ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ.--

Καταρχήν πολιτική συμφωνία υπέγραψαν την Πέμπτη η Ευρωπαϊκή Ενωση και Ιαπωνία κατά τη διάρκεια της 24ης Συνόδου Κορυφής. Πρόκειται για τη διαδικασία εντατικοποίησης του παζαριού που χρονολογείται από το 2013, για την επίτευξη συμφωνίας οικονομικής συνεργασίας και συμφωνίας στρατηγικής συνεργασίας. Πιο χαρακτηριστικό ζήτημα που μπαίνει στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης είναι το θέμα των δασμών και των ρυθμίσεων, δηλαδή όρων που ενδιαφέρουν τους μονοπωλιακούς ομίλους. Το όλο εγχείρημα «ντύνεται» με βαρύγδουπες διατυπώσεις περί κοινών «αξιών», ανάπτυξης της «δημοκρατίας», του «ελεύθερου και δίκαιου εμπορίου». Οι ηγέτες των δύο πλευρών, ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Σίνζο Αμπε και οι πρόεδροι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ζαν Κλοντ Γιούνκερ και Ντόναλντ Τουσκ, αντίστοιχα, σε κοινή δήλωσή τους αναφέρουν ότι «με την καταρχήν συμφωνία της οικονομικής εταιρικής σχέσης, η Ευρώπη και η Ιαπωνία αποδεικνύουν στον κόσμο - και στους πολίτες μας - ότι το ελεύθερο εμπόριο, με σαφείς και διαφανείς κανόνες που σέβονται πλήρως και ενισχύουν τις αξίες μας, παραμένει ένα σημαντικό εργαλείο για να προωθήσουμε την ευημερία στις κοινωνίες μας. Η συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης ΕΕ - Ιαπωνίας θα αποτελέσει τη βάση μιας στρατηγικής εταιρικής σχέσης για το ελεύθερο και δίκαιο εμπόριο, έναντι του προστατευτισμού». Και προσθέτουν: «Σε μια εποχή που η διεθνής τάξη βασισμένη σε κανόνες υπόκειται σε αυξανόμενη πίεση, η συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης και η συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης θέτουν ως προτεραιότητα τις κοινές αξίες και τις κοινές αρχές που αποτελούν το θεμέλιο της εταιρικής σχέσης ΕΕ - Ιαπωνίας, συμπεριλαμβανομένων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κανόνα του νόμου».

Ενδεικτικές και οι δηλώσεις Τουσκ ότι η συμφωνία με την Ιαπωνία «αντικρούει το επιχείρημα του Brexit για το τι μπορεί και δεν μπορεί να προσφέρει η ΕΕ στο πεδίο του διεθνούς εμπορίου», ή του Γιούνκερ ότι «δεν υπάρχει προστασία στον προστατευτισμό». Προφανής αποδέκτης η κυβέρνηση των ΗΠΑ, που θέλει να προωθήσει εφαρμογή μέτρων εθνοκρατικού προστατευτισμού (αν και σε μικρότερο βαθμό απ' ό,τι ο Ντόναλντ Τραμπ εμφάνιζε προεκλογικά). Οι αφορμές για να επισπευσθεί η συνεργασία ΕΕ και Ιαπωνίας, και μάλιστα να ανακοινωθεί μια μέρα πριν τη Σύνοδο του G20, βρίσκονται στην απόσυρση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα, από τη Διειρηνική Συνεργασία (ΤPP) και επαναδιαπραγμάτευση που προωθεί για τη Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων ΕΕ - ΗΠΑ (TTIP).

Οι κινήσεις αστικών τάξεων και καπιταλιστών εμφανίζονται ως δήθεν ευεργετικές για τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα. Η συμφωνία ΕΕ - Ιαπωνίας εμφανίζεται ότι θα δημιουργήσει χιλιάδες θέσεις εργασίας, ότι θα αυξήσει τις εξαγωγές, θα καταργήσει τους δασμούς για το 99% των εξαγωγών από κάθε πλευρά. Βεβαίως, αυτά είναι αντικείμενο σκληρής διαπραγμάτευσης που δεν είναι σίγουρο πώς θα καταλήξει. Για παράδειγμα, οι Ιάπωνες αυτοκινητοβιομήχανοι «καίγονται» για ελεύθερη πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά, όμως οι ανταγωνιστές τους στην ΕΕ θέλουν μεταβατική περίοδο προετοιμασίας για την εφαρμογή τέτοιου μέτρου.

Οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να εγκλωβιστούν σε κανένα μπλοκ εκμεταλλευτών τους. Βιώνουν παντού το χτύπημα εργατικών - λαϊκών δικαιωμάτων και στο βωμό του ανταγωνισμού των καπιταλιστών, για αγορές, ενεργειακούς πόρους, τους δρόμους μεταφοράς τους, γεωστρατηγικές σφαίρες επιρροής, πεθαίνουν, γνωρίζουν τη φτώχεια, την εξαθλίωση, τον ξεριζωμό από τις πατρίδες τους. Μονόδρομος για αυτούς είναι η ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου παντού, για να ανοίξει ο δρόμος για άλλη οργάνωση της εξουσίας και της οικονομίας, ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν οι τεράστιες επιστημονικοτεχνικές δυνατότητες της εποχής για την ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών τους.