Οι ελπίδες κύκλων της Κουμουνδούρου ότι κατά τη συνεδρίαση της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής το Σαββατοκύριακο θα ξεκαθάριζε το θολό εσωκομματικό τοπίο,δεν επαληθεύτηκαν. Η επόμενη μέρα βρίσκει το Συνασπισμό με 19 στελέχη λιγότερα και νέα μέτωπα στο εσωτερικό του.

«Η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται» και η ΚΠΕ «άνοιξε» με τη δήλωση αποχώρησης των στελεχών της «εκσυγχρονιστικής κίνησης» και «έκλεισε» με την αποχώρηση ενός ακόμα μέλους της και με οριστικοποιημένη τη ρήξη μεταξύ της ηγετικής ομάδας και της Μαρίας Δαμανάκη. Μάλιστα, όλοι πλέον κάνουν λόγο για μια νέα «εκσυγχρονιστική» εσωκομματική αντιπολίτευση, την οποία συγκροτούν, μεταξύ άλλων, η Μ. Δαμανάκη, ο Μ. Παπαγιαννάκης, ο Π. Κουναλάκης, ο Σπ. Δανέλλης, ο Τ. Χατζηδημητρίου. Στους διαδρόμους της ΚΠΕ όλοι μιλούσαν για επικείμενο «δεύτερο κύμα εξόδου»...

Η καταγραφή της συντριπτικής πλειοψηφίας υπέρ του προέδρου του κόμματος Ν. Κωνσταντόπουλου και του προσχεδίου θέσεων που επεξεργάστηκε, μπορεί να χαρακτηριστεί συγκυριακή, καθώς ταυτόχρονα καταγράφηκε πλήθος διαφωνιών επί του κειμένου. Εξάλλου πολλοί απέδιδαν την πλειοψηφία αυτή στην ανάγκη να μην οξυνθεί παραπέρα η κατάσταση. Επισήμαναν δε πως στην προσπάθεια συγκερασμού διαφορετικών απόψεων απαλείφτηκαν από το προσχέδιο αδιαπραγμάτευτες θέσεις των τάσεων, κύρια του «αριστερού ρεύματος», στις οποίες θα επιμείνει στο Συνέδριο.

Να σημειωθεί πως αρκετοί ήταν αυτοί που εξέφραζαν φόβους για τον αντίκτυπο της κρίσης στη βάση του κόμματος και το μέγεθος που θα προσλάβει εκεί το πρόβλημα. Ηδη στην ΚΠΕ 115 μέλη, στελέχη και φίλοι του κόμματος κατέθεσαν κείμενο με το οποίο προειδοποιούν πως ο ΣΥΝ μετατρέπεται σε κόμμα στρατηγών χωρίς στρατό.

Στην ΚΠΕ τέθηκαν σε ψηφοφορία κατ' αντιπαράθεση το προσχέδιο του Ν. Κωνσταντόπουλου και το κείμενο θέσεων που κατέθεσε ο Μ. Παπαγιαννάκης - ο οποίος ωστόσο «είδε» θετικό το κείμενο του προέδρου - τα οποία συγκέντρωσαν αντίστοιχα 94 και 13 ψήφους υπέρ, υπήρξε 1 λευκό και 2 αποχές. Η πρόταση του Π. Κουναλάκη να αναβληθεί το Συνέδριο για το φθινόπωρο συγκέντρωσε 12 ψήφους.

Ο χρόνος διεξαγωγής του συνεδρίου προκαλεί την αντίδραση αρκετών στελεχών, αλλά και μελών του κόμματος που θεωρούν πως δεν υπάρχει αρκετός χρόνος για διάλογο επί της ουσίας και πως το συνέδριο δε θα είναι δημοκρατικό (Δαμανάκη, Παπαγιαννάκης κ. ά.).

Αυτοί που έφυγαν...

Το Σάββατο πριν την έναρξη των εργασιών, ο Ν. Μπίστης εξήγησε τους λόγους της απόφασης στο σώμα και εν συνεχεία αποχώρησε μαζί με τα υπόλοιπα 17 στελέχη της κίνησης. Οπως έγινε γνωστό, έχουν ήδη νοικιάσει γραφεία επί της οδού Μητροπόλεως, όπου θα στεγαστεί η πολιτική τους κίνηση, έχουν εκλέξει 25μελές πανελλαδικό συντονιστικό όργανο και προσανατολίζονται για ιδρυτικό συνέδριο το φθινόπωρο.

Η νέα αυτή πολιτική κίνηση θα λειτουργεί «δορυφορικά» του ΠΑΣΟΚ, ενώ πληροφορίες τη θέλουν να απευθύνει πρόταση συνεργασίας σε άλλους «δορυφόρους» τύπου ΟΠΕΚ, «Πρωτοβουλία» κ.ά. Στόχος της είναι «η διαμόρφωση του πολυκομματικού πόλου του προοδευτικού εκσυγχρονισμού».

Στο «πρώτο κύμα εξόδου» εντάσσονται οι: Αθανασόπουλος Παύλος, Αντωνάκου Δανάη, Γεωργακόπουλος Θανάσης, Γκαζής Μανώλης, Δρέττα Αθηνά, Καρυπίδης Γιώργος, Κασσαβέτης Δημοσθένης, Κατσαρός Τάκης, Κωστούλα Λέλα, Μπίστης Νίκος, Μπούκη Τερέζα, Σιάνου Φωτεινή, Σφακιανάκης Κώστας, Τρανταλίδης Μάνος, Τσακαλία Λία, Τσίκας Θόδωρος, Φρατζέσκος Θανάσης, Χλωμούδης Κώστας.

Την Κυριακή εξάλλου δήλωσε την παραίτησή του από την ΚΠΕ και ο Κ. Δέλκος, ενημερώνοντας πως στο Συνέδριο θα παραιτηθεί και από μέλος του Συνασπισμού. Αγνωστο όμως παραμένει αν θα προσχωρήσει στην πολιτική κίνηση των «εκσυγχρονιστών».

Να σημειωθεί η αντίδραση του Λ. Κύρκου στη συνέντευξη του Ν. Μπίστη στην «Ελευθεροτυπία», η οποία έφερε τον τίτλο: «Και ο Κύρκος μέντοράς μας». Με επιστολή του στην ΚΠΕ ο Λ. Κύρκος έκανε λόγο για «ανεντιμότητα», τονίζοντας πως υπέδειξε στον Ν. Μπίστη να παραμείνει στο κόμμα.

«Δυστυχώς, η ηγεσία του ΣΥΝ μας δείχνει την πόρτα» («Ελευθεροτυπία»), «οι ευθύνες της ηγεσίας είναι πολύ μεγάλες γιατί επέλεξε ένα διχαστικό τρόπο διαχείρισης της κρίσης» (ΚΠΕ). Οι δηλώσεις αυτές της Μαρίας Δαμανάκη όξυναν τα πνεύματα στην ΚΠΕ και προκάλεσαν την αντίδραση του Ν. Κωνσταντόπουλου.

Τις απόψεις της Μαρίας Δαμανάκη συμμερίζονται και οι Σπύρος Δανέλλης, Πέτρος Κουναλάκης και Τραϊανός Χατζηδημητρίου, όπως φαίνεται και στην κοινή πρόταση θέσεων που κατέθεσαν, την οποία δεν έθεσαν σε ψηφοφορία. Στο κείμενο αυτό επισημαίνουν την ανάγκη «προσανατολισμού του στην αναζήτηση ευρύτερων συγκλίσεων στη βάση θετικών προγραμματικών διεξόδων ανάμεσα στις δυνάμεις του προοδευτικού εκσυγχρονισμού».

Σε «εκσυγχρονιστικό πνεύμα» κινείται και η πρόταση που κατέθεσε ο Μ. Παπαγιαννάκης, που ζητά οι θέσεις του ΣΥΝ να ενισχύουν την ευρωπαϊκή και ευρωπαϊστική φυσιογνωμία του κόμματος, να επισημαίνουν πως η ΟΝΕ και το ΕΥΡΩ αποτελούν «ιστορική πρωτοβουλία». Ακόμα, πως θα πρέπει ο ΣΥΝ να επιμείνει στην ανάγκη σύγκλισης των δυνάμεων του δημοκρατικού σοσιαλισμού (βλέπε ΠΑΣΟΚ) κ.ά.

Με κοινή γραμμή εμφανίζονταν καθ' όλη τη διάρκεια της ΚΠΕ οι «προεδρικοί» και το «αριστερό ρεύμα», υπεραμυνόμενοι των επιλογών του προέδρου και δηλώνοντας πως οι «εκσυγχρονιστές» απλά έκαναν μια διαφορετική πολιτική επιλογή, για την οποία φέρουν την ευθύνη και θα κριθούν (Δραγασάκης, Λαφαζάνης, Παπαδημούλης, Πιτσιόρλας κ. ά.).

Ο πρόεδρος του κόμματος Ν. Κωνσταντόπουλος τόσο στην ομιλία του όσο και στο προσχέδιο θέσεων έκλινε σε όλες τις πτώσεις το θετικό χαρακτήρα της ΟΝΕ, που παρέχει «οικονομική και νομισματική ασφάλεια», υπεραμύνθηκε της ΕΕ και κάτι ψέλλισε για την άδικη κατανομή του κοινωνικού κόστους.

Πολύ προσεκτικά στην ομιλία του αναφέρθηκε στο θέμα των συνεργασιών. Ξεκαθάρισε πως ο ΣΥΝ δεν προσβλέπει σε στρατηγική συνεργασία με το ΚΚΕ, αλλά σε ό,τι αφορά στο ΠΑΣΟΚ η διατύπωση είχε ως εξής: «Ο ΣΥΝ δεν είναι κόμμα δορυφόρος του ΠΑΣΟΚ, άρα δε θα ενταχθεί σε τέτοιους σχεδιασμούς του ΠΑΣΟΚ»! Φρόντισε όμως να συμπληρώσει πως «στόχος μας βεβαίως είναι να συμβάλλουμε στη διαμόρφωση νέων πολιτικών και κυβερνητικών λύσεων για τη χώρα».

Στη δευτερολογία του ο Ν. Κωνσταντόπουλος, απαντώντας σε όσα του καταλογίζουν, τόνισε πως όσοι αποχώρησαν δεν έθεσαν θέμα εσωκομματικής δημοκρατίας και πως όσοι κάνουν δηλώσεις για τις ευθύνες της ηγεσίας δε βοηθάνε στην εκτόνωση του κλίματος, αντίθετα δημιουργούν αρνητική εικόνα που κάποιοι μετά «κρεμιούνται ανάποδα για να την αντιστρέψουν».

Οξύνονται και διευρύνονται τα μέτωπα εσωκομματικής αντιπαράθεσης στη ΝΔ, ενώ η προσπάθεια της ηγεσίας του κόμματος να αποδώσει την εσωκομματική εσωστρέφεια και κρίση σε εξωκομματικούς οικονομικούς παράγοντες, μάλλον δε βρίσκει πολλούς οπαδούς μεταξύ των στελεχών της. Χτες επιβεβαιώθηκε με σαφή τρόπο η κόντρα μεταξύ της Ρηγίλλης και του Γ. Βαρβιτσιώτη, ενώ δεν είναι λίγα τα στελέχη του κόμματος που εκτιμούν, για πρώτη φορά, ότι έχει ανοίξει το παιχνίδι της διαδοχής και σε αυτό αποδίδουν το γεγονός ότι το «κουβάρι της αμφισβήτησης» επιλογών του Κ. Καραμανλή ξεδιπλώνεται ολοένα και περισσότερο. Σε κάθε περίπτωση, το εσωκομματικό παιχνίδι εξουσίας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη με απρόβλεπτες εξελίξεις και επιπτώσεις.

Η σημαία της μάχης κατά των διαπλεκομένων και της ισχυρής αντιπολίτευσης που επέσεισε προχτές από τη Θεσσαλονίκη ο πρόεδρος της ΝΔ, δεν πείθει ούτε τα ηγετικά στελέχη του κόμματος, τα οποία σπεύδουν να χαρακτηρίσουν πρόσκαιρο και συγκυριακό τον αγώνα κατά της διαπλοκής, ο οποίος έχει απλά σαν στόχο να στείλει σαφές μήνυμα στην άλλη πλευρά «να αφήσει ήσυχη τη ΝΔ».

Ο Κ. Καραμανλής, μιλώντας προχτές στη συνεδρίαση του πολιτικού και κοινωνικού συμβούλιου του Νομού Θεσσαλονίκης απέδωσε την εσωκομματική κρίση σε διαπλεκόμενα συμφέροντα. Το επόμενο διάστημα, είπε, είναι κρίσιμο για πολλά και πολύ σοβαρά ζητήματα και γι' αυτό «κάποιοι θέλουν να αποδυναμώσουν τη δράση μας και να στρέψουν χαμηλά την προσοχή των Ελλήνων, δε θέλουν ισχυρή και αποτελεσματική αντιπολίτευση και δε θέλουν οι Ελληνες να αντιλαμβάνονται τα σχέδια και τις μεθοδεύσεις τους». Δε θα τους κάνουμε τη χάρη, δεν ισοπεδώνουμε τίποτα αλλά δε χαριζόμαστε σε κανένα, τόνισε. Ως παράδειγμα ανησυχητικών μεθοδεύσεων έφερε τα όσα έγιναν πρόσφατα στον ΟΤΕ, τα οποία, όπως είπε, «δίνουν το στίγμα και την κατεύθυνση της πορείας εκείνων που παίρνουν τις αποφάσεις». Η κυβέρνηση, ανέφερε, προχωρά στην πέμπτη αλλαγή ηγεσίας του ΟΤΕ και γίνεται «τσάρος» στον Οργανισμό ένα πρώην στέλεχος της «Ιντρακόμ». Από το βιογραφικό του όμως, πρόσθεσε, αποσιωπάται η παραπάνω προϋπηρεσία του. Χωρίς να αναφέρει το όνομά του είπε ότι ο Ν. Μανασής αναλαμβάνει και τη θέση του προέδρου και τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου και γίνεται «παντοκράτορας ή εκτελεστής παντοκράτορα». Τα ίδια και χειρότερα, συμπλήρωσε, γίνονται στην «Ολυμπιακή». Στην ίδια ομιλία του ο πρόεδρος της ΝΔ επανέλαβε την προσήλωσή του στο «μεσαίο χώρο», τον οποίο προσδιόρισε ως «φιλελευθερισμό με κοινωνική αλληλεγγύη» και έδωσε ιδιαίτερο βάρος στη νέα οργανωτική και λειτουργική δομή του κόμματος που θα απασχολήσει το έκτακτο συνέδριο. Το διαφορετικό κλίμα που επικρατεί στη ΝΔ φάνηκε καθαρά στη συνεδρίαση του νομαρχικού συμβουλίου στη Θεσσαλονίκη, όπου ορισμένα στελέχη (Ταχιάος, Ψωμιάδης, κ.ά.), ευθέως αμφισβήτησαν απόψεις και θέσεις του προέδρου της ΝΔ, πράγμα αδιανόητο πριν από λίγες μέρες.

Απέναντι στις επιλογές της ηγεσίας της ΝΔ βρέθηκε χτες ο Γ. Βαρβιτσιώτης, τον οποίο η Ρηγίλλης θεωρεί υπεύθυνο για την τροπή που πήρε η υπόθεση Καρατζαφέρη ενώ δημοσιεύματα φιλικής προς τη Ρηγίλλης εφημερίδας τον εμφανίζουν ως πρωταγωνιστή της συνωμοσίας των διαπλεκομένων σε βάρος του κόμματος. Σε χτεσινή του δήλωση ο Γ. Βαρβιτσιώτης αποδοκιμάζει «τα νοσηρά σενάρια κατά φαντασίαν συνωμοσίας» και τονίζει ότι η ηγεσία δε δικαιούται να πέσει θύμα τους. Επισημαίνει ότι η ΝΔ πρέπει να συνεχίσει τον πολιτικό αγώνα κατά της διαπλοκής, αλλά ταυτόχρονα, ζητά να αποστασιοποιηθεί από κέντρα παραπληροφόρησης και να ενισχύσει περισσότερο την πολυσυλλεκτικότητά της και το άνοιγμα προς το μεσαίο χώρο. Ταυτόχρονα, δηλώνει ότι δεν τον αγγίζουν τα δημοσιεύματα που τον φέρουν να συμμετάσχει σε συνωμοσίες. Η δήλωση του Γ. Βαρβιτσιώτη έχει, σύμφωνα με εκτιμήσεις συνεργατών του, στο στόχαστρο το παιχνίδι που κάνει σε βάρος του η Ρηγίλλης και ειδικότερα ο Αρ. Σπηλιωτόπουλος.

Την ίδια στιγμή, μεγαλώνει ο αριθμός των στελεχών που με δηλώσεις τους αμφισβητούν επιλογές της ηγεσίας. Ο Π. Τατούλης επανέλαβε χτες (στο «Φλας») τη θέση για αναβολή του έκτακτου συνεδρίου και τάχθηκε υπέρ της συλλογικής και δημοκρατικής λειτουργίας του κόμματος. Ο Απ. Ανδρεουλάκος στο χτεσινό «Εθνος», ζητά να αξιοποιηθεί ο Αρ. Σπηλιωτόπουλος σε άλλο τομέα, ενώ όσον αφορά το ενδεχόμενο διάσπασης της ΝΔ δηλώνει ότι δε βλέπει τέτοιο κίνδυνο «εφόσον στη ΝΔ οι παραδοσιακοί δεξιοί συμμετέχουμε ισοτίμως με τους κεντρώους ή μεσαίους»... Παράλληλα έχει προκαλέσει αίσθηση στη Ρηγίλλης γκάλοπ που δημοσιεύτηκε το Σάββατο σε φιλοκυβερνητική εφημερίδα («Ημερησία») το οποίο εμφανίζει την Ντ. Μπακογιάννη και τον Δ. Αβραμόπουλο ως τους επικρατέστερους διαδόχους για την ηγεσία της ΝΔ με υψηλά ποσοστά δημοτικότητας. Το γκάλοπ αυτό θεωρείται ως επιβεβαίωση των σεναρίων πως έχει αρχίσει ήδη το παιχνίδι της διαδοχής.

Σε τρία μέρη ταυτοχρόνως διεξαγόταν η ΚΠΕ του Συνασπισμού. Στην κυρίως αίθουσα του «Τιτάνια», στους διαδρόμους και στα ΜΜΕ. Ειδικά στους διαδρόμους, συζητήθηκαν τα πάντα, η μόδα, το Χρηματιστήριο, οι διακοπές, εκτός από τις ...θέσεις του κόμματος.

***

Ηταν τόσο το ενδιαφέρον των μελών της ΚΠΕ, που το προεδρείο με το ζόρι τα κρατούσε για τις ψηφοφορίες. Ανανεωτικές πρακτικές και διαδικασίες. Οφείλουμε, ωστόσο, να ομολογήσουμε πως δύο φορές συνελήφθησαν άπαντες στις θέσεις τους. Στην ομιλία της Μ. Δαμανάκη και στο κλείσιμο του προέδρου.

***

Μαρία Δαμανάκη: Το άκρον άωτον της ...συνέπειας. Στις 2 διερρήγνυε τα ιμάτιά της για τις ευθύνες της ηγεσίας και στις 2.15, από το βήμα της ΚΠΕ, δήλωνε πως δεν είναι ώρα απόδοσης ευθυνών, αλλά αποκατάστασης της ηρεμίας.

***

Το αίτημά της να κατοχυρωθούν τα δικαιώματα της μειοψηφίας έγινε αμέσως δεκτό. Εξάλλου, ο Συνασπισμός έχει μια ευαισθησία στο θέμα των ...μειονοτήτων. Μέχρι και το ΝΑΤΟ ανέχτηκε, όταν «υπεράσπιζε» τη μειονότητα του Κοσσόβου.

***

Πάντως, ήταν δικαιολογημένη η πίκρα του Ν. Κωνσταντόπουλου. Τόση προσπάθεια κατέβαλε να παρουσιάσει ένα καθόλα εκσυγχρονιστικό, ανανεωτικό, φιλοευρωπαϊκό προσχέδιο θέσεων και να μην του το αναγνωρίσει ο Παπαγιαννάκης, η Δαμανάκη και οι λοιποί εντός των τειχών εκσυγχρονιστές;

***

...Και σαν να μην έφτανε αυτό, η Μαρία Δαμανάκη διέκοψε την ομιλία της για να τον ρωτήσει: «Γιατί αναστενάζεις πρόεδρε, δεν καταλαβαίνω». Τσ, τσ, τσ, ας είναι καλά το «αριστερό ρεύμα» που έδειξε μια κατανόηση.

***

«Δε διαγράψαμε εμείς τον Ανδρουλάκη. Αυτοί που τον διέγραψαν ακολουθούν τώρα τα βήματά του». Λαφαζάνης προς Δαμανάκη. Αχ, που 'σαι νιότη που 'δειχνες πως θα γινόμουν άλλος.

***

«Δε θα νοικιάσουμε διαμέρισμα σε πολυκατοικίες άλλων», δήλωνε με στόμφο ο Ν. Μπίστης. Σαφώς και όχι. Τέτοιες υπηρεσίες που θα προσφέρουν στο ΠΑΣΟΚ, θα ήταν αχαριστία να τους ζητήσει και νοίκι.

***

Ενας, όμως, εκ των «αριστερών» του ΣΥΝ ζήτησε πνευματικά δικαιώματα. Το κείμενο θέσεων, λέει, που κατέθεσε στην ΚΠΕ ο Δ. Σουλιώτης, ήταν συλλογική δουλιά και δε δικαιούται να το καταθέτει εξ ονόματός του. Τι να πουν κι αυτοί οι έρμοι οι ΠΑΣΟΚοι, που βλέπουν τα κείμενά τους να αναπαράγονται συνεχώς, από κάποιους, κάπου στην Κουμουνδούρου και να πλασάρονται μετά «ανανεωμένα».

***

Πάντως, σε ένα πράγμα συμφώνησαν όλοι. Κι αυτοί που έμειναν, κι αυτοί που έφυγαν. Στους επιθετικούς προσδιορισμούς που αφορούν στο ΚΚΕ. Ξέρετε τώρα, νεοεθνικιστικό, λαϊκίστικο, δογματικό, σεχταριστικό κλπ. Κάτι είναι κι αυτό, από κάπου πρέπει να ξεκινήσουν.