«Εμείς θεωρούμε ότι και το ζήτημα αυτό, της Περιβαλλοντικής Ευθύνης, όπως και όλα τα άλλα που εμπλέκονται άμεσα ή έμμεσα με τη δραστηριότητα του κεφαλαίου, αντιμετωπίζεται τόσο σε θεσμικό όσο και σε επίπεδο εφαρμογής υπό το πρίσμα της διασφάλισης της κερδοφορίας των κεφαλαίων που επενδύονται σε ευθεία αντιπαράθεση με την ανάγκη για την προστασία του περιβάλλοντος». Αυτό τόνισε, χαιρετίζοντας εκ μέρους του Κόμματος την ημερίδα που διοργάνωσε το ΤΕΕ με θέμα «Περιβαλλοντική Ευθύνη - Πρόληψη και Αποκατάσταση Περιβαλλοντικών Ζημιών», ο Μπάμπης Ζιώγας, μέλος της Ομάδας Περιβάλλοντος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ.

«Σήμερα - συνέχισε - η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, επιταχύνοντας το αντιλαϊκό, αντιπεριβαλλοντικό έργο της ΝΔ, παράλληλα με τη γενική επίθεση που βρίσκεται σε εξέλιξη ενάντια στο σύνολο των εργασιακών δικαιωμάτων, προχωρεί σε μια σειρά νομοθετικές παρεμβάσεις, με στόχο να διευκολυνθεί παραπέρα η κερδοφόρα δράση των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων σε έργα "πράσινης ανάπτυξης", με σοβαρές, τις περισσότερες φορές, αρνητικές επιπτώσεις και στο περιβάλλον. Εργα που θα αφαιμάσσουν παραπέρα το πενιχρό λαϊκό εισόδημα». Αναφέροντας συγκεκριμένα παραδείγματα ο ομιλητής επισήμανε: Το νόμο για τη δημιουργία του «Πράσινου Ταμείου ΑΕ» για τη στήριξη των μονοπωλιακών ομίλων από πόρους που αφαιρούνται από το λαϊκό εισόδημα. Το νόμο για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας που παραχωρεί στο κεφάλαιο δάση, εθνικούς δρυμούς, αιγιαλούς και άλλες προστατευόμενες περιοχές για να εγκαταστήσουν ιδιωτικές μονάδες ηλεκτροπαραγωγής ή ακόμη και μονάδες καύσης απορριμμάτων. Το πρόγραμμα «Καλλικράτης» κ.ά.

«Στο ίδιο φιλομονοπωλιακό πλαίσιο εντάσσεται φυσικά και το αντικείμενο της Περιβαλλοντικής Ευθύνης, όπως ρυθμίζεται με την κοινοτική Οδηγία 2004/35/ΕΚ και το ΠΔ148/2009, που ενσωμάτωσε πρόσφατα την πιο πάνω Οδηγία στην ελληνική νομοθεσία», τόνισε ο Μπ. Ζιώγας αναφέροντας μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα:

• Η αρχή της προφύλαξης απουσιάζει παντελώς, προσφιλής άλλωστε τακτική των κοινοτικών και εθνικών νομοθετημάτων.
• Η πρόληψη περιορίζεται στην αντιμετώπιση της «άμεσης απειλής περιβαλλοντικής ζημίας».
• Το ΠΔ (ακολουθώντας κατά γράμμα την Οδηγία) βρίθει εξαιρέσεων. Οι διατάξεις του δεν εφαρμόζονται, π.χ., σε περιπτώσεις που η περιβαλλοντική ζημιά οφείλεται: «Σε φυσικό φαινόμενο εξαιρετικό και αναπότρεπτου χαρακτήρα», λες και δεν υφίσταται ευθύνη του «φορέα εκμετάλλευσης» ή του ιδιοκτήτη της εγκατάστασης να προβλέψει ή να ελέγξει κατά περίπτωση και να οργανώσει περαιτέρω την αντισεισμική θωράκιση και ασφαλή ανταπόκριση της εγκατάστασης ή δραστηριότητας ή την αντιπλημμυρική της προστασία. Σε δραστηριότητες σχετικές με την «εθνική άμυνα» ή τη «διεθνή ασφάλεια», όπως, π.χ., η βάση της Σούδας στην Κρήτη.

Μόνο για τις σκόπιμες (από δόλο ή αμέλεια) περιβαλλοντικές βλάβες καλείται να πληρώσει το κεφάλαιο. Κι όμως, ούτε αυτό συμβαίνει αφού προβλέπει την υποχρεωτική υπαγωγή των επαγγελματικών δραστηριοτήτων (δημόσιων και ιδιωτικών) που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΠΔ σε «σύστημα χρηματοοικονομικής ασφάλειας», δηλαδή ιδιωτικής ασφάλισης. Επικαλούμενο τη φιλομονοπωλιακή αρχή «ο ρυπαίνων πληρώνει» μεταφέρει τελικά, κατά πάγια τακτική των κοινοτικών και εθνικών αρχών, και το κόστος του περιβαλλοντικού κινδύνου (δηλαδή τις δαπάνες ασφάλισης της Περιβαλλοντικής Ευθύνης) στα λαϊκά στρώματα μέσω της ενσωμάτωσης του κόστους αυτού στην τιμή του παρεχόμενου προϊόντος.

«Η κατάσταση, όμως, αυτή μπορεί να αλλάξει, διέξοδος υπάρχει», τόνισε ο ομιλητής. «Το ΚΚΕ, απευθυνόμενο στην εργατική τάξη, σε όλα τα λαϊκά στρώματα, τους καλεί να ακολουθήσουν το δρόμο της ρήξης με τα μονοπώλια, την ΕΕ, τα κόμματα και τις κυβερνήσεις τους, για τη λαϊκή εξουσία και οικονομία. Σε αυτόν το δρόμο οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης, στο πλαίσιο της λαϊκής οικονομίας, θα μπουν σε εφαρμογή και θα αναπτυχθούν νέες τεχνολογίες, φιλικότερες προς τη φύση, θα διαμορφωθεί ανάλογη συνείδηση, θα αποκατασταθεί μια συμβατή σχέση εργαζόμενου - φύσης».

Οι περισσότεροι από τους υπόλοιπους ομιλητές ζήτησαν την εφαρμογή του ΠΔ, ενώ ο πρόεδρος της Μόνιμης Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής, Κ. Καρτάλης, παραδέχτηκε ότι στην περιοχή του, τη Μαγνησία, κανένα περιβαλλοντικό πρόστιμο που επιβλήθηκε σε βιομηχανίες δεν έχει εισπραχθεί.