Τις πολυήμερες συνομιλίες στην Ελβετία «άνοιξε» χτες ο ΓΓ του ΟΗΕ (φωτ.)

Ξεκίνησαν χτες το πρωί στο θέρετρο Μοντ Πελεράν της Ελβετίας οι 5ήμερες συνομιλίες του Κύπριου Προέδρου Νίκου Αναστασιάδη και του ηγέτη του ψευδοκράτους Μουσταφά Ακιντζί, που θα επικεντρωθούν στο Εδαφικό, αλλά «και στα άλλα εκκρεμούντα θέματα με μια χιαστή διαπραγμάτευση», όπως εξήγησε και ο ίδιος ο ΓΓ του ΟΗΕ, Μπαν Κι Μουν, που «άνοιξε» χτες τις επαφές, σηματοδοτώντας και με τη δική του παρουσία την κρίσιμη φάση στην οποία μπαίνουν οι διαπραγματεύσεις, που στηρίζονται επί της ουσία σε ένα νέο διχοτομικό σχέδιο, στη βάση των «δύο συνιστώντων κρατών».

Στην παρέμβασή του, ο Μουν υποστήριξε ότι τους τελευταίους 18 μήνες έχει σημειωθεί «αξιοσημείωτη πρόοδος», αλλά και ότι «αριθμός ευαίσθητων και δύσκολων θεμάτων ακόμα παραμένει». Ωστόσο, ο ίδιος πρόσθεσε ότι «οι δυο ηγέτες επιδεικνύουν ισχυρή δέσμευση και αποφασιστικότητα να εργαστούν προς επίλυση των θεμάτων αυτών», ενώ τους συνεχάρη και για το «θάρρος» που «επέδειξαν για να φέρουν τις συνομιλίες σε ένα σημείο που δεν είχαν φτάσει ποτέ μέχρι σήμερα στο παρελθόν. Η προοπτική για τη λύση στην Κύπρο είναι κοντά και μπορούν να την πετύχουν».

Την ίδια στιγμή, ο Μουν δεν παρέλειψε να καλέσει «όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη - ειδικά τις εγγυήτριες δυνάμεις, Ελλάδα, Τουρκία και Ηνωμένο Βασίλειο - αλλά και την ευρύτερη διεθνή κοινότητα, να στηρίξουν τους δυο ηγέτες στις προσπάθειές τους, έτσι ώστε επιτέλους να ξεπεράσουν τη διαίρεση του νησιού».

Από τη μεριά του, ο Ν. Αναστασιάδης, φτάνοντας στην Ελβετία, μίλησε για «αυτοπεποίθηση» με την οποία «συνεχίζουμε την προσπάθεια για επίλυση του Κυπριακού».

Την ίδια στιγμή, ο Μ. Ακιντζί, σε συνέντευξη που έδωσε πριν αναχωρήσει για την Ελβετία, εξέφρασε την ελπίδα «ότι δεν θα ζήσουμε αυτό που ζήσαμε στη Νέα Υόρκη», εννοώντας προφανώς ότι θα διασφαλιστεί ακόμα μεγαλύτερη ταχύτητα στις διεργασίες και σύντομα θα καθοριστεί η τελική τους φάση, με προγραμματισμό και «πενταμερούς» συνάντησης για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις, όπως επιμένει και η Τουρκία. «Η λύση πρέπει να έρθει πριν το τέλος του 2016. Πριν τις 15 Δεκεμβρίου», συνέχισε ο Ακιντζί.

Πάντως, πριν μεταβεί στο Μοντ Πελεράν, ο Ακιντζί βρέθηκε στην Αγκυρα, όπου το Σάββατο συνάντησε τον Πρόεδρο της Τουρκίας, Ρ. Τ. Ερντογάν και - σύμφωνα με σχετικά ρεπορτάζ - συμφώνησαν στην ανάγκη να διαφυλαχτεί το υπάρχον σύστημα των εγγυήσεων. Εξάλλου, από την πρώτη στιγμή, το ψευδοκράτος έχει σημειώσει ότι οι εντατικές επαφές στην Ελβετία που θα συνεχιστούν έως την Παρασκευή, δεν αφορούν μόνο το Εδαφικό, αλλά ουσιαστικά θα θέσουν στο τραπέζι μια σειρά πλευρές και εκκρεμότητες κεφαλαίων που έχουν ήδη συζητηθεί και αυτών που μένουν να «ανοίξουν» και διαπλέκονται μεταξύ τους, προφανώς και στο πλαίσιο του ευρύτερου παζαριού που δυναμώνει. Συγκεκριμένα, ο σημερινός επικεφαλής της διαπραγματευτικής ομάδας του ψευδοκράτους, Οζντίλ Ναμί, φέρεται να έχει δηλώσει ανοιχτά την ευθεία σύνδεση Εδαφικού με το ζήτημα της ασφάλειας, δηλαδή ότι για να επιστραφούν περισσότερα εδάφη υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, θα πρέπει και η κυπριακή κυβέρνηση να «νερώσει το κρασί» της στο θέμα των εγγυήσεων.

Σύμφωνα με διαρροές, κομβικό θέμα στο οποίο ξεχωρίζουν οι διαφωνίες των δυο είναι η έκταση της ακτογραμμής που κάθε πλευρά θα έχει υπό τον άμεσο έλεγχό της, προφανώς γιατί αυτό συνδέεται με κρίσιμα ζητήματα, επιχειρηματικών αλλά και γεωπολιτικών προεκτάσεων, όπως η χάραξη της ΑΟΖ κ.τ.λ. Συγκεκριμένα, η κυπριακή κυβέρνηση φέρεται να ζητά να περάσει υπό ελληνοκυπριακό έλεγχο το 60% της ακτογραμμής (από 47% που είναι σήμερα), ενώ τα Κατεχόμενα δε θέλουν να αλλάξει τίποτα.

Το βράδυ της περασμένης Παρασκευής, μετά τη συνέντευξη Αναστασιάδη, παραχώρησε διακαναλική συνέντευξη και ο Μ. Ακιντζί, όπου και δήλωσε ότι στην Ελβετία θα βρεθεί στο «τραπέζι» και η εκ περιτροπής προεδρία, προσθέτοντας ότι θα γίνει και ανταλλαγή απόψεων για τις εγγυήσεις, ενότητα για την οποία θα οριστεί και συγκεκριμένη ημερομηνία συζήτησης.

Μεταξύ άλλων, ο Ακιντζί δήλωσε ότι εάν δεν υπάρξει αποτέλεσμα στο Μοντ Πελεράν, θα χαθεί ο στόχος για λύση το 2016. «Στη διπλωματία δεν υπάρχει τελεία, υπάρχει κόμμα λένε, αλλά πιστέψτε με αυτή η διαδικασία βρίσκεται σε ένα σημείο κορεσμού στο Κυπριακό και είναι η τελευταία προσπάθεια για τη δική μου γενιά, πολύ πιθανόν η τελευταία προσπάθεια για μια ομοσπονδιακή λύση», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Στο φόντο και των συνομιλιών στην Ελβετία, συνεχίζονται και οι παρεμβάσεις των κυπριακών κομμάτων.

Ο πρόεδρος του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου, σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε το Σαββατοκύριακο, αναγνώρισε ότι «ασφαλώς και η λύση έχει κινδύνους που πρέπει να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά. Κινδύνους, όμως, πολύ μεγαλύτερους, έχει και η μη λύση του Κυπριακού. Και αυτοί οι κίνδυνοι πρέπει εξίσου να συζητηθούν. Οπως πρέπει να συζητηθεί και η ελπίδα. Η προοπτική να αποκτήσουμε μια ολόκληρη πατρίδα, που να είναι ισχυρός παίκτης στην περιοχή μας», ενώ υποστήριξε ότι «η ποιότητα του συμβιβασμού που σήμερα συζητούμε, είναι ήδη εξαιρετικά βελτιωμένη σε σχέση με διαπραγματεύσεις του παρελθόντος».

Από τη μεριά του ΑΚΕΛ, συνεδρίασε το ΠΓ της ΚΕ του κόμματος και όπως ανέφερε σε δήλωσή του ο εκπρόσωπος Τύπου Στέφανος Στεφάνου, εκτιμάται ότι «η συνάντηση στην Ελβετία είναι κρίσιμης σημασίας για την πορεία των διαπραγματεύσεων. Ενδεχόμενη σύγκλιση στην εδαφική πτυχή θα ανοίξει την προοπτική για επίτευξη συνολικής λύσης. Αν οι διαπραγματεύσεις δεν προχωρήσουν, τότε ελλοχεύει ο κίνδυνος αδιεξόδου, με απρόβλεπτες συνέπειες για τη συνέχεια. Ενόψει της διαπραγμάτευσης στην Ελβετία, το Πολιτικό Γραφείο του ΑΚΕΛ καλεί τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να είναι συνεπής στο συμφωνημένο πλαίσιο και τις αρχές της λύσης, επιδεικνύοντας ταυτόχρονα τον απαραίτητο πραγματισμό. Καλεί, επίσης, τις πολιτικές δυνάμεις να επιδείξουμε αυτοσυγκράτηση και ψυχραιμία, έτσι ώστε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να μπορεί να διεξάγει τις διαπραγματεύσεις μέσα σε κλίμα ενότητας στο εσωτερικό μέτωπο».

• Ιδιαίτερης προβολής έτυχε η ολοκλήρωση της πρώτης φάσης της αναστήλωσης ενός χριστιανικού μοναστηριού στην κατεχόμενη Καρπασία, για το οποίο συνεργάστηκαν Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι και προβλήθηκε ως απόδειξη της «λαμπρής» συνεργασίας που μπορούν να πετύχουν οι δυο πλευρές.