Η παραγωγή, η μεταποίηση και η εμπορία ροδάκινων αποτελούσε και αποτελεί βασική απασχόληση αγροτών και εποχικών εργαζομένων κυρίως στους νομούς Πέλλας και Ημαθίας και σε μικρότερη έκταση στους νομούς Πιερίας, Λάρισας και Κοζάνης.

Συνολικά σε Πέλλα, Ημαθία, Πιερία, Λάρισα και Κοζάνη, καλλιεργούνται 430.000 στρέμματα με δένδρα ροδάκινων και φέτος αναμένονταν να παραχθούν περίπου 850.000 τόνοι ροδάκινα. Από το σύνολο της παραγωγής, οι 450.000 τόνοι είναι συμπύρηνα που κατευθύνονται στη βιομηχανία για παραγωγή κομπόστας, χυμοποίηση, «κυβάκια» (κατάψυξη). Οι υπόλοιποι περίπου 400.000 τόνοι είναι επιτραπέζια ροδάκινα (286.000 τόνοι) και νεκταρίνια (103.000 τόνοι).

Οι ενδείξεις για τη φετινή παραγωγή ήταν ενθαρρυντικές, αλλά τον Ιούλη οι δενδροκαλλιέργειες χτυπήθηκαν από τις βροχοπτώσεις, που σε συνδυασμό με τις χαμηλές θερμοκρασίες, τους ισχυρούς ανέμους και το χαλάζι, επέφεραν σημαντικές ζημιές, που είναι αμφίβολο αν θα αποζημιωθούν από τον ΕΛΓΑ.

Ακόμη και με αυτές τις συνθήκες, η φετινή παραγωγή ήταν μεγαλύτερη από την περσινή, που χτυπήθηκε από τον παγετό και είχε ως αποτέλεσμα το 2016 να παραχθούν 277.000 τόνοι συμπύρηνου και 260.000 τόνοι επιτραπέζια ροδάκινα και νεκταρίνια.

Αυτό τον πλούτο που με κόπους και με βάσανα παράγουν οι αγρότες της περιοχής, οι βιομήχανοι μεταποιητές και οι μεγαλέμποροι τον αγοράζουν «κοψοχρονιά» σε τιμές - ψίχουλα, που καθορίζονται πολύ μετά την παράδοση του προϊόντος από τους αγρότες. Στην πραγματικότητα, οι αγρότες από τον Ιούνη μέχρι και σήμερα παραδίδουν την παραγωγή τους στους βιομήχανους, στις ομάδες παραγωγών και στους συνεταιρισμούς, με «ανοιχτές τιμές», δηλαδή χωρίς να γνωρίζουν τι θα πληρωθούν για κάθε κιλό ροδάκινα που έχουν παραδώσει.

Στο βιομηχανικό ροδάκινο, μέχρι και σήμερα (20/8) ήταν υποχρεωμένοι να τιμολογήσουν τα προϊόντα που παρέλαβαν και τις προηγούμενες μέρες άρχισαν πάλι να ανακοινώνουν τιμές που δεν καλύπτουν το κόστος παραγωγής (υπολογίζεται στα 0,24 λεπτά μ.ο.). Ετσι, αναμένεται να πληρώσουν με 0,21 λεπτά το κιλό τα πρώιμα, με 0,23 ή 0,24 λεπτά το κιλό τα μεσοπρώιμα (που είναι και ο κύριος όγκος της παραγωγής) και με 0,26 ή 0,27 λεπτά το κιλό τα όψιμα.

Την ίδια ώρα, ο ίδιος ο πρόεδρος της Ενωσης Κονσερβοποιών Ελλάδας (ΕΚΕ) εμφανίζεται να δηλώνει ότι πάνω από το 95% του προϊόντος εξάγεται, αποδίδοντας «σε μια καλή χρονιά 500 εκατ. ευρώ και σε μια κακή 350 εκατ. ευρώ», ενώ τρεις μεταποιητικές επιχειρήσεις της Πέλλας βρίσκονται στη λίστα των πρώτων πενήντα κερδοφόρων επιχειρήσεων στη χώρα.

Στο επιτραπέζιο ροδάκινο οι τιμές κατρακύλησαν 40% - 50% κάτω. Ροδάκινα πουλήθηκαν με 0,12 και 0,15 λεπτά το κιλό, όταν το κόστος παραγωγής αγγίζει τα 0,30 λεπτά και στον καταναλωτή φτάνουν με πολλαπλάσιο κόστος. Στα ροδάκινα που οδηγούνται σε χυμοποίηση, η τιμή αναμένεται να πέσει ακόμη πιο χαμηλά, ίσως και στα 5 λεπτά.

Για άλλη μια φορά, οι αγρότες βρίσκονται σε απόγνωση. Αντιμετωπίζουν για 4η χρονιά τη συνέχιση του εμπάργκο της ΕΕ στη Ρωσία και τα ρωσικά αντίμετρα, που είχαν ως αποτέλεσμα τη μείωση της αξίας των εξαγωγών, από 168 εκατομμύρια ευρώ το 2013 σε 38,2 εκατομμύρια ευρώ το 2016. Βρίσκονται εκτεθειμένοι στην ανεξέλεγκτη ληστεία από τους εμποροβιομήχανους, που αξιοποιούν και το εμπάργκο για να παίρνουν κοψοχρονιά τα προϊόντα.

Βρίσκονται αντιμέτωποι με την άρνηση του ΕΛΓΑ να αποζημιώσει τις ζημιές στην παραγωγή σε ροδάκινα, νεκταρίνια, δαμάσκηνα και βερίκοκα, παρά τα τσουχτερά ασφάλιστρα που επιβάλλει. Ετσι, δεν γνωρίζουν αν θα αποζημιωθούν για τη ζημιά που υπέστησαν από τις απρόσμενες καιρικές συνθήκες που επικράτησαν τον Ιούλη (παρατεταμένες βροχοπτώσεις, κατακόρυφη πτώση της θερμοκρασίας από τους 37 βαθμούς Κελσίου στους 15,5 βαθμούς) που είχαν ως αποτέλεσμα τη μικροκαρπία, αλλά και το μεγάλο ποσοστό προσβολής των ροδάκινων από ασθένειες, κυρίως μονίλια.

Το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης συγκρότησε Επιστημονική Επιτροπή, η οποία αναμένεται να γνωμοδοτήσει τις επόμενες μέρες σχετικά με τα αίτια των ζημιών στις ροδακινοκαλλιέργειες. Η γνωμοδότηση θα προκύψει ουσιαστικά με το τέλος της συγκομιδής και ακόμη και αν τελικά θεωρηθεί ότι η ζημιά μπορεί να καλυφθεί από τον ΕΛΓΑ, στην πραγματικότητα δεν θα υπάρχει δυνατότητα εκτίμησης του πραγματικού μεγέθους της καταστροφής, αφού ούτε αναγγελία ζημιών έχει γίνει από τους ανταποκριτές του ΕΛΓΑ, ούτε δηλώσεις έχουν υποβληθεί από τους αγρότες, ούτε εκτιμήσεις έχουν γίνει από τους γεωπόνους.

Στο μεταξύ, ακόμη οι αγρότες είναι απλήρωτοι από τον ΕΛΓΑ για τις ζημιές του 2016, τα ΠΣΕΑ των τελευταίων 3-4 ετών, ενώ παράλληλα έχουν να λαβαίνουν από εξισωτικές αποζημιώσεις και επιστροφή φόρου πετρελαίου του 2015. Επίσης, αρκετοί δεν έχουν ακόμα εξοφληθεί από τους συνεταιρισμούς για την περσινή παραγωγή που παρέδωσαν και την ίδια ώρα καλούνται να πληρώσουν τις υπέρογκες ασφαλιστικές εισφορές στον ΕΦΚΑ, την άγρια φορολόγηση, τις συνεχείς αυξήσεις εφοδίων, τις πανάκριβες πιστοποιήσεις για αγροτικά μηχανήματα κ.ά.

Ο Αγροτικός Σύλλογος Νάουσας «Μαρίνος Αντύπας» ανέδειξε το θέμα των εξευτελιστικών τιμών των αγροτοκτηνοτροφικών προϊόντων και ιδιαίτερα του ροδάκινου, καθώς και τις ακάλυπτες ασφαλιστικά ζημιές από τον ΕΛΓΑ στην αναμενόμενη φρουτοπαραγωγή, μέσα από αγωνιστική συγκέντρωση που οργάνωσε στις 13 Ιούλη. Στη συνέχεια, στις αρχές Αυγούστου, μαζί με τον Σύλλογο Γεωργών Βέροιας και τον Αγροτικό Σύλλογο Πέλλας «Η Ενότητα», οργάνωσαν συμβολική κατάληψη στον ΕΛΓΑ της Βέροιας, απαιτώντας πλήρη κάλυψη των ζημιών που υπέστησαν στην παραγωγή τους.

Το επόμενο διάστημα, οι αγωνιστικές πρωτοβουλίες θα συνεχιστούν με βασικά αιτήματα: Αμεση αναπλήρωση από την ΕΕ του χαμένου εισοδήματος λόγω του εμπάργκο. Εγκαιρη εκτίμηση των ζημιών και 100% αποζημίωση από τον ΕΛΓΑ. Κατώτερες εγγυημένες τιμές για όλα τα αγροτοκτηνοτροφικά προϊόντα. Αφορολόγητο 12.000 ευρώ συν 3.000 για κάθε παιδί. Κατάργηση του ΦΠΑ στα είδη πρώτης ανάγκης, στα αγροτικά μέσα και εφόδια.

Οπως είπε στον «Ριζοσπάστη» ο Τάκης Τσιουλάκος, πρόεδρος του Αγροτικού Συλλόγου Νάουσας «Μαρίνος Αντύπας», «καλούμε τους αγρότες σε εγρήγορση και αγωνιστική επαγρύπνηση μετά το τέλος της συγκομιδής, εφόσον η κυβέρνηση δεν ικανοποιήσει τα δίκαια αιτήματά μας. Οι αγρότες δεν πρέπει να απογοητευτούν. Πρέπει να μετατρέψουν την οργή και την αγανάκτηση σε απόφαση να οργανωθούν και να παλέψουν μέσα από τους μαχητικούς Αγροτικούς Συλλόγους που συσπειρώνονται στην Πανελλαδική Επιτροπή των Μπλόκων, συντονισμένα, με ολοκληρωμένο πλαίσιο αιτημάτων. Σε συμμαχία με τους εργάτες και τα άλλα λαϊκά στρώματα, να παλέψουμε για να ανατρέψουμε την πολιτική που μας ξεκληρίζει, που μας πνίγει στα χρέη, μας οδηγεί στη φτώχεια».