Καλοκαιρινές διακοπές. Μέρος αναγκαίο της ζωής των απλών ανθρώπων του μόχθου και των οικογενειών τους, αφού ο ελεύθερος χρόνος είναι πηγή αναζωογόνησης από τον κάματο της δουλιάς ενός ολόκληρου χρόνου, από το καθημερινό άγχος της ζωής σ' αυτή την κοινωνία. Στις διακοπές, έχουμε την ευκαιρία να ζήσουμε λίγο χρόνο ξέγνοιαστοι, χωρίς τις καθημερινές υποχρεώσεις και προβλήματα, να απολαύσουμε την καλοκαιρινή φύση, να διασκεδάσουμε, αλλά και να ασχοληθούμε δημιουργικά με διάφορα ενδιαφέροντα ζητήματα. Από το να γνωρίσουμε καινούριους τόπους (κάθε μέρος της Ελλάδας έχει τη δική του ομορφιά), έως να απολαύσουμε την πολύπλευρη καλλιτεχνική δραστηριότητα που ξεδιπλώνεται το καλοκαίρι. Αλλά ένα κομμάτι των διακοπών, το πιο δικό μας είναι το διάβασμα ενός καλού βιβλίου, λογοτεχνικού, ιστορικού και γιατί όχι ακόμη και ενός βιβλίου που πραγματεύεται σύγχρονα προβλήματα της πολιτικής. Δε θα δυσκολευτούμε καθόλου στις επιλογές μας. Η «Σύγχρονη Εποχή» έχει φροντίσει γι' αυτό, προτείνοντας στους αναγνώστες του «Ριζοσπάστη» βιβλία για τις διακοπές. Σας τα παρουσιάζουμε λοιπόν.

Στ. Βαλσάμου «Δάκρυ και ελπίδα»

• Η συλλογή διηγημάτων του Πέτρου Μπίκου, με τίτλο «Καθώς μεγαλώναμε...» είναι γραμμένη πάνω στις μνήμες ενός μαθητή του Γυμνασίου στην Κυπαρισσία, στα μαύρα χρόνια 1945-1948. Τα περισσότερα γεγονότα που σπονδυλώνουν οι ιστορίες που αφηγείται ο συγγραφέας είναι στη βάση τους πραγματικά. Ο αναγνώστης μέσα από την πλοκή της ιστορίας των ηρώων θα «γευτεί» όνειρα, πόθους, πόνους και πάθη εκείνων των χρόνων, για μια ελεύθερη και χαρούμενη ζωή, μετά τον πόλεμο...
• Ο εφιάλτης των σύγχρονων γονιών, ο «φονιάς» αμέτρητων νέων, τα ναρκωτικά, είναι το θέμα του μυθιστορήματος του Βασίλη Λιόγκαρη «Ενα συνηθισμένο περιστατικό». Κεντρικοί ήρωές του ένας μεροκαματιάρης πατέρας, εγκαταλειμμένος από τη γυναίκα του, που μεγαλώνει μόνος δυο κορίτσια και βλέπει την πρωτότοκή του χτυπημένη από τη μάστιγα. Με μεγάλο πόνο, αλλά και με σθένος, θα δώσει τη μάχη για να σώσει το παιδί του, βάζοντάς το και το ίδιο σε «πόλεμο» με τους εμπόρους, με το μόνο «όπλο» διάσωσης των νέων και της ζωής. Το ιδανικό μιας άλλης ζωής και κοινωνίας.
• Ο Γάλλος κομμουνιστής συγγραφέας Λουί Γκιγιού, πρωτοπόρος λογοτέχνης της γαλλικής εργατικής τάξης, παιδί ο ίδιος εργατών και πρωτοπόρων κομμουνιστών, στο μυθιστόρημά του «Το σπίτι του λαού», μετέπλασε λογοτεχνικά τις απαρχές της συνδικαλιστικής και πολιτικής οργάνωσης του γαλλικού προλεταριάτου, αποδίδοντας τα βιώματά του από την κοινωνική πραγματικότητα των αρχών του 20ού αιώνα με λογοτεχνική μυθοπλασία.
• «Η γυναίκα φωλιά», τιτλοφορείται το πρώτο μυθιστόρημα της Νικαραγουανής ποιήτριας Γιοκόντα Μπέλι. Ενα πληθωρικό μυθιστόρημα, που διηγείται συναρπαστικά τις επιθυμίες, αλλά και τις αμφιταλαντεύσεις ανθρώπων που στρατεύτηκαν μέχρι θανάτου, σ' έναν αγώνα για καλύτερη ζωή. Κεντρικά πρόσωπα δυο γυναίκες σε ένα «παιχνίδι» μεταξύ παρελθόντος και παρόντος που βιώνουν τον πόθο του αγώνα και το πάθος του έρωτα.

• Λουί Γκιγιού «Το σπίτι του λαού»

  Μια συλλογή έντεκα διηγημάτων που ο συνεκτικός ιστός που τα διαπερνά είναι η γυναικεία οπτική, η ευαισθησία, ο στοχασμός, αποτελούν το περιεχόμενο του βιβλίου της Μαρίνας Αντωνίου, «Χαμένες ευκαιρίες». Εικόνες, παραστάσεις, συγκρούσεις συναισθηματικές, προβλήματα, διέξοδοι και αδιέξοδα, μια εναλλαγή θετικών και αρνητικών συναισθημάτων συνθέτουν αυτή τη συλλογή διηγημάτων.
• Τι θα συνέβαινε αλήθεια αν εμφανιζότανε ξαφνικά ο Δον Κιχώτης; Ολο αυτό το φολκλόρ που του φόρτωσαν πώς θα «λειτουργούσε»; Θα δρούσε ενάντια στο άδικο. Αλλά εδώ προκύπτει «θέμα» ή μάλλον δίλημμα: Πώς θα συμβιβάσουν την παγκοσμιοποίηση και τον άκρατο φιλελευθερισμό, με τα ιπποτικά αισθήματα, τα οποία στιγμή δε χάνουν να διακηρύσσουν οι ιππότες της ελεεινής μορφής χωρίς εισαγωγικά; Η συνέχεια στο βιβλίο του Λευτέρη Κανέλλη «Ο Δον Κιχώτης σε νέες περιπέτειες».
• Πριν ακόμα σιγαλιάσει η αντάρα της εχθρικής Κατοχής, ο Εμφύλιος είχε απλώσει τα θανατερά πλοκάμια του. Μια μεγάλη αιμάτινη κηλίδα στον ουρανό, που όλο απλωνόταν, απλωνόταν και τύλιξε ολόκληρο τον ελληνικό ορίζοντα... Εκείνος είχε την ψευδαίσθηση ότι οι ματοβαμμένες χερούκλες των παρακρατικών δε θα φτάνανε ποτέ απάνω του. Ως πότε όμως; Ας το παρακολουθήσουμε μέσα από το βιβλίο του Τάσου Ζόμπολα «Εξ οικείου σφάλματος».
• «Ο δρόμος ως το Θιάκι»: Ο Γιάννης Πριόβολος έγραψε ένα χρονικό στην ουσία του, με γνωρίσματα έντεχνης μυθοπλασίας. Η υπόθεση του λογοτεχνικού έργου είναι πέρα για πέρα αληθινή, αναφέρεται στη δράση του Ανδρέα Παλαιολόγου ή «Καπετάν Μπακρόζου», ενός από εκείνους τους ασυμβίβαστους της Εθνικής Αντίστασης που δεν «παρέδωσαν» για να μην «παραδώσουν αξιοπρέπεια κι ελπίδες».
• Το βιβλίο του Σταμάτη Βαλσάμου, «Δάκρυ και ελπίδα» μεταπλάθει την κοινωνική αλήθεια, σε υποδειγματικό - για τη στείρα εποχή μας μάλιστα - λογοτεχνικό έργο. Αναφέρεται στις αρχές του 20ού αιώνα, λίγο μετά την ένωση (1911) της Σάμου με την Ελλάδα. Μια ζωή, πίσω από την επιφάνεια, που δεν έχει αλλάξει για τον αγρότη, τον αμπελουργό, αφού, αντί για τον τουρκόδουλο ηγεμόνα, έχει τώρα στο κεφάλι του τον κρασέμπορο και τοκογλύφο, δυνάστη της περιοχής, τον κυρ-Τέλη...

«Ο Δον Κιχώτης σε νέες περιπέτειες» του Λ. Κανέλλη

Γ. Πριόβολου «Ο δρόμος ως το Θιάκι»

«Χαρίλαος Φλωράκης και λαϊκό κίνημα»

• «Χαρίλαος Φλωράκης και λαϊκό κίνημα». Το βιβλίο καταγράφει την πορεία του Χ. Φλωράκη και του ελληνικού λαϊκού κινήματος, στο μεγαλύτερο μέρος του 20ού αιώνα. Ο ίδιος ο Χαρ. Φλωράκης, στον πρόλογο ξεκαθαρίζει με σαφήνεια: «Εκείνο που θα ήθελα να καταθέσω σε ένα χαρτί δεν ήταν η βιογραφία μου, αλλά η πορεία μου στο λαϊκό κίνημα, ώστε να μου δοθεί η ευκαιρία να πάρω θέση πάνω σε αμφιλεγόμενα ζητήματα, να αναιρέσω τις προκαταλήψεις, να αποκαλύψω τις όποιες διαβολές και να συμβάλω στην υπεράσπιση των πατριωτικών και δημοκρατικών αγώνων του Κομμουνιστικού Κόμματος. Αλλωστε, κανενός κομμουνιστή η βιογραφία και η πορεία δεν είναι αποκομμένη από την πορεία του λαϊκού και εργατικού κινήματος...».
• Ποια η λογική της εμφάνισης και εξέλιξης του φαινομένου της θρησκείας γενικά και η διαδικασία της εμφάνισης και διαμόρφωσης της ορθόδοξης χριστιανικής θρησκευτικής συνείδησης και εκκλησίας, ποιες οι σχέσεις της με την πολιτική; Η μελέτη του Αποστόλη Χαρίση «Θρησκεία και πολιτική στην Ελλάδα», προσεγγίζει το ζήτημα της σχέσης θρησκείας και πολιτικής στη βάση της κριτικής επισκόπησης της ιστορικής, ψυχολογικής, φιλοσοφικής, πολιτικο-κοινωνιολογικής βιβλιογραφίας πάνω στο θρησκευτικό φαινόμενο.
• Μια νομικοπολιτική παρουσίαση της «Σύμβασης Σένγκεν», από τον Κώστα Τουμασάτο, όπου αποκαλύπτεται η παρακολούθηση κάθε δραστηριότητας όλων μας, η πλήρης κατάργηση των ανθρωπίνων ελευθεριών και δικαιωμάτων. Γίνεται αναφορά στα νέα δεσμά που «χάλκευσε» για κάθε άνθρωπο που αντιστέκεται, για κάθε λαό, η ιμπεριαλιστική, αμερικανοευρωπαϊκή «νέα τάξη πραγμάτων», για να ορίζει αυτή τη «μοίρα» κάθε λαού και ανθρώπου.
• Ο Αλέκος Παπαγεωργίου, μόνιμος αξιωματικός της Σχολής Ευελπίδων, στο βιβλίο του «Εμπειρίες ένοπλων αγώνων 1940-1950» καταγράφει προσωπικά του βιώματα από τη συμμετοχή του στον ελληνοϊταλικό πόλεμο, στον ΕΛΑΣ και κυρίως στο ΔΣΕ, ως επιτελάρχης του ΚΓΑΝΕ (Κλιμάκιο Γενικού Αρχηγείου Νότιας Ελλάδας). Προσεγγίζει τα γεγονότα με κριτική ματιά, από πολιτικοστρατιωτική άποψη, γεγονός που συμβάλλει στην κατανόηση της πιο λαμπρής ιστορικής περιόδου του λαϊκοεπαναστατικού μας κινήματος. Παρουσιάζει κρίσεις και απόψεις για το ρόλο των Τριών Δυνάμεων της αντιχιτλερικής συμμαχίας ΕΣΣΔ, ΗΠΑ, Αγγλίας, στις συνδιασκέψεις της Τεχεράνης, Γιάλτας, Πότσνταμ. Για το Σύμφωνο του Λιβάνου και τη Συμφωνία της Καζέρτας, την επιβεβλημένη και ιστορικά αναπόφευκτη προσφυγή στον ένοπλο αγώνα μετά το Δεκέμβρη και τη Βάρκιζα. Προλογίζει ο Χαρίλαος Φλωράκης.

• «Στο δρόμο του καθήκοντος και της τιμής» του Στρ. Τσαμπή

  Στους ογδοντάχρονους ταξικούς αγώνες του ναυτεργατικού κινήματος, συνυφασμένους με την ιστορία της Κομματικής Οργάνωσης Ναυτεργατών, κάνει αναδρομή το βιβλίο του βετεράνου αυτού του κινήματος Στρατή Τσαμπή «Στο δρόμο του καθήκοντος και της τιμής». Το ταξικό ναυτεργατικό κίνημα με την πρωτοπόρα δράση της ΚΟΝ, είτε από θέσεις νομιμότητας ή παρανομίας, στην ανειρήνευτη ταξική πάλη με το εφοπλιστικό κεφάλαιο, κράτησε πάντα αταλάντευτα και ψηλά τη σημαία του αγώνα ενάντια στο ρεφορμισμό και την υποταγή, που προωθούν οι ηγέτες της ΠΝΟ. Ενα βιβλίο που διδάσκει τους αγώνες του παρόντος και του μέλλοντος.
• Το βιβλίο, «Το Εργατικό Συνδικαλιστικό Κίνημα 1918-1948 (Δυο γραμμές σε διαρκή αντιπαράθεση)» του Γιώργου Εμμ. Μαυρίκου αποκαλύπτει με ιστορικά ντοκουμέντα πως η διαπάλη στις γραμμές του συνδικαλιστικού κινήματος ανάμεσα στο ταξικό ρεύμα και αυτό του συμβιβασμού και της ταξικής συνεργασίας υπάρχει από την πρώτη στιγμή της οργανωμένης εμφάνισης και δράσης του. Μέσα από την ιστορική αναδρομή, παρουσιάζει την κατάσταση του κινήματος, τις διεκδικήσεις του, τις επιδιώξεις της άρχουσας τάξης να το ποδηγετήσει, ακόμη και την άγνωστη δράση του στην Κατοχή. Είναι ένα εφόδιο στην πάλη ενάντια στη «γραμμή» των σύγχρονων συνδικαλιστών - φερεφώνων της ταξικής υποταγής.
• Η συλλογική μελέτη του ΚΜΕ «Προσεγγίσεις στην κατάσταση της εργατικής τάξης στην Ελλάδα» συμβάλλει στην ανάδειξη των σύγχρονων αναγκών της εργατικής τάξης, με βάση την ανάπτυξη και τα επιτεύγματα της επιστήμης και του πολιτισμού, δημιουργήματα και αυτά της δικής της δουλιάς. Αποτυπώνει την πραγματικότητα της θέσης της εργατικής τάξης που υποβαθμίζεται συνεχώς από τον καπιταλισμό και βοηθά στην κατανόηση της ανάγκης διεκδικήσεων για όλα όσα της ανήκουν, για το πέρασμα στη δική της κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση.

Α. Παπαγεωργίου «Εμπειρίες ενόπλων αγώνων 1940-1950»

«Θρησκεία και πολιτική στην Ελλάδα» του Απ. Χαρίση

«Ο Καραγκιόζης μας - Ελληνικό Θέατρο Σκιών» του Δ. Μόλλα

Ο Δημήτρης Μόλλας, διαλεχτός καραγκιοζοπαίχτης ο ίδιος, ήταν ένας λαϊκός φιλόσοφος, γεγονός άλλωστε που αντανακλάται στο βιβλίο του «Ο Καραγκιόζης μας - Ελληνικό Θέατρο Σκιών». Επιχειρεί να αναδείξει την καταγωγή του Ελληνικού Θεάτρου Σκιών, τη γέννηση, ανάπτυξη, διαφοροποίησή του. Ανατέμνει τα πρόσωπα του Ελληνικού Θεάτρου Σκιών. Αναφέρει τις παραστάσεις - μήτρες, εξετάζει τις διάφορες σχολές. Οι απόψεις που διατυπώνονται είναι απόρροια των θεωρητικών αναζητήσεων του συγγραφέα, αποτέλεσμα των συζητήσεων και αντιπαραθέσεων σχετικά με τον Καραγκιόζη και το Ελληνικό Θέατρο Σκιών. Ενα βιβλίο προσφορά στο λαϊκό πολιτισμό.