Κυριακή 1 Οχτώβρη 2000
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
Εις υγείαν

Ενα ποτό θα πιούμε σήμερα μονάχα, το πολύ δύο. Οχι γιατί μας λείπει η διάθεση, χώρο δεν έχουμε, γι' αυτό θα περιοριστούμε στα:

Κιπ Σόμπερ: 2/5 Χυμός λεμονιού, 2/5 τόνικ γουότερ, 1/5 χυμός φράουλας και πολλά παγάκια. Ανακατεύουμε τα υλικά κατευθείαν στο ποτήρι και τα γαρνίρουμε με φρούτα εποχής.

Σπόρτσμαν: 3/4 Χυμός λεμονιού ή γκρέιπ φρουτ, 1/4 χυμός πορτοκαλιού, μια κουταλιά της σούπας σιρόπι βύσσινο και παγάκια. Γεμίζουμε τα ποτήρια έως τα 3/4, προσθέτουμε τόνικ γουότερ και τα γαρνίρουμε με μια φέτα λεμονιού.

Εις υγείαν λοιπόν και κυρίως καλό μήνα να έχουμε.

Φέρτε μου ένα μαντολίνο για να δείτε πώς πονώ

Φταίει άραγε πάντα μόνον ο θύτης; Ενα ερώτημα που πάντα με βασάνιζε και αναπάντητο συνεχώς έμενε, γιατί τη μια φορά ήμουν κατηγορηματική «πως ο θύτης είχε όλη την ευθύνη», ενώ την άλλη πάλι δίσταζα και δίβουλη ήμουν. Το τοπίο όμως ξεκαθάρισε αυτές τις μέρες και με βεβαιότητα πια μπορώ να πω: «Οχι δε φταίει πάντα ο θύτης που μαχαιρώνει το θύμα αλλά και το θύμα, ιδίως όταν οικειοθελώς προσφέρει το μαχαίρι της σφαγής του, στο δήμιο του. Τότε είναι και συνυπεύθυνο και ταυτόχρονα ανεύθυνο». Με ποια αφορμή κατέληξα επιτέλους σε αυτό το συμπέρασμα: Μετά την ανάγνωση του.... «πολύκροτου» μυθιστορήματος «Το μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι».

Φταίει ο «ιστορικός» Λουί ντε Μπερνιέ που είναι παραχαράκτης της ιστορίας: Ναι, αναμφίβολα φταίει.

Φταίει ο συγγραφέας Λουί ντε Μπερνιέ που δεν έχει ιδέα από το πώς γράφεται ένα μυθιστόρημα, ενώ ταυτόχρονα το «πόνημα» του, το λογοτεχνικό ατόπημά του θα λέγαμε, έγινε μπεστ σέλερ, κινηματογραφική ταινία, και ίσως - ο Θεός να βάλει το χέρι του και να το εμποδίσει - να γίνει και σίριαλ; Οχι, δε φταίει. Τότε ποιος φταίει; Το ζαβό το ριζικό μας ή το κρασί; Ολοι φταίμε, για όλα φταίμε, λέει ο Ντοστογιέφσκι και έχει απόλυτα δίκιο. Δεν ήμουν μεθυσμένη, ούτε το ριζικό είχε καμιά σχέση με τη δολοφονία της λογοτεχνίας, αλλά η ανοησία μου έφταιξε και η κακώς εννοούμενη περιέργειά μου που με έσπρωξε να διαβάσω αυτό το απερίγραπτο και ατέλειωτο εξάμβλωμα. 'Η, ας το πω αλλιώς: Ενοχος είναι ο ακατανόητος τρόμος που νιώθουμε οι περισσότεροι για να μη μείνουμε «εκτός». Για να είμαστε συνεχώς μέσα στα πράγματα...

Φταίω εγώ και κανείς άλλος που έδωσε 5.500 δρχ., λες και μου περίσσευαν, για να αποκτήσω «Το μαντολίνο του λοχαγού Κορέλι». Φταίω εγώ, που αντί να κάνω αυτό που όφειλα, δηλαδή να το πετάξω στα σκουπίδια για να κρύψω την ντροπή μου, αλλά και να σωθώ από την αφόρητη πλήξη που με κυρίευσε από τις πρώτες κιόλας σελίδες, το κράτησα και το διάβασα. Χαράς το κουράγιο μου. Χαράς τη βλακεία μου. Με άλλα λόγια, επέμενα να τυραννιέμαι και να σπαταλώ πολύτιμες ώρες, ώρες που δε θα ξαναγυρίσουν από τη μια και μοναδική ζωή που μου χαρίστηκε.

Δε θα σταθώ στις ανιστόρητες αρλούμπες που αράδιασε ελαφρά τη καρδία (και βαριά την τσέπη) ο... «συγγραφέας» του, έχουν μιλήσει πολλοί, πολύ καλύτεροι και πολύ πιο ειδικοί από εμένα για το θέμα: όπως ο Βαγγέλης Σακκάτος, ο Σπύρος Λουκάτος και ο ίδιος ο Αμο Παμπαλόνι και πολλοί άλλοι, για τις ανακρίβειες, τις ύβρεις, την παραχάραξη της ιστορίας, που κυκλοφόρησε και διαβάστηκε στην Ελλάδα, στην Ιταλία, στην Αγγλία, στη Γερμανία, σε όλην την Ευρώπη και φυσικά στις ΗΠΑ. Προσπάθησα πολύ, και αλήθεια είναι ότι με βοήθησε η λογοτεχνική ασχετοσύνη του Μπερνιέ να πάρω τις πατριωτικές και ιστορικές αποστάσεις μου. Και λέω με βοήθησε, γιατί οι περιγραφές του χώρου, του χρόνου και των ανθρώπων δεν είχαν καμιά μα καμιά σχέση με το χώρο μου και με τους ανθρώπους μου. Ετσι, συγχωρέστε με, δεν οργίστηκα, δε συγκινήθηκα, δεν αγανάκτησα, δε θύμωσα που περιγράφει όπως περιγράφει τους Κεφαλλονίτες. Απλώς και μόνο γιατί είχα την αίσθηση πώς όλα αυτά τα φοβερά δε γίνονταν στον τόπο μου και οι άνθρωποι που τα έκαναν δεν ήταν Ελληνες, δεν ήταν Κεφαλλονίτες, αλλά κάτοικοι όχι άλλης χώρας, αλλά διαφορετικού ηλιακού συστήματος.

Με κόπο, με πολύ κόπο προσπάθησα να προχωρήσω, να διατρέξω τις σελίδες, να διαπρέψω σε επιμονή και υπομονή και σε βλακεία! Διότι ήθελα τουλάχιστον να φτάσω στο ειδύλλιο, στον θυελλώδη έρωτα της Πελαγίας και του λοχαγού Κορέλι μπας και αποζημιωθώ για τα χρήματα που έδωσα, για το χρόνο που σπατάλησα. Ασθμαίνοντας διαπίστωσα ότι δεν υπήρχε έλεος, δεν είχα σωτηρία. Ποτέ δεν έτυχε να διαβάσω, ούτε στα πιο ευτελή ανοσιουργήματα τέτοια ερωτική καρικατούρα, τέτοιο «απαθές»... πάθος. Εθαψε και γελοιοποίησε τον έρωτα ο ντε Μπερνιέ. Προσπάθησε να τον περιγράψει αλλά δεν τα κατάφερε, ίσως γιατί ποτέ του δεν τον έζησε. Φυσικά, ένας πραγματικός συγγραφέας μπορεί να φαντάζεται και να περιγράφει καταστάσεις που δεν τις έχει ποτέ ζήσει. Το ταλέντο, η ευαισθησία και η φαντασία του, του υπαγορεύουν τα πολύπλοκα, πολυσήμαντα, ευγενικά αλλά και οδυνηρά ανθρώπινα αισθήματα. Αλλά εδώ δεν έχουμε να κάνουμε με λογοτέχνη, έχουμε να κάνουμε με έναν τύπο ο οποίος «αποφάσισε» (σ.σ. δικά του είναι τα λόγια) «να κάνει ένα επάγγελμα που δε θα χρειαζόταν να φορά γραβάτα». Φυσικά, θα μπορούσε ο κύριος αυτός να κάνει πολλά αξιοπρεπή επαγγέλματα που δεν απαιτούν γραβάτα. Να όμως που διάλεξε τη συγγραφή και αυτό φαίνεται ότι δεν ήταν τυχαίο. Ασυνείδητα ίσως να φοβήθηκε μια πιθανή κρίση αυτογνωσίας και σε αυτές τις περιπτώσεις η γραβάτα είναι επικίνδυνη. Μπορεί να κρεμαστεί κανείς, πού ξέρεις; Τελειώνοντας αυτές τις αυτοκριτικές σκέψεις για την απερισκεψία μου, την ανοησία και τη γελοία «φιλομάθειά» μου, για τη σπατάλη χρόνου, χρήματος και αντοχής, θέλω να απευθύνω έκκληση στον αναγνώστη και «καταναλωτή» να μην παρασύρεται από τη διαφήμιση ή και τη δυσφήμιση - και αυτή ακόμη καμιά φορά λειτουργεί θετικά - και να προσέχει τι αγοράζει, τι διαβάζει και τι του σερβίρουν. Και να μιμηθεί την κυρία, που είδα, ιδίοις όμμασι, η οποία επέστρεψε σε κεντρικό βιβλιοπωλείο της Αθήνας το εν λόγω βιβλίο. Τι άλλο να προσθέσω; «Φέρτε μου ένα μαντολίνο για να δείτε πώς πονώ»;

Καθ' οδόν ... στη Νίσυρο

Το Μανδράκι, η πρωτεύουσα του νησιού
Το Μανδράκι, η πρωτεύουσα του νησιού
Η Νίσυρος, το νησί του Πολυβώτη, του θρυλικού γίγαντα, σχηματίστηκε από διαδοχικές ηφαιστειακές εκρήξεις. Λέγεται ότι ο Ποσειδώνας, στην προσπάθειά του να νικήσει το γίγαντα Πολυβώτη, έκοψε με ένα κεραυνό ένα κομμάτι ξηράς από την Κω και το έριξε καταπάνω του. Ετσι, από τη διαμάχη μεταξύ θεών και γιγάντων, γεννήθηκε η Νίσυρος.

Πρώτοι κάτοικοι του νησιού ήταν οι Κάρες, ενώ υπάρχουν μαρτυρίες για πιθανή κατοίκηση του νησιού από τους Κώες, Θεσσαλούς και Ρόδιους. Η Νίσυρος ήταν αρχικά μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας, έμεινε για λίγο διάστημα ελεύθερη, ενώ από το 2000 π.Χ. ενώθηκε με τη Ρόδο. Το νησί ήταν γνωστό για το εμπόριο του οψιανού (ελαφρόπετρα) από το κοντινό νησάκι Γυάλι και χρησίμευε κυρίως για την κατασκευή λεπίδων. Η ιστορική πορεία της συνδέεται με εκείνη της Ρόδου και γνώρισε σημαντική ανάπτυξη κυρίως χάρη στους Νισύριους της διασποράς, σε Κωνσταντινούπολη, Αλεξάνδρεια, Οδησσό, Σμύρνη και Αμερική.

Πρωτεύουσα του νησιού είναι το Μανδράκι, ένα γραφικό λιμανάκι με κάτασπρα σπίτια, επίπεδες οροφές, μπουκαμβίλιες, βασιλικούς και κάθε λογής λουλούδια που μοσχοβολούν καθώς περιδιαβαίνεις τα στενά σοκάκια. Υπέροχα ψηφιδωτά από μαύρο βότσαλο κοσμούν τις πλατείες, όπως το ψηφιδωτό με τα δελφίνια έξω από την πλατεία του Δημαρχείου.

Το ηφαίστειο της Νισύρου. Διακρίνεται ο κρατήρας
Το ηφαίστειο της Νισύρου. Διακρίνεται ο κρατήρας
Πάνω από το Μανδράκι και σε ύψος 150 μέτρων δεσπόζει επιβλητικά το κάστρο της Σπυλιανής, έργο των ιπποτών του Τάγματος του Αγ. Ιωάννη, με μοναδική θέα στο Αιγαίο και τα γύρω νησιά. Στον περίβολο του Κάστρου είναι κτισμένο και το μοναστήρι της Παναγιάς της Σπυλιανής, που είναι και προστάτιδα του νησιού. Κτίστηκε το 1600 και αποτελείται από 3 επίπεδα - το πρώτο είναι στον περίβολο του Κάστρου, ενώ το ιερό και το καθολικό είναι δύο επίπεδα κάτω, λαξευμένα μέσα σε σπηλιά.

Το Παλαιόκαστρο απέχει μόλις μισή ώρα από το Μανδράκι. Εκεί θα δείτε τα ερείπια της αρχαίας πόλης και ένα μέρος από τον οχυρωματικό περίβολο καθώς και ένα μέρος από το παλαιό κτίσμα και την πύλη που υπήρχε κάποτε. Αν πάτε απόγευμα θα μπορέσετε να απολαύσετε ένα μοναδικό ηλιοβασίλεμα.

Στο Μανδράκι ο ταξιδιώτης μπορεί επίσης να επισκεφτεί το Λαογραφικό Μουσείο και στη συνέχεια να κάνει μια στάση στην πλατεία «Ηλικιωμένη» με τους μεγάλους φύκους, για να γευτεί οπωσδήποτε γαλακτομπούρεκο, ενώ για να ξεδιψάσει (σ.σ. σας συστήνουμε ανεπιφύλακτα) σουμάδα από αμύγδαλο, που φτιάχνουν στο νησί.

Παίρνοντας το βοτσαλωτό μονοπάτι, κάτω από το βράχο του μοναστηριού, θα σας οδηγήσει στα Χοχλάκια, την παραλία με τα μαύρα βότσαλα και την ηφαιστειακή λάβα που «στοίχειωσε» μέσα στη θάλασσα, αφού το κύμα φρόντισε να της ανακόψει την πορεία της και να την κρατήσει στο βυθό για πάντα.

Αφήνοντας το Μανδράκι, ανοίγει ο δρόμος που οδηγεί στους Πάλους, το δεύτερο παραλιακό οικισμό του νησιού, εξίσου γραφικό με αμμουδερή παραλία. Εκεί υπάρχει φρέσκο ψάρι, θαλασσινά, καππαροσαλάτα και κρασοτύρι - κεφαλοτύρι ντόπιο που το διατηρούν στο κρασί αντί για λάδι, όπως συνηθίζεται σε άλλες περιοχές.

Εμπορειός

Παίρνοντας το λεωφορείο από το Μανδράκι, ανεβαίνουμε σε υψόμετρο 600 μέτρων, για να περιηγηθούμε στον ένα από τους δύο ορεινούς οικισμούς, τον Εμπορειό. Η διαδρομή είναι ευχάριστη και αναδεικνύει τη θαυμάσια φύση του νησιού.

Οι λιγοστοί του κάτοικοι ασχολούνται με την κτηνοτροφία. Οι περισσότεροι είναι μετανάστες στην Αμερική και την Αυστραλία που έρχονται σπάνια στο νησί, ενώ τα νέα παιδιά έχουν φύγει για αναζήτηση δουλιάς στα μεγάλα αστικά κέντρα και την κοντινή Κω. Το καλοκαίρι βέβαια έρχονται στο νησί, ιδιαίτερα για τα πανηγύρια του, που είναι και πόλος έλξης πολλών επισκεπτών.

Στην πλατεία, στον Εμπορειό, υπάρχει ένα καφενείο που είναι ταυτόχρονα και ταβέρνα. Από το μπαλκόνι του μπορείτε να δείτε στο βάθος τον κρατήρα του ηφαιστείου. Μια ανάσα για ένα καφεδάκι και συνεχίζουμε για τη Νικιά, αφού πρώτα επισκεφτούμε τα ερείπια του βενετσιάνικου Κάστρου και τη σπηλιά με τη φυσική σάουνα, με καυτό ατμό που έρχεται από το ηφαίστειο, που βρίσκεται πάνω στο δρόμο πριν μπούμε στο χωριό.

Νικιά

Η Νικιά είναι ο δεύτερος γραφικός ορεινός οικισμός στο νησί, με στενά ασβεστωμένα και πεντακάθαρα σοκάκια, στενές πλατείες με μοναδική θέα στο Αιγαίο. Από τη Νικιά, θα μπορέσετε να απολαύσετε μια πανοραμική θέα της ηφαιστειακής κοιλάδας, αφού το «μπαλκόνι» της βλέπει στο κέντρο του κρατήρα. Καθημερινά οργανώνονται από τα κοντινά νησιά κρουαζιέρες για το ηφαίστειο, που συγκεντρώνει επισκέπτες από όλο τον κόσμο.

Το ηφαίστειο

Το ηφαίστειο της Νισύρου είναι ενεργό, μοναδικής σημασίας για τους ντόπιους, αφού δίνει ζωή στο νησί, δουλιά στους κατοίκους του, ενώ κάνει γόνιμη τη γη. Από το ηφαίστειο κατεβαίνουν οι φλέβες του νερού, εμποτισμένες με θειούχες ουσίες για τα ιαματικά λουτρά, που διοχετεύονται με δίκτυο στις ανακαινισμένες εγκαταστάσεις των λουτρών, λίγο πιο έξω από το Μανδράκι.

Από το Μανδράκι υπάρχουν καθημερινά δρομολόγια με το δημοτικό λεωφορείο για το ηφαίστειο. Φτάνοντας εκεί, μυρίζεις έντονα το θειάφι. Αποτελεί μοναδική εμπειρία να περπατήσεις πάνω στον κρατήρα ενός ενεργού ηφαιστείου, νιώθοντας τη γη να βράζει κάτω από τα πόδια σου. Πλησιάστε στις σχισμές του κρατήρα και βάλτε το χέρι σας, όσο βέβαια αντέχετε, εκεί που βγαίνει το αέριο και στερεοποιείται σε σκόνη. Θα νιώσετε ένα πολύ πρωτόγνωρο συναίσθημα.

Πώς θα πάτε: Η Νίσυρος συνδέεται όλο το χρόνο με δρομολόγια πλοίων. Μπορείτε να πάτε απευθείας με πλοίο από τον Πειραιά και σε 17 ώρες και καλή παρέα θα έχετε φτάσει. Μπορείτε επίσης να πάτε μέσω Κω, με πλοίο από τα Καρδάμαινα, ή με αεροπλάνο μέχρι την Κω. Η επιλογή είναι δική σας.

Πού θα μείνετε: Υπάρχουν πολλά ενοικιαζόμενα δωμάτια και δημοτικός ξενώνας.

Φεύγοντας, όμως, μην ξεχάσετε να ψωνίσετε μέλι, κρασοτύρι, κάππαρη, κοπανιστή, σουμάδα αμυγδάλου και ντοματάκι γλυκό.


Κείμενο - φωτογραφίες
Χαρά ΚΑΤΣΟΥΛΗ

Για σοβαρά θέματα

Η δυσλεξία είναι ένα πολύμορφο πρόβλημα που σχετίζεται άμεσα με την ικανότητα του παιδιού να χειρίζεται το γραπτό λόγο. Είναι ένα φαινόμενο που κάνει την εμφάνισή του τη στιγμή που το παιδί γίνεται μέλος της σχολικής κοινότητας και αρχίζει σιγά σιγά να επικοινωνεί με τους συνομήλικούς του και το δάσκαλο, κάνοντας χρήση του προφορικού και του γραπτού λόγου. Παρατηρείται κυρίως σε μαθητές που φοιτούν στις 4 πρώτες τάξεις του Δημοτικού Σχολείου.

Με αφορμή, λοιπόν, την έναρξη της νέας σχολικής, αναφερόμαστε σε ένα θέμα που απασχολεί αρκετούς γονείς, τη δυσλεξία.

Πρώτη αναφορά του προβλήματος στην Ελλάδα έγινε το 1957 από τον ειδικό παιδαγωγό Κώστα Καλαντζή και συνεργάτη της Ρόζας Ιμβριώτη, που είχε και την πρωτοποριακή ιδέα της ίδρυσης του πρώτου Ελληνικού Ειδικού Σχολείου.

Τα αίτιά της δεν οφείλονται σε νοητική στέρηση, προβλήματα όρασης και ακοής, κοινωνικοοικονομικά ή ψυχολογικά προβλήματα, επομένως με κατάλληλη αγωγή από ειδικούς στο σχολείο είναι μια κατάσταση που μπορεί να θεωρηθεί ως αναστρέψιμη, γεγονός που συνεπάγεται την ομαλή ένταξη του μαθητή στη μαθησιακή πράξη. Είτε αναφερόμαστε στον αγγλικό όρο της «επίκτητης δυσλεξίας» (μετά από σοβαρό τραυματισμό ή αρρώστια το παιδί χάνει τη λειτουργία της εκμάθησης του γραπτού λόγου) είτε αναφερόμαστε στην «ειδική» ή «εξελικτική» δυσλεξία, στην οποία και αναφερόμαστε με το δημοσίευμα αυτό, τη σύμφυτη δηλαδή δυσλειτουργία της εκμάθησης του γραπτού λόγου, καθώς και άλλες εξαιρετικά δύσκολες περιπτώσεις μαθησιακής δυσκολίας, όπως είναι η αφασία (όταν μετά από τραυματισμό ή αρρώστια το παιδί χάνει τη δυνατότητα ομιλίας) ή η αλαλία (το παιδί γεννιέται με διαλυμένο πλήρως το μηχανισμό της ομιλίας), η επιστήμη θεωρεί όλες τις παραπάνω καταστάσεις - πόσο μάλλον τη δυσλεξία - αναστρέψιμες.

Το προφίλ του δυσλεκτικού μαθητή

Ο δυσλεκτικός μαθητής δε θα πρέπει σε καμία περίπτωση να συγχέεται με το ειδικό παιδί, με νοητική στέρηση, που αντιμετωπίζει συναισθηματικές διαταραχές, έχει βλάβη στα αισθητήρια όργανα και μπορεί να παρουσιάζει και στοιχεία δυσλεκτικά. Αντίθετα, ο δυσλεκτικός μαθητής έχει πολύ υψηλή και φυσιολογική νοημοσύνη, η συμπεριφορά του στο σπίτι δείχνει πως είναι πολύ έξυπνος, δραστήριος και οι επιδόσεις του στη γραφή και την ανάγνωση είναι μερικές φορές πολύ καλές. Η παρεξηγημένη στάση του όμως, λόγω της κατάστασής του που οι γύρω του αγνοούν, δίνει την αίσθηση αδιαφορίας, τεμπελιάς, οκνηρίας, ακόμα και ανυπακοής. Είναι ο μαθητής που συνήθως προβληματίζει το δάσκαλο και το γονιό γιατί δεν κατανοεί ευκολονόητα πράγματα και παραμένει «στάσιμος», ενώ οι άλλοι προχωρούν. Για παράδειγμα, ένας δυσλεκτικός μαθητής δυσκολεύεται να θυμηθεί και να εκτελέσει μια σειρά προφορικών εντολών, να πει με τη σειρά τους μήνες ή τις μέρες της εβδομάδας, να γράψει μια πρόταση με όλα τα σύμφωνα και τα φωνήεντα ή ακόμα να συμπεριλάβει στην πρόταση όλες τις συλλαβές, να μάθει την προπαίδεια. Δυσκολεύεται στον προσανατολισμό, συγχέει το βορρά με το νότο, το δεξιά με το αριστερά, δυσκολεύεται να διαβάσει το χάρτη και να μάθει την ώρα. Οταν διαβάζει, συλλαβίζει αργά, δείχνοντας με το δάκτυλο, πηδάει σειρές κατά την ανάγνωση, δεν τονίζει σωστά τις λέξεις και δυσκολεύεται στα σημεία στίξης, ενώ μπερδεύει τις λέξεις που κατά τον ίδιο μοιάζουν οπτικά όπως δένω - μένω, αχ - χα, κ.ά.

Την επόμενη Κυριακή θα δημοσιευτεί το Β` Μέρος.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ