Η ένταση φαινομένων ύφεσης θα οδηγήσει σε κρίση;
Κυριακή 23 Μάρτη 2008

Παπαγεωργίου Βασίλης

Η χρεοκοπία της μεγάλης αμερικανικής τράπεζας Bear Stearns και η εξαγορά της από την JP Morgan δείχνουν ότι το αμερικανικό χρηματοπιστωτικό σύστημα, ιδιαίτερα το τραπεζικό, το διαπερνούν κρισιακά φαινόμενα. Οι αντιδράσεις, από την άλλη πλευρά, την ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) και της κυβέρνησης Μπους έρχονται να αναδείξουν τις δυσκολίες της αστικής οικονομικής πολιτικής μπροστά στον κύκλο της καπιταλιστικής αναπαραγωγής.

Η τράπεζα Bear Stearns ήταν η πέμπτη μεγαλύτερη επενδυτική τράπεζα του κόσμου. Την Πέμπτη 13 Μάρτη ανακοίνωσε ότι αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα αφού τα αποθεματικά της δεν επαρκούν για την κάλυψη των απαιτήσεων των πελατών της. Την Παρασκευή η μετοχή της Bear Stearns έκλεισε στα 30,85 δολάρια, χάνοντας το 46% της αξίας της μέσα σε λίγες ώρες. Η χρεοκοπία ήταν πλέον προ των πυλών.

Εκείνη τη στιγμή εμφανίστηκε ως από μηχανής θεός η ομοσπονδιακή τράπεζα των ΗΠΑ, ανακοινώνοντας την έκτακτη χρηματοδότηση της Bear Stearns με σκοπό την εξαγορά της από την JP Morgan. Δύο μέρες αργότερα, την Κυριακή, η JP Morgan ανακοίνωσε ότι εξαγοράζει την Bear Stearns για μόλις 2 δολάρια τη μετοχή, 90% κάτω από το κλείσιμο της Παρασκευής...

Και να σκεφθεί κανείς ότι η Bear Stearns, που ιδρύθηκε το 1923, ήταν από τις ελάχιστες αμερικανικές τράπεζες που επέζησαν του κραχ του '29.

Φυσικά, όπως σε όλες τις ανάλογες περιπτώσεις εξαγορών και συγχωνεύσεων, τα πρώτα θύματα θα είναι οι ίδιοι οι εργαζόμενοι της Bear Stearns. Το αμερικανικό κανάλι CNBC μετέδωσε την περασμένη Δευτέρα ότι περίπου το μισό των 14.000 εργαζομένων της Bear Stearns θα χάσουν τη δουλειά τους.

Και όπως ο ίδιος ο πρόεδρος της ομοσπονδιακής τράπεζας των ΗΠΑ προειδοποίησε, πριν δεκαπέντε μέρες, τη Γερουσία, ένας αριθμός αμερικανικών τραπεζών «από 50 έως και 150...» αντιμετωπίζει τον κίνδυνο της πτώχευσης!

Η κυβέρνηση Μπους και η διοίκηση της Fed, υπέρμαχοι των αρχών της «φιλελεύθερης οικονομίας», έσπευσαν να προσφέρουν χείρα βοηθείας στην Bear Stearns, ενώ αφήνουν αβοήθητους εκατοντάδες χιλιάδες Αμερικανούς που βλέπουν τα σπίτια τους στον πλειστηριασμό εξαιτίας της αδυναμίας τους να αποπληρώσουν τα δάνειά τους.

Ομως, η παρέμβασή τους αυτή έρχεται να αποδείξει ότι οι κρατικομονοπωλιακές παρεμβάσεις, όπως και αν ονομάζει η αστική οικονομική και πολιτική θεωρία τη μορφή της διαχείρισης, είναι πάντα παρούσα και μάλιστα δραστική. Μπροστά στον κίνδυνο μιας γενικής κατάρρευσης του ισχυρότερου πυλώνα της καπιταλιστικής ανάπτυξης, του τραπεζικού συστήματος, παρεμβαίνουν για τη σωτηρία του συστήματος. Αυτό που επαγγελλόταν ο Κέυνς με τη δική του θεωρία της κρατικής παρέμβασης. Δεν είναι τυχαίο ότι το τελευταίο διάστημα στις μεγάλες οικονομικές εφημερίδες, όπως η «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ» και η «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», οι αναλυτές και οι αρθρογράφοι (ξανα)ανακάλυψαν τον ...Κέυνς.


ΚΕΙΜΕΝΑ:
Δάνης ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

ΠΑΡΟΜΟΙΑ ΘΕΜΑΤΑ
H αμερικανική «συνταγή» και η «JP Morgan» (2021-04-24 00:00:00.0)
Αναιμική αύξηση ορισμένων δεικτών (2013-10-23 00:00:00.0)
«Προβληματικές» με κέρδη 14 δισ. δολάρια! (2010-12-05 00:00:00.0)
Καλά μαντάτα για τις αγορές, κακά για τους εργαζόμενους (2008-10-15 00:00:00.0)
Συμφύσεις κράτους και τραπεζών (2007-04-27 00:00:00.0)
Χέρι βοήθειας στην κυβέρνηση (2007-04-21 00:00:00.0)