κλάδοι στους οποίους καταλήγει η μελέτη και οι οποίοι φαίνεται ότι συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις για άμεση ανάληψη δράσης, είναι οι εξής: Τουρισμός, Τρόφιμα και Ποτά, Υγεία και Φάρμακα, Ιχθυοκαλλιέργειες και Μεταφορές.

Το σύνολο των κάθε είδους «κόκκινων» δανείων στις 4 «συστημικές» τράπεζες εκτιμάται (τέλος Δεκέμβρη 2015) στα 103 δισ. ευρώ.

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της Τράπεζας Πειραιώς, Μ. Σάλλας, συναντήθηκε χτες στην Αθήνα με τον αντιπρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Γερμανών Χριστιανοδημοκρατών, Μ. Φουξ, με ατζέντα τη σταθερότητα του εγχώριου τραπεζικού συστήματος και την «προοπτική αναστροφής του οικονομικού κλίματος». Ο Μ. Φουξ, από την πλευρά του, δήλωσε ότι κατανοεί απόλυτα τα προβλήματα της επιχειρηματικής κοινότητας και μίλησε ενθαρρυντικά για τις κινήσεις που σχεδιάζει ο τραπεζικός και ο επιχειρηματικός κόσμος για την αναδιάρθρωση σημαντικών κλάδων της οικονομίας. Τόνισε, μάλιστα, ότι και ο ίδιος θα συμβάλει από τη δική του πλευρά στην προσέλκυση γερμανικών επενδύσεων στην Ελλάδα.

Με το πολυνομοσχέδιο που καταθέτει η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα να μεταβιβάζουν το σύνολο των δανείων («κόκκινων» και εξυπηρετούμενων) σε άλλους «επενδυτές». Επιπλέον, η πώληση των δανείων θα γίνεται χωρίς την πληρωμή φόρων ή άλλων τελών, εξέλιξη που αποτελεί νέα πρόκληση απέναντι στα λαϊκά στρώματα, εν μέσω της επιβολής αλλεπάλληλων αντιλαϊκών φορολογικών πακέτων.

Ειδικότερα:

-- «Ανοίγει» η δευτερογενής αγορά τραπεζικών δανείων (εξυπηρετούμενων και «κόκκινων»), με τη δυνατότητα των εγχώριων τραπεζικών ομίλων να τα μεταβιβάζουν σε άλλους «επενδυτές».

-- Προβλέπεται ειδική φορολογική ρύθμιση σχετικά με τα κέρδη που ενδέχεται να προκύψουν από τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, με φοροαπαλλαγές τόσο για τις τράπεζες όσο και για τις δανεισμένες επιχειρήσεις, όπως επίσης και για τις μεταβιβάσεις «κόκκινων» δανείων από τις τράπεζες σε άλλους «παίκτες».

-- Σε πρώτη φάση, με την ψήφιση και εφαρμογή του σχετικού νόμου, οι τράπεζες θα έχουν τη δυνατότητα πώλησης «κόκκινων» επιχειρηματικών δανείων αυτοαπασχολούμενων, επαγγελματιών, «μικρομεσαίων» επιχειρήσεων, καθώς και «κόκκινων» στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας πάνω από 140.000 ευρώ και βέβαια όλων των «κόκκινων» στεγαστικών που δεν αφορούν σε πρώτη κατοικία. Από το Γενάρη του 2018, «απελευθερώνεται» το σύνολο των δανείων για πρώτη κατοικία και για ποσά κάτω από 140.000 ευρώ.