Σχεδιασμένα και με ορμή εντείνονται οι προσπάθειες για να εγκλωβιστεί ο λαός της Κύπρου στα νέα σχέδια διχοτόμησης της πατρίδας του. Μπροστά στη συνέχιση της Διάσκεψης για το Κυπριακό, στις 28 Ιούνη, στο θέρετρο Κρανς Μοντάνα της Ελβετίας, συνεχίζονται επίσημες και φυσικά παρασκηνιακές επαφές, για την προετοιμασία του «κοινού εγγράφου» που θα λειτουργήσει ως βάση για το παζάρεμα που θα κορυφωθεί στα τέλη του μήνα, με την επίσημη συμμετοχή της Κυπριακής Δημοκρατίας, του ψευδοκράτους και των τριών «εγγυητριών δυνάμεων», Τουρκίας - Ελλάδας - Βρετανίας. Η ΕΕ θα παραβρεθεί ως «παρατηρητής» επειδή θεωρείται «ενδιαφερόμενο μέρος», με το σκεπτικό ότι η επανενωμένη Κύπρος θα είναι μέλος της. Ανεπίσημα, φυσικά, «παρών» στο αλισβερίσι έχουν δηλώσει όλα τα ισχυρά ιμπεριαλιστικά κέντρα, με πρώτα αυτά που διατηρούν την ιδιότητα του μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, ακριβώς επειδή το Κυπριακό είναι μπλεγμένο με συνολικότερες κόντρες, ενεργειακές και γεωπολιτικές, για τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.

Ενόψει της νέας συνάντησης, ανασύρονται οι γνωστοί εκβιασμοί περί «τελευταίας ευκαιρίας λύσης» στο Κυπριακό και περί κινδύνων για «σχέδια Β'» που θα προκύψουν αν δεν καρποφορήσουν οι διαπραγματεύσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, εμφανίστηκαν ξανά σενάρια, «πληροφορίες» ΜΜΕ - των οποίων βέβαια η εξακρίβωση είναι δύσκολη - που ακόμα μια φορά εμφανίζουν την Αγκυρα να συζητά μείωση των κατοχικών στρατευμάτων στην Κύπρο και να είναι διατεθειμένη για «συμβιβασμούς», αν Λευκωσία και Αθήνα παραιτηθούν από την - όπως λένε - «παράλογη» επιμονή «για μηδέν εγγυήσεις και μηδέν στρατό στην Κύπρο».

Πριν τη συνάντηση που έγινε με τον γγ του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο Ακιντζί φέρεται να είχε στείλει επιστολή στον Αντόνιο Γκουτέρες, στην οποία εξέφραζε την ετοιμότητα της τουρκοκυπριακής πλευράς «για πρωτοβουλίες στο θέμα της ασφάλειας που δεν θα δημιουργούν κίνδυνο για την ελληνοκυπριακή πλευρά». Πάντως, την Παρασκευή, ο Ακιντζί ξεκαθάρισε ότι στόχος είναι μια ομοσπονδιακή λύση στη βάση «δύο πολιτικά ισότιμων συνιστωσών πολιτειών», εκφράζοντας ταυτόχρονα την πεποίθηση ότι είναι δυνατόν να φτάσουν σε λύση αν, όπως είπε, υπάρξει ανταπόκριση σε αυτήν την πολιτική βούληση.

Την ίδια στιγμή, στον τουρκικό Τύπο, συνεχίζεται πυκνά η αρθρογραφία για τις «ευκαιρίες» για συνεργασίες που μια λύση στο Κυπριακό θα ανοίξει και για την Τουρκία και για την Κύπρο, ανοίγοντας ταυτόχρονα τη συζήτηση για «εναλλακτικές» όπως: «Η Τουρκία θα είναι ικανοποιημένη με μια (στρατιωτική) βάση στην Κύπρο; Θα μπορούσαν οι (στρατιωτικές) δυνάμεις των εγγυητριών δυνάμεων να τοποθετηθούν υπό τη διοίκηση ενός Κύπριου;»

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, εκτός από τις απανωτές επισημάνσεις για το ενδιαφέρον μετατροπής της Κύπρου σε «ενεργειακό κέντρο», ειδική αξία έχουν και οι επισημάνσεις σχετικά με το ενδιαφέρον που υπάρχει για το ρόλο που η Κύπρος μπορεί να αναλάβει στην υπεράσπιση της «σταθερότητας» σε όλη την περιοχή.

Ενδεικτικές ήταν οι αναφορές του Κύπριου υπουργού Αμυνας Χριστόφορου Φωκαΐδη, με αφορμή τη στρατιωτική άσκηση Κύπρου - Ισραήλ που έγινε προ ημερών στο όρος Τρόοδος. Ο υπουργός προσπέρασε την κριτική για την ουσιαστικά ανύπαρκτη επίσημη ενημέρωση για την άσκηση («κάποιες ασκήσεις ανακοινώνονται και κάποιες όχι», μετά από «συνεννόηση μεταξύ των δύο πλευρών», είπε), τονίζοντας ωστόσο πως μέσα από τέτοιες «αναβαθμίζεται συνεχώς ο γεωπολιτικός ρόλος της Κύπρου στην ευρύτερη περιοχή ως συνεισφορέα ασφάλειας σε μια ασταθή και ταραγμένη περιοχή».

Χρήσιμο είναι να καταγραφεί ότι η ισραηλινή «Χααρέτζ» υποστήριζε ότι η άσκηση στο Τρόοδος - στην οποία συμμετείχαν εκατοντάδες Ισραηλινοί κομάντος - ήταν η μεγαλύτερη του είδους της που έχει γίνει ποτέ, αλλά και οι πληροφορίες της ότι η υλοποίησή της προκάλεσε «εκνευρισμό» στην Αγκυρα.

Από την άλλη πλευρά, χαρακτηριστικά ήταν και τα σχόλια μερίδας της κυπριακής αστικής τάξης ότι η άσκηση στο Τρόοδος αποτελεί «μονομερή εκμετάλλευση του φυσικού πλούτου της νήσου από τους Ελληνοκύπριους» και ότι «είναι καιρός να αντιληφθούν οι Ελληνοκύπριοι ότι δεν μπορούν να παίρνουν μονομερείς αποφάσεις για τον φυσικό πλούτο της νήσου. Αλλά πρέπει επίσης να εκτιμηθεί και το γεγονός ότι δεν τους κατήγγειλαν ακόμα οι Τουρκοκύπριοι και η Αγκυρα».

Τέλος, πρέπει να είναι καθαρό πως στις συνομιλίες στην Ελβετία θα αποτυπωθεί το βάθος πολύπλευρων αντιθέσεων μεταξύ των εμπλεκόμενων πλευρών. Δεν ήταν τυχαίες οι αναφορές του ειδικού συμβούλου του γγ του ΟΗΕ, Εσπαν Μπαρθ Αϊντε, ότι οι επαφές στο ελβετικό θέρετρο ίσως διαρκέσουν ακόμα και βδομάδες. Οπως και ότι όλες οι πτυχές θα συζητηθούν αλληλένδετα, και ότι για να βρεθεί λύση απαιτούνται το «κουράγιο» και η «αποφασιστικότητα» των δύο ηγετών, αλλά και των «εγγυητριών δυνάμεων».