Η ιταλική Ριβιέρα είναι πανέμορφη, ή τουλάχιστον ήταν πριν από δυο δεκαετίες, που την είχαμε επισκεφτεί. Σήμερα δεν είναι εφικτό να επαναλάβουμε αυτό το υπέροχο ταξίδι, ίσως κάποτε να μας ξαναδοθεί η ευκαιρία και διαπιστώσουμε τις μεταβολές στο τοπίο, που οπωσδήποτε θα έχουν συντελεστεί. Γι' αυτό θα βρούμε ένα υποκατάστατο, ένα κοκτέιλ, που θα φέρει το όνομα: Ιταλική Ριβιέρα: Ενα ποτήρι με δυο δάχτυλα κουαντρώ, ένα δάχτυλο ρούμι, ένα δάχτυλο χυμό ανανά, που θα μας οδηγήσει στον τόπο της νοσταλγίας.

Και ένα καμπάρι σόδα για να μην εγκαταλείψουμε εντελώς την περιοχή. Δυο δάχτυλα καμπάρι, ένα δάχτυλο χυμό λεμονιού, σόδα όση θέλουμε. Θα τα ανακατέψουμε ελαφρά και θα τα σερβίρουμε με παγάκια και με μια φέτα πορτοκαλιού. Εις υγείαν.

Οι Λειψοί, ή η Λειψώ, σύμφωνα με τη μύθο, είναι η μυθική Ωγυγία, το νησί της νύμφης Καλυψούς. Πρώτοι κάτοικοι του νησιού, αναφέρονται οι Κάρες. Οι ελληνιστικοί χρόνοι ήταν από τις σημαντικότερες ιστορικές περιόδους, ενώ τη βυζαντινή εποχή, αναγνωρίστηκε η στρατηγική σημασία του νησιού. Μέχρι το 1522, οι Λειψοί παρέμειναν στην κυριότητα της Μονής της Πάτμου. Ο σημερινός οικισμός ιδρύθηκε το 1669 από έναν Κρητικό ονόματι Λιό (Ηλία), την εποχή που πολλοί Κρητικοί έφευγαν από την Κρήτη για να εγκατασταθούν σε άλλα νησιά.

Φτάσαμε μέσω Σάμου,- από Πυθαγόρειο με δελφίνι - το απόγευμα του Σαββάτου στους Λειψούς, μετά από πολύωρο ταξίδι με το πλοίο. Καθώς είδαμε το λιμανάκι και τα βαρκάκια των ψαράδων παρατεταγμένα το ένα δίπλα στο άλλο και τα δίχτυα έτοιμα για την επόμενη ψαριά και τον οικισμό να απλώνεται στο λόφο, εκεί όπου ο Λιός ο Κρητικός, έχτισε το πρώτο σπίτι στο νησί, μας εντυπωσίασε.

Αφού τακτοποιηθήκαμε στο δωμάτιο, το οποίο είχε θέα το αραξοβόλι των καϊκιών και τον κόλπο του λιμανιού, αναζητήσαμε ένα ταβερνάκι, για να απολαύσουμε φρέσκο ψάρι και χταπόδι. Μετά από ένα τέτοιο ταξίδι, η όρεξή μας ήταν σε εγρήγορση, για να γευτεί τη φρεσκοτιγανισμένη αθερίνα, το χταποδάκι και τη χωριάτικη σαλάτα, που μας ετοίμασε στα γρήγορα, ο ιδιοκτήτης του καφενείου στο λιμάνι. Μετά από λίγη ανάπαυση βγήκαμε για μια βόλτα, για να δούμε αν όντως ήταν τόσο κοντά οι παραλίες, «μόλις 5 λεπτά με τα πόδια», όπως μας είχαν πει οι ντόπιοι στο καφενείο. Πράγματι, η πρώτη παραλία, η Λιεντού φάνηκε μπροστά μας, και λίγο πιο κάτω στο διπλανό κόλπο η παραλία του Κάμπου. Και οι δύο παραλίες πολύ καλές, με ρηχά γαλαζοπράσινα νερά με άμμο μέσα και έξω και πολλά αλμυρίκια για ίσκιο.

Την άλλη μέρα το πρωί, επισκεφτήκαμε πρώτα τις απόμακρες παραλίες του νησιού, τον Πλατύ Γιαλό, την Κατσαδιά και τη Χοχλακούρα, με το πουλμανάκι της δημοτικής συγκοινωνίας και το απόγευμα κάναμε μπάνιο στη Λιεντού και τον Κάμπο. Στο νησί υπάρχουν δύο πουλμανάκια και δύο ταξί για τις μετακινήσεις από και προς τις παραλίες. Υπάρχουν, όμως, και άλλες παραλίες στο νησί που δεν πάει αυτοκίνητο, με λίγο περπάτημα όμως, είναι εύκολα προσβάσιμες.

Το μεγαλύτερο πρόβλημα των 700 περίπου ψυχών που κατοικούν στο νησί, είναι το νερό. Χωρίς αυτό δεν μπορούν να κάνουν τίποτα. Ούτε τη γη τους να καλλιεργήσουν. Γι' αυτό, όσοι έχουν αμπέλια, είναι ξερικά, δε θέλουν δηλαδή πότισμα, όπως και οι λιγοστές ελιές που είδαμε στο νησί ξερικές και αυτές. Στο νησί έχει γίνει μια γεώτρηση και κάθε μέρα, με βυτία, μοιράζουν νερό στους κατοίκους. Ομως, οι κάτοικοι ζητούν από την πολιτεία να ληφθούν άμεσα μέτρα για να δοθεί η λύση της αφαλάτωσης.

Στο νησί, υπάρχει γιατρός και ασθενοφόρο. Φαρμακείο όμως δεν υπάρχει! Ο γιατρός χορηγεί και φάρμακα, φτάνει να υπάρχουν στο φαρμακείο του. Αλλιώς το παραγγέλνει και έρχεται από το πιο κοντινό νησί. Για τα επείγοντα περιστατικά, ή για οδοντιατρική κάλυψη οι κάτοικοι είναι αναγκασμένοι με τα καΐκια να πηγαίνουν στα κοντινά νησιά, Λέρο Σάμο, Κάλυμνο, ή ακόμα και στην Αθήνα για να βρουν την υγεία τους.

Το νησί φημίζεται για το κόκκινο και πλούσιο σε γεύση κρασί, που είχαμε την ευκαιρία να απολαύσουμε.Το κρασί αυτό, όπως και τα καλαμάρια, φυλάγονται για το πανηγύρι που γίνεται στις 23 Αυγούστου, όταν στο νησί γιορτάζουν τα εννιάμερα της Παναγίας του Χάρου και το γλέντι διαρκεί ως το πρωί.

Η εκκλησία πήρε το όνομα αυτό, από το ιερό κειμήλιό της, την εικόνα της Παναγίας, στην οποία η Παναγία απεικονίζεται να κρατά το Χριστό όχι ως βρέφος, όπως την έχουμε συνηθίσει, αλλά κρεμασμένο νεκρό στο σταυρό του μαρτυρίου.

Στο νησί υπάρχει εκκλησιαστικό - λαογραφικό μουσείο. Εκεί θα δείτε εκτός από εικόνες του 16ου-17ου αιώνα, χρυσοκέντητα ιεροκαλύμματα, τοπικές ενδυμασίες, αντικείμενα καθημερινής χρήσης, και άλλα εκθέματα που βρέθηκαν χάρη στις προσπάθειες του ιερέα του νησιού, του δήμου και των κατοίκων. Επίσης, στο μουσείο υπάρχει και μια αρχαιολογική συλλογή από ευρήματα που έχουν βρεθεί τυχαία από τους κατοίκους, όπως το μαρμάρινο ιωνικό κιονόκρανο (τμήμα του 4ου αιώνα), λύχνοι του 3ου αιώνα, κ.α.

Εκτός από το κρασί, που αν το βρείτε από κανένα ντόπιο και σας δώσει θα είστε πολύ τυχεροί, μπορείτε να πάρετε μέλι θυμαρίσιο και τυρί κατσικίσιο. Τα μικρά ντοματάκια του νησιού είναι επίσης νοστιμότατα για τη σαλάτα σας. Πάρτε 2 κιλά, θα με θυμηθείτε. Στο νησί επίσης, υπάρχουν 2 σούπερ μάρκετ για τα ψώνια σας και για να προμηθευτείτε εμφιαλωμένο νερό. Οσες μέρες μείνετε στο νησί εκμεταλλευτείτε την ευκαιρία που σας δίνετε να γευτείτε φρέσκο ψάρι και χταπόδι που καθημερινά προμηθεύουν τις ταβέρνες οι ψαράδες. Διαλέγετε εσείς τα ψάρια που θα φάτε και ζυγίζονται μπροστά σας. Ακόμη, σας προτείνουμε να δοκιμάσετε κοκκινιστό κουνέλι με μακαρονάδα.

Καλή διαμονή

Η Εκθεση θα διαρκέσει μέχρι τις 4 του Νοέμβρη. Οσοι πιστοί προσέλθετε στο Πολιτιστικό Κέντρο Θεσσαλονίκης στην οδό βασιλίσσης Ολγας 108. Για περισσότερες πληροφορίες στο τηλέφωνο 031/295.170 και 171

Τι λέτε να κάνουμε ένα χταπόδι κρασάτο; Τι χρειαζόμαστε; Ενα τέταρτο του κιλού χταπόδι, ένα φλιτζάνι τσαγιού λάδι, δυο φλιτζάνια του τσαγιού κρασί μαύρο, ένα κρεμμύδι μέτριο, 3/4 του κιλού ντομάτες ώριμες ή μια μέτρια κουταλιά πάστα ντομάτας, αλάτι και πιπέρι.

Αν το χταπόδι είναι ξερό, θα το βάλουμε από το βράδυ στο νερό να μαλακώσει. Ας υποθέσουμε, όμως, ότι δεν είναι. Τότε: Θα το κόψουμε σε μεγάλα τεμάχια μήκους 3-4 δακτύλων και το βάζουμε στην κατσαρόλα με το λάδι και το κρεμμύδι, ώστε να καβουρντιστεί. Τα σβήνουμε τότε λίγο λίγο με το κρασί και προσθέτουμε τις ντομάτες ή την πάστα λιωμένη σε ένα φλιτζάνι νερό, ρίχνουμε το αλάτι και το πιπέρι και σκεπάζουμε την κατσαρόλα. Αφήνουμε το φαγητό να σιγοβράσει τόσο ώστε να μείνει με ελάχιστη σάλτσα. Επειτα; Καλή μας όρεξη.

Ξαφνικά φέτος το καλοκαίρι, τον Αύγουστο συγκεκριμένα, και το τονίζουμε διότι όλη η ιστορία που μας αφηγείται ο Ταμπούκι διαδραματίζεται τον Αύγουστο του 1938 στη Λισαβόνα, τον Αύγουστο του 2001 λοιπόν εμείς μόνοι στην καυτή και σχετικά άδεια Αθήνα, απέραντα μόνοι, όπως ο ήρωας του βιβλίου, δημοσιογράφοι και εμείς όπως και ο Περέιρα, νιώσαμε εντελώς απροσδόκητα τη νοσταλγία (έτσι χτυπάει πάντα η νοσταλγία: απροειδοποίητα) και έχοντας την επιθυμία να ανανεώσουμε τη σχέση μας με το σεμνό, τον γλυκύτατο, αλλά και γενναίο μεσήλικα συνάδελφό μας, που έζησε τότε... Τότε, όταν η Ισπανία σπαράσσεται από τον εμφύλιο πόλεμο, όταν η Πορτογαλία υποφέρει από την τυραννία του Σαλαζάρ, τότε που ετοιμάζεται να γεννηθεί το απίστευτο τέρας του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, τότε που ο Χίτλερ και ο Μουσολίνι σχεδιάζουν να τεμαχίσουν και να καταβροχθίσουν την Ευρώπη.

Και τώρα; Τώρα τα πράγματα δεν είναι τα ίδια, η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται, και όμως, να που τώρα αισθανόμαστε και εμείς να πνιγόμαστε, να μην ξέρουμε πώς να αντισταθούμε, πώς να δράσουμε, πώς να αντιδράσουμε και αναρωτιόμαστε τι θα έκανε ο Περέιρα αν ζούσε σήμερα. Σήμερα, που έχουν τόσα τρομερά γεγονότα συμβεί. Γεγονότα που μας τάραξαν, αναστάτωσαν, που μας πλήγωσαν για να έρθουν και τα πρόσφατα γεγονότα της Γένοβας να μας αποτελειώσουν. Με το που μπήκε αυτός ο παράξενος μήνας ο διαλυτικός, ο μήνας των διακοπών και των μικρών αποχωρισμών, σαν υπνωτισμένοι τρέξαμε στη βιβλιοθήκη και ανασύραμε το βιβλίο «Ετσι... ισχυρίζεται ο Περέιρα». «Ξανασυναντηθήκαμε» με τον αγαπημένο συνάδελφο, το γερασμένο αλλά μικρό ήρωα, που καταφεύγει στις αναμνήσεις, που αγωνιά για το θάνατο, που αγνοεί τι γίνεται γύρω του αλλά που η γνωριμία του με δυο νέα παιδιά θα τον επαναφέρει στο παρόν και θα συνειδητοποιήσει ότι δεν μπορεί, αλλά και δεν πρέπει, να μένει αμέτοχος. Οτι, επιτέλους, οφείλει να οργιστεί και να πάρει θέση. Να δράσει, να αντιδράσει. Ετσι, στην πιο κρίσιμη στιγμή ο χαμηλών τόνων, ο ευγενής, ο «νομιμόφρων» πολίτης, κάνει μια μοναχική, αλλά ηρωική επανάσταση. Μας γοήτευσε ο Περέιρα ακόμη μια φορά. Και τον αγαπήσαμε, τον νοσταλγήσαμε, τον θαυμάσαμε εν ολίγοις. Οποιος δεν έτυχε να διαβάσει αυτό το μικρό αριστούργημα ( γυρίστηκε και ταινία, μάλιστα ήταν η τελευταία ταινία του Μαρτσέλο Μαστρογιάννη, και για άγνωστους λόγους δεν έχει ακόμη προβληθεί στην Ελλάδα) ας μη χάνει χρόνο, πολύτιμος μας είναι. Ας το διαβάσει. Πρόκειται για ένα συναρπαστικό και άριστα μεταφρασμένο μυθιστόρημα. Ετσι ισχυρίζεται η γράφουσα...