«Το ελληνικό φως είναι, όπως λένε όλοι, κάτι που δεν μπορείς να το φανταστείς προτού το βιώσεις. Στην Αγγλία, το μισό φως, κατά κάποιον τρόπο, απορροφάται μέσα στο αντικείμενο, όμως στην Ελλάδα το αντικείμενο μοιάζει να αναδίδει φως σα να φωτίζεται το ίδιο από μέσα» σχολίαζε ο Χένρι Μουρ, μετά το ταξίδι του στη χώρα μας, το 1951.

Εκθεση έργων του μεγάλου Βρετανού γλύπτη Χένρι Μουρ, φιλοξενεί αυτό το καλοκαίρι το Ιδρυμα Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή. Η ξεχωριστή αυτή εικαστική παρουσίαση, πραγματοποιείται στους χώρους του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος στην Ανδρο και θα διαρκέσει έως τις 17 Σεπτεμβρίου. Τίτλος της: «Χένρι Μουρ: Υπό το φως της Ελλάδος». Παρουσιάζονται 45 γλυπτά, 26 σχέδια, 3 χαρακτικά, 5 λευκώματα, 2 ταπισερί, καθώς και μακέτες και αντικείμενα από το εργαστήριο του καλλιτέχνη. Τα περισσότερα προέρχονται από το Ιδρυμα Χένρι Μουρ.

Είναι η πρώτη φορά, σε παγκόσμιο επίπεδο, που πραγματοποιείται μια μεγάλη θεματική έκθεση ειδικά αφιερωμένη στις ελληνικές επιρροές που δέχτηκε ο Χ. Μουρ. Η πρόκληση που παρουσιάζει η έκθεση για το κοινό, γίνεται μεγαλύτερη, όταν συσχετιστεί με την αρχική απόρριψη που είχε εκφράσει ο γλύπτης για το ελληνικό ιδεώδες. Απόρριψη που στην πορεία του έργου του και μετά το ταξίδι του στη χώρα μας, μετατράπηκε σε αληθινό θαυμασμό. Ο επιμελητής της έκθεσης, καθηγητής Ρ. Κάρντιναλ, με την επιλογή συγκεκριμένων έργων, καθώς και με κείμενό του στον κατάλογο της έκθεσης, επιχειρεί να παρουσιάσει τις διάφορες πτυχές της επαφής του Μουρ με την Ελλάδα και την τέχνη της (κυκλαδική, αρχαϊκή και κλασική) και τον τεράστιο αντίκτυπο της επαφής αυτής στο έργο και τη σκέψη του μεγάλου Βρετανού γλύπτη.

Οπως σημειώνει χαρακτηριστικά: «Το ζήτημα της οφειλής του Χ. Μουρ προς τα θέματα και τις τεχνοτροπίες της ελληνικής αρχαιότητας είναι συναρπαστικό πόσο μάλλον που, στο πέρασμα του χρόνου, ο καλλιτέχνης διατύπωσε δύο ξεχωριστές απόψεις αναφορικά με το παράδειγμα των αρχαίων Ελλήνων. Ο Μουρ, στην αρχή της σταδιοδρομίας του, απέρριψε σθεναρά την αρχαιοελληνική τέχνη και ύστερα, περίπου τρεις δεκαετίες αργότερα, την ενστερνίστηκε εξίσου σθεναρά. Για να το θέσουμε με μεγαλύτερη λεπτότητα, ο Μουρ παρέμεινε, κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες της εξέλιξής του, ως πρωτοπόρου μοντερνιστή, εξαιρετικά επιφυλακτικός απέναντι στις χάρες της κλασικής αρχαιοελληνικής γλυπτικής και έλαβε, κατ' επανάληψη, μέτρα προκειμένου να αποφύγει ή να αρνηθεί τη δύναμή της. Ομως, η επιρροή βρήκε τρόπο να διεισδύσει σε ένα ασυνείδητο επίπεδο - παραμονεύοντας μόλις έξω από το οπτικό του πεδίο, για να το πούμε έτσι - μέχρι που, ο καλλιτέχνης, ωριμάζοντας, συνειδητοποίησε ότι ήταν πια καιρός να άρει την απαγόρευση, και να της επιτρέψει να αναδυθεί στην επιφάνεια».

«Στόχος της θεματικής αυτής έκθεσης», σημειώνει ο διευθυντής του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης του Ιδρύματος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή, Κυριάκος Κουτσομάλλης, «είναι να προσεγγίσει συγκεκριμένες πτυχές του έργου του μεγάλου και δημοφιλούς καλλιτέχνη, να ερευνήσει και να αναδείξει ορατές ή αδιόρατες επιρροές που δέχτηκε από την αρχαία ελληνική τέχνη. Τούτο ίσως συμβάλει στην αποκατάσταση ορισμένων παρανοημένων ή παρερμηνευμένων αντιλήψεων που θέλουν τον Μουρ αδιάφορο προς την τέχνη αυτή. Εν κατακλείδι, η αναδρομή του στις πρωτόγονες εξωευρωπαϊκές αισθητικές αξίες δεν προεξόφλησε την απόρριψη, πόσο μάλλον την οριστική απόδραση από τις αρχαιοελληνικές αισθητικές αξίες που αποτελούν και τη βάση του δυτικού πολιτισμού. Η ανανεωτική, διορατική οξύνοια του Μουρ, αν τον απομάκρυνε από τις προκαταλήψεις των ακαδημαϊσμών, δε φαίνεται να τον απέκοψε από τις βαθύτερες αξίες του ανθρωπισμού και την αναζήτηση των ήπιων αλλά ζωντανών και παλλόμενων ρυθμών της αρχαίας ελληνικής τέχνης».

Σε όλη τη διάρκεια της έκθεσης, θα παρουσιάζονται καθημερινά στην αίθουσα προβολών του Μουσείου, ταινίες για τον Χ. Μουρ, ενώ τον Αύγουστο θα πραγματοποιούνται επίσης ξεναγήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα. Σημειώνουμε ότι την έκθεση συνοδεύει ένας προσεγμένος και διαφωτιστικός κατάλογος, ο οποίος περιλαμβάνει έγχρωμες αναπαραγωγές όλων των έργων και εκτενή κείμενα των επιμελητών της έκθεσης και του Ιδρύματος Χένρι Μουρ.