ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 24 Φλεβάρη 2009
Σελ. /40
Ο λόγος στους συνέδρους

Πλούσιος και γόνιμος ο διάλογος που πραγματοποιήθηκε πάνω και στο πρώτο θέμα και στο δεύτερο θέμα του 18ου Συνεδρίου. Υπενθυμίζουμε πως το πρώτο θέμα αφορούσε στον απολογισμό δράσης από το 17ο Συνέδριο και στα καθήκοντα έως το 19ο Συνέδριο, ενώ το δεύτερο θέμα τις εκτιμήσεις και τα συμπεράσματα από τη σοσιαλιστική οικοδόμηση τον 20ό αιώνα, με επίκεντρο την ΕΣΣΔ και την αντίληψη του ΚΚΕ για το σοσιαλισμό. Σήμερα συνεχίζουμε τη δημοσίευση περιλήψεων των ομιλιών όσων συνέδρων ήθελαν και με δική τους ευθύνη παρέδωσαν στην αρμόδια επιτροπή για δημοσίευση. Οι ομιλίες αφορούν και το πρώτο και το δεύτερο θέμα του Συνεδρίου.

ΑΡΒΑΝΙΤΙΔΗΣ ΑΛΕΚΟΣ

Συμφωνώ με την εκτίμηση της Εισήγησης ότι «είναι παραποίηση των θέσεων της ΚΕ η άποψη ότι η θέση της για την κατανομή "ανάλογα με την εργασία" έχει εξισωτικό χαρακτήρα».

Οι απόψεις αυτές στερούνται επιστημονικής τεκμηρίωσης. Ας διαπραγματευτούμε τη θεωρητική πλευρά αυτού του ζητήματος με τη δύναμη του παραδείγματος: 'Η, μάλλον, ορθότερα ας δανειστούμε δύο παραδείγματα από τον Κ. Μαρξ.

Παράδειγμα 1ον: Ας υποθέσουμε πως έχουμε κατανομή με βάση την εργασία και ας υποθέσουμε πως έχουμε 2 εργάτες με διαφορετικές φυσικές ικανότητες, οι οποίοι εργάζονται με τον ίδιο χρόνο και κάτω από τις ίδιες συνθήκες εργασίας, τεχνολογικές κλπ. Ο Α παράγει 10 τεμάχια ενός συγκεκριμένου προϊόντος και ο Β παράγει 7 τεμάχια ενός συγκεκριμένου προϊόντος. Οι δύο εργάτες λοιπόν διακρίνονται από άνιση παραγωγική ικανότητα. Τι έχουμε εδώ; Κλασική περίπτωση όπου η κατανομή ανάλογα με την εργασία δημιουργεί ταξικές ανισότητες, αφού ο ένας θα αμείβεται με τα 7/10 του άλλου.

Παράδειγμα 2ον: Εχουμε τώρα 2 εργάτες με τις ίδιες φυσικές ικανότητες, τις ίδιες παραγωγικές ικανότητες, εργάζονται κάτω από τις ίδιες συνθήκες εργασίας και αμείβονται ανάλογα με την εργασία «για ίση δουλειά - ίση αμοιβή». Τι έχουμε εδώ; Επίσης κλασική περίπτωση ταξικής ανισότητας. Ο Α εργάτης έχει 4 παιδιά και δεν του φτάνουν αυτά που παίρνει και ο Β εργάτης είναι ανύπαντρος και δημιουργεί ιδιωτική συσσώρευση. Ο ένας θα παίρνει περισσότερα από τον άλλο, θα είναι πλουσιότερος ο ένας από τον άλλο. Πού λοιπόν δημιουργεί εξισωτισμό το «ανάλογα με την εργασία»; Ισα ίσα ανισότητες δημιουργεί!

Οι σύντροφοι που λένε ότι η κατανομή «ανάλογα με την εργασία» δημιουργεί εξισωτισμό, στο μυαλό τους έχουν - ανοιχτά ή συγκαλυμμένα - την υιοθέτηση της άνισης κατανομής στα πλαίσια της «απλής και σύνθετης εργασίας».

Είναι φανερό λοιπόν πως έχουμε ανισότητες από την κατανομή «ανάλογα με την εργασία». «Αυτές οι ελλείψεις όμως δεν μπορούν να αποφευχθούν στην πρώτη φάση της κομμουνιστικής κοινωνίας», έλεγε ο Μαρξ. Για να αποφευχθούν όλες αυτές οι αδυναμίες - συμπλήρωνε - θα πρέπει το δίκιο να είναι μάλλον άνισο και όχι ίσο.

Στην (ανώριμη ή ώριμη) κομμουνιστική κοινωνία της δίκαιης κατανομής, το δίκιο θα πρέπει να είναι άνισο, δηλαδή: Ταξικό. Αυτό το άνισο δίκιο στο επίπεδο της οικονομίας ποιος θα το επιβάλλει; Η πολιτική αυτή θα το επιβάλλει. Η εξουσία της εργατικής τάξης.

Για να γίνει πιο κατανοητή αυτή η πλευρά της κατανομής σε σχέση με το άνισο δίκιο, θα μας διευκόλυνε να υπενθυμίσουμε τη θεωρητική επισήμανση και τεκμηρίωση του Κ. Μαρξ στην «Γκότα» όπου εκτός από το χρόνο εργασίας ως μέτρο εκλαμβάνει και την ένταση της εργασίας.

Χρησιμοποιούμε και πάλι τη δύναμη του παραδείγματος...

Ο Α οικοδόμος δουλεύει 7 ώρες στα μπετά ή μεταφέρει τον τενεκέ στον 3ο όροφο. Ο Β οικοδόμος δουλεύει επίσης 7 ώρες αλλά βγάζει τα καρφιά από τις τάβλες, ξεκαλουπώνει, πίνει και καμιά τζούρα καφέ κ.ά. Εδώ έχουμε: Στον ίδιο κλάδο, στον ίδιο χώρο εργασίας με τον ίδιο χρόνο εργασίας άλλη ένταση εργασίας, άρα και άλλη φθορά στον ανθρώπινο οργανισμό, στη συγκεκριμένη παραγωγική δύναμη.

Το άνισο δίκιο εδώ πώς θα αποδοθεί; Θα πάμε στη λογική της καλύτερης αμοιβής σ' αυτόν που δουλεύει με μεγαλύτερη ένταση; Ομως μια κοινωνία που οικοδομεί σοσιαλισμό - κομμουνισμό δεν πρέπει να δημιουργεί ανισότητες. Μπορεί και πρέπει να βρει κι άλλους τρόπους, άλλα κίνητρα.

Για παράδειγμα, μπορεί να μειωθεί ο χρόνος εργασίας π.χ. από 7 σε 5, να δοθεί ελεύθερος χρόνος για άθληση, πολιτισμό, ένα ρεπό κ.ά.

ΚΑΡΑΚΑΣΗ - ΜΠΟΥΝΤΟΥΡΟΓΛΟΥ ΚΑΛΛΙΟΠΗ

Η δουλειά στις γυναίκες αφορά στις γυναίκες, όπου αυτές και αν βρίσκονται - στη δουλειά, στο σωματείο, στο ΤΕΙ και το πανεπιστήμιο, στην ύπαιθρο, στο μικρομάγαζο της γειτονιάς.

Τι πρέπει να επιδιώκουν οι κομματικές δυνάμεις που δρουν μέσα στο γυναικείο κίνημα;

  • Να προσαρμόζει τις αποφάσεις του κόμματος μέσα στο γυναικείο κίνημα, να επεξεργάζεται γυναικεία ζητήματα που μπορούν να αποτελέσουν εργαλείο και για τη διαμόρφωση αιτημάτων κυρίως από το εργατικό κίνημα.
  • Να απλώνεται ανάμεσα στο γυναικείο πληθυσμό συσπειρώνοντας σε αντιιμπεριαλιστική βάση, εργαζόμενες, άνεργες, μερικά απασχολούμενες, μη εργαζόμενες, φοιτήτριες και σπουδάστριες, γυναίκες των γραμμάτων και του πολιτισμού, αγρότισσες, αυτοαπασχολούμενες.
  • Να αποκαλύπτει τα αίτια και τους υπαίτιους που τις έκαναν τα πρώτα θύματα των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων και να τις βοηθάει να συλλάβουν το σύνολο των οικονομικών, πολιτικών και κοινωνικών προβλημάτων. Μπροστά στις συνέπειες της κρίσης να κατανοήσουν ότι μονόδρομος είναι η συγκρότηση του ΑΑΔΜ, ότι μόνο στο σοσιαλισμό θα πραγματωθεί η ισοτιμία τους.
  • Να βοηθάει στην απόκτηση πολιτικής συνείδησης μέσα από τα ιδιαίτερα γυναικεία προβλήματα, χωρίς να αλλοιώνεται ο γενικός άξονας, να κτίζει έναν σημαντικό κρίκο στις κοινωνικές συμμαχίες.
  • Να συνδυάζει τα κοινωνικοοικονομικά προβλήματα (εργασία, μόρφωση, υγεία, μητρότητα κ.ά.) με εκείνα τα γυναικεία ζητήματα που έχουν να κάνουν με τη φυλετική πλευρά και εκείνη των διαπροσωπικών σχέσεων (πορνεία, βία, κακοποίηση κ.ά.). Γιατί οι κομμουνιστές στηρίζονται στην αρχή ότι προϋπόθεση για να εμφανιστούν καινούριες σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους είναι η αλλαγή των υλικών και οικονομικών όρων και των κοινωνικών σχέσεων, ακριβώς γιατί οι αντιθέσεις πρωτοπαρουσιάζονται στη διάρκεια της παραγωγικής διαδικασίας και από εκεί εκδηλώνονται και στη σφαίρα των προσωπικών σχέσεων.
  • Να απαντάει στις νέες θεωρίες της αστικής τάξης που πλασάρονται κυρίως μέσα στα ανώτατα ιδρύματα και επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό τις νέες γυναίκες που σπουδάζουν.
  • Να αντιπαλεύει τον οπορτουνισμό, το «αριστερό» δεκανίκι της αστικής τάξης μέσα στο γυναικείο πληθυσμό
  • Να προτάσσει τον πρωτοπόρο ρόλο της εργατικής τάξης για το σοσιαλιστικό μετασχηματισμό αντιπαλεύοντας την αστική θεωρία ότι οι γυναίκες σαν φύλο, με τη συμμετοχή τους στην πολιτική ζωή μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο.

ΚΚΕ ΙΣΧΥΡΟ ΚΑΙ ΑΝΤΕΠΙΘΕΣΗ!

Πώς μπορούν να πραγματωθούν χωρίς το μισό της εργατικής τάξης.

ΝΤΟΥΡΟΥ ΣΟΦΙΑ

Η απόφαση του 17ου Συνεδρίου για πανελλαδική σύσκεψη βοήθησε να γίνουν μια σειρά διεργασίες, να συζητηθεί η διάλεξη για το γυναικείο ζήτημα, που βοηθούσαν την ΚΟ.

Παρά την κεντρική κατεύθυνση καθυστερήσαμε πολύ σε επίπεδο περιοχών, νομαρχιακών επιτροπών. Τα «τρέχοντα», οι εξελίξεις, τα πολλαπλά καθήκοντα και οι δυσκολίες ενίσχυαν εύκολα την αναβολή, σα να ήταν «ξεχωριστό» καθήκον.

Οι εργασίες της πανελλαδικής σύσκεψης βοηθούσαν στον εξοπλισμό, την ιδεολογική εμβάθυνση, τον εμπλουτισμό και αξιοποίηση της πείρας.

Ούτε η διάλεξη έφτασε στις ΑΕ και ΚΟΒ αλλά ούτε και η απόφαση της πανελλαδικής σύσκεψης αξιοποιήθηκε.

Θεωρώ ότι δεν ολοκληρώσαμε τη χρέωση που αναλάβαμε στο 17ο Συνέδριο και πρέπει να συνεχίσουμε τη συζήτηση στην ΚΟ.

Στην περιοχή Οινόφυτα - Θήβα - Χαλκίδα - βιομηχανική περιοχή με συγκέντρωση ΕΤ (σ.σ. Εργατικής Τάξης), ρίχνουμε ιδιαίτερο βάρος.

Από την αρχή στο σχεδιασμό μας πρέπει να δούμε την «εξειδίκευση» της δουλειάς μας: Πόσα - ποια εργοστάσια απασχολούν γυναίκες, τι ηλικίες, τι συνθήκες εργασίας, ποιες γυναίκες μπορούν να γίνουν συνδετικοί κρίκοι κι αυτά να είναι σε γνώση του συνόλου του καθοδηγητικού οργάνου.

Στις αγροτικές κινητοποιήσεις π.χ. έγκαιρα πήραμε μέτρα για το πώς θα παρέμβουμε, θα κινητοποιήσουμε τις δυνάμεις μας. Πόσο ταυτόχρονα αναδείχναμε τα προβλήματα των αγροτισσών. Πώς θα τις βρίσκαμε αφού δεν είναι στα καφενεία, στα μπλόκα, στους αγροτικούς συνεταιρισμούς.

Οι γυναίκες που «μένουν σπίτι» δεν ριζοσπαστικοποιούνται, δεν αγωνίζονται, γίνονται τροχοπέδη πολλές φορές.

Η γυναικεία δουλειά είναι υπόθεση και του εργατικού υπεύθυνου και του υπεύθυνου κομματικής οικοδόμησης κλπ. σε συνεχή και σταθερή πορεία. Διαφορετικά, η εμπειρία δείχνει ότι γυναίκες που βρίσκουμε σε μια σειρά χώρους, σε περιόδους όξυνσης των αγώνων, αν τις αφήσουμε μετά χάνονται. 'Η εκεί που το ταξικό σωματείο αναπτύσσει δράση, διεκδικεί λύση σε μια σειρά προβλήματα, συσπειρώνει γυναίκες με σταθερή παρουσία δεν μπορεί να μένουμε μόνο στη συνδικαλιστική δράση ή την εξασφάλιση της ψήφου, αλλά να προχωρήσουμε τολμηρά στη στρατολογία γυναικών, την κομματική οικοδόμηση.

Να αξιοποιήσουμε την πείρα, το κύρος, την επεξεργασία που έχει κατακτήσει κεντρικά η ΟΓΕ.

Να αντιμετωπίσουμε και να ξεπεράσουμε καθοδηγητικές δυσκολίες στο πώς διατάσσουμε κομματικές δυνάμεις στο γυναικείο σύλλογο - ομάδα, πώς τις βοηθάμε, πώς αξιοποιούμε το φιλοκομματικό περίγυρο. Υπάρχουν γυναίκες που έχουν διάθεση προσφοράς - όπως την αντιλαμβάνονται - και συμμετέχουν σε γυναικείους - πολιτιστικούς συλλόγους. Πώς θα τις βρούμε αν δεν δραστηριοποιήσουμε την ΚΟΒ; Να αποκτήσουμε την ικανότητα, με σχέδιο, υπομονή και επιμονή, να συσπειρώνουμε όλο και περισσότερες γυναίκες στο ταξικό γυναικείο κίνημα, στο ΠΑΜΕ. Αλλά και μέσα από την αυτοτελή δράση του Κόμματος να προβάλλονται οι θέσεις μας, η πολιτική μας πρόταση, έτσι ώστε όλο και περισσότερες γυναίκες της ΕΤ, νέες κοπέλες, να στηρίζουν την ελπίδα τους στο ΚΚΕ.

Να αναδείξουμε στρατολογίες, νέα στελέχη.

Να προβάλλουμε τις κατακτήσεις των γυναικών στο σοσιαλισμό που ζήσαμε. Οι εργάτριες της περιοχής που δουλεύουν κάτω από απαράδεκτες, σκληρές συνθήκες, πώς στη σοσιαλιστική οικοδόμηση λήφθηκε υπόψη ο γυναικείος οργανισμός, η μητρότητα και οι γυναίκες απαλλάσσονταν από βαριές, ανθυγιεινές εργασίες. Να αναδείξουμε ότι η πραγματική ισοτιμία και χειραφέτηση των γυναικών μπορεί να κατακτηθεί στη σοσιαλιστική κοινωνία.

ΜΑΡΙΝΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Η ανασύνταξη του εργατικού κινήματος είναι προϋπόθεση για τη δυναμική αναμέτρηση με τις δυνάμεις του κεφαλαίου που γίνονται πιο επιθετικές στις συνθήκες της καπιταλιστικής κρίσης.

Ανασύνταξη με στόχο το δυνάμωμα της ενότητας της εργατικής τάξης, τη συγκρότηση της κοινωνικής συμμαχίας, την ενίσχυση των προσπαθειών για την οικοδόμηση του Μετώπου.

Οσο καλύτερα συνειδητοποιούμε αυτό το καθήκον, τόσο πιο αποτελεσματικά θα συγκρουστούμε με τις δυσκολίες και θα βελτιώσουμε την καθοδηγητική δουλειά στο εργατικό κίνημα. Αυτό αφορά:

Πρώτο, την ουσιαστική γνώση των εξελίξεων σε κλάδους και επιχειρήσεις και την αναβάθμιση της οργανωμένης παρέμβασης των κομμουνιστών, των φίλων του Κόμματος, αλλά και συνεργαζόμενων δυνάμεων.

Δεύτερο, την ενίσχυση της συλλογικής λειτουργίας και δράσης των σωματείων, τη συστηματική παρέμβαση στους τόπους δουλειάς, τη συγκρότηση επιτροπών αγώνα, τη δημιουργία νέων κλαδικών σωματείων, πρώτα απ' όλα.

Τρίτο, την ένταση της πολιτικής - ιδεολογικής πάλης σε συνδυασμό με πολύμορφη δράση για κάθε πρόβλημα, ώστε να κατανοείται η αξία του οργανωμένου αγώνα, να ωθούνται νέες δυνάμεις στο Κόμμα, στο ΠΑΜΕ, στα σωματεία, ρίχνοντας βάρος στην οργάνωση νέων εργατών, γυναικών, μεταναστών, εργαζομένων με ελαστικές μορφές εργασίας.

Η διαδικασία αυτή θα προχωράει μέσα από σκληρή πολιτική σύγκρουση, με αστικές, οπορτουνιστικές και διάφορες περιθωριακές δυνάμεις που προσπαθούν να δημιουργήσουν βάσεις, εμπαίζοντας τη νεολαία.

Η διαδικασία αυτή θα προχωράει μέσα από σκληρή σύγκρουση με τη ΓΣΕΕ, την ΑΔΕΔΥ, γενικότερα τον εργοδοτικό - κυβερνητικό συνδικαλισμό που υπηρετεί τα συμφέροντα των μονοπωλίων, τη στρατηγική των ιμπεριαλιστικών ενώσεων, το σύστημα.

Το στοιχείο που θα δώσει τον τόνο στην πορεία των εξελίξεων στα συνδικάτα είναι η ενίσχυση του Αντιμονοπωλιακού - Αντιιμπεριαλιστικού προσανατολισμού, γιατί αυτός ο προσανατολισμός είναι προϋπόθεση για να διαμορφωθούν ακόμα πιο γερά, μαζικά, ταξικά συνδικάτα που συνειδητά, μέσα από πλατιές, συλλογικές διαδικασίες, με τη συμμετοχή των εργαζομένων, θα υιοθετούν αλλά και θα εμπλουτίζουν τις θέσεις του ΠΑΜΕ, θα αποτελούν τη βάση, τα θεμέλιά του.

Οι κομμουνιστές έχουν καθήκον να αγωνίζονται για συνδικάτα που θα συμβάλλουν στην πάλη για την «απελευθέρωση της καταπιεζόμενης μάζας των εκατομμυρίων της εργατιάς».

Αυτή η προσπάθεια θέλει καλή επεξεργασία που θα εξειδικεύει αυτόν τον προσανατολισμό θέτοντας στην εργατική τάξη τεκμηριωμένα τα ζητήματα που αφορούν στον άλλο δρόμο ανάπτυξης, την ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής και την επίλυση του προβλήματος της εξουσίας σαν προϋπόθεση για να ικανοποιηθούν οι ανάγκες.

ΒΑΓΕΝΑΣ ΕΛΙΣΑΙΟΣ

Το σχέδιο Απόφασης γερά πατάει στη θεωρία μας και θα μας βοηθήσει αποφασιστικά.

Οι οικονομικές αλλαγές του '60 αδυνάτισαν τον κεντρικό σχεδιασμό. Δανείστηκαν «εργαλεία» από την «οικονομία της αγοράς». Ελπιζαν έτσι πως η παραγωγή, αυτομάτως θα ανταποκριθεί καλύτερα στις ανάγκες και θα ξεπεραστούν αδυναμίες του κακού σχεδιασμού! Χρησιμοποίησαν οικονομικά - χρηματικά κίνητρα, για το διευθυντικό προσωπικό και τις κολεκτίβες εργαζομένων, προσδοκώντας, πως έτσι θα καλυτερέψει η ποιότητα της παραγωγής και η σχέση των εργαζομένων προς την εργασία τους.

Τέτοια μέτρα ήταν οι μεταρρυθμίσεις του '65, γνωστές ως «μεταρρυθμίσεις Κοσίγκιν», προκαλώντας όλα εκείνα τα φαινόμενα που περιγράφουμε, του ατομικού και ομαδικού «εγωισμού» σε βάρος του κοινωνικού συμφέροντος, οξύνοντας τα φαινόμενα κατάχρησης της κοινωνικής ιδιοκτησίας, για προσωπικό και ομαδικό όφελος.

Μετά τη δεκαετία του '60, όσο η ηγεσία του ΚΚΣΕ υιοθετούσε επιλογές που αποδυνάμωναν τον κοινωνικό χαρακτήρα της ιδιοκτησίας και ενδυνάμωναν το στενό ατομικό και ομαδικό συμφέρον, δημιουργούνταν αισθήματα αποξένωσης από την κοινωνική ιδιοκτησία, διαβρωνόταν η συνείδηση, μεγάλωνε η παθητικότητα και αντικειμενικά αδυνάτιζαν έως και ατρόφησαν οι διάφοροι μηχανισμοί λαϊκού - κοινωνικού ελέγχου της παραγωγής και της ποιότητας προϊόντων και υπηρεσιών, που είχε θεσμοθετήσει η σοβιετική εξουσία.

Η ΕΣΣΔ μπορούσε και επιβαλλόταν να βαδίσει από άλλο δρόμο! Η αποδυνάμωση του κεντρικού σχεδιασμού, αποδείχτηκε καταστρεπτική! Η κατεύθυνση θα έπρεπε να είναι στην καλυτέρευση του κεντρικού σχεδιασμού, που μπορούσε να επιτευχθεί στη βάση των σύγχρονων τεχνολογικών δυνατοτήτων, της αύξησης των δεικτών, που θα παίρνονται υπόψη, με την εισαγωγή και ποιοτικών δεικτών αξιολόγησης του αποτελέσματος παραγωγής.

Στην ΕΣΣΔ θα έπρεπε με συνέπεια να συνεχιστεί η πορεία από το «ατομικό» προς το «συλλογικό» συμφέρον...

Εγκρίνοντας την Απόφαση, μπορούμε και μετά το συνέδριο να μελετήσουμε παραπέρα τους μηχανισμούς προσδιορισμού κι ελέγχου του κεντρικού σχεδιασμού και της παραγωγής, την εμπειρία που υπήρχε στην ΕΣΣΔ από την πολιτική μισθοδοσίας, αλλά και τις διαφορετικές απόψεις που διατυπώνονταν...

Με σεβασμό και προσοχή στις προσπάθειες των παλαιότερων συντρόφων μας, ατσαλώνοντας ιδεολογικο-πολιτικά το Κόμμα μπροστά στα σημερινά αλλά και στ' αυριανά του καθήκοντα.

ΔΑΝΔΟΥΛΑΚΗΣ ΜΑΝΩΛΗΣ

Οπως σωστά αναφέρεται στη Θέση 9 «Η τεκμηρίωση του σοσιαλιστικού χαρακτήρα της ΕΣΣΔ στηρίζεται στην κατάργηση των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής, στην ύπαρξη της σοσιαλιστικής ιδιοκτησίας και υποταγμένη (παρά τις όποιες αντιφάσεις) σε αυτή της συνεταιριστικής ιδιοκτησίας, στον κεντρικό σχεδιασμό, στην εργατική εξουσία και στις πρωτόγνωρες κατακτήσεις προς όφελος των εργαζομένων». Και συνεχίζουν οι Θέσεις: «Αυτά δεν αναιρούνται από το γεγονός ότι από μια περίοδο και μετά, σταδιακά, το Κόμμα έχασε τα επαναστατικά χαρακτηριστικά και έτσι έγινε δυνατόν να κυριαρχήσουν οι αντεπαναστατικές δυνάμεις στο Κόμμα και στην εξουσία τη δεκαετία του 1980». Κρίνοντας και αναλύοντας λοιπόν από αυτή τη σκοπιά την οικοδόμηση του Σοσιαλισμού στην ΕΣΣΔ, σωστά μπαίνει στο επίκεντρο του προβληματισμού μας το θέμα «αν η σοσιαλιστική παραγωγή είναι εμπορευματική, ποιος ο ρόλος του νόμου της αξίας και των εμπορευματοχρηματικών σχέσεων». Σωστά αναλύεται η διαπάλη που οξύνθηκε μετά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο, με τους συνεπείς μαρξιστές να τονίζουν ότι ο νόμος της αξίας δεν εναρμονίζεται με τους θεμελιακούς νόμους λειτουργίας της σοσιαλιστικής παραγωγής, η οποία δεν είναι εμπορευματική.

Ετσι η σταδιακή αποδυνάμωση του κεντρικού σχεδιασμού και της κοινωνικής ιδιοκτησίας και μια σειρά μεταρρυθμίσεις που ενίσχυσαν τον εμπορευματικό έναντι του άμεσα κοινωνικού χαρακτήρα της παραγωγής, οδήγησαν ιδιαίτερα τη δεκαετία του '80 σε οριζόντιες συναλλαγές μεταξύ επιχειρήσεων, άμεσες συμφωνίες με καθορισμό τιμών, διαμόρφωση κερδών, αλλά και πριμ για τα στελέχη. Ολα αυτά σε συνδυασμό με την υποχώρηση του επαναστατικού ρόλου του Κόμματος και της επαγρύπνησης απέναντι στον καπιταλισμό και την πολύπλευρη παρέμβασή του, διαμόρφωσαν ομάδες που είχαν συμφέρον από την ανατροπή του Σοσιαλισμού και την αναγέννηση του καπιταλισμού (στελέχη επιχειρήσεων, κυκλώματα μαύρης αγοράς και παραοικονομίας κ.ά.). Η διαμόρφωση και συσσώρευση «σκιώδους κεφαλαίου» με αυτούς τους τρόπους, οδήγησε αυτές τις κλίκες στην αναζήτηση της νόμιμης λειτουργίας του ως κεφάλαιο στην παραγωγή, δηλ. την ιδιωτικοποίηση των μέσων παραγωγής με την παλινόρθωση του καπιταλισμού.

ΜΑΡΙΝΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ

Θεμελιώδες ζήτημα της σοσιαλιστικής οικοδόμησης αποτελεί η ευθύνη που έχουν το ΚΚ, η πρωτοπορία της εργατικής τάξης, και η εργατική εξουσία να καθοδηγήσουν στην κατεύθυνση της ανατροπής, της κατάργησης του παλιού και της διαμόρφωσης της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής οικονομικής βάσης, έχοντας το τιμόνι στραμμένο στην κοινωνικοποίηση των μέσων παραγωγής και της γης.

Αυτή η πορεία, που αποσκοπεί στο μελετημένο, σχεδιασμένο ξεπέρασμα των καπιταλιστικών υπολειμμάτων, στη συνεχή επέκταση και στο βάθεμα των νέων, των κομμουνιστικών σχέσεων παραγωγής, υπηρετεί την αναγκαιότητα διεύρυνσης της παραγωγής, αύξησης της παραγωγικότητας της εργασίας, αύξησης του βαθμού ικανοποίησης των λαϊκών αναγκών.

Η διατήρηση στοιχείων της μικρής εμπορευματικής παραγωγής, της συνεταιριστικής παραγωγής, αλλά και των ατομικών νοικοκυριών, ενώ έχουν διαμορφωθεί συνθήκες για την επέκταση της κοινωνικοποίησης, εκλαμβάνεται ακόμα σαν στοιχείο δημοκρατισμού της νέας κοινωνίας.

Η προσέγγιση αυτή δεν παίρνει υπόψη ότι η διατήρηση της μικρής ατομικής αλλά και της ομαδικής ιδιοκτησίας μπορεί αρχικά να λύνει προβλήματα αλλά στη συνέχεια είναι πηγή γέννησης και όξυνσης αντιθέσεων, εμποδίζει τον κεντρικό σχεδιασμό, μειώνει την αποτελεσματικότητα της λειτουργίας του βασικού κομμουνιστικού νόμου, για την ολόπλευρη ικανοποίηση των αναγκών.

«Μοναδική εγγύηση για τη νίκη είναι η αντικατάσταση της κεφαλαιοκρατικής και μικροαστικής παραγωγής από τη μεγάλη Σοσιαλιστική Παραγωγή». Αυτός ο Λενινιστικός κανόνας καταστρατηγήθηκε με οδυνηρές συνέπειες.

Πιστεύω ότι στη σκέψη μας, στην ανάλυση αυτού του σύνθετου θέματος πρέπει να αποκρυσταλλωθούν ορισμένοι βασικοί άξονες.

Η κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής διαμορφώνει μια νέα κατάσταση και καθορίζει τον κοινωνικό χαρακτήρα της παραγωγής.

Αυτό το στοιχείο, που ενδυναμώνεται στην εξέλιξή του, καθορίζει τον κοινωνικό χαρακτήρα της κατανομής και της εργασίας. Και αυτό απαντάει σε κρίσιμα ζητήματα. Απαντάει γιατί στο Σοσιαλισμό, στην ανώριμη φάση του κομμουνιστικού σχηματισμού, «το εμπόρευμα μετατρέπεται σε προϊόν που χάνει τον εμπορευματικό του χαρακτήρα». Απαντάει γιατί σταματάει η αξιακή αντιμετώπιση της εργασίας και της μέτρησής της, που τώρα στις νέες συνθήκες, αφού η εργατική δύναμη δεν είναι εμπόρευμα, αντιστοιχεί η μέτρηση με βάση το χρόνο εργασίας σαν μέτρο της ατομικής συμμετοχής του παραγωγού στην κοινή εργασία.

ΤΣΙΑΠΛΕΣ ΤΑΣΟΣ

Ορισμένοι επικρίνουν την Οκτωβριανή Επανάσταση, ότι αυτή έγινε αντίθετα με την προσδοκία του Μαρξ, λέγοντας ότι έβγαζε από τον λογαριασμό τη Ρωσία. Ομως στην πραγματικότητα έδειχνε ενδιαφέρον για τα ρωσικά πράγματα. Σωστά εκτίμησε ότι στη Ρωσία ωρίμαζε «η πιο μεγαλειώδης κοινωνική επανάσταση που θα έχει παγκόσμια σημασία».

Ο σοσιαλισμός αρχικά νίκησε σε μια χώρα, όχι στην πιο αναπτυγμένη. Το ζήτημα είναι ότι η Οκτωβριανή Επανάσταση, έγινε σε συνθήκες, που δεν υπήρχαν στην εποχή του Μαρξ, έγινε στην εποχή του ιμπεριαλισμού, πράγμα που βρήκε την αντανάκλασή του στην λενινιστική θεωρία της σοσιαλιστικής επανάστασης, που επιβεβαιώθηκε στη ζωή και ισχύει απόλυτα.

Ζούμε σε περίοδο κρίσης του καπιταλισμού διεθνώς. Αρκετοί νομίζουν ότι δεν υπάρχει διέξοδος και υποκλίνονται στο σύστημα. Ομως το ρεύμα της σοσιαλιστικής προοπτικής υπάρχει και θα δυναμώσει. Ο σοσιαλισμός είναι αναγκαίος και επίκαιρος. Σε συνθήκες κρίσης, οι δυνατότητες του υποκειμενικού παράγοντα είναι μεγαλύτερες, λόγω της όξυνσης των αντιθέσεων του συστήματος. Σήμερα έχει υπερωριμάσει η ανάγκη να αλλάξουν οι σχέσεις παραγωγής. Η σοσιαλιστική επανάσταση και η δικτατορία του προλεταριάτου, είναι αναγκαία για την κατάργηση της ταξικής εκμετάλλευσης, για την κατοχύρωση της σοσιαλιστικής ιδιοκτησίας και του νέου τρόπου παραγωγής.

Ο εργαζόμενος στο σοσιαλισμό δεν αποκτά μόνο οικονομικά, κοινωνικά δικαιώματα. Γίνεται υποκείμενο της πολιτικής διαδικασίας. Σχεδιάζει, συμμετέχει σε όλες τις διαδικασίες και δεν εκλέγει απλά διαχειριστές της εξουσίας.

Ο σοσιαλισμός δεν αναπτύσσεται ευθύγραμμα, όχι τόσο εξαιτίας λαθών ή αδυναμιών. Η βασική είναι ότι κινητήρας της είναι οι αντιθέσεις.

Αυτές πρέπει να λύνονται προς όφελος της ανάπτυξης των σοσιαλιστικών σχέσεων παραγωγής - κατανομής, αλλά και στο επίπεδο του πολιτικού εποικοδομήματος.

Οι επιτυχίες στη σοσιαλιστική οικοδόμηση είναι δυνατές, όταν η πολιτική που ακολουθεί το ΚΚ, στηρίζεται σε επιστημονική βάση. Η υποτίμηση της μ-λ θεωρίας εγκυμονεί σοβαρές συνέπειες. Η αρχή οργάνωσης της σοσιαλιστικής κοινωνίας, είναι ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός.

Ο Μαρξ επέμενε ότι στην πρώτη φάση του κομμουνισμού, κάθε εργαζόμενος από την κοινωνία «ύστερα από τις κρατήσεις, παίρνει πίσω ακριβώς, ό,τι της δίνει», πράγμα που ανταποκρίνεται στη βασική αρχή του σοσιαλισμού «στον καθένα σύμφωνα με τη δουλειά του». Η κοινωνία πρέπει να αναπτύξει τις παραγωγικές δυνάμεις ως το επίπεδο της υλικοτεχνικής βάσης του κομμουνισμού.

Οσο δεν υπάρχουν αυτές οι συνθήκες, οι σχέσεις διανομής, ο αυστηρός έλεγχος στο μέτρο εργασίας και στο μέτρο κατανάλωσης που είναι η εργασία του καθένα, πρέπει να είναι στο κέντρο της προσοχής του ΚΚ που καθοδηγεί τη σοσιαλιστική κοινωνία.

ΤΣΙΜΠΟΓΛΟΥ ΣΑΒΒΑΣ

Οι εκπρόσωποι της αστικής τάξης και του οπορτουνιστικού ρεύματος διεξάγουν ασίγαστη ιδεολογική - πολιτική πάλη, παρεμβαίνουν με όλους τους τρόπους για να χτυπήσουν το Κόμμα, που με συνέπεια και με κριτικό πνεύμα υπερασπίζεται τον σοσιαλισμό που οικοδομήθηκε στην Σοβιετική Ενωση και στις άλλες σοσιαλιστικές χώρες.

Υπερασπιστήκαμε τις αρχές μας, την ιστορία του Κομμουνιστικού κινήματος, τον Προλεταριακό Διεθνισμό. Γι' αυτό υπάρχουμε σαν Κόμμα, με κύρος και σεβασμό από τις πλατιές εργατικές - λαϊκές δυνάμεις, ακόμα και αντιπάλους μας. Γι' αυτό μπορούμε και συζητάμε για το Σοσιαλισμό, κάνοντας προσπάθεια να γνωρίσουμε καλύτερα τις νομοτέλειες του κομμουνιστικού σχηματισμού, να διδαχτούμε από τα λάθη και τις οπορτουνιστικές παρεκκλίσεις.

Η κρίση στις γραμμές του κομμουνιστικού κινήματος εκδηλώνεται με την υποτίμηση της γενικής νομοτέλειας, της Δικτατορίας του Προλεταριάτου και την απολυτοποίηση της εθνικής ιδιομορφίας, προβάλοντας εθνικούς δρόμους, περιφερειακούς, ευρωκομμουνισμούς, και άλλους.

Αιτία είναι η υποτίμηση της βασικής αντίθεσης μεταξύ κεφαλαίου και εργασίας, ο ιστορικός ρόλος της εργατικής τάξης και του πολιτικού της υποκειμένου του Κομμουνιστικού Κόμματος.

Σοβαρά καθήκοντα της Σοσιαλιστικής οικοδόμησης στη Σοβιετική Ενωση μένουν πίσω. Μετά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα κυρίως η αγροτική παραγωγή, δεν διευρύνεται, δεν ενσωματώνεται στην κοινωνική ιδιοκτησία, στα μέσα παραγωγής, ενώ έχει φτάσει σε ένα επίπεδο η ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων.

Στο 20ό Συνέδριο του ΚΚΣΕ γίνεται αποφασιστικής σημασίας στροφή. Η επίθεση στην προσωπολατρία που επικαλούνται και οι παραβιάσεις στην Σοσιαλιστική Δημοκρατία, είναι η αντεπίθεση των μικροαστικών στοιχείων, για να διατηρήσουν και να ενισχύσουν την εμπορευματική παραγωγή, τη συγκέντρωση χρήματος.

Οι αγοραίοι, οικονομολόγοι, πολιτικοί, όπως έμειναν στην ιστορία της Σοβιετικής Ενωσης, μπήκαν εμπόδιο στην διεύρυνση της κοινωνικής ιδιοκτησίας στα μέσα παραγωγής, ενίσχυσαν τα στοιχεία των εμποροχρηματικών σχέσεων. Η κατάσταση αυτή επέδρασε στο εποικοδόμημα, ενισχύθηκαν στοιχεία που οδήγησαν στον ιδεολογικό αφοπλισμό του ΚΚΣΕ.

Το Κομμουνιστικό κίνημα μελετώντας τον Σοσιαλισμό που οικοδομήθηκε τον 20ό αιώνα, από τη σκοπιά του Μαρξισμού - Λενινισμού, οφείλει να καταλήγει στην πολιτική - ιστορική αναγκαιότητα να ενώσει τις δυνάμεις του, την δράση του, προβάλλοντας το: «Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε ενάντια στα Μονοπώλια και τον Ιμπεριαλισμό, επιβάλλοντας την δική σας εξουσία. Την εξουσία της Εργατικής Τάξης, τον Σοσιαλισμό - Κομμουνισμό».

ΤΡΕΛΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

Ενα από τα κύρια ζητήματα που θα πρέπει να αντιμετωπίσει η επαναστατική εργατική εξουσία με τους συμμάχους της είναι η κάλυψη των σύγχρονων διατροφικών αναγκών του λαού με ασφαλή υγιεινά και ποιοτικά τρόφιμα. Αξιοποιώντας στο έπακρο τις παραγωγικές δυνατότητες της χώρας και τα όποια συγκριτικά πλεονεκτήματα στην παραγωγή.

Ο βαθμός συγκέντρωσης και μονοπώλησης τομέων της αγροτικής οικονομίας και παραγωγής καθώς και οι αναμενόμενες εξελίξεις - αλλαγές συνολικά στην αγροτική οικονομία και παραγωγή που ενισχύει αυτές τις τάσεις οδηγεί την εργατική εξουσία να πάρει μέτρα όπως:

-- Κοινωνικοποίηση της γης, Γεωργική, Δασική, Αστική. Η γη δεν κληρονομείται, δε μεταβιβάζεται. Ο χαρακτήρας χρήσης της αλλάζει μόνο από τα θεσμοθετημένα όργανα της επαναστατικής εξουσίας της εργατικής τάξης.

- Κοινωνικοποιούνται οι μεγάλες καπιταλιστικές επιχειρήσεις του αγροτικού τομέα τόσο της παραγωγής όσο και της μεταποίησης, επεξεργασίας, τυποποίησης στα πλαίσια του κεντρικού σχεδιασμού αποτελούν τους βασικούς φορείς ανάπτυξης της αγροτικής οικονομίας και παραγωγής.

-- Δίπλα στον κοινωνικοποιημένο τομέα στην πρώτη φάση, ουσιαστικό ρόλο έχουν να παίξουν οι συνεταιρισμοί των μικρομεσαίων αγροτοπαραγωγών.

-- Ο συνεταιρισμός αποτελεί συνένωση ατομικών παραγωγών σε τομείς όπως τις προμήθειες, την εμπορία, την παραγωγή προϊόντων ή και τη συνολική καθετοποίηση αυτών των δραστηριοτήτων και τομέων.

-- Η δημιουργία και ανάπτυξη των παραγωγικών συνεταιρισμών στην πρώτη φάση της σοσιαλιστικής - κομμουνιστικής κοινωνίας παίρνοντας υπόψη την ύπαρξη χιλιάδων μικρομεσαίων αγροτοπαραγωγών, ιδιοκτητών γης, ζωικού κεφαλαίου, μέσων παραγωγής και που αντικειμενικά έχουν αναπτυγμένη συνείδηση του μικροϊδιοκτήτη, του μικροαστού και που επηρεάζεται από αστικές αντιλήψεις, είναι ένας αναγκαστικός, προσωρινός συμβιβασμός της εργατικής εξουσίας στην πρώτη φάση της σοσιαλιστικής οικοδόμησης και μεταβατική μορφή προς την κοινωνική ιδιοκτησία.

-- Οι μικρομεσαίοι αγροτοπαραγωγοί συμμετέχουν στους παραγωγικούς συνεταιρισμούς με τη χρήση του αγροκτήματος των μηχανημάτων και εργαλείων που κατέχουν.

-- Οι παραγωγικοί συνεταιρισμοί εντάσσονται στον κεντρικό σχεδιασμό της λαϊκής - σοσιαλιστικής οικονομίας σε σχέση με την παραγωγή προϊόντων, τη δημιουργία υποδομών, τον εφοδιασμό τους με πρώτες ύλες, πολλαπλασιαστικό - γενετικό υλικό, προϊόντα θρέψης, αξιοποίηση τεχνολογίας και έρευνας κτλ. Αξιοποιούν δηλαδή στο έπακρο τα προϊόντα και τις υπηρεσίες του κοινωνικοποιημένου - κρατικού τομέα και έτσι καθίσταται υπόχρεοι απέναντι σε αυτόν.

-- Τα διατροφικά προϊόντα των παραγωγικών συνεταιρισμών στην πρώτη φάση κατανέμονται από τα κρατικά πρατήρια και όπου κρίνεται αναγκαίο, από συνεταιριστικά πρατήρια, με στόχο σταδιακά να κατανέμεται μέσω του ενιαίου κρατικού μηχανισμού κατανομής, όσο θα προχωράει η κοινωνικοποίηση των παραγωγικών συνεταιρισμών.

ΦΑΚΙΡΙΔΗΣ ΝΙΚΟΣ

Η Εργασία στον καπιταλισμό, όπως γνωρίζουμε, περιέχει μια διαλεκτική ενότητα - αντίφαση. Δημιουργεί εμπορεύματα (εμπορευματικές αξίες) και αξίες χρήσης. Η λύση αυτής της αντίφασης (επικράτηση της αξίας χρήσης) αρχίζει με την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, την κοινωνικοποίηση των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, τον κεντρικό σχεδιασμό και τη δικτατορία του προλεταριάτου. Ολοκληρώνεται με την κατάργηση κάθε μορφής (ατομικής ή ομαδικής) ιδιοκτησίας, όπου λαμβάνει χώρα η ολοκληρωτική άρνηση της κυριαρχίας της εμπορευματικής αξίας και η μετατροπή της αξίας χρήσης, δηλαδή το αποτέλεσμα της εργασίας, σε κυριαρχούσα μορφή που κάνει το σύστημα ολοκληρωμένο. Κινητήρια δύναμη η ταξική πάλη.

Η υπεροχή του αποτελέσματος της εργασίας από την άποψη της ωφελιμότητάς του (την αξία χρήσης) σε σχέση με τις δαπάνες εργασίας για την επίτευξή του, αποτελεί το νόημα και τον προορισμό της ανθρώπινης δραστηριότητας και όλης της ανάπτυξης της κοινωνίας.

Οταν γίνεται λόγος για τον αναγκαίο εργάσιμο χρόνο της κοινωνίας, με την έννοια εκείνου του χρόνου που είναι απαραίτητο να δαπανήσει η κοινωνία για την ικανοποίηση δεδομένων αναγκών, τότε αυτός ο χρόνος δεν εμφανίζεται ως μέτρο αξίας του προϊόντος.

Αυτού του είδους η αναγκαία εργασία έχει σχέση με την αξία χρήσης και όχι με την εμπορευματική - (ανταλλακτική) αξία. Η σύγκριση των αξιών χρήσης (των αποτελεσμάτων της εργασίας) γίνεται σε αντικειμενικά εργασιακή βάση, που είναι ο εργάσιμος χρόνος, μέσω της μονάδας της απελευθερούμενης, εξοικονομούμενης εργασίας.

Τελικά, η διαφορά μεταξύ της εργασίας που απελευθερώνεται και αυτής που δαπανάται, θα χαρακτηρίζει την ποσότητα της ωφελιμότητας των μέσων παραγωγής, την αξία χρήσης τους που πραγματοποιείται στη διαδικασία της παραγωγικής τους κατανάλωσης.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ