Η δημιουργία, το 1982, του Ιδρύματος Ερευνών για το Παιδί «Σπύρος Δοξιάδης» έδωσε την ευκαιρία ενασχόλησης μερικών ειδικών επιστημόνων με τα ιδιαίτερα προβλήματα (κοινωνικά, παιδευτικά, ψυχοσωματικής ανάπτυξης, απασχόλησης κ.ά.) των παιδιών, αλλά και τη δυνατότητα ανάπτυξης κάποιων διεπιστημονικών ερευνών γύρω από το παιδί στην Ελλάδα. Η ερευνητική δουλιά που αναπτύχθηκε στα πλαίσια του προγράμματος «Στάσεις και αντιλήψεις της ελληνικής κοινωνίας για το παιδί, από την ίδρυση του Ελληνικού Κράτους ως σήμερα», απέδωσε εκτός από μια Διαγνωστική και Θεραπευτική Μονάδα, και έκδοση, από το ίδρυμα, δύο επιστημονικών μονογραφιών για «Το παιδί στη νεοελληνική Τέχνη», καθώς και δημοσίευση μιας έρευνας στον 9ο τόμο του εξαιρετικού περιοδικού «Εθνογραφικά», που εκδίδει το «Πελοποννησιακό Ιδρυμα» για το παιδικό παιχνίδι διεθνώς.

Ηταν φυσικό και αναγκαίο, η συνέχεια της έρευνας για το παιδικό παιχνίδι, να στραφεί και στην Ελλάδα, καθώς το «σπέρμα» της έριξε μια έρευνα της Κλειώς Γκουγκουλή για το παιδικό παιχνίδι στην Παλαιά Φώκαια Αττικής, για τις ανάγκες της διατριβής της στην Κοινωνική Ανθρωπολογία. Ετσι οι δυο επιστημόνισσες «ένωσαν τις φωνές» τους και πρότειναν στο ίδρυμα να επιμεληθούν το συλλογικό, διεπιστημονικό τόμο «Παιδί και το παιχνίδι στη νεοελληνική κοινωνία (19ος και 20ός αιώνας)», ο οποίος κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Καστανιώτη», σε συνεργασία με το ίδρυμα. Στο σημαντικό αυτό έργο (549 σελ.) συμβάλλουν με μελέτες οι: Κλειώ Γκουγκουλή, Δήμητρα Μακρυνιώτη, Ιωσήφ Σολομών, Βίκυ Πάτσιου, Αφροδίτη Κούρια, Κλήμης Ναυρίδης, Αντα Κλώνη και Αναστασία - Βαλεντίνη Ρήγα.

- Οι νεοσύστατες -από έμπειρους και ταλαντούχους στην έκδοση κειμηλιακών βιβλίων- εκδόσεις «Εφεσσος» εγκαινίασαν την πρώτη τους «εμφάνιση» μ' ένα έξοχο από αισθητική και επιστημονική άποψη συλλεκτικό βιβλίο - λεύκωμα (σε χειροποίητη κασετίνα με μεγεθυντικό φακό) με τίτλο «Πειραιάς: Κέντρο Ναυτιλίας και Πολιτισμού». Η έκδοση ιστορεί τα 2.500 χρόνια του Πειραιά ως ναυτιλιακού και πολιτισμικού κέντρου της Μεσογείου. Για τον αρχαίο Πειραιά γράφει ο έφορος της Β΄ Εφορείας Κλασικών Αρχαιοτήτων Γεώργιος Σταϊνχάουερ. Για τα χρόνια 1834-1922 γράφει η δρ. αρχιτεκτονικής Γ. Μαλικούτη, ενώ για τον Πειραιά τον 20ό αιώνα ο ιστορικός Βάσιας Τσοκόπουλος. Η έκδοση είναι πλούσια εικονογραφημένη.

- Ο Παπαδήμας κυκλοφόρησε: Τη μελέτη του πανεπιστημιακού καθηγητή Γιοακίμ Λάτατς «Ομηρος - Ο θεμελιωτής της Ευρωπαϊκής Λογοτεχνίας» (μετάφραση Εβίνα Σιστάκου, επιμέλεια Αντώνης Ρεγκάκος). Την ιστορική μελέτη του Εφόρου της Β' Εφορείας Κλασικών Αρχαιοτήτων Γεωργίου Σταϊνχάουερ «Ο πόλεμος στην Αρχαία Ελλάδα (εικονογραφημένη με 240 σχέδια, εικόνες και χάρτες).

- Η «Εστία» κυκλοφόρησε την ιστορική μελέτη του βραβευμένου με κρατικά βραβεία και της Ακαδημίας Αθηνών - Δημήτρη Σταμέλου «Νικηταράς (Πρωτοπαλικαριάς και αρετής)». Επίσης την πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη της ιστορικού - αρχαιολόγου - φιλολόγου Λήδας Ιστικοπούλου «Η ελληνική ταπητουργία και η ταπητουργός στη Μικρά Ασία (1860-1922)».

- Η «Αγρα» κυκλοφόρησε ένα εικονογραφημένο (με φωτογραφίες παραστάσεων) τόμο - αφιέρωμα στο σκηνοθέτη και δημιουργό του θιάσου «Αττις». Τίτλος του: «Θεόδωρος Τερζόπουλος και θέατρο "Αττις" - Αναδρομή, Μέθοδος, Σχόλια».

- Ο Καστανιώτης κυκλοφόρησε: Την ιστορική μελέτη του Αντώνη Κακογιάννη «Η θηριωδία των Ναζί στην Ελλάδα: Το ολοκαύτωμα των Καλαβρύτων» (το βιβλίο περιέχει και φωτογραφικά ντοκουμέντα). Το συλλογικό βιβλίο έξι γυναικών με βιωματικά τους κείμενα. Πρόκειται για το βιβλίο «Αίσθηση γυναίκας (προσεγγίσεις ζωής)» των Κωνσταντίνας Γεωργάκη - Νατάσας Κεσμέτη - Ζέτας Κουντούρη - Αγγελικής Σιδηρά - Ντέμης Σταυροπούλου - Κλαίτης Σωτηριάδου. Το βιβλίο της Ορέτα Μπουγκαρτζόνι «Γεύματα συγγραφέων» με υπότιτλο «Μαγειρέψτε με τους αγαπημένους σας λογοτεχνικούς ήρωες», το οποίο περιέχει κείμενα γαστριμαργικών συνταγών από 34 μεγάλους δημιουργούς. Το βιβλίο περιέχει επίσης βιογραφικά και λογοτεχνικά έργα των δημιουργών που αναφέρονται σ' αυτό και τα οποία έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά (μετάφραση Θάλεια Τσιχλάκη - Ανδρουλιδάκη). Το ιστορικό - επιστημονικής φαντασίας μυθιστόρημα του φημισμένου Αμερικανού συγγραφέα, ποιητή, κριτικού λογοτεχνίας Τζον Απντάικ «Το τέλος του χρόνου» (μετάφραση Μ.Ε. Παξινού - Αλέξανδρος Πανούσης).

- Τα «Νέα Σύνορα» - Α.Α. Λιβάνη κυκλοφόρησαν: Η βιογραφία της Κάρολ Αν Λι για τη μικρή Αννα Φρανκ (γράφτηκε με τη συνεργασία όσων συγγενών της επέζησαν από τη θηριωδία των ναζί) με τίτλο «Το ξεχασμένο ημερολόγιο της Αννας Φρανκ - Ρόδα από τη γη» (μετάφραση Αλέξανδρος Καλοφωλιάς). Το βιβλίο του σκηνοθέτη Κώστα Φέρρη «Ρεμπέτικο» το οποίο «εικονογραφεί» ιστορίες της ρεμπέτικης «μυθολογίας», οι οποίες τροφοδότησαν την ομώνυμη ταινία του, την τηλεοπτική σειρά, την παράσταση και το μουσικό του θέαμα. Το ιστορικό μυθιστόρημα του δημοσιογράφου Νίκου Ζερβονικολάκη «Αριάδνη - η μέλισσα του φεγγαριού». Το μυθιστόρημα της Θέκλας Χρηστάκη «Το χρώμα της αγάπης δεν είναι πάντα κόκκινο».

- Ο Σάκκουλας κυκλοφόρησε (έντυπα και ηλεκτρονικά) τη μελέτη της καθηγήτριας του ΑΠΘ Ελένης Γκολογκίνα - Οικονόμου «Η ευθύνη στη συνδυασμένη μεταφορά εμπορευμάτων» (αναφέρονται πτυχές της εθνικής και διεθνούς μεταφοράς εμπορευμάτων, η ευθύνη με βάση τις φορτωτικές «BIMCO» και «FIATA» και το κείμενο των κανόνων του Διεθνούς Εμπορικού Επιμελητηρίου του 1991).

- Ο «Πατάκης» κυκλοφόρησε; Το ποιητικό βιβλίο του Δημοσθένη Μαγγίνα «Πολύμνια». Το βιβλίο (επιστημονικής φαντασίας για παιδιά και εφήβους) του Χέρμπι Μπρέναν «Επαφές με εξωγήινα όντα» (μετάφραση Βεατρίκη Κάντζολα - Σταματάκου). Το έγχρωμα εικονογραφημένο (με αρχαία έργα και φωτογραφίες) καλαίσθητο βιβλίο (για παιδιά) του Ρίτσαρντ Γουόφ «Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Αρχαία Ελλάδα» (μετάφραση Μαρία Λεβεντοπούλου). Το εικονογραφημένο βιβλίο (για παιδάκια) της Ανζτέλ Κομέλα «Ας μιλήσουμε για το θεό» (μετάφραση Βερίνα Χωρεάνθη). Το μουσικό παραμύθι (συνοδεύεται με CD σε σύνθεση του Γιάννη Ζουγανέλη) του Πέτρου Κυρίμη «Εκλογές στη νεφούπολη». Το παραμύθι του Σαμ Γκόντουιν «Πέφτει, πέφτει η σταγόνα (μια πρώτη ματιά στον κύκλο του νερού)». Στην παιδική κόμικ σειρά «Οι περιπέτειες του Τεντέν» τα βιβλία, «Το μαύρο νησί» και «Το σπασμένο αυτί». Δυο υπέροχα (εκδοτικά και εικονογραφικά) βιβλία για παιδάκια: του Τιμ Πρέσιον «Το λαγουδάκι στο λόφο με τις καμπανούλες» και του Μάθιου Γκρίμσντέιλ «Το ποντικάκι και τα βατόμουρα».

- Οι αδελφοί Κυριακίδη κυκλοφόρησαν τη μελέτη του επίκουρου καθηγητή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας Τρύφωνα Κωστόπουλου «Ευρωπαϊκή Οικονομική Ολοκλήρωση και εθνικό κράτος - Περιφέρειες και περιφερειακή πολιτική της Ευρωπαϊκής Ενωσης».

- Ο «Περίπλους» κυκλοφόρησε: Αλέξανδρος Δουμάς «Περί ορέξεως (Μόνον ο άνθρωπος του πνεύματος ξέρει να τρώει» (πρόκειται για τον πρόλογο του Α. Δουμά στο βιβλίο του «Το μικρό μου λεξικό μαγειρικής», (μετάφραση Ελένη Ζαφειρόπουλου.) Ντ' Ανούτσιο «Ο θάνατος του δούκα της Οφέκα (και άλλα δύο διηγήματα)» (μετάφραση Χρίστος Αλεξανδρίδης). Το μεσαιωνικό αστυνομικό μυθιστόρημα της Κέιτ Σέντλεϊ «Εγκλημα στο Πλύμουθ» (μετάφραση Μιχάλης Διακάκης). Τις αφηγήσεις της Γουέντι Μπρίστον «Μόνη! και λοιπόν;» (μετάφραση Ελλη Εμκε). Το βιβλίο της Σάρον Νέιλορ «100 λόγοι να τον κρατήσετε - 100 λόγοι να τον παρατήσετε» (μετάφραση Ελλη Εμκε). Το μυθιστόρημα της Ιλένα Μαρκές «Το τελευταίο λιμάνι» (μετάφραση Ηλίας Ζαμπουράκης). Το βιβλίο «The Mafia Manager (O άγραφος νόμος της Φαμίλια Μακιαβέλλι γραμμένος από το μαφιόζο «V» (μετάφραση Κ.Μ.).

Το καλύτερο αύριο που διψάμε, δε γίνεται ορατό στο πρόσωπο των αγέννητων, αλλά στο πρόσωπο αυτών που ήδη γνωρίσαμε με τα μάτια της ιστορίας ή με τα μάτια μας όταν ήμασταν παιδιά, αλλά τους χάσαμε στο πέρασμα του χρόνου. Τα «Ποιητικά πορτρέτα της Νικαριάς» του Φίλιππου Μαυρογιώργη είναι «γι' αυτούς που έφυγαν, που αντιπροσώπευαν την καλοσύνη, την τρυφερότητα, ντομπροσύνη, τιμιότητα, φιλοξενία. Αρετές του νησιού μου - λέει ο ποιητής - που σήμερα πάνε να καταποντιστούν (...). Αυτές οι αρετές ήταν μέρος της πανοπλίας μας, συμπλήρωναν τα ιδανικά μας, μ' αυτά αγωνιστήκαμε κι αγωνιζόμαστε, για ένα καλύτερο αύριο».

Πρόκειται για «πορτρέτα ανθρώπων και φύσης». Φύσης νεκρής, σήμερα, γιατί κι αυτή χάθηκε μαζί με κείνους τους ωραίους ανθρώπους που άφησαν τα ίχνη τους στην ιστορία ή στα παιδικά μας βιώματα. Από εκεί τους ανασύρει ο ποιητής και σκαλίζει τ' όνομά τους στην πέτρα:

«Πάνω στην πέτρα γράψαμε τα ονόματα/ θα μείνουν πέρα απ' τη ζωή μας./ Αλλα καλαίσθητα, κι άλλα, ακαλαίσθητα/ Ολα θα πάνε στην αιωνιότητα./Τα φτιάχναμε μικροί και έφηβοι,/ μικροί βοσκοί Απόλλωνες-/ σε ώρες ευτυχίας στη μάνα φύση./ Το σκάλισμα με το καρφί/ στη λεία μαρμαρόπετρα. Θέλει υπομονή, θέλει μεράκι/ για να βγει η αρχέγονη πνοή, η τέχνη,/ που μας εκληροδότησεν ο πρόγονος,/ της Αλταμίρας, των σπηλαίων,/(...) Η κάθε τέχνη, κι η πιο ταπεινή,/ αυτή είναι που εξυψώνει τους ανθρώπους./ Οτι μπορούν να ονειρεύονται».

Ο Φίλιππος Μαυρογιώργης, ακριβώς αυτή την τέχνη, που έρχεται απ' τους αρχαίους λυρικούς, καλλιεργεί με πολύ «μεράκι». Την τέχνη απ' τον άνθρωπο, για τον άνθρωπο. (Φιλ. Μαυρ.-Γρ. Κουσίδη 17 - Ζωγράφου).

Μεσολογγίτης ο συγγραφέας - δάσκαλος στο επάγγελμα- έχοντας τα ίδια κεντρίσματα με τους μεγάλους ποιητές έπλασε έναν τύπο αξιοθαύμαστο, «ηρωικό και πένθιμο», αφού η συμμετοχή του στον Αλβανικό Πόλεμο αποτελεί τη ραχοκοκαλιά του μυθιστορήματος.

Οπως κι ο Κώστας Κρυστάλλης ζωντανεύει στις λαμπρές περιγραφές της φύσης, των χειμαδιών, των κοπαδιών και των καημών όσων ζουν τη βουκολική ζωή.

Στο δεύτερο, η πολυαγαπημένη δασκάλα, μεγάλη σ' όλα τα έργα της, και τη ζωή της, η Ελλη Αλεξίου ξαναγυρίζει βαθιά μέσα στην καρδιά μας, διαβάζοντας τις σελίδες του δεύτερου βιβλίου, που αφιερώνεται στα ορφανά και δυστυχισμένα παιδιά των μεταναστών. Η μισή τους μέρα στο σχολείο και η άλλη στα φανάρια, πλένοντας τζάμια αυτοκινήτων, πουλώντας λουλούδια και χαρτομάντιλα.

Ο «Φρανζτέσκος» σε άλλη έκδοση, όπως και μια δασκάλα, που πονάει τον ορφανό, εξαιρετικά προικισμένο μικρό Αλβανό, που ξεριζώθηκε από το μαγεμένο χωριό του, που θρόιζαν τα φύλλα του δάσους και το λούζαν οι ακτίνες του ήλιου, αρωματισμένες απ' τον αφρό των κυμάτων.

Τα μηνύματα αυτού του άξιου παιδαγωγικού μυθιστορήματος είναι σημαντικά: συμπαράσταση, αγάπη και πόνος για τους αναίτια φευγάτους από τον τόπο τους μετανάστες, οι οποίοι προπηλακίζονται από το ρατσισμό που επικίνδυνα, τώρα τελευταία, αναπτύσσεται στην πατρίδα μας. (Εκδόσεις «Εντός»).