Σάββατο 25 Γενάρη 2025 - Κυριακή 26 Γενάρη 2025
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Ο ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΞΑΝΑΧΑΡΑΣΣΕΤΑΙ
Το μπάσιμο της «Chevron», η ατζέντα Τραμπ και οι ανταγωνισμοί που οξύνονται

Την ίδια μέρα που ο Τραμπ ως νέος Πρόεδρος των ΗΠΑ έκανε πράξη το σύνθημα «drill, baby, drill», ο αμερικανικός ενεργειακός κολοσσός της «Chevron» εκδήλωσε το ενδιαφέρον του για γεωτρήσεις υδρογονανθράκων σε ελληνικά θαλάσσια «οικόπεδα».

Ο δεύτερος μεγαλύτερος ενεργειακός όμιλος των ΗΠΑ και 8ος στον κόσμο ακολουθεί την επίσης αμερικανική «ExxonMobil», η οποία ήδη πραγματοποιεί υποθαλάσσιες έρευνες (σε συνεργασία με τη «Helleniq Energy», που συμμετέχει στην κοινοπραξία με 25%). Τον Απρίλη η «Exxon» αναμένεται να καταλήξει στα σχέδιά της για τα δύο «οικόπεδα» που της παραχωρήθηκαν από το 2019, έκτασης 20.000 και 20.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων («Δυτικά Κρήτης» και «Νοτιοδυτικά Κρήτης»).

Οπως ανακοίνωσε επίσημα τη Δευτέρα το υπουργείο Ενέργειας, η «Chevron» πήρε το «πράσινο φως» από την κυβέρνηση για να πραγματοποιήσει έρευνες κατόπιν διεθνούς διαγωνισμού στη θαλάσσια περιοχή νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου και έως δυτικά της Κρήτης.

Πρόκειται για μια νέα περιοχή που εκτείνεται σε έκταση 11.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων με την ονομασία «Νότια Πελοπόννησος», και στην οποία η αμερικανική εταιρεία έχει ήδη εξετάσει σεισμικά ερευνητικά δεδομένα που απέκτησε στο παρελθόν.

Το συγκεκριμένο «οικόπεδο» δεν έχει βγει μέχρι σήμερα σε διαγωνισμό. Μετά την κίνηση της «Chevron», όμως, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα προχωρήσει άμεσα στην έκδοση σχετικής απόφασης, η οποία θα προβλέπει την ακριβή έκταση αλλά και την άμεση προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού, με περιθώριο 90 ημερών για την κατάθεση προσφορών.

Σύμφωνα με αναλυτές της αγοράς, το γεγονός ότι τα «οικόπεδα» που έχουν βάλει στο μάτι οι δύο αμερικανικές πολυεθνικές και η «Helleniq Energy» συνορεύουν ενισχύει την πιθανότητα να προκύψουν στο μέλλον νέες συμπράξεις μεταξύ τους.

Δημοσιεύματα στον οικονομικό Τύπο αναφέρουν ότι πριν καταθέσει ο αμερικανικός κολοσσός την πρότασή του, είχε προηγηθεί μακρά περίοδος παζαριών με την κυβέρνηση, αλλά και σενάρια που ήθελαν την εταιρεία να συμπράττει με την κοινοπραξία «ExxonMobil» - «Helleniq Energy».

Σε αυτές τις επαφές η αμερικανική εταιρεία φέρεται να ζήτησε και να έλαβε διαβεβαιώσεις για fast track διαδικασίες στην έκδοση των περιβαλλοντικών μελετών και άλλων αδειοδοτήσεων, πρόβλημα που κατά το παρελθόν είχε οδηγήσει σε αποχώρηση κάποιων από τους ενδιαφερόμενους. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) κατέθεσε άμεσα, μέσα στη βδομάδα, τη σχετική Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την εν λόγω περιοχή, ενώ άμεσα θα αξιολογηθεί και η χωρική επέκταση των ερευνών.

Αύξηση των επενδύσεων σε υδρογονάνθρακες

Το ενδιαφέρον της «Chevron» καταγράφεται σε μια περίοδο που οι επενδύσεις στις έρευνες υδρογονανθράκων έχουν αυξηθεί σημαντικά σε όλο τον κόσμο, καθώς οι ενεργειακοί πόροι και οι ανταγωνισμοί γύρω από αυτούς παίζουν καθοριστικό ρόλο στην αντιπαράθεση για την πρωτοκαθεδρία στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα ανάμεσα σε ΗΠΑ - Κίνα και στους συμμάχους τους.

Το 2024 οι επενδύσεις στις εξορύξεις ανήλθαν παγκοσμίως στα 425 δισ. δολάρια, από 300 δισ. δολάρια το 2020, ποσό υψηλότερο από τον μέσο όρο της πενταετίας 2015 - 2019. Ετσι, η κίνηση της «Chevron» γίνεται στο πλαίσιο μιας συνολικότερης στροφής των ενεργειακών ομίλων στις εξορύξεις υδρογονανθράκων, αφήνοντας σταδιακά στην άκρη τα «πράσινα» χαρτοφυλάκια, καθώς αποδείχθηκαν ανεπαρκή για να απορροφήσουν κεφάλαια που λιμνάζουν, αλλά και να αντιμετωπίσουν τον ανταγωνισμό με την Κίνα, που η οικονομία της προσαρμόστηκε γρήγορα στα δεδομένα της «πράσινης μετάβασης».

Με τους ίδιους στόχους δρομολογείται επίσης από τη «Chevron» η έναρξη της παραγωγής στο κοίτασμα «Αφροδίτη» στην Κύπρο, ενώ την Κυριακή ανακοινώθηκε από την κυπριακή κυβέρνηση η NAVTEX για την έναρξη των γεωτρήσεων στο «οικόπεδο 5» της κυπριακής ΑΟΖ από την «ExxonMobil» και την «Qatar Energy».

Η διαπάλη για τις προτεραιότητες στην ενεργειακή πολιτική και συνολικά στην οικονομία εκφράζεται στη συγκεκριμένη φάση με την επικράτηση Τραμπ στις αμερικανικές εκλογές, τον οποίο στήριξαν ισχυρά μονοπώλια μέσα και έξω από τις ΗΠΑ, που δεν αφορούν βέβαια μόνο τον τομέα της Ενέργειας. Για παράδειγμα, στην ορκωμοσία Τραμπ πόζαραν οι επικεφαλής των μεγαλύτερων αμερικανικών τεχνολογικών κολοσσών, που σε προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις είχαν εκδηλώσει τη στήριξή τους στους Δημοκρατικούς, όπως άλλωστε και ο Ελον Μασκ.

Φαίνεται δηλαδή ότι η διακυβέρνηση Τραμπ συγκεντρώνει τις προσδοκίες πως θα κάνει ό,τι είναι αναγκαίο για να συνεχίσουν οι ΗΠΑ να ηγούνται οικονομικά, στρατιωτικά και πολιτικά στο παγκόσμιο ιμπεριαλιστικό σύστημα. Τα πρώτα δείγματα γραφής, με τις απειλές για στρατιωτική κατάληψη της Διώρυγας του Παναμά και ενσωμάτωση της Γροιλανδίας και του Καναδά, είναι ενδεικτικά.

Η νέα ατζέντα των ΗΠΑ

Η ενεργειακή ατζέντα Τραμπ συμπυκνώνεται στο σύνθημα «drill, baby, drill», το οποίο επανέλαβε κατά την ορκωμοσία του, προσθέτοντας: «Η κρίση του πληθωρισμού προκλήθηκε από τις μαζικές - υπερβολικές δαπάνες και την κλιμάκωση των τιμών της Ενέργειας, και αυτός είναι ο λόγος που σήμερα θα κηρύξω επίσης κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε εθνικό επίπεδο. Η Αμερική έχει τη μεγαλύτερη ποσότητα πετρελαίου και φυσικού αερίου από οποιαδήποτε χώρα στη Γη, και θα το χρησιμοποιήσουμε (...) Θα μειώσουμε τις τιμές, θα γεμίσουμε ξανά τα στρατηγικά μας αποθέματα, μέχρι την κορυφή, και θα εξάγουμε αμερικανική Ενέργεια σε όλο τον κόσμο. Θα είμαστε πάλι πλούσιο έθνος, και αυτός ο υγρός χρυσός κάτω από τα πόδια μας θα βοηθήσει να το κάνουμε».

Κατά τις πρώτες ώρες της θητείας του ο Τραμπ υπέγραψε εκτελεστικά διατάγματα που μεταξύ άλλων αφορούν την εξόρυξη υδρογονανθράκων από αμερικανικούς επιχειρηματικούς ομίλους. Κήρυξε εθνική ενεργειακή κατάσταση έκτακτης ανάγκης, για τη διευκόλυνση από τις κρατικές υπηρεσίες της εξόρυξης, της μεταφοράς, της διύλισης και της παραγωγής Ενέργειας, αλλά και για την επιτάχυνση νέων έργων ενεργειακής υποδομής.

Διατάχθηκε επίσης η ανάκληση της απαγόρευσης που είχε επιβάλει η κυβέρνηση Μπάιντεν στις γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου στα περισσότερα παράκτια ύδατα των ΗΠΑ, όπως και η ανάκληση αποφάσεων που αφορούν την παύση των έργων για υποδομές εξαγωγής υγροποιημένου φυσικού αερίου. Παράλληλα τέθηκε ως στόχος η μεγιστοποίηση των εξορύξεων στην Αλάσκα, με προτεραιότητα την ανάπτυξη έργων υγροποιημένου φυσικού αερίου.

Να σημειωθεί ότι η ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας στις ΗΠΑ εκτιμάται πως θα αυξηθεί κατακόρυφα τα επόμενα χρόνια, ωθούμενη από επενδύσεις σε data centers και στην ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, που καθίσταται ιδιαίτερα ενεργοβόρα.

Στα διατάγματα του Τραμπ περιλαμβάνονται η απόσυρση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα και η διαταγή προς όλες τις ομοσπονδιακές υπηρεσίες για διακοπή εκταμίευσης κονδυλίων βάσει του νόμου της κυβέρνησης Μπάιντεν για την «πράσινη μετάβαση». Με άλλο εκτελεστικό διάταγμα αναστάλθηκαν προσωρινά οι νέες ή ανανεωμένες μισθώσεις για υπεράκτια και χερσαία αιολικά πάρκα, ενώ σταμάτησε και η μίσθωση έργων αιολικής ενέργειας στην εξωτερική υφαλοκρηπίδα.

Τα «μηνύματα» της ελληνικής κυβέρνησης

Ολα τα παραπάνω προμηνύουν ένταση και όχι ύφεση των ανταγωνισμών με επίκεντρο την Ενέργεια, που αφορούν άμεσα τη λεκάνη της Ανατολικής Μεσογείου, τη χώρα μας και τις σχέσεις με τα γειτονικά κράτη, κυρίως την Τουρκία.

Από αυτήν τη σκοπιά είναι επικίνδυνη η προσπάθεια της κυβέρνησης να καλλιεργήσει εφησυχασμό, έως και πανηγυρικό κλίμα για το ενδιαφέρον των αμερικανικών ενεργειακών ομίλων να αξιοποιήσουν τα πιθανά κοιτάσματα, την ώρα που στην ευρύτερη περιοχή «πέφτουν κορμιά» για τους δρόμους και τις πηγές Ενέργειας και παράλληλα βρίσκεται σε εξέλιξη το παζάρι με την Τουρκία, υπό ΝΑΤΟική ομπρέλα, για διευθετήσεις που φτάνουν μέχρι τη συνεκμετάλλευση του Αιγαίου και της Ανατ. Μεσογείου.

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, «εδραιώνονται οι σχέσεις στρατηγικής συνεργασίας με τις ΗΠΑ μέσω της παρουσίας στη χώρα μας των δύο ισχυρότερων αμερικανικών πετρελαϊκών εταιρειών στην έρευνα και την εξόρυξη υδρογονανθράκων (...) δημιουργείται πρόσθετη ασπίδα προστασίας για τα ελληνικά και αμερικανικά συμφέροντα», όπως αναφέρεται σε δημοσιεύματα.

Κυβερνητικοί αξιωματούχοι δήλωσαν επίσης ότι «η Ελλάδα χτίζει με τον τρόπο αυτό πιο ισχυρή τη συμμαχία της με τις ΗΠΑ, αποκτώντας πιο δυναμική γεωπολιτική θέση. Η χώρα αναδεικνύεται σε σταθερό πυλώνα ειρήνης και ασφάλειας στην περιοχή, υποδεχόμενη τεράστιας στρατηγικής σημασίας επενδύσεις».

Αυτό που προσπαθούν να κρύψουν τα κυβερνητικά στελέχη κάτω από το χαλί, με υποσχέσεις για «λαγούς με πετραχήλια» από την εκμετάλλευση των ενδεχόμενων κοιτασμάτων, είναι οι κίνδυνοι που συνεπάγονται με την ενεργότερη εμπλοκή της χώρας στους ενεργειακούς και γεωπολιτικούς σχεδιασμούς των ΗΠΑ και των Ευρωατλαντικών. Σχεδιασμοί που αποτελούν έναν από τους βασικούς «τροφοδότες» των ιμπεριαλιστικών ανταγωνισμών στην περιοχή και παγκόσμια.

Τα περί ενεργειακών επενδύσεων που φέρνουν σταθερότητα τα έχει ακούσει πολλές φορές ο ελληνικός λαός. Το κεφάλαιο «υδρογονάνθρακες» στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου, όμως, περιέχει έναν σημαντικό συντελεστή που η κυβέρνηση της ΝΔ προσπαθεί να πετάξει στα «ήρεμα νερά» της «Ρax ΝΑΤΟικάνα»: Τη συμφωνία για διευθετήσεις μεταξύ άλλων και στα Ελληνοτουρκικά, οι οποίες θα ανοίξουν τον δρόμο για ενεργειακά σχέδια που «κουμπώνουν» με τα συμφέροντα της αστικής τάξης, περιέχουν όμως το σπέρμα ενός νέου γύρου συγκρούσεων και ανταγωνισμών, ακόμα πιο ισχυρών, όπως συμβαίνει και με κάθε άλλη συμφωνία που υπαγορεύεται από τα συμφέροντα των μονοπωλίων και όχι των λαών.

Οσο για το επιχείρημα ότι η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων θα φέρει δημοσιονομική ελάφρυνση στον λαό και φτηνότερη Ενέργεια, την απάντηση δίνουν τα μεγάλα ενεργειακά έργα που έχουν ολοκληρωθεί στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια και από τα οποία κανένα πραγματικό όφελος δεν είδαν οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα. Εργα όπως η επέκταση του τερματικού LNG της Ρεβυθούσας, το FSRU στην Αλεξανδρούπολη, οι αγωγοί TAP και IGB, έγιναν με κριτήριο την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων, ενώ ο λαός βυθίζεται ολοένα και πιο βαθιά στην ενεργειακή φτώχεια.

Απάντηση είναι ο σοσιαλισμός

Η αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων για την ευημερία του λαού και την ανάπτυξη της οικονομίας με κριτήριο τις ανάγκες του προϋποθέτει την κατάργηση του κέρδους στην οργάνωση της οικονομίας, με κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και των πηγών Ενέργειας, κεντρικό σχεδιασμό και σχέσεις αμοιβαίου οφέλους με τα άλλα κράτη.

Ολα αυτά είναι αδύνατο να υπάρξουν στο έδαφος του καπιταλισμού, που τρέφει και τρέφεται από τους ανταγωνισμούς, την εκμετάλλευση για το κέρδος, τους πολέμους. Ο σοσιαλισμός προβάλλει και εδώ ως η μόνη ρεαλιστική απάντηση στο ερώτημα «πώς μπορούμε να ζήσουμε καλύτερα», αξιοποιώντας για τις διευρυμένες ανάγκες του λαού και τον ενεργειακό πλούτο που κρύβεται κάτω από το έδαφος και τον πυθμένα των θαλασσών μας.


Δ. Μ.

ΤΑ ΑΣΤΙΚΑ ΕΠΙΤΕΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΣΧΕΣΕΙΣ ΗΠΑ - ΕΛΛΑΔΑΣ
Επικίνδυνος εφησυχασμός και καλέσματα εμπλοκής κάνουν «Τράμπ-ες»

Copyright 2020 The Associated

«

Τι θα σημαίνει η νέα προεδρία Τραμπ για την Ελλάδα;». «Θα μας επηρεάσει αρνητικά;» ή μήπως «δεν κουνάει τίποτα τη στρατηγική μας σχέση;». «Τι σηματοδοτεί για την ΕΕ;» «Θα την ξυπνήσει ή θα την αποτελειώσει;». «Για τα Ελληνοτουρκικά;». «Για την οικονομία;». «Θα είναι πιο συναλλακτικές οι διεθνείς σχέσεις;» ή ο Τραμπ «λέει και καμιά κουβέντα παραπάνω γιατί ντιλάρει;».

Αυτά και άλλα τέτοια ερωτήματα απασχολούν τις μέρες αυτές τα αστικά επιτελεία, με τις εκτιμήσεις, τις εικασίες και τους μύθους να δίνουν και να παίρνουν.

Ολως τυχαίως, όμως, απ' όπου κι αν το «πιάνουν» η κυβέρνηση, τα υπόλοιπα αστικά κόμματα, δημοσιολόγοι και λοιποί, πάντα καταλήγουν στο ίδιο «διά ταύτα»: Στην «ανάγκη» η εμπλοκή στα ευρωατλαντικά σχέδια να γίνει ακόμα πιο βαθιά, η συμμετοχή στους πολέμους και στους ανταγωνισμούς ακόμα πιο «εμφατική», η θωράκιση του αστικού πολιτικού συστήματος και συνολικά της αστικής εξουσίας πιο «ετοιμοπόλεμη» στους «ταραγμένους καιρούς», η πολιτική που τσακίζει τον λαό και τις ανάγκες του να τρέξει ακόμα πιο γρήγορα για να απλώσει κόκκινο χαλί στους «επενδυτές».

Ολα αυτά δηλαδή που πρέπει να βάλει ο λαός στο στόχαστρο με την πάλη του για να μπορέσει να ζήσει όπως του αξίζει.

Οι «επαγγελματίες» του εφησυχασμού...

Εν αρχή είναι ο εφησυχασμός από τους «επαγγελματίες» του είδους. «Αμα τη εμφανίσει» Τραμπ, λένε, το Ισραήλ έσπευσε να κλείσει το μέτωπο στη Γάζα (μακελεύοντας τους Παλαιστίνιους στη Δυτική Οχθη...) και οι συζητήσεις για συμφωνία ειρήνης στην Ουκρανία ξεκινάνε, «αλλιώς έχει κυρώσεις». Μαζί και διάφορα άλλα παραμύθια περί του «φιλειρηνιστή Τραμπ» που στην πρώτη του θητεία «δεν έγινε κανένας πόλεμος» και διάφορες «θεωρίες για αγρίους», όπως ότι «είναι απομονωτιστής και δεν τον νοιάζει τι γίνεται στον υπόλοιπο κόσμο».

Ποιος; Ο Τραμπ, που έλεγε ότι «εγώ έστειλα όπλα στην Ουκρανία ενώ ο Ομπάμα έστελνε κλινοσκεπάσματα», που απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία για τον έλεγχο των πυρηνικών, πρωτοστάτησε στην προηγούμενη θητεία του για να εκτοξευτούν οι πολεμικές δαπάνες του ΝΑΤΟ και να στηθούν οι μηχανισμοί του «Παγκόσμιου ΝΑΤΟ» έως τον Ινδο-Ειρηνικό απέναντι στην Κίνα, και όλα τα υπόλοιπα τη σκυτάλη των οποίων πήραν στη συνέχεια οι Δημοκρατικοί για να το «απογειώσουν», κάνοντας «ίσωμα» Ανατολική Ευρώπη και Μέση Ανατολή. Ο Τραμπ, που πριν καν αναλάβει την προεδρία έχει απειλήσει... τρεις συμμάχους των ΗΠΑ με πόλεμο αν δεν του παραδώσουν κρίσιμους διαύλους και κοιτάσματα - ενδεικτικό κι αυτό του τι αξία έχουν οι λυκοφιλίες των ιμπεριαλιστών για την «ασφάλεια» και τη «σταθερότητα».

Τι κάνουν ότι ξεχνάνε οι διάφοροι «επαγγελματίες» του εφησυχασμού;

  • Οτι ακριβώς αντίθετη είναι όλη η δυναμική των γεγονότων και των ανταγωνισμών που έχουν βάλει φωτιά σε όλο τον κόσμο, με πάνω από 55 συγκρούσεις και πολέμους να καίνε σε όλο τον πλανήτη και με τη μάχη για την πρωτοκαθεδρία στο ιμπεριαλιστικό σύστημα, ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα, να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και να δίνει τον «τόνο» παντού. Οτι ποτέ και πουθενά δεν έγινε ειρηνική μοιρασιά του κόσμου ανάμεσα στους ιμπεριαλιστές, πόσο μάλλον όταν το διακύβευμα ήταν η πρώτη θέση... Οτι και η ίδια η επαναφορά Τραμπ στην προεδρία αυτό ακριβώς το «στίγμα» έχει: «Whatever it takes» για να ανακτήσουν οι ΗΠΑ το χαμένο έδαφος στον ανταγωνισμό με την Κίνα και γαία πυρί μιχθήτω...
  • Οτι ο δρόμος των ιμπεριαλιστικών πολέμων και της «επί Γης κόλασης» για τους λαούς είναι σπαρμένος από συμφωνίες ιμπεριαλιστικής «ειρήνης» με το πιστόλι στον κρόταφο των λαών. Αυτές κλείνουν όχι τους ανταγωνισμούς, αλλά το «καπάκι της χύτρας», δημιουργώντας τις προϋποθέσεις αυτοί να ξεσπάσουν ακόμα πιο ορμητικά. Γι' αυτό και της γενοκτονίας στην Παλαιστίνη και των όσων συμβαίνουν στη Μέση Ανατολή προηγήθηκαν τα «ντιλ» Τραμπ, με τις «Συμφωνίες του Αβραάμ» που τάχα θα άνοιγαν «μια νέα εποχή ειρήνης και ευημερίας» στην περιοχή. Του ιμπεριαλιστικού πολέμου στην Ουκρανία προηγήθηκε το πάγωμά του με τις Συμφωνίες «Μινσκ 1» και «Μινσκ 2». Της επικράτησης των τζιχαντιστών στη Συρία προηγήθηκαν οι Συμφωνίες της Αστάνα, που δήθεν διασφάλιζαν την «ισορροπία δυνάμεων» στην περιοχή. Αυτά για τα πιο πρόσφατα, για να μην πάμε και στα παλιότερα...
  • Οτι ακριβώς αντίθετα από τις προσπάθειες εφησυχασμού δείχνουν οι εξελίξεις και τα αδιέξοδα για τη διεθνή καπιταλιστική οικονομία: Η υπερυσσώρευση κεφαλαίου, που αναθεωρεί τις «πράσινες μπίζνες» και ποντάρει στην πολεμική οικονομία, ψάχνοντας εκεί κερδοφόρες διεξόδους. Οι εκτιμήσεις για συγχρονισμένη επιβράδυνση φέτος όλων των καπιταλιστικών οικονομιών, με την ΕΕ να βρίσκεται «με το ενάμισι πόδι» σε ύφεση. Η ένταση των ανταγωνισμών για τον έλεγχο κρίσιμων πρώτων υλών και διαύλων. Οι απειλές για δασμούς και κλιμάκωση του «εμπορικού πολέμου». Οι προειδοποιήσεις Τραμπ στην ΕΕ για αύξηση των εισαγωγών αμερικανικού LNG και πιο γρήγορη απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο. Τα μέτρα «προστατευτισμού» και προσέλκυσης βιομηχανιών. Οι κινήσεις αμφισβήτησης του δολαρίου ΗΠΑ ως παγκόσμιου νομίσματος.

Αυτά λοιπόν κάνουν ότι ξεχνάνε και όσοι - όπως ο πρωθυπουργός μέσα στη βδομάδα - καλούν τον λαό «να περιμένουμε να τον δούμε» και επιστρατεύουν τα περί «διακηρύξεων που απέχουν από τις πράξεις». Αλλά και όσοι «ανησυχούν για τον τυφώνα Τραμπ» και καλούν τον λαό να ποντάρει τις ελπίδες του στη «Χάρυβδη» της ΕΕ και των άλλων ιμπεριαλιστικών κέντρων.

Αυτήν τη «μεγάλη εικόνα» παλεύουν να θάψουν και σε όλα τα επιμέρους θέματα, όπως στα Ελληνοτουρκικά ή στη στάση του νέου Προέδρου των ΗΠΑ απέναντι στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ. Προσπαθώντας π.χ. να κρύψουν ότι εκείνο που δίνει τον «τόνο» στα Ελληνοτουρκικά δεν είναι ούτε ο «θαυμασμός του Τραμπ για τους αυταρχικούς ηγέτες και την ωμή δύναμη», ούτε οι «κουμπαριές», αλλά τα ευρωατλαντικά σχέδια και η διασφάλιση της ΝΑΤΟικής συνοχής σε μια περιοχή κρίσιμη για τις ΗΠΑ.

Η λύση δεν βρίσκεται πιο βαθιά στο ναρκοπέδιο...

Μέσα σε αυτό το ναρκοπέδιο που διαμορφώνουν τα συμφέροντα της αστικής τάξης, είναι πραγματικά εγκληματική η πολιτική που παρουσιάζει ότι το συμφέρον του λαού είναι ...να χωθεί λίγο παραμέσα στο ναρκοπέδιο αυτό.

Ο λαός πρέπει να απορρίψει κατηγορηματικά:

  • Τα ψέματα ότι «δεν υπάρχει κανένας κίνδυνος, γιατί η σχέση μας με τις ΗΠΑ είναι στρατηγική, ανεξάρτητα από αλλαγές κυβερνήσεων». Ακριβώς αυτό είναι παράγοντας τεράστιων κινδύνων για τον λαό, και όχι παράγοντας «ειρήνης και ασφάλειας». Και όσο γι' αυτό, υπάρχει η πείρα και από την πρώτη θητεία του «διαβολικά καλού» Τραμπ και από τη συνέχεια επί Δημοκρατικών. Και με κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και με κυβέρνηση ΝΔ. Τι είδε ο λαός από τον «Στρατηγικό Διάλογο» επί ΣΥΡΙΖΑ και από τις Συμφωνίες για τις βάσεις που προετοιμάστηκαν τότε και υπογράφηκαν επί ΝΔ; Ολη την Ελλάδα σπαρμένη με αμερικανοΝΑΤΟικά ορμητήρια, που κάνουν τη χώρα θύτη εναντίον άλλων λαών και τον λαό στόχο των ανταγωνισμών, δεκάδες αποστολές εκτός συνόρων «στο στόμα του λύκου». Τι είδε ο λαός από το «μαστίγιο» των αμερικανικών κυρώσεων απέναντι στην Τουρκία (επί Τραμπ) και από το «καρότο» των «ήρεμων» ΝΑΤΟικών νερών (που ακολούθησε); Είδε τους κινδύνους να πολλαπλασιάζονται για τον ελληνικό και τον τουρκικό λαό, είδε τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας κουτσουρεμένα από συμφωνίες όπως αυτή με την Αίγυπτο, είδε φόρα - παρτίδα τις απαράδεκτες διεκδικήσεις της τουρκικής αστικής τάξης να αναβαθμίζονται μέσα από το ΝΑΤΟικής κοπής παζάρι. Οπως επίσης είδε τη χώρα να «τιμάει» τις «στρατηγικές συνεργασίες» με το κράτος - δολοφόνο Ισραήλ, κάνοντας πλάτες στη γενοκτονία των Παλαιστινίων, είδε την ένταση στα Βαλκάνια να κλιμακώνεται, σε αντίθεση με τα όσα του έλεγαν για την «εποχή ειρήνης και σταθερότητας» που ξημέρωνε με τη ΝΑΤΟική Συμφωνία των Πρεσπών που χειροκροτούσαν οι ΗΠΑ.
  • Οσους του λένε ότι τώρα «τα πράγματα είναι πιο ωμά» και γι' αυτό χρειάζεται «διπλή δουλειά» για να αποδείξει η Ελλάδα τα «κοινά συμφέροντα» με τις ΗΠΑ και τη «χρησιμότητά» της στους αμερικανοΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς, ιδιαίτερα σε σύγκριση με την τουρκική αστική τάξη. Κανένα «Διεθνές Δίκαιο» βέβαια δεν επικρατούσε μέχρι χτες, ούτε στους αμερικανοΝΑΤΟικούς σχεδιασμούς ούτε στις σχέσεις Ελλάδας και ΗΠΑ: Τα συμφέροντα της αστικής τάξης δίνουν τον «τόνο» της εμπλοκής που όλο αναβαθμίζεται. Ποτέ και πουθενά δεν συναντιούνται τα συμφέροντα αυτά με τα συμφέροντα του λαού - το αντίθετο, έχουν ως προϋπόθεση το χτύπημά του. Γι' αυτό, όσες «win - win» συμφωνίες για τους Ελληνες εφοπλιστές και τους ενεργειακούς ομίλους αν κλείσει η κυβέρνηση, για την εξαγωγή του αμερικανικού LNG ή για τις μπίζνες όπως με τις εξορύξεις της «Chevron», τόσο πιο βαθιά θα μπαίνει ο λαός στην ενεργειακή φτώχεια, στη λαίλαπα των ανταγωνισμών. Και γι' αυτό, όσα deals κι αν κλείσουν με τους αμερικανικούς ομίλους, αυτά έχουν ως «ένα το κρατούμενο» την καθήλωση μισθών, το σάρωμα δικαιωμάτων, συνολικά την αντιλαϊκή «σταθερότητα». «Αναβάθμιση» δε στον αμερικανοΝΑΤΟικό σχεδιασμό σημαίνει ακόμα πιο μακριά τα ελληνικά πληρώματα, σε ακόμα πιο επικίνδυνες αποστολές, και ακόμα πιο κοντά οι κίνδυνοι. Και εδώ η πείρα μιλάει...
  • Ο λαός χρειάζεται να απορρίψει και όσους του λένε - όπως το ΠΑΣΟΚ, ο ΣΥΡΙΖΑ αλλά και η κυβέρνηση της ΝΔ - ότι η λύση βρίσκεται τάχα σε μια πιο «αυτόνομη» και «αποφασιστική» ΕΕ. Οσοι μυξοκλαίνε για την «αργοκίνητη» ιμπεριαλιστική ένωση, που δεν έχει «νύχια να ξυστεί» και να αρπάξει ένα κομμάτι από τη λεία, που δεν εξοπλίζεται αρκετά γρήγορα και «εξαρτάται από τις ΗΠΑ για την ασφάλειά της», θέλουν τους λαούς ματώσουν με πάνω από 500 δισ. για την πολεμική οικονομία, «να κόβουν από μισθούς και συντάξεις και να τα κάνουν όπλα» όπως λέει ο Ρούτε, να πληρώσουν ακόμα πιο βαριά τον πόλεμο και τους ανταγωνισμούς, με φτώχεια και κυρώσεις αλλά και με το ίδιο τους το αίμα, για να κόψουν οι όμιλοι της ΕΕ κομμάτι από την «πίτα». Οσοι λένε ότι η ΕΕ «χάνει το τρένο της ανταγωνιστικότητας», «συνθλίβεται στον ανταγωνισμό», δεν «τρέχει» αρκετά γρήγορα τις «μεταρρυθμίσεις» για «να πρωταγωνιστήσει παγκόσμια», εννοούν ότι δεν τσακίζει αρκετά γρήγορα τα δικαιώματα και τις κατακτήσεις, δεν ρίχνει πιο γρήγορα την τιμή της εργατικής δύναμης, δεν ξεριζώνει μια ώρα αρχύτερα αγρότες και επαγγελματίες ώστε να ανοίξει «πεδίο δόξης» για τα μονοπώλιά της. Οσοι λένε ότι η ΕΕ «έχει μείνει στην εποχή της αθωότητας» εννοούν ότι δεν φτάνουν τα μέτρα καταστολής, μαζικών παρακολουθήσεων, οι τρομονόμοι και όλα τα υπόλοιπα απέναντι στον «εχθρό λαό».
Ο λαός πρωταγωνιστής

Μπροστά στις εξελίξεις που θα συνεχίσουν να αποκαλύπτουν τους κινδύνους για τον λαό από τους ανταγωνισμούς του κεφαλαίου και από την άλλη τις δυνατότητες να αναβαθμιστεί η λαϊκή παρέμβαση, το πραγματικό δίλημμα είναι ένα: Θα συνεχίσει ο λαός να ματώνει στους πολέμους και στους ανταγωνισμούς «για τ' αφέντη το φαΐ», να χάνει πολύτιμο χρόνο με αυταπάτες περί «ειρηνικού» καπιταλισμού και «ισορροπιών» σε έναν κόσμο που φλέγεται από τις αντιθέσεις;

'Η περισσότεροι κάθε μέρα θα παίρνουν θέση στην οργανωμένη πάλη, στο εργατικό - λαϊκό κίνημα, στον αγώνα ενάντια στην εμπλοκή της χώρας στα αμερικανοΝΑΤΟικά σχέδια, ενάντια στα συμφέροντα και την εξουσία του κεφαλαίου που σέρνει τον λαό όλο και πιο βαθιά σε ανταγωνισμούς και πολέμους;

Μόνο ο λαός, πρωταγωνιστής στην πάλη ενάντια στο σύστημα της εκμετάλλευσης και των πολέμων, ενάντια στην αστική τάξη και την εξουσία της, μπορεί να δώσει πραγματική διέξοδο από τον κόσμο που φλέγεται!


Τ. Γαλ.

Η Γροιλανδία και το «λιώσιμο των πάγων» στην Αρκτική …από τους φλεγόμενους καπιταλιστικούς ανταγωνισμούς

Ο χάρτης δείχνει τη στρατηγική θέση της Γροιλανδίας στον Αρκτικό Κύκλο
Ο χάρτης δείχνει τη στρατηγική θέση της Γροιλανδίας στον Αρκτικό Κύκλο
Σίγουρα δεν φανταζόταν ακόμα κι ο πιο φανατικός υποστηρικτής της ένταξης της Δανίας στην Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) της ΕΕ στο σχετικό πρόσφατο δημοψήφισμα, καθώς και της αντίστοιχης διεύρυνσης του ΝΑΤΟ σε Σουηδία και Φινλανδία ότι την περίφημη «ασφάλεια» που επικαλούνταν, τελικά θα τους την αμφισβητούσε πολύ σύντομα ένας ΝΑΤΟικός Σύμμαχος, και πιο συγκεκριμένα η ατμομηχανή αυτής της δολοφονικής μηχανής σε βάρος των λαών, οι ΗΠΑ.

Ενδεικτικές είναι οι πρόσφατες δηλώσεις Τραμπ, που δεν αποκλείουν στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ για την κατάληψη της Διώρυγας του Παναμά, την προσάρτηση του Καναδά, αλλά και της Γροιλανδίας.

Στην τελευταία περίπτωση, η νέα διακυβέρνηση των ΗΠΑ απειλεί ευθέως τη Δανία, της οποίας η Γροιλανδία αποτελεί αυτόνομη επικράτεια. Η Δανέζα πρωθυπουργός απάντησε ότι «η Γροιλανδία δεν πωλείται, ανήκει στους Γροιλανδούς και η Δανία δεν θα εναντιωθεί στη διαδικασία ανεξαρτητοποίησης», ενώ ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας δήλωσε ότι «δεν είμαστε Δανοί ούτε Αμερικανοί, θέλουμε ανεξαρτησία».

Ομως για να κατανοηθεί καλύτερα το τι πραγματικά κρίνεται πίσω από αυτήν την απειλή για τη Γροιλανδία από τις ΗΠΑ, χρειάζεται να σημειώσουμε αρχικά ότι πρόκειται για το μεγαλύτεροσε έκταση νησί του κόσμου, που φτάνει τα 2,166 εκατ. τετραγωνικά χιλιόμετρα, 16 φορές μεγαλύτερο από την Ελλάδα και 4 από την Ισπανία.

Είναι η πιο αραιοκατοικημένη χώρα του κόσμου με μόλις 57.000 κατοίκους, που βρίσκεται ανάμεσα στον Αρκτικό και τον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό. Πρόκειται για ένα τεράστιο νησί, που καλύπτεται στο 81% από πάγο και η ανεκτίμητη «περιουσία» του έχει να κάνει πάνω από όλα με την κρίσιμη γεωστρατηγική του θέση.

Παλιά ιστορία που διδάσκει...

Ραντάρ που χρησιμοποιούν οι ΗΠΑ για στρατιωτικούς σκοπούς

Thomas Traasdahl/RitzauScanpix

Ραντάρ που χρησιμοποιούν οι ΗΠΑ για στρατιωτικούς σκοπούς
Η διαπάλη για τον έλεγχο της Γροιλανδίας είναι παλιά ιστορία. Η ανάπτυξη των μέσων παραγωγής και των τεχνολογικών δυνατοτήτων εξόρυξης από μεγάλα βάθη, όπως και η επέκταση του δικτύου διαμετακομιστικού εμπορίου, αναβαθμίζουν μέσα στον χρόνο τη σημασία της.

Γι' αυτό, η Γροιλανδία διαχρονικά πέρασε από πολλά κύματα. Κατοικήθηκε από πληθυσμό των Βίκινγκς, έγινε αρχικά αποικία της Νορβηγίας, στη συνέχεια της ενιαίας Δανίας - Νορβηγίας, κι όταν αυτές χωρίστηκαν, της Δανίας, που ήλεγχε και τη γειτονική Ισλανδία. Στην περίοδο του Μεσοπολέμου, η Νορβηγία επαναδιεκδίκησε το νησί.

Στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γροιλανδία και η Ισλανδία έγιναν «μήλον της Εριδος», όπως και τα στενά που σχηματίζει η μεταξύ τους θαλάσσια περιοχή. Καθόλου τυχαία, μία από τις πιο γνωστές ναυμαχίες τότε έλαβε χώρα στα στενά μεταξύ Γροιλανδίας και Ισλανδίας τον Μάιο του 1941, όπου το ναζιστικό θωρηκτό «Bismarck» βύθισε το βρετανικό καταδρομικό «HMS Hood». Με την κατοχή της Δανίας από τους ναζί, οι Βρετανοί βρίσκουν τελικά την ευκαιρία να αρπάξουν την Ισλανδία και τη Γροιλανδία. Ομως, οι ΗΠΑ παρεμβαίνουν, καταλαμβάνοντας τελικά τη δεύτερη, έως και τη λήξη του πολέμου. Οι ΗΠΑ κατάφεραν να εγκαταστήσουν και στα δύο νησιά σημαντικές στρατιωτικές υποδομές και αεροδρόμια. Οχι μόνο για τον έλεγχο των στενών, αλλά και βάζοντας πόδι και για τον έλεγχο συνολικά της Αρκτικής.

Η αμερικάνικη βάση Pituffik στη Γροιλανδία
Η αμερικάνικη βάση Pituffik στη Γροιλανδία
Στη δε Γροιλανδία εγκατέστησαν τη στρατηγικής σημασίας αμερικανική διαστημική βάση που διατηρούν μέχρι σήμερα (σχεδιάζοντας, μάλιστα, πρόσθετες πυρηνικές εγκαταστάσεις) στο Pituffic, με σύγχρονα αντιπυραυλικά συστήματα. Κατά την περίοδο της ναζιστικής κατοχής και η Γερμανία είχε εγκαταστήσει στη Γροιλανδία μετεωρολογικούς σταθμούς. Μετά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο η Γροιλανδία επιστρέφει στον έλεγχο της Δανίας, η οποία αναλαμβάνει την άμυνά της στο πλαίσιο πλέον και του ΝΑΤΟ (1949), όπου εντάσσεται και το νησί.

Τα παραπάνω, που καταδεικνύουν τη διαχρονική επιθετικότητα και αρπακτικότητα του καπιταλιστικού συστήματος, δεν έχουν αξία μόνο από τη σκοπιά της ιστορικής καταγραφής, αλλά και για να υπενθυμίζουν στους κάθε είδους απολογητές του σάπιου εκμεταλλευτικού συστήματος, που σε ένα βράδυ... ανακάλυψαν σοκαρισμένοι την επιθετικότητα του Τραμπ ως μια τάχα εξαίρεση σε ένα σύστημα που προκλητικά επιχειρούν να του φορέσουν «φωτοστέφανο»...

Από το 1953 - με βάση το δανέζικο Σύνταγμα - η Γροιλανδία από αποικία εντάχθηκε πλήρως στη Δανία ως επαρχία της. Το 1979 απέκτησε αυτονομία. Με νέο δημοψήφισμα το 2008, ο λαός της Γροιλανδίας ενέκρινε, με ψήφους 75% υπέρ, έναν υψηλότερο βαθμό αυτονομίας από τη Δανία. Μεταξύ άλλων, η επίσημη γλώσσα άλλαξε από τα Δανέζικα στα Γροιλανδικά, ενώ δόθηκε ο έλεγχος των εξωτερικών σχέσεων της Γροιλανδίας στο νησί όπως και το εμπόριο. Το 2009 η αυτοδιοίκησή της επεκτάθηκε σε όλους τους τομείς εκτός της εξωτερικής πολιτικής και της άμυνας.

Με το ζόρι στη στρούγκα της ΕΕ

Αξίζει να σημειωθεί ότι παρότι το 70% των Γροιλανδών εναντιώθηκε στην ένταξη στην ΕΟΚ, η Γροιλανδία τελικά εντάχθηκε σε αυτήν, λόγω της σχέσης της με τη Δανία (1973).

Κύριο ζήτημα εναντίωσης ήταν το γεγονός ότι οι Γροιλανδοί ανησυχούσαν για την εκμετάλλευση της ντόπιας αλιείας από ξένους ομίλους με όρους υπεραλίευσης, καθώς αυτή είναι η βασική οικονομική δραστηριότητα στο νησί, μαζί με τον τουρισμό. Τελικά, σε δημοψήφισμα στις 23 Φεβρουαρίου 1982, το 53% του λαού της Γροιλανδίας ψήφισε υπέρ της αποχώρησης από την ΕΟΚ, η οποία ολοκληρώθηκε το 1985.

Τις ΗΠΑ ασφαλώς δεν τις απασχολεί για πρώτη φορά η Γροιλανδία. Πολλές φορές έχουν κάνει προτάσεις για την εξαγορά της (1867, 1910, 1946, 1955, 2019 και φέτος). Ετσι, άλλωστε, αγόρασαν και τη σημερινή βορειότερη πολιτεία τους - την Αλάσκα - από τη Ρωσία το 1867. Η Γροιλανδία, σύμφωνα με εκτιμήσεις των ΗΠΑ, τιμολογείται με μέση τιμή 1 εκατ. δολ. ανά κάτοικο, ενώ εκτιμούν ότι η τελική της τιμή κυμαίνεται ανάμεσα στα 200 δισ. δολ. έως και τα 1,7 τρισ. Ενα από τα σενάρια που ακούγεται είναι να συνδεθεί η προοπτική ανεξαρτητοποίησης της Γροιλανδίας με την παράδοσή της στις ΗΠΑ.

Πολλά τα κίνητρα της αρπαγής στο πλαίσιο των ανταγωνισμών

Εξετάζοντας τις προθέσεις της κίνησης Τραμπ για την αρπαγή της Γροιλανδίας - χωρίς να μπορεί να εξαντληθεί το ζήτημα κι ανεξάρτητα αν οι ΗΠΑ σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν τελικά στρατιωτικά μέσα - είναι φανερό πως θεωρούν την ευρύτερη περιοχή της Αρκτικής ως σημείο - κλειδί για την υλοποίηση του συνολικότερου σχεδιασμού τους.

Μπορεί, λοιπόν, να ιεραρχούν τον έλεγχο του Ινδο-Ειρηνικού ως στρατηγικής σημασίας για την έκβαση του ανταγωνισμού τους με την Κίνα, για τη διασφάλιση της πρωτοκαθεδρίας τους στο καπιταλιστικό σύστημα, ωστόσο η περιοχή της Αρκτικής αποτελεί πεδίο όπου ενισχύονται οι συμπράξεις Κίνας και Ρωσίας, δυσκολεύοντας τις κινήσεις των ΗΠΑ στην περιοχή.

Δεν είναι τυχαίο ότι οι δηλώσεις Τραμπ για τη Γροιλανδία εστιάζουν στο θέμα της «ασφάλειας» και ότι οι ΗΠΑ φαίνεται πως παζαρεύουν την κατοχή του νησιού, επικαλούμενες την απειλή της Ρωσίας και της Κίνας.

Από την άλλη, προετοιμάζεται και ο υπό διαμόρφωση άξονας Ρωσίας και Κίνας. Για παράδειγμα, η Ρωσία ενισχύει την παρέμβασή της στην Αρκτική. Η ίδια ανήκει στο λεγόμενο Αρκτικό Συμβούλιο, όπου συμμετέχουν μόνο κράτη που έχουν στην κατοχή τους περιοχές στην Αρκτική. Δηλαδή ο Καναδάς, η Δανία (συμπεριλαμβανομένων της Γροιλανδίας και των Νησιών Φερόε), η Φινλανδία, η Ισλανδία, η Νορβηγία, η Ρωσική Ομοσπονδία, η Σουηδία και οι ΗΠΑ. Από κοντά και η Κίνα, η οποία συμμετέχει στο Αρκτικό Συμβούλιο ως παρατηρητής κι αυτοχαρακτηρίζεται ως «ένα κράτος κοντά στην Αρκτική».

Η Ρωσία θεωρεί την Αρκτική ως μια «ζώνη των εθνικών και στρατηγικών μας συμφερόντων». Ετσι, η επαναφορά των απειλών στη Γροιλανδία από τις ΗΠΑ δεν πέρασε απαρατήρητη από τη Ρωσία, με διάφορες φωνές που στηρίζουν την κυβέρνηση Πούτιν στη χώρα να προτείνουν έως και τον διαμοιρασμό της Γροιλανδίας ανάμεσα στη Ρωσία και τις ΗΠΑ και την επιδίωξη η Ρωσία να αποκτήσει επιπλέον το αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ, που περιλαμβάνει 11 νησιά (ανήκουν στη Νορβηγία).

Στόχος είναι να ενισχυθεί παραπέρα η ήδη ισχυρή παρουσία της Ρωσίας με τις δεκάδες πολιτικές και στρατιωτικές υποδομές από την εποχή της Σοβιετικής Ενωσης, οι οποίες ανακαινίστηκαν, συμπεριλαμβανομένων αεροδρομίων, λιμανιών, σταθμών ραντάρ, βάσεων εκτόξευσης πυραύλων και ναυπηγείων. Μεταξύ άλλων, η Ρωσία διαθέτει ισχυρή παρουσία και στη Χερσόνησο Κόλα, γειτονικά στη Φινλανδία, αλλά και υπερσύγχρονο κοσμοδρόμιο και πυρηνικό σταθμό στο Severomorsk, μια περιοχή επίσης εντός του Αρκτικού Κύκλου.

Παράλληλα, η Κίνα έχει χαράξει τον λεγόμενο «Πολικό Δρόμο του Μεταξιού», έναν σχεδιασμό για την επέκταση της οικονομικής επιρροής της μέσω και της Αρκτικής. Η αξίωση των μονοπωλίων και του κινεζικού κράτους είναι ο έλεγχος του μεγάλου κοιτάσματος σπάνιων γαιών της Γροιλανδίας, το οποίο διαθέτει τεράστια αποθέματα ουρανίου και έχει τεθεί υπό τον έλεγχο των ΗΠΑ. Επιδίωξή τους είναι να ενισχύσουν και τα στρατιωτικά στηρίγματά τους στην περιοχή, σε σύμπραξη με τη Ρωσία, αλλά και χωρίς αυτήν...

Οι στρατιωτικές βλέψεις των ανταγωνιζόμενων ιμπεριαλιστικών κέντρων ομολογούν αυτό που επισημαίνεται από στρατιωτικά επιτελεία τόσο των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ - ΕΕ, όσο και των Κίνας - Ρωσίας: Οτι η διεξαγωγή σύγχρονων στρατιωτικών επιχειρήσεων εξαρτάται πλέον σε σημαντικό βαθμό από δορυφόρους σε πολική τροχιά κι από τον έλεγχο τουλάχιστον ενός επίγειου σταθμού στην Αρκτική. Αλλωστε, ο έλεγχος στρατηγικής σημασίας περιοχών και δρόμων μεταφοράς εμπορευμάτων είναι η βάση των ιμπεριαλιστικών πολέμων στην Ουκρανία, στη Μέση Ανατολή και σε άλλες περιοχές, σε βάρος των λαών.

Κρίσιμα θαλάσσια εμπορικά και στρατιωτικά περάσματα

Επιπρόσθετα, το «σκάκι» που παίζεται για τον έλεγχο κρίσιμων διαύλων της Αρκτικής έχει να κάνει και με το λιώσιμο των πάγων που έχει ανοίξει νέους εμπορικούς δρόμους μέσω της Αρκτικής, με τις ΗΠΑ να αναζητούν τη δίοδο που περνά από τη Γροιλανδία.

Μια νέα, πολύ συντομότερη και συμφέρουσα για τους εφοπλιστές και γενικότερα για τα μονοπώλια διαδρομή στον Βορρά μέσω Αρκτικής (υπολογισμοί μιλούν έως και για 200.000 δολ. εξοικονόμηση το δρομολόγιο) μπορεί να συνδέσει την Ευρώπη με τη Βόρεια Αμερική. Με μια τέτοια εμπορική και στρατιωτική διαδρομή - για πολύ περισσότερους μήνες από ό,τι σήμερα αν λιώσουν οι πάγοι - η Γροιλανδία θα έχει κομβικό ρόλο στις θαλάσσιες μεταφορές.

Αυτός ο θαλάσσιος δρόμος μπορεί να μειώσει επίσης την εμπορική εξάρτηση των ΗΠΑ από τη Διώρυγα του Παναμά.

Ενας απαραίτητος παράγοντας, για τα παραπάνω δρομολόγια στα παγωμένα νερά της Αρκτικής, είναι τα παγοθραυστικά που διευκολύνουν το άνοιγμά τους. Σε αυτόν τον τομέα, υπερτερεί η Ρωσία, που διαθέτει τον μεγαλύτερο και πιο προηγμένο στόλο στον κόσμο. Η Κίνα επιταχύνει κι αυτή την κατασκευή υπερσύγχρονων παγοθραυστικών, την ώρα που η Βρετανία διαθέτει μόλις ένα κι οι ΗΠΑ δύο.

Ο παράγοντας εξορύξεις

Εχει, πάντως, τη σημασία του το γεγονός ότι οι ΗΠΑ εξαπέλυσαν τις απειλές τους για τη Γροιλανδία το 2019 επί κυβέρνησης Τραμπ και τώρα πάλι επί κυβέρνησης Τραμπ, με τη θητεία Μπάιντεν να μην είχε θέσει τέτοιο ζήτημα. Προφανώς και δεν έχει να κάνει με κάποιον «φιλειρηνικό» χαρακτήρα των Δημοκρατικών, που δεν προλάβαιναν να τροφοδοτούν με δισ. δολάρια και σύγχρονα όπλα τις δύο σφαγές των ιμπεριαλιστών σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή.

Αντίθετα, φαίνεται πως η κίνηση υπαγορεύεται σε έναν βαθμό από τα συμφέροντα αμερικανικών εξορυκτικών ομίλων, που με την διακυβέρνηση Τραμπ ανακτούν και πάλι έδαφος έναντι των «πράσινων» ομίλων, που είχαν τον πρώτο λόγο στη διακυβέρνηση Μπάιντεν, προκειμένου να αντλήσουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τα διαπιστωμένα κοιτάσματα της Γροιλανδίας.

Πρόκειται για μια εκδοχή - πέραν αυτής των κοιτασμάτων της Αλάσκα - της γνωστής έκφρασης Τραμπ «Drill baby drill», που καλεί σε εντατικοποίηση των εξορύξεων, σηματοδοτώντας παράλληλα την ακύρωση μιας σειράς «πράσινων» νόμων σε σχέση με βιομηχανικές εγκαταστάσεις, εργοστάσια ηλεκτροπαραγωγής, διυλιστήρια πετρελαίου, χαλυβουργεία, χημικά εργοστάσια και άλλες βιομηχανικές εγκαταστάσεις.

Το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ εκτιμά ότι η Αρκτική διαθέτει περίπου 90 δισ. βαρέλια, τουλάχιστον το 15% των μη ανακαλυφθέντων πόρων πετρελαίου στον κόσμο και τεράστιες ποσότητες μη ανακαλυφθέντων πόρων φυσικού αερίου.

Κάτω από την παγωμένη επιφάνεια της Γροιλανδίας δεν βρίσκονται μόνο πετρέλαιο και φυσικό αέριο, αλλά και κοιτάσματα χαλκού, σιδήρου, χρυσού, αργύρου, πλατίνας, τιτανίου, όπως και ουρανίου (π.χ. το τεράστιο κοίτασμα «Kvanefjeld» που ελέγχουν οι ΗΠΑ και αμφισβητεί η Κίνα). Μιλάμε για σπάνια υλικά, μεταξύ άλλων και για μικροτσίπ της ψηφιακής οικονομίας, τα μεγαλύτερα σε αφθονία παγκοσμίως εκτός της Κίνας. Ανάμεσά τους και ορυκτά όπως το νεοδύμιο, ένα κρίσιμο συστατικό για τους κινητήρες των ηλεκτρικών αυτοκινήτων και τους μαγνήτες ανεμογεννητριών.

Η Γροιλανδία παρουσιάζεται έτσι ως η χρυσή εφεδρεία του ευρωατλαντικού στρατοπέδου για την υστέρησή του σε κρίσιμες γαίες απέναντι στην Κίνα, ενώ η αντιπαράθεση για τα ψηφιακά οξύνεται στο φόντο των παρεμβάσεων Μασκ, των εξαγγελιών Τραμπ για δασμούς με επίκεντρο την αυτοκινητοβιομηχανία, αλλά και της ανησυχίας της ΕΕ, που αναζητά θωράκιση με μέτρα προστατευτισμού και ψάχνει εφεδρικές συμμαχίες στην Ινδία...

Ανάλογες ανησυχίες έχει κι η αστική τάξη της Δανίας ότι οι απειλές Τραμπ για τη Γροιλανδία θα συνοδευτούν με δασμούς στην ισχυρή δανέζικη φαρμακοβιομηχανία (βλ. «Νοvo Nordisc») και το επίσης δανέζικο μονοπώλιο μεταφορών - logistics, τη «Maersk», που έχουν ανταγωνισμό με αμερικανικά μονοπώλια.

Τέλος, καθόλου αμελητέος δεν είναι κι ο εν εξελίξει υβριδικός - κυβερνοπόλεμος ανάμεσα στα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Με τον πόλεμο εγκατάστασης δορυφορικών συστημάτων και συστοιχιών κεραιών, ελέγχου των ανακαλύψεων της τεχνητής νοημοσύνης καθώς και της διεξαγωγής πολεμικής προπαγάνδας με όλα τα μέσα.

Στο στόχαστρο το σάπιο εκμεταλλευτικό σύστημα

Ολα όσα περιγράψαμε παραπάνω ομολογούνται συνοπτικά κι ευθέως από την πρόεδρο της Κομισιόν Φον Ντερ Λάιεν με μια χαρακτηριστική αποστροφή της στο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός αυτήν τη βδομάδα, δίνοντας το πεδίο ανταγωνισμών αιχμής της περιόδου: «Εχουμε εισέλθει σε μια νέα εποχή σκληρού γεωστρατηγικού ανταγωνισμού. Οι μεγάλες οικονομίες του κόσμου συναγωνίζονται για πρόσβαση σε πρώτες ύλες, νέες τεχνολογίες και παγκόσμιους εμπορικούς δρόμους. Από την τεχνητή νοημοσύνη στην καθαρή τεχνολογία, από την κβαντική στο Διάστημα, από την Αρκτική στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας, ο αγώνας συνεχίζεται»...

Απέναντι στις κυνικές ομολογίες και παρεμβάσεις είτε των καπιταλιστών απευθείας (βλ. Μασκ, με ή χωρίς εμετικούς ναζιστικούς χαιρετισμούς), είτε των πολιτικών τους εκπροσώπων, οι λαοί μπορούν και πρέπει να πουν το δικό τους «ο αγώνας συνεχίζεται», δυναμώνει και βάζει στο στόχαστρο τον πραγματικό αντίπαλο, το σάπιο καπιταλιστικό σύστημα.

Απέναντι στις ΝΑΤΟικές κατευθύνσεις που προωθεί η κυβέρνηση της ΝΔ με τη σύμπλευση και τα «υπέρ» στους πολεμικούς προϋπολογισμούς όλων των άλλων κομμάτων για νέες περικοπές σε μισθούς, συντάξεις, Υγεία και Παιδεία για του ΝΑΤΟ τα σφαγεία, η εργατική τάξη, ο λαός μπορεί να αντιπαραβάλει τη δική του αυτοτελή δράση, τον συντονισμό κόντρα στα σχέδια των ιμπεριαλιστών και να χαράξει δρόμο ανατροπής.


Του
Κώστα ΠΑΠΑΔΑΚΗ*
* Ο Κ. Παπαδάκης είναι μέλος της ΚΕ και ευρωβουλευτής του ΚΚΕ

Κόψιμο από τη ρίζα

Μονοπώλησε την επικαιρότητα ο ναζιστικός χαιρετισμός του Ιλον Μασκ στην τελετή ορκωμοσίας του Τραμπ. Το «πουλέν» της αμερικανικής αστικής τάξης και του νέου Προέδρου των ΗΠΑ χαιρέτισε επιδεικτικά και μάλιστα εις διπλούν, προκαλώντας τα γνήσια αντιφασιστικά συναισθήματα της συντριπτικής πλειοψηφίας του λαού και στη χώρα μας.

Με όχημα πάντως τον φιλοναζιστή μεγιστάνα και υπουργό του Τραμπ, και ενώ στο ευρωατλαντικό στρατόπεδο φουντώνουν οι κόντρες για τις ισορροπίες της «επόμενης μέρας», ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ και λοιποί έστησαν γρήγορα το παιχνιδάκι του «προοδευτικού» και «συντηρητικού» ξεπλυματία της αστικής πολιτικής, οι μεν υιοθετώντας τις δικαιολογίες Μασκ περί ...παρεξήγησης, οι δε ανεβαίνοντας στα κεραμίδια για τους κινδύνους και τις ακροδεξιές απειλές που φέρνει μαζί της η νέα διακυβέρνηση των Ρεπουμπλικάνων υπό τον Τραμπ.

Αλήθεια, πού ήταν όλοι αυτοί, «συντηρητικοί» και «προοδευτικοί», όταν πριν λίγες μέρες ο Μασκ σε συνομιλία του με την επικεφαλής του ακροδεξιού γερμανικού κόμματος AfD συμφωνούσε ότι «ο Χίτλερ ήταν κομμουνιστής και σοσιαλιστής»; Ισως μπερδεύτηκαν επειδή τα ίδια εμετικά λέει και η ΕΕ, έχοντας ως επίσημη ιδεολογία την ανιστόρητη ταύτιση του ναζισμού με τον κομμουνισμό, που ξεπλένει τον πρώτο και ποινικοποιεί τον δεύτερο.

Για κακή τους τύχη, μάλιστα, την ίδια ώρα που τσακώνονταν για τον Μασκ το Ευρωκοινοβούλιο ψήφιζε ένα ακόμα απαράδεκτο αντικομμουνιστικό ψήφισμα, που πρότειναν από κοινού Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα - Σοσιαλδημοκράτες - Φιλελεύθεροι - ακροδεξιοί και Πράσινοι, με τις ψήφους ευρωβουλευτών της ΝΔ και με το ΠΑΣΟΚ να ψηφίζει «παρών»! Κάτι θα θυμίζει αυτό στον ΣΥΡΙΖΑ, που ως κυβέρνηση έχει υπογράψει ακόμα και διακηρύξεις της ΕΕ που μιλούν για «σιδηρούν παραπέτασμα»...

Αλλά και στην άλλη μεριά του Ατλαντικού, όπου υπάρχουν και εκεί δυνάμεις που δηλώνουν σοκαρισμένες από τον Μασκ, αναπολώντας ήδη το ...δημοκρατικό παρελθόν των ΗΠΑ επί Μπάιντεν, τα πράγματα δεν πάνε και τόσο καλά για το αφήγημά τους: Στις 6 Δεκέμβρη, Ρεπουμπλικάνοι και Δημοκρατικοί (το «προοδευτικό» αντίπαλο δέος) ψήφισαν με μεγάλη πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων έναν νόμο που φέρει τον βαρύγδουπο τίτλο «Κρίσιμος Νόμος για τη Διδασκαλία του Κομμουνισμού» και προβλέπει την υποχρεωτική διδασκαλία του αντικομμουνισμού στα σχολεία των ΗΠΑ, μέχρι και σε νηπιαγωγεία! Και μια λεπτομέρεια που ...τρελαίνονται να ξεχνούν οι «προοδευτικοί» ανά τον κόσμο: Κατά δήλωσή του, ο Μασκ «ψήφιζε πάντοτε Δημοκρατικούς». Μάλιστα, είχε κάνει και δωρεές υπέρ της Χίλαρι Κλίντον, όταν αυτή έχασε από τον Τραμπ το 2016.

Για όσους πάλι στη χώρα μας αγχώνονται για τον «διαβολικά καλό» Τραμπ, ας δουν και τη δήλωση ενός άλλου «στρατηγικού συμμάχου» της Ελλάδας και αγαπημένου όλων των ευρωατλαντικών κομμάτων, του Νετανιάχου (λέγε με «Μπίμπι» επί ΣΥΡΙΖΑ), ότι ο δισεκατομμυριούχος Μασκ «κακώς διασύρεται». Γιατί, εντάξει να εκφράζουν αντιρρήσεις για την πρόκληση οι διάφοροι Τζήμεροι και Μπογδάνοι, αλλά όταν το λένε και οι «σύμμαχοι» που σφάζουν χιλιάδες Παλαιστίνιους, πού να κρυφτούν οι διάφοροι αλά καρτ ευαισθητούληδες;

Μάταιη λοιπόν η προσπάθεια να παρουσιάσουν ως παραφωνία άλλη μια κανονικότητα του συστήματος της εκμετάλλευσης, που σαπίζει και ζέχνει από παντού. Μέρος αυτή της σαπίλας είναι τα κοινωνικά παράσιτα της συνομοταξίας Μασκ, που εκτός από τα επιχειρηματικά σαλόνια «κοσμούν» και το αστικό πολιτικό σύστημα, τώρα που τα μαχαίρια των ιμπεριαλιστών έχουν βγει από τα θηκάρια και ο κόσμος φλέγεται από τη σύγκρουση ΗΠΑ - Κίνας για την πρωτοκαθεδρία στο διεθνές ιμπεριαλιστικό σύστημα.

Κανένας εφησυχασμός λοιπόν! Καμία ανοχή στην μπανανόφλουδα που πάνε να πετάξουν ξανά στον λαό οι πολιτικές δυνάμεις όλων των αποχρώσεων, που βολεύονται με την ακροδεξιά επειδή υπηρετεί τους σχεδιασμούς της αστικής τάξης, είτε ως δύναμη κρούσης απέναντι στον λαό και στο κίνημα, είτε ως σκιάχτρο για να συντηρείται το κάλπικο δίπολο «πρόοδος - συντήρηση» και να κρύβεται κάτω από το χαλί ότι ο φασισμός είναι σύμφυτος με τον καπιταλισμό, όχι κάποιο εξάμβλωμά του. Οτι ο Μασκ, και ο κάθε Μασκ, με το χέρι σηκωμένο ναζιστικά χαιρετάει πρώτα απ' όλα τη δικτατορία του κεφαλαίου, στην οποία άλλωστε ανήκει και ο ίδιος. Και ότι μόνο ο λαός μπορεί να του το κόψει από τη ρίζα, παλεύοντας για την ανατροπή της.


Κετσ.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ