ΝΤΕΡΜΠΑΝ.-

Μέχρι την τελευταία στιγμή συνεχίζονταν οι προσπάθειες εξεύρεσης συμβιβαστικής λύσης για το κείμενο της τελικής Διακήρυξης της Παγκόσμιας Συνόδου του ΟΗΕ για το Ρατσισμό, η οποία επρόκειτο να ολοκληρώσει τις εργασίες της τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα. Οι προσπάθειες, πλέον, δεν προσανατολίζονταν στην κατάληξη σε κάποια ουσιαστική πρόταση αλλά, τουλάχιστον, στην εξασφάλιση συναίνεσης σε ένα όσο το δυνατόν πιο «μετριοπαθές» κείμενο, εξασφάλιση που θα ήταν «επιτυχία υπό τις συνθήκες που εξελίχθηκε η Σύνοδος», δήλωνε φανερά απογοητευμένη η Υπατη Αρμοστής του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, Μέρι Ρόμπινσον.

Προς την κατάληξη μιας «ελάχιστης συμφωνίας» φαίνεται ότι οδηγούσαν οι αλλεπάλληλες συνομιλίες ανάμεσα σε εκπροσώπους των αφρικανικών και των ευρωπαϊκών χωρών σχετικά με το θέμα του δουλεμπορίου και της αποικιοκρατίας. Οι εκπρόσωποι της ΕΕ φέρονταν να συμφώνησαν, τελικά, στην υιοθέτηση κάποιας έκφρασης «μεταμέλειας» για το δουλεμπόριο και την αποικιοκρατία στο τελικό κείμενο. Κατέστησαν, βέβαια, σαφές ότι αναφέρονται «στην ηθική πλευρά» του ζητήματος και όχι «στη νομική», αποκλείοντας κάθε ενδεχόμενο παροχής αποζημιώσεων, στη βάση της αναγνώρισης των δεινών που υπέστησαν οι αποικιοκρατούμενες χώρες.

Για τον ίδιο ακριβώς λόγο, απέκλεισαν και το ενδεχόμενο αναγνώρισης του δουλεμπορίου ως «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας», αφού αν κάτι τέτοιο αναφερθεί στην τελική Διακήρυξη, ανοίγει το δρόμο για κατάθεση αγωγών με το αίτημα της παροχής αποζημιώσεων, όπως έγινε στην περίπτωση των ναζί με τους εβραίους. Μέχρι την τελευταία στιγμή, οι διαβουλεύσεις για την εξεύρεση της καλύτερης δυνατής φρασεολογίας, η οποία θα συμβίβαζε τα ασυμβίβαστα συνεχιζόταν.

Ανάλογη ήταν η κατάσταση και στις διαβουλεύσεις για το Μεσανατολικό. Οι αραβικές χώρες απέρριψαν τη νοτιοαφρικανική πρόταση που στήριξε η ΕΕ και προέβλεπε «αναγνώριση των δεινών του παλαιστινιακού λαού υπό καθεστώς ξένης κατοχής», καθώς και το δικαίωμά του στην αυτοδιάθεση, τονίζοντας ότι είναι απαράδεκτο να μη γίνεται καθόλου αναφορά στις πρακτικές που σήμερα χρησιμοποιεί το Ισραήλ σε βάρος του παλαιστινιακού λαού. Παρ' όλα αυτά, πηγές προσκείμενες στις αραβικές χώρες καθιστούσαν σαφές ότι δε θα προχωρούσαν σε μπλοκάρισμα της έγκρισης του τελικού κειμένου αν γινόταν αποδεκτή η πρόταση να συμπεριληφθούν σε αυτό «οι επιφυλάξεις των αραβικών χωρών για τη διατύπωση».