Πόσο τυχαίο μπορεί να είναι ότι η στρατηγική επιλογή των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ και του κεφαλαίου να «αξιοποιήσει» επιχειρηματικά τη δημόσια γη και το φυσικό πλούτο της χώρας εξυπηρετείται από τις καταστροφές που προκαλούνται κάθε τόσο από πυρκαγιές; Ακόμα κι αν θεωρήσουμε ότι δεν υπάρχει άμεση διασύνδεση, είναι προφανές πως υπάρχει κίνητρο. Η αντιδασική πολιτική, όπως εκφράζεται με μια σειρά νομοθετήματα, η διαχρονική εμπειρία του ξεπουλήματος του δημόσιου πλούτου, όπως εκφράζεται με σειρά αποφάσεων σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο και ο διατυπωμένος στρατηγικός στόχος βελτίωσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας και της επιχειρηματικότητας, όπως εκφράζεται με μια σειρά εθνικών χωροταξικών σχεδίων που παραδίδουν γη και οικοσύστημα στο κεφάλαιο προς εκμετάλλευση, επιτρέπουν τη μέγιστη καχυποψία.

Με συντονισμό και μεθοδικότητα - κάτι που δεν επέδειξε στην αντιμετώπιση, πόσο μάλλον στην πρόληψη, και των φετινών καταστροφικών πυρκαγιών - η κυβέρνηση προωθεί το Εθνικό Χωροταξικό Σχέδιο, για την οργάνωση του χώρου, με τρόπο που θα επιτρέπει τη μέγιστη «αξιοποίησή του» σε όφελος του κεφαλαίου. Με τα ειδικά χωροταξικά σχέδια για τους τομείς της βιομηχανίας, των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, του τουρισμού, εξειδικεύονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την υλοποίηση του παραπάνω στόχου. Η Αττική σήμερα, η Πελοπόννησος χτες, άλλες περιοχές αύριο, είναι ο «δρόμος» που η ίδια η εμπρηστική πολιτική των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ δείχνουν ότι πρέπει να «διανοιχτεί» για τις αναμενόμενες χρυσοφόρες επενδύσεις.

Στην κατεύθυνση αυτή, με τα ειδικά χωροταξικά σχέδια, ανάμεσα σε άλλα, δίνεται η δυνατότητα χωροθέτησης εγκαταστάσεων σε ορεινούς όγκους, παραλίες, δάση. Δίνεται η δυνατότητα δημιουργίας αιολικών πάρκων ακόμη και σε πυρήνες εθνικών δρυμών ή σε περιοχές φυσικού κάλλους. Προστατευμένες υποτίθεται περιοχές αλλάζουν χρήση για την προσέλκυση επιχειρηματικών δράσεων. Διευκολύνεται η δημιουργία παραθεριστικών συγκροτημάτων κατοικιών σχεδόν δίπλα στη θάλασσα. Προωθείται η ανάπτυξη εθνικών και διεθνών οδικών δικτύων, και άλλα.

Ας δούμε πώς εκφράζονται όλα αυτά με μια σειρά από κυβερνητικά νομοθετήματα, που αποτελούν συνέχεια άλλων αποφάσεων της προηγούμενης κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.

Τις προϋποθέσεις για να αναπτυχθούν παλιές και νέες τουριστικές εγκαταστάσεις σχεδόν σε όλη τη χώρα (από τους Εθνικούς Δρυμούς της Πίνδου και του Ολύμπου, ως τις προστατευόμενες περιοχές «NATURA») θέτει το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τον τουρισμό. Σχεδόν κάθε σπιθαμή της γης δύναται να αξιοποιηθεί, σε όφελος των ορέξεων του μεγάλου κεφαλαίου.

Ετσι, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για την ανάπτυξη σύνθετων μεγάλων τουριστικών μονάδων (ξενοδοχειακές μονάδες με ταυτόχρονη ανέγερση τουριστικών χωριών, δηλαδή παραθεριστικά σπίτια για αγορά ή ενοικίαση) σε εκτάσεις εκτός σχεδίου τουλάχιστον 150 στρεμμάτων και με αυξημένους συντελεστές δόμησης. Τα συγκροτήματα αυτά θα μπορούν να αναπτυχθούν στα 50 μέτρα από τη γραμμή του αιγιαλού. Σε απόσταση έως 200 (!) μέτρα από τον αιγιαλό θα μπορούν να χτίζονται μέχρι διώροφες πολυτελείς κατοικίες, ενώ μετά τα 200 μέτρα θα επιτρέπονται και τριώροφες... Από την «αξιοποίηση» δε γλιτώνουν και περιοχές που είναι ενταγμένες στο πρόγραμμα «NATURA», αρκεί η δόμηση να καλύπτει το 2% της συνολικής έκτασης του οικοπέδου. Ακόμα και σε βραχονησίδες - κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις - δύναται να αναπτυχθεί τουριστική δόμηση που να καλύπτει έως και 2% της επιφάνειάς τους.

Στις αναπτυσσόμενες τουριστικά περιοχές επιτρέπονται σχεδόν τα πάντα. Από ανέγερση ξενοδοχείων 3, 4 και 5 αστέρων, μέχρι κατασκευές ήπιου και εναλλακτικού τουρισμού (αγροτοτουρισμός, περιηγητικός, πεζοπορικός, κλπ.). Σε αυτές εντάσσονται, πέρα από πολλά νησιά, και περιοχές της ηπειρωτικής Ελλάδας που αποτελούν μνημεία της φύσης (π.χ. Δαδιά, Κερκίνη, Βέρμιο, Καστοριά, Φλώρινα - Πρέσπες, Βόρεια Πίνδος, Ολυμπος, Κίσαβος, ορεινοί όγκοι της Στερεάς Ελλάδας, της Πελοποννήσου και της Κρήτης).

Το τελικό σχέδιο προβλέπει, μεταξύ άλλων, επίσης:

• Για τις ήδη κορεσμένες τουριστικά περιοχές την ακόμη μεγαλύτερη τουριστικοποίησή τους με ιδιαίτερο προσανατολισμό την κατασκευή πολυτελών ξενοδοχειακών μονάδων 4 και 5 αστέρων. Επιτρέπει μάλιστα την κατασκευή τους και σε εκτός σχεδίου περιοχές, με την προϋπόθεση αρτιότητας των 15 στρεμμάτων και της μέγιστης πυκνότητας των 8 κλινών ανά στρέμμα (αυξήθηκε από 6 που ήταν στο αρχικό σχέδιο, ικανοποιώντας σχετικά αιτήματα των μεγαλοξενοδόχων).
• Την ενίσχυση των τάσεων για ανάπτυξη τουριστικών εγκαταστάσεων στις μητροπολιτικές περιοχές της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, με όριο αρτιότητας στις εκτός σχεδίου περιοχές τα 10 στρέμματα και μέγιστης πυκνότητας τις 8 κλίνες ανά στρέμμα (και εδώ έχουμε την ίδια αύξηση κλινών).
• Επιτρέπει τον καταδυτικό τουρισμό ακόμη και σε προστατευόμενες περιοχές, όπως τα θαλάσσια πάρκα της Ζακύνθου και της Αλοννήσου.
• Προωθεί πλήθος μαρίνων και άλλες μορφές τουρισμού, όπως ο συνεδριακός, ο ιαματικός κ.ά.

Κομμένο και ραμμένο στα συμφέροντα του κεφαλαίου είναι το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τη Βιομηχανία, που εγκρίθηκε μέσα στο χρόνο από την Κυβερνητική Επιτροπή, καθώς παραδίδει σε αυτό δημόσια γη, πολύτιμα φυσικά οικοσυστήματα. Παράλληλα, παρέχει μια σειρά από οικονομικά και άλλα κίνητρα - όπως διευκόλυνση της επενδυτικής δραστηριότητας και αποφυγή δικαστικών εμπλοκών - για χρυσοφόρες επενδύσεις στο βιομηχανικό τομέα.

Το σχέδιο - πρώτος στόχος του οποίου είναι «η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και επιχειρηματικότητας στο βιομηχανικό τομέα, μέσω κατάλληλων χωρικών ρυθμίσεων» - προβλέπει τη δημιουργία νέων οργανωμένων υποδοχέων βιομηχανικών εγκαταστάσεων σε όλη την Ελλάδα, συνολικής έκτασης 38.900 στρεμμάτων, ακόμη και σε χώρους που είναι σε άμεση γειτνίαση με κατοικημένες περιοχές (π.χ. Θριάσιο) ή την επέκταση υπαρχόντων που λειτουργούν με σημαντικά προβλήματα (π.χ. Οινόφυτα).

Η δημιουργία των περιοχών αυτών προβλέπεται να γίνει από ιδιώτες, ή και μέσω ΣΔΙΤ, με την παροχή οικονομικών και άλλων κινήτρων. Για παράδειγμα, προβλέπεται όλα τα έργα εξωτερικής υποδομής (δρόμοι, κοινωφελή δίκτυα) να τα πληρώνει το Δημόσιο, ενώ για την εγκατάστασή τους θα μπορούν να αλλάξουν οι χρήσεις γης και τα πολεοδομικά σχέδια μιας περιοχής. Προβλέπεται επίσης η ένταξη στον αναπτυξιακό νόμο επιχειρήσεων που θα μετεγκατασταθούν. Ακόμα, το Σχέδιο επιτρέπει να παραμείνουν και να επεκταθούν υπάρχουσες εγκαταστάσεις, να εγκατασταθούν νέες, ακόμη και σε προστατευόμενες περιοχές ΝΑΤΟΥΡΑ, ή σε περιοχές που περιέχουν δάση. Δίνει δε το δικαίωμα στις «τεχνουπόλεις» να χτίζουν και ...σπίτια στις εκτάσεις τους κ.ά.

Οταν τα πράγματα καταλαγιάζουν, όταν βεβαιώνεσαι ότι οι άνθρωποί σου και συ ο ίδιος είσαι καλά, όταν βλέπεις όρθιο το σπίτι σου μετά από τιτάνιες προσπάθειες, πνίγεσαι από το θυμό και την αγανάκτηση: «Μας άφησαν αβοήθητους», «Αδιαφόρησαν», «Μας έβλεπαν να καιγόμαστε και δεν έκαναν τίποτα», «Οι ζωές μας είναι ένα τίποτα μπροστά στο δικό τους κέρδος, στα δικά τους συμφέροντα», «Πού είναι αυτό το κράτος που μας "τα παίρνει" όλο το χρόνο; Πού είναι τώρα;», «Δίνουν λεφτά για εξοπλισμούς, στέλνουν στρατό στο Αφγανιστάν, αλλά δεν έχουν για πυροσβεστικά αεροπλάνα;», «Μας άφησαν στο έλεος της μοίρας μας. Στο έλεος της φωτιάς!».

Ηδη απ' τις 3 το μεσημέρι οι αστυνομικές δυνάμεις περιόριζαν την όποια... βοήθεια πρόσφεραν στο να προειδοποιούν όσους ήθελαν να προσεγγίσουν απ' τη Λεωφόρο Μαραθώνος ότι η περιοχή «καίγεται». Η περιοχή ήταν ήδη μια κόλαση καπνού και φωτιάς. Η φωτιά είχε περικυκλώσει την κοιλάδα. Πύρινες φλόγες κατέβαιναν απ' τις πλαγιές και τους λόφους, από τρεις διαφορετικές κατευθύνσεις, ξεχύνονταν στην κοιλάδα, σε καλλιέργειες, θερμοκήπια και σπίτια. Είχε γίνει ένα πέταλο φωτιάς. Η ατμόσφαιρα αποπνικτική, μπορούσες με δυσκολία να αναπνεύσεις.

Απελπισμένοι οι άνθρωποι φόρτωναν στα αγροτικά αυτοκίνητα τα ζώα τους, δυο τρία πράγματα απ' το βιός τους, σε ετοιμότητα να εγκαταλείψουν την περιοχή. Κάποιοι ήδη απ' το μεσημέρι, εγκατέλειπαν την περιοχή να σωθούν. Η φωτιά είχε κάψει κολώνες της ΔΕΗ. Χωρίς ρεύμα δε λειτουργούσαν οι γεωτρήσεις. Δεν υπήρχε σταγόνα νερό. Ψηλά, προς την πλαγιά που ενώνεται με τη Σταμάτα, η φωτιά έκαιγε το πευκοδάσος, κατευθυνόταν απειλητική προς το Βρανά. Απελπισμένοι οι κάτοικοι, μόνοι τους, χωρίς ένα πυροσβεστικό όχημα, με τα δυο τους χέρια, χωρίς νερό, με κλαριά, με φτυάρια προσπαθούσαν να αναχαιτίσουν τις φλόγες που με κάθε φύσημα του αέρα πλησίαζε σαρώνοντας τα πάντα στο πέρασμά της. Με μια ρίψη νερού από ένα ελικόπτερο, με ένα πυροσβεστικό όχημα η φωτιά θα μπορούσε να έχει αναχαιτιστεί.

Λίγο πριν νυχτώσει στην περιοχή έφτασαν γκρέιντερ και υδροφόρα του Δήμου Μαραθώνα και κάποια πυροσβεστικά οχήματα. Πριν πέσει η νύχτα πυροσβεστικό ελικόπτερο έκανε μια ρίψη νερού, στη φωτιά που ανεξέλεγκτη έκαιγε τα πάντα στο πέρασμά της. Βρήκε τους κατοίκους να παλεύουν ακόμα με κλαριά στις παρυφές του βουνού. Η φωτιά είχε ήδη ξεχυθεί στην κοιλάδα, η πλαγιά είχε κοκκινήσει, οι φλόγες ξεχύνονταν σαν λάβα. Δεν άφησαν τίποτα όρθιο στο πέρασμά τους. Μόνο καμένη γη. Ενώθηκαν με τη φωτιά στην Πεντέλη, σε ένα πύρινο μέτωπο χιλιομέτρων που τύλιγε όλη τη βορειοανατολική Αττική. Την επόμενη μέρα θα δοκιμάζονταν η Νέα Μάκρη, το Κάτω Σούλι, το Πανόραμα της Παλλήνης, η Ανθούσα, η Καλλιτεχνούπολη, το Πικέρμι...

Την κερδοφορία του κεφαλαίου σε βάρος του περιβάλλοντος και της υγείας του λαού υπηρετούν και τα λεγόμενα επιχειρηματικά πάρκα που προωθεί η κυβέρνηση. Με πρόσχημα τον «εκσυγχρονισμό της βιομηχανικής πολιτικής» και με στόχο τη διευκόλυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, η κυβέρνηση προωθεί τα λεγόμενα επιχειρηματικά πάρκα που θα μπορούν να οργανωθούν ακόμα σε προστατευόμενες περιοχές ΝΑΤΟΥΡΑ, σε δάση ή δασικές εκτάσεις.

Στην κατεύθυνση αυτή παρέχονται νέες επιχορηγήσεις και φοροαπαλλαγές, καταργούνται ακόμα και στοιχειώδεις έλεγχοι που αφορούν στην προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος για την εγκατάσταση και ίδρυση επιχειρήσεων. Παράλληλα διαιωνίζονται πολεοδομικές και περιβαλλοντικές αυθαιρεσίες, ενώ ανατίθεται στους ίδιους τους βιομήχανους η ευθύνη της διαχείρισης των επιχειρηματικών πάρκων, μέσω φορέα που θα συστήσουν οι ίδιες οι εγκατεστημένες επιχειρήσεις ή τρίτο νομικό πρόσωπο!

Συγκεκριμένα, τα προνόμια που περιλαμβάνονται στο νομοσχέδιο με τη μορφή κινήτρων για τη μετεγκατάσταση επιχειρήσεων, καθώς και για τις εταιρείες ανάπτυξης επιχειρηματικών πάρκων είναι:

• Φοροαπαλλαγές τόσο για τις επιχειρήσεις που πρόκειται να εγκατασταθούν στα επιχειρηματικά πάρκα όσο και για τις εταιρείες που θα αναλαμβάνουν την ίδρυσή τους.
• Απαλλαγή από τη διαδικασία προκαταρκτικής περιβαλλοντικής εκτίμησης και αξιολόγησης και από την έκδοση άδειας εγκατάστασης.
• Αυξημένοι όροι δόμησης σε σχέση με την εκτός σχεδίου δόμηση, μείωση της εισφοράς σε γη από 30% σε 25%. Δηλαδή οι βιομήχανοι θα μπορούν να χτίζουν σε ακόμα μεγαλύτερο κομμάτι έκτασης.
• Παροχή σειράς υποδομών, όπως δίκτυα ύδρευσης, αποχέτευσης κλπ., που σχεδιάζονται ειδικά για τις επιχειρήσεις που εγκαθίστανται μέσα στα επιχειρηματικά πάρκα. Υποδομές που προφανώς θα γίνουν με χρήματα του λαού.
• Χρηματοδότηση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητας μέσω προκήρυξης ειδικού προγράμματος με τίτλο «Μετεγκατάσταση 2009».
• Αυξημένα κίνητρα - χρηματοδότηση από τον αναπτυξιακό νόμο για τις επιχειρήσεις που πρόκειται να μετεγκατασταθούν.

Στο μεταξύ, η κυβέρνηση αντί να υποχρεώσει βιομηχανίες, που για δεκαετίες λειτουργούν με εγκληματικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και το περιβάλλον, να πάρουν, με δικό τους κόστος, μέτρα για το σταμάτημα αυτής της δραστηριότητας, τις χρηματοδοτεί, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να κάνουν χρήση των προνομίων για «ίδρυση επιχειρηματικού πάρκου».