Ενα νέο ντόμινο επικίνδυνων εξελίξεων στήνεται απέναντι στον συριακό λαό και ευρύτερα στη Μέση Ανατολή, μετά τις επεμβάσεις ΗΠΑ, Τουρκίας και Ισραήλ που οδήγησαν στην επικράτηση των τζιχαντιστών στη Συρία στις αρχές Δεκέμβρη.

Σε αυτό το πλαίσιο, αυξάνονται οι απειλές για εισβολή και γενικευμένη επίθεση της Τουρκίας και «φιλότουρκων» μισθοφόρων εναντίον των κουρδικών δυνάμεων στη βόρεια Συρία, διευρύνεται η ισραηλινή κατοχή εδαφών στη νότια Συρία, ενώ ΗΠΑ, ΕΕ, Βρετανία, Τουρκία κ.ά. σπεύδουν να εντείνουν τις «συνεννοήσεις» τους με τους τζιχαντιστές στη Δαμασκό για την «επόμενη μέρα».

Στη βόρεια Συρία ενισχύονται οι δυνάμεις του τουρκικού στρατού και προετοιμάζονται σε συντονισμό με τη στρατιά μισθοφόρων του λεγόμενου «Συριακού Εθνικού Στρατού» και των παρακλαδιών του, για μία νέα γενίκευση των συγκρούσεων που καταγράφονται από την αρχή της βδομάδας απέναντι στους Κούρδους μαχητές των «Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων» (SDF), οι οποίοι υποστηρίζονται από τις ΗΠΑ.

Η Αγκυρα διέψευσε τις δηλώσεις Αμερικανών αξιωματούχων περί ολιγοήμερης εκεχειρίας, ενώ απαιτεί από τις SDF να παραδώσουν τα όπλα και να διαλύσουν τις ένοπλες οργανώσεις τους.

Ο δε Τούρκος ΥΠΕΞ, Χ. Φιντάν, σε συνέντευξή του στο «Al Jazeera», δήλωσε ότι η Αγκυρα περιμένει από τη νέα ηγεσία της Συρίας (με πυρήνα την υποστηριζόμενη από την Τουρκία τζιχαντιστική οργάνωση HTS) να στραφεί εναντίον των SDF, οργανώσεων που η Αγκυρα χαρακτηρίζει «τρομοκρατικές».

Στο φόντο αυτό, ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρ. Τ. Ερντογάν, ετοιμάζει επίσκεψη στη Δαμασκό μέσα στο επόμενο 15ήμερο, αποτυπώνοντας τον αναβαθμισμένο ρόλο της Αγκυρας μετά τις τελευταίες εξελίξεις. Την Παρασκευή ο Ερντογάν επανήλθε στα περί «τρομοκρατίας» στη Συρία, δηλώνοντας πως το «Ισλαμικό Κράτος», το PKK και οι εκδοχές του, «που απειλούν την επιβίωση της Συρίας, είναι ανάγκη να εξαλειφθούν». Διαβεβαίωσε δε πως η Τουρκία θα βοηθήσει τη νέα κυβέρνηση της Συρίας να σχηματίσει την κρατική δομή της και να συντάξει νέο Σύνταγμα. Είχαν προηγηθεί δηλώσεις από αξιωματούχους των τζιχαντιστών, για το «προβάδισμα» της Τουρκίας στην «ανοικοδόμηση» της Συρίας και τις οικονομικές σχέσεις.

Την ίδια ώρα, με τις πλάτες ΗΠΑ - ΕΕ - ΝΑΤΟ και την ανοχή αραβικών χωρών της περιοχής, το Ισραήλ έχει καταλάβει σειρά συριακών εδαφών, επεκτείνοντας την κατοχή από τα Υψίπεδα του Γκολάν.

Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπ. Νετανιάχου μετέβη προ ημερών στο όρος Ερμών, δηλώνοντας απροκάλυπτα πως τα εκεί ισραηλινά στρατεύματα θα παραμείνουν ως έχουν «μέχρι να βρεθεί μια άλλη διευθέτηση που να εγγυάται την ασφάλεια του Ισραήλ». Κατέληξε επίσης τονίζοντας πως το Ισραήλ θα «καθορίσει την καλύτερη διευθέτηση που θα εγγυηθεί την ασφάλειά μας».

Ο δε κατοχικός ισραηλινός στρατός επιβεβαίωσε την Παρασκευή ότι άνοιξε πυρ εναντίον διαδήλωσης Σύρων στο χωριό Ma'ariya, οι οποίοι διαμαρτύρονταν κατά της παρουσίας του στρατού του Ισραήλ στη νότια Συρία...

Στο μεταξύ, η αναζωπύρωση των συγκρούσεων τουρκικών και κουρδικών δυνάμεων στη βόρεια Συρία, όπως και η γνωστή επίκληση της «αντιμετώπισης της τρομοκρατίας», αξιοποιούνται ως προσχήματα από τις ΗΠΑ για να επεκτείνουν τη στρατιωτική παρουσία τους στη χώρα.

Την Πέμπτη εκπρόσωπος του Πενταγώνου αποκάλυψε πως η δύναμη των Αμερικανών στρατιωτών στη Συρία έχει υπερδιπλασιαστεί εδώ και καιρό, από 900 άτομα, σε τουλάχιστον 2.000.

Στο ίδιο πλαίσιο, οι ΗΠΑ αξιοποιούν τα απομεινάρια των τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους» (ΙΚ), για να αυξήσουν τη στρατιωτική δράση στο συριακό έδαφος. Εκπρόσωπος της Κεντρικής Διοίκησης του Αμερικανικού στρατού (CENTCOM) ανακοίνωσε την Παρασκευή την εξόντωση του Αμπού Γιουσίφ, εκ των ηγετών του ΙΚ, σε αεροπορική επιδρομή στην επαρχία Ντέιρ εζ-Ζορ.

Ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας «Telegraph» αποκάλυψε εξάλλου πτυχές της ενεργού στήριξης των τζιχαντιστών από τις ΗΠΑ και τον ρόλο που έπαιξε η Ουάσιγκτον για την επικράτησή τους στη Συρία.

Οπως επισημαίνεται, οι μισθοφόροι της οργάνωσης «Revolutionary Commando Army» (RCA), οι οποίοι εξοπλίζονται, εκπαιδεύονται και πληρώνονται από τις ΗΠΑ έλαβαν σήμα από αξιωματούχους των αμερικανικών Ειδικών Δυνάμεων, τον περασμένο Νοέμβρη, ότι «ήρθε η στιγμή τους».

Η ενημέρωση έγινε στην αμερικανική βάση Αλ Τανφ, στα σύνορα με το Ιράκ, ενώ είχε προηγηθεί η ενίσχυση της RCA με την ένταξη μικρότερων ομάδων μισθοφόρων σε αυτή.

Καθώς η τζιχαντιστική οργάνωση HTS κινήθηκε από βορρά προς νότο, στη ραγδαία επέλασή της προς τη Δαμασκό, η οργάνωση RCA κινήθηκε αντίστροφα, από την Αλ Τανφ προς τα βόρεια, καταλαμβάνοντας μεταξύ άλλων την Παλμύρα και συριακές βάσεις τις οποίες χρησιμοποιούσαν και ρωσικές δυνάμεις.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, η αμερικανοκίνητη μισθοφορική ομάδα ελέγχει πλέον περίπου το 1/5 της Συρίας, καθώς και θύλακες βόρεια της Δαμασκού...

Την Παρασκευή εξάλλου, οι ΗΠΑ έστειλαν και κλιμάκιο υψηλόβαθμων αξιωματούχων στη Δαμασκό, με επικεφαλής την υφυπουργό Εξωτερικών Πολιτικών Υποθέσεων Μπάρμπαρα Λιφ, για να διαπραγματευτούν με την κυβέρνηση των τζιχαντιστών, για να προωθηθούν περαιτέρω τα αμερικανικά γεωπολιτικά συμφέροντα σε βάρος ανταγωνιστών τους όπως η Ρωσία και το Ιράν, που προωθούσαν τις δικές τους γεωπολιτικές επιδιώξεις με την κυβέρνηση Ασαντ.

Στην αποστολή συμμετείχαν ακόμα ο πρώην ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ στη Συρία, Ντ. Ρουμπινστάιν, και ο ειδικός απεσταλμένος της κυβέρνησης των ΗΠΑ για Υποθέσεις Ομήρων, Ρ. Κάρστενς.

Οι Αμερικανοί είχαν συνάντηση με τον διοικητή των τζιχαντιστών της HTS Αμπού Μοχάμεντ αλ Τζολάνι και άλλα στελέχη τους.

Σε δηλώσεις της, η Μπ. Λιφ ανέφερε ότι είχαν μια «καλή» συνάντηση με «θετικά μηνύματα» και ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ αίρουν την επικήρυξη για τη σύλληψη του ηγέτη των τζιχαντιστών, αλ Τζολάνι.

Σύμφωνα με αμερικανικές διπλωματικές πηγές, οι δύο πλευρές συζήτησαν το ενδεχόμενο άρσης των κυρώσεων κατά της Συρίας και απόσυρσης της HTS από τον κατάλογο των ΗΠΑ με τις χαρακτηρισμένες ως «τρομοκρατικές οργανώσεις».

Στη Δαμασκό αυτή τη βδομάδα είχαν ξεκινήσει το παζάρι με τη νέα συριακή «μεταβατική κυβέρνηση» των τζιχαντιστών υψηλόβαθμοι διπλωμάτες από Βρετανία, Γερμανία, Γαλλία και ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ, Γκ. Πέντερσεν.

Την ίδια ώρα, ρόλο στις εξελίξεις επιχειρούν να παίξουν χώρες της περιοχής, εκφράζοντας «ανησυχίες» και για το ενδεχόμενο να προκληθεί ένα ντόμινο «αστάθειας» και «ρευστότητας» που μπορεί να επεκταθεί.

Σε αυτό το πλαίσιο, η Αίγυπτος αξιοποίησε τον θεσμό των Συνόδων κορυφής της Ομάδας Οκτώ Μουσουλμανικών χωρών (D-8), φιλοξενώντας την Πέμπτη στο Κάιρο μεταξύ άλλων τον Τούρκο Πρόεδρο Ρ. Τ. Ερντογάν και τον Πρόεδρο του Ιράν, Μ. Πεζεσκιάν (πρώτη επίσκεψη Ιρανού Προέδρου στην Αίγυπτο μετά από τουλάχιστον μία δεκαετία). Στη σύνοδο που πραγματοποιήθηκε με τη συμμετοχή ηγετών και ανώτερων αξιωματούχων της Αιγύπτου, της Τουρκίας, του Ιράν, της Ινδονησίας, της Μαλαισίας, του Μπανγκλαντές, του Πακιστάν και της Νιγηρίας, καταγράφηκαν οι θέσεις των χωρών μεταξύ άλλων για τον συνεχιζόμενο πόλεμο στη Γάζα και την «αλλαγή σελίδας» στη Συρία.

Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Σίσι προτίμησε τις προειδοποιήσεις για τις σοβαρές περιφερειακές προκλήσεις στο φόντο του πολέμου σε Γάζα και Λίβανο και των ραγδαίων εξελίξεων στη Συρία, ο Ιρανός ηγέτης καταδίκασε τις επιθέσεις ευρείας κλίμακας του Ισραήλ σε χώρες της περιοχής, ενώ ο Ερντογάν λάνσαρε τον ρόλο του ηγέτη «ήρεμης δύναμης» που μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά στη «σταθεροποίηση» και «ανοικοδόμηση» γειτονικών χωρών.