Οι δύο λαοί έχουν παρόμοια προβλήματα και μπορούν μαζί να τα αντιμετωπίσουν, τόνισε ο Κεμάλ Οκουγιάν, ΓΓ της ΚΕ του ΚΚ Τουρκίας, στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, το Σάββατο το μεσημέρι στο κτίριο του δημαρχείου. Στη συνέντευξη συμμετείχε και ο Ελισαίος Βαγενάς, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ και αναφέρθηκε στους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς στην ευρύτερη περιοχή. Ακολούθησαν ενδιαφέρουσες ερωτήσεις στον Κ. Οκουγιάν για μια σειρά θέματα.

Τη συνέντευξη άνοιξε ο Γιώργος Αμπατζής, γραμματέας της Νομαρχιακής Επιτροπής Χίου του ΚΚΕ, τονίζοντας πως με την παρουσία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚ Τουρκίας, τα δύο κόμματα θέλουν να δείξουν ότι έχουν τη διάθεση να μετατρέψουν τη θάλασσα του Αιγαίου, σε θάλασσα ειρήνης, φιλίας και αλληλεγγύης ανάμεσα στους δύο λαούς. Το λόγο πήρε, αμέσως μετά, ο Τούρκος Γραμματέας:

«Η Τουρκία και η Ελλάδα δεν είναι μόνο γείτονες αλλά αντιμετωπίζουν και παρόμοια προβλήματα. Κάποιες πολιτικές δυνάμεις θεωρούν ότι υπάρχουν προβλήματα, όπως αυτό του Αιγαίου ή της Κύπρου. Εμείς δε συμφωνούμε ότι αυτά είναι τα προβλήματα μεταξύ των δύο χωρών. Αυτά έχουν να κάνουν με τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις που τα δημιουργούν. Εάν αυτά τα προβλήματα ελέγχονται απ' αυτές τις δυνάμεις πώς μπορούν η Ελλάδα και η Τουρκία να κάτσουν να τα λύσουν; Εάν είμαστε μόνοι μπορούμε να τραγουδήσουμε μαζί, να φάμε μαζί, να χορέψουμε μαζί. Το πρόβλημα είναι ότι δεν είμαστε μόνοι σε αυτή την περιοχή. Υπάρχουν δυνάμεις που δημιουργούν μεγάλα προβλήματα για εμάς».

Οπως σημείωσε, «ορισμένες φορές φτάσαμε λίγο πριν από μεγάλες συγκρούσεις ή σε συγκρούσεις, που δεν έχουν καμία σχέση με τα συμφέροντα των δύο λαών. Η δουλειά μας με τους Ελληνες συντρόφους και φίλους δεν είναι μόνο να εργαζόμαστε μαζί, αλλά και να βρούμε λύσεις για ν' αγωνιστούμε και μαζί. Για παράδειγμα, ενάντια στο ΝΑΤΟ που δημιουργεί προβλήματα στην περιοχή. Εμείς ως υποψήφιο μέλος της ΕΕ και η Ελλάδα ως μέλος της ΕΕ, έχουμε κοινά προβλήματα. Προβλήματα ταυτότητας σε σχέση με τις πολιτικές της ΕΕ. Επίσης και οι δύο χώρες είναι σε μια περιοχή που επηρεάζεται και από προβλήματα άλλων χωρών».

Ο Κ. Οκουγιάν τόνισε ότι το ΚΚ Τουρκίας και το ΚΚΕ «συχνά ενώνουν τις δυνάμεις τους ενάντια στον ιμπεριαλισμό, για ελευθερία και ειρήνη» και έδωσε ορισμένα παραδείγματα. Σημείωσε μάλιστα ότι αυτές οι συνεργασίες θα συνεχιστούν προκειμένου να αλλάξει η ατμόσφαιρα στην περιοχή.

Στη συνέντευξη Τύπου συμμετείχε και ο Ελισαίος Βαγενάς, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, ο οποίος στην παρέμβασή του αναφέρθηκε στα γεγονότα της Νότιας Οσετίας.

Ακολούθησαν οι ερωτήσεις των δημοσιογράφων στον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚ Τουρκίας.

Η πρώτη ερώτηση αφορούσε την ΕΕ και την άποψη ότι ο τουρκικός λαός εκτιμάει ότι θα τον βοηθήσει στην οικονομία του, αλλά και σε άλλους τομείς. Ο Κ. Οκουγιάν απάντησε: «Πρώτα απ' όλα να πω ότι αυτή η πλειοψηφία που διαφαινόταν στην Τουρκία, πέφτει με ραγδαίους ρυθμούς. Πριν 3 χρόνια ήταν στο 52%, αυτή τη στιγμή βρίσκονται γύρω στο 30% αυτοί που υποστηρίζουν την ΕΕ. Απ' την αρχή ήμασταν ενάντια στην ΕΕ.

Κάποιοι απ' τους φίλους μας λένε ότι μπορεί να είναι άσχημα έτσι τα πράγματα με την ΕΕ, αλλά ίσως θα μπορούσε να βοηθήσει, για παράδειγμα στη δημοκρατία. Δεν μπορούν να καταλάβουν ότι δεν υπάρχει δημοκρατία χωρίς κοινωνική ασφάλιση, χωρίς Υγεία, χωρίς Παιδεία. Ενα βασικό δικαίωμα του ανθρώπου είναι το δικαίωμα στην εργασία, αλλά γύρω στο 20% των Τούρκων εργαζομένων είναι άνεργοι. Προέρχομαι από μια χώρα που έχει πολλά ποτάμια που ιδιωτικοποιούνται. Αντιμετωπίζουμε πολλά προβλήματα απ' την ΕΕ και ο κόσμος βλέπει ότι είναι ζημιά η ΕΕ».

Οσον αφορά τα ζητήματα μειονοτήτων, ο ΓΓ του ΚΚ Τουρκίας ήταν σαφής: «Πρώτα απ' όλα το θέμα του κουρδικού προβλήματος δεν είναι θέμα μειονοτήτων, είναι περισσότερα από 15 εκατ. και είναι ένα άλλο ζήτημα. Αρα, εμείς πιστεύουμε ότι το πρόβλημα με το Κουρδικό αφορά την πραγματική ισότητα δικαιωμάτων, ανάμεσα στους Τούρκους και στους Κούρδους. Θεωρούμε ότι δε συμβαίνει αυτό και ο διαχωρισμός είναι κάτι που βοηθά τους ιμπεριαλιστές. Γι' αυτό και εμείς είμαστε και ενάντια στο διαχωρισμό στο Ιράκ.

Οσον αφορά τώρα τις μειονότητες, όπως οι Ελληνες ή οι Αρμένιοι, είναι μαζικά στοιχεία τουρκικού πολιτισμού απ' το παρελθόν, αλλά τώρα μιλάμε για κάτω από εκατό χιλιάδες. Για μας είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι είναι σημαντικά στοιχεία του παρελθόντος μας και βασικά στοιχεία της τουρκικής ιστορίας. Θεωρούμε ότι, χωρίς καμία εξαίρεση, πρέπει να έχουν τα ίδια δικαιώματα στην κουλτούρα τους, στον πολιτισμό τους, στη θρησκεία τους, γενικότερα τα ίδια δικαιώματα μέσα στη χώρα που ζούνε. Αυτά θα πρέπει να ισχύουν και στις μειονότητες και στην Ελλάδα και όπου αλλού.

Θα πρέπει να πάρουμε υπόψη ότι με αυτά τα δικαιώματα των μειονοτήτων παίζουν οι μεγάλες δυνάμεις. Δε βοηθάνε τους ανθρώπους μας. Για παράδειγμα το θέμα των Αρμενίων βρίσκεται στα χέρια των Αμερικανών και των Γάλλων. Αυτό που κάνουν είναι να αυξάνουν το μίσος ανάμεσα στους λαούς. Εμείς πρέπει να βρούμε το δικό μας τρόπο να αναπτύξουμε την αγάπη και τη φιλία ανάμεσα στους λαούς, γιατί τα εθνικά ζητήματα είναι πάντα ένα πολύ καλό όπλο για τους ιμπεριαλιστές».

Για το θέμα των λαϊκών και δημοκρατικών δικαιωμάτων στην Τουρκία, σημείωσε: «Αυτό είναι ένα μεγάλο ζήτημα. Αυτή τη στιγμή γίνεται μια "χρωματισμένη επανάσταση". Στα πλαίσια της πολιτικής της ΕΕ, οι κυβερνήσεις προσπαθούν να πάνε στην άκρη τα προβλήματα, για τα σχέδια που έχουν για την Τουρκία. Δεν έχουν να κάνουν με ζητήματα εκδημοκρατισμού αυτά που γίνονται. Προσπαθούνε να ξεχωρίσουν τους ανθρώπους απ' τα "βρώμικα στοιχεία", τα ριζοσπαστικά στοιχεία, τα αντάρτικα στοιχεία.

Η πραγματικότητα είναι πως προσπαθούν να ανασυντάξουν την εξουσιαστική δομή. Γι' αυτό και λέμε ότι υπάρχει ο κίνδυνος μιας μιλιταριστικής χούντας στην Τουρκία. Εμείς γνωρίζουμε ότι πίσω απ' τη στρατοκρατική οργάνωση βρίσκονται οι ΗΠΑ. Αυτή τη στιγμή οι ΗΠΑ δεν προτιμούν μια στρατιωτική χούντα αλλά μια υπάρχουσα κατάσταση με τους πολιτικούς της Τουρκίας. Αυτό που ονομάζεται στην Τουρκία, το μοντέρνο Ισλάμ. Πιστεύουμε ότι πάνε σε μια μοντέρνα εκδοχή του ισλαμικού φονταμενταλισμού με την οικονομία της αγοράς.

Προσπαθούμε να δημιουργήσουμε το δικό μας μέτωπο. Δεν επιλέγουμε μεταξύ του στρατού και της κυβέρνησης. Στην πραγματικότητα αυτοί είναι σύμμαχοι και οι ΗΠΑ προσπαθούν να δημιουργήσουν συμμαχία ανάμεσα στην κυβέρνηση και το στρατό. Δεν είμαστε τόσο χαζοί για να επιλέξουμε έναν απ' τους δύο. Αυτά μπορώ να πω σύντομα».

Τέλος, ο Κ. Οκουγιάν απάντησε σε ερώτηση για τις διώξεις που υφίστανται οι κομμουνιστές στην Τουρκία, αλλά και γενικότερα για τον τρόπο που αντιμετωπίζονται: «Πολλές φορές έχουμε προβλήματα με τις αρχές. Θα πρέπει να σας πω ότι η υπόθεσή μας βρίσκεται στο συνταγματικό δικαστήριο και πολλές φορές μας απειλούν ότι θα κλείσουν το κόμμα. Το ζήτημα είναι ότι εμείς δημιουργούμε ένα κίνημα και αυτό είναι κόκκινο πανί, όποτε τους απειλεί, αυτοί απειλούν εμάς.

Το πρώτο ζήτημα για εμάς δεν είναι οι φυσικές απειλές αλλά οι ιδεολογικές απειλές. Το τουρκικό αριστερό κίνημα πάντα αντιμετώπιζε φυσικές επιθέσεις και τις περισσότερες φορές αυτό το έκανε πιο ισχυρό. Οι ιδεολογικές επιθέσεις είναι καμιά φορά πιο αποτελεσματικές. Εχουμε τους νεοϊσλαμιστές, τους φονταμενταλιστές, τους σοσιαλδημοκράτες, τους εθνικιστές και τώρα έχουμε και την ευρωπαϊκή Αριστερά στην Τουρκία. Ολοι αυτοί είναι αρκετοί».

«...Φοβούνται τα γεννήματα / της γης/ το γάργαρο νερό φοβούνται της πηγής/ φοβούνται/ να θυμούνται/ και τις χαρές τους/ το χέρι ενός φίλου δεν έσφιξε ποτέ τους / το χέρι τους/ ζεστό σαν το πουλί/ χωρίς να θέλει σκόντα/ προμήθειες/ ή κάποια αναβολή στην πλερωμή...»

Δε μας αφήνουν να τραγουδάμε, Ναζίμ Χικμέτ.

Μια γιορτή αφιερωμένη στην ελληνοτουρκική φιλία πραγματοποιήθηκε, προχτές, στη Χίο. Μια ανάσα «χωρίζει» το νησί απ' το Τσεσμέ, μια ανάσα χωρίζει τους δύο λαούς. Από ένα Φεστιβάλ της ΚΝΕ με τέτοιο χαρακτήρα, δε θα μπορούσε να λείπει το αφιέρωμα στον μεγάλο Τούρκο ποιητή, Ναζίμ Χικμέτ. Με τους στίχους του Τούρκοι και Ελληνες, ακόμα γεμίζουν την καρδιά τους, τα όνειρά τους και τις προσδοκίες τους για τις «πιο όμορφες μέρες μας». Το βράδυ της Κυριακής ήταν ξεχωριστό για τη Χίο.

Οι Ελληνες κομμουνιστές φιλοξενούσαν στον τόπο τους τον ΓΓ της ΚΕ του ΚΚ Τουρκίας, Κεμάλ Οκουγιάν και γιόρταζαν τη φιλία των δύο λαών. Η μουσική από επαγγελματικά και ερασιτεχνικά συγκροτήματα, η τούρκικη κομπανία, οι αφίσες που αναθεμάτιζαν το βάρβαρο παρόν και ζωγράφιζαν το μέλλον, τα συνθήματα φιλίας συνέθεταν μια πανέμορφη ατμόσφαιρα.

Λίγο μετά τις 8.30, το Φεστιβάλ «άνοιξε» με συναυλίες ντόπιων μαθητικών συγκροτημάτων. Λίγο πιο πέρα, μια μικρή εκδήλωση. Νέοι αλλά και μεγαλύτεροι συζητούσαν για τη μάστιγα των ναρκωτικών. Ο χώρος του Φεστιβάλ ήταν «στολισμένος» με φωτογραφίες και αφίσες απ' την Ιστορία και τις θέσεις του ΚΚΕ και απ' τους αγώνες των λαών, την πάλη της εργαζόμενης νεολαίας.

Οι νέοι σε παρέες συζητούσαν και άκουγαν μουσική. Δεν πέρασε λίγη ώρα και οι στίχοι του Ν. Χικμέτ πλημμύρισαν τον δημοτικό κήπο. Την απαγγελία έκανε ο Χιώτης δάσκαλος, Μάρκος Σκούφαλος με την κόρη του. Ηρθε η ώρα να χαιρετίσει ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚ Τουρκίας. Ο Γραμματέας της Νομαρχιακής Επιτροπής του ΚΚΕ στη Χίο, Γιώργος Αμπατζής, του παρέδωσε μια τιμητική πλακέτα, με στίχους του Χιώτη ποιητή Φώτη Αγγουλέ.

Ο Τούρκος Γραμματέας ανέβηκε στο βήμα: «Είμαστε περήφανοι γιατί είμαστε γείτονες με ανθρώπους που αντιστέκονται, που είναι διεθνιστές και πατριώτες. Εκτιμάμε πολύ τον τρόπο που η εργατική τάξη στην Ελλάδα, οι αγρότες, οι φτωχοί ακτήμονες, αντιστέκονται στο νεοφιλελευθερισμό και στον ιμπεριαλισμό.

Να είστε βέβαιοι - αν και φαίνεται για τους απ' έξω πολύ δύσκολο - ότι δε θ' αφήσουμε την Τουρκία να πέσει στα χέρια των Αμερικάνων. Θα αποφύγουμε την ΕΕ και θα διώξουμε τους εκμεταλλευτές. Θα υπερασπίσουμε την ελευθερία των γυναικών μας, των παιδιών μας και όλων των ανθρώπων, ενάντια στο φονταμενταλισμό. Ζήτω η αλληλεγγύη ανάμεσα στον τουρκικό και τον ελληνικό λαό».

Στη συνέχεια, ακολούθησε η κεντρική πολιτική ομιλία του Φεστιβάλ απ' τον Ελισαίο Βαγενά, μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, ο οποίος αναφέρθηκε σε μια σειρά ζητήματα διεθνούς και εγχώριας επικαιρότητας. Μεταξύ άλλων σημείωσε ότι «τον τούρκικο και τον ελληνικό λαό τους συνδέει το κοινό τους συμφέρον να αντιπαλέψουνε τα σχέδια του ιμπεριαλισμού στην περιοχή, τα σχέδια των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ, αλλά και των ηγετικών δυνάμεων της ΕΕ, που άλλοτε υποδαυλίζουν τον ιμπεριαλιστικό διχασμό και ανταγωνισμό και άλλοτε δουλεύουν για την ιμπεριαλιστική ειρήνη, πάντα με γνώμονα τα οικονομικά και ιμπεριαλιστικά τους συμφέροντα».

Ο Ελ. Βαγενάς τόνισε ότι «η ειρήνη και η φιλία των λαών δε διασφαλίζεται με τις κουμπαριές και τους ποδοσφαιρικούς αγώνες των διαφόρων παραγόντων, που μπορεί να γίνουν "στάχτη στα μάτια" των λαών, αλλά με τον συνεπή αγώνα για να απεμπλακούν οι χώρες από τις ιμπεριαλιστικές ενώσεις, από το ΝΑΤΟ, από τα ιμπεριαλιστικά σχέδια, δηλαδή από τα μεγάλα οικονομικά και κοινωνικά συμφέροντα που προκαλούν πολέμους».

Μετά τις ομιλίες, το μουσικό πρόγραμμα συνεχίστηκε με το τουρκικό συγκρότημα «Gund garken» (Η γέννηση της μέρας) και ολοκληρώθηκε με τους Χιώτες τραγουδοποιούς Μαρκέλλο και Σταμάτη Πούπαλο, Μανόλη Στάθη και Φιλιώ Γιαννούλη.

Τα στιγμιότυπα του Φεστιβάλ ήταν πολλά. Ενα, σίγουρα, είναι άξιο ιδιαίτερης αναφοράς. Ο νεαρός Νίκος Ροδίτης ήρθε στο Φεστιβάλ με το αναπηρικό καροτσάκι του. «Μέσα» απ' τον πίνακα με το αλφαβητάρι, που 'χει πάντα μαζί του, ζήτησε μια φωτογραφία με τον Κεμάλ Οκουγιάν κι αυτός, φυσικά, δεν του χάλασε χατίρι. Τα χαμόγελο του Νίκου ήταν μάθημα ζωής...