Ενσάρκωση ενός ονείρου, που παραμένει ζωντανό για σχεδόν εβδομήντα χρόνια στην Κούβα, αποτελεί η θρυλική «Orquesta Aragon». Η μουσική κολεκτίβα που είχε ιδρύσει στα τέλη της δεκαετίας του '40 ο Orestes Aragon Cantero, με το όνειρο μιας οικογένειας που να παρακινείται από την αγάπη της μουσικής και όχι από το κυνήγι του χρήματος, επτά δεκαετίες μετά έχει μείνει περισσότερο πιστή στο πνεύμα του ιδρυτή της, παρά σε ένα μουσικό ύφος. Και συνεχίζει, πάντα με τον ίδιο τρόπο, να μεταδίδει σ' όλο τον κόσμο την αγάπη για την Κούβα, τη μουσική της και τους ανθρώπους της, αποτελώντας τον καλύτερο μουσικό πρεσβευτή του Νησιού της Επανάστασης. Στις 23 Οκτωβρίου (9.30 μ.μ.) η μοναδική αυτή ορχήστρα έρχεται στην Αθήνα για μια παράσταση στο «Fuzz club» (Πατριάρχου Ιωακείμ 1 - Πειραιώς και Χαμοστέρνας).

Η ιστορία της πιο αγαπητής ορχήστρας της Κούβας συμβαδίζει με την εξέλιξη της σύγχρονης κουβανέζικης μουσικής. Η εξαιρετική καριέρα του συγκροτήματος άρχισε το 1939, όταν ο μπασίστας Orestes Aragon Cantero έφτασε με την μπάντα του στο Cienfuegos. Η oρχήστρα, που κατέληξε στο όνομα Orquesta Aragon στο τέλος του 1940, ξεκίνησε σαν μια τυπική «charanga» (βιολιά, πιάνο, φλάουτο, κρουστά, τραγούδι) παίζοντας «danson», καθώς και βαλς και μοντέρνα ισπανικά τραγούδια. Οι Efrain Loyola, Pablito Romay, Rufino Roque, Filiberto Depestre, Rene Gonzalez, Orestes Varona και Noelio Morejon αποτελούν την πρώτη αυτή δυνατή ομάδα, που έμελλε να γίνει μια από τις μεγαλύτερες στο είδος της.

Αν και επρόκειτο για γκρουπ που περιλάμβανε αστέρια, ο Aragon, σοσιαλιστής στην ιδεολογία και την πράξη, επέβαλε ένα πρωτοφανές στάτους: Δεν υπήρχε διαχωρισμός σε πρώτα και δεύτερα ονόματα, όλοι οι μουσικοί μοιράζονταν εξίσου την αμοιβή και, ουσιαστικά, η ορχήστρα λειτουργούσε με καθαρά συλλογικό τρόπο. «Θέλω να δημιουργήσω μια μουσική οικογένεια», έλεγε. «Δεν ψάχνω για βιρτουόζους, αλλά για μουσικούς με ανθρώπινη ποιότητα». Ο Aragon επρόκειτο να διευθύνει την ορχήστρα που έφερε την επωνυμία του για εννέα χρόνια, μέχρι τη στιγμή που σοβαροί λόγοι υγείας τον ανάγκασαν να αποχωρήσει, το 1948. Η επικράτηση της Επανάστασης ισχυροποίησε τη θέση της ορχήστρας, που λειτουργεί σαν καλλιτεχνική κολεκτίβα, στην υπηρεσία του λαού, παίζοντας χορευτική μουσική απ' άκρη σε άκρη στο Νησί, αλλά και σε όλο τον κόσμο. Για πάνω από σαράντα χρόνια, οι Κουβανοί είχαν καθιερώσει την ώρα του μεσημεριανού της Δευτέρας ως το μόνιμο ραντεβού τους με την Orquesta Aragon στο Radio Progreso. Από το δυτικότερο σημείο της Κούβας, το Cap San Antonio, έως την άλλη άκρη, το Punta Maisi, όλο το Νησί συντονίζεται στον ήχο των βιολιών της «Orquesta Aragon».

Στην αρχή της δεκαετίας του '50, υπό τη διεύθυνση του νεαρού βιολονίστα Rafael Lay Apezteguia, ηχογραφεί τον πρώτο δίσκο της, μετά από συμβόλαιο με την RCA Victor. Ενορχηστρώσεις γνήσιου κουβανέζικου ήχου με πρωτότυπα φωνητικά σπάνε τις κατεστημένες φόρμες. Η επιτυχημένη πορεία της ορχήστρας απλώνεται σε Αμερική, Ευρώπη και αργότερα Αφρική. Η Κούβα είναι η αδιαφιλονίκητη βασίλισσα της Καραϊβικής και η «Orquesta Aragon», η καλύτερη πρέσβειρά της. Το 1982 τη σκυτάλη παίρνει ο Rafael Lay Bravo, γιος του Rafael Lay Apezteguia, ένας επίσης άξιος μουσικός, που αποφάσισε η ορχήστρα να επιστρέψει στις ρίζες της. Για την ευρωπαϊκή περιοδεία και το άλμπουμ «Quiensabesabe» του 1997, η ορχήστρα έκανε μια κατάδυση στο χρυσό ρεπερτόριό της και τις ενορχηστρώσεις εκείνης της περιόδου. Το «La Charanga Eterna», το 1999, σηματοδότησε με επιτυχία την εξηκοστή επέτειο από την ίδρυση του συγκροτήματος και είναι ένα πέρασμα από τα πρώτα χρόνια της μπάντας έως τη σύγχρονη μουσική. Η ιστορία συνεχίζεται και ο εκσυγχρονισμός συναντά την παράδοση. Ισως για να μας θυμίζει πως οι γενιές των μουσικών που διαδέχτηκαν η μια την άλλη μέσα στην ορχήστρα, είχαν και έχουν πάντα δύο μεγάλες αγάπες: την Κούβα και τη μουσική.

Μια από τις μεγαλύτερες μορφές της τζαζ υπήρξε ο Μάιλς Ντέιβις, που για περισσότερο από μισόν αιώνα δέσποσε στη μουσική σκηνή, επηρέασε πάρα πολλούς μουσικούς και σφράγισε την εξέλιξη της μουσικής του εικοστού αιώνα όσο λίγοι, πετυχαίνοντας να παραμένει πάντα στην πρωτοπορία των εξελίξεων. Στον μεγάλο δημιουργό και τρομπετίστα της τζαζ, που μας μάγεψε με τη μουσική του, και στο περίφημο άλμπουμ του «Kind of Blue» - 50 χρόνια μετά την πρώτη κυκλοφορία του - είναι αφιερωμένες οι δύο βραδιές που θα πραγματοποιηθούν σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα. Η πρώτη συναυλία θα γίνει στις 23/10 (9 μ.μ.) στο Βελλίδειο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο των Δημητρίων και του 21oυ Εθνο-Τζαζ Φεστιβάλ και η δεύτερη στις 24/10 (8.30 μ.μ.) στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.

«Τη μουσική του "Κind Οf Βlue" δεν την έγραψα σε παρτιτούρες. Εφερνα μόνο κάτι προσχέδια γιατί ήθελα οι μουσικοί να βγάλουν όλον τον αυθορμητισμό στο παίξιμό τους, όπως είχα δει να γίνεται στα αφρικάνικα μπαλέτα ανάμεσα στους χορευτές, τους τυμπανιστές και στον τύπο που έπαιζε καλίμπα», ανέφερε ο ίδιος ο Μάιλς στην αυτοβιογραφία του για το έργο, το οποίο ο μεγάλος τζαζίστας έγραψε επηρεασμένος από το «Κονσέρτο για Μονόχειρα και Ορχήστρα» του Ραβέλ και από το «Κονσέρτο Νο. 4» του Ραχμάνινοφ. Το «Kind of Blue» χαρακτηρίζεται σαν το καλύτερο άλμπουμ μουσικής τζαζ όλων των εποχών και κατατάσσεται στην (ή κοντά στην) κορυφή της λίστας των καλύτερων άλμπουμ όλων των ειδών της μουσικής, ενώ αναγνωρίζεται από όλους τους μουσικόφιλους (της ροκ, της κλασικής, της τζαζ κλπ. μουσικής) σαν ένα παγκόσμιο αριστούργημα. Εχει γίνει τρεις φορές πλατινένιο και θεωρείται σαν ο δίσκος τζαζ με τις μεγαλύτερες πωλήσεις όλων των εποχών.

Ο φετινός γιορτασμός του «Kind of Blue» εστιάζεται στην πορεία της τζαζ μετά από εκείνη την ιστορική ηχογράφηση, στην κληρονομιά των θρυλικών μουσικών που συμμετείχαν σε αυτήν - Miles Davis με την τρομπέτα, John Coltrane στο τενόρο σαξόφωνο, Julian «Cannonball» Adderley στο άλτο σαξόφωνο, Bill Evans και Wynton Kelly στο πιάνο, Paul Chambers στο μπάσο, και Jimmy Cobb στα ντραμς - και σε όλα τα ξεχωριστά μουσικά στοιχεία που ανέδειξαν το έργο σε ένα μνημείο της παγκόσμιας μουσικής.

Η ήρεμη γοητεία που ασκεί είναι παγκόσμια: Ακόμα και οι σύγχρονοι μουσικοί ορκίζονται στην απλότητα και στο συναισθηματικό του βάθος. Εργο διαχρονικό, παραμένει ακόμα και τώρα τόσο δυνατό, όσο υπήρξε τις μέρες του 1959, που ο θρύλος Μάιλς Ντέιβις της τζαζ βρέθηκε με το φημισμένο σεξτέτο του σε ένα στούντιο του Μανχάταν.

Την μπάντα που συμμετέχει στο αφιέρωμα διευθύνει ο θρυλικός ντράμερ Jimmy Cobb, ο μόνος επιζών από την μπάντα της αρχικής ηχογράφησης. Το νέο σχήμα απαρτίζουν εξαίρετοι μουσικοί, όπως οι Wallace Roney με την τρομπέτα, Javon Jackson στο τενόρο σαξόφωνο, Vincent Herring στο άλτο σαξόφωνο, Larry Willis στο πιάνο και Buster Williams στο μπάσο. Καλλιτέχνες, που έχουν παίξει στο παρελθόν είτε με τον Jimmy Cobb είτε με κάποιο από τα μέλη της αρχικής μπάντας, και έχουν ερμηνεύσει τα κομμάτια του «Kind of Blue» (όπως το «So What» και το «Freddie Freeloader»), καθώς και πολλά βασικά κομμάτια των Davis, Coltrane και Adderley.

Την ίδια βραδιά θα εμφανισθούν τρεις θρυλικοί μουσικοί, ο Chick Corea, o Stanley Clarke και ο Lenny White και τα μέλη του σημαντικότερου ίσως ηλεκτρικού γκρουπ της ιστορίας της τζαζ, των «Return To Forever», που μόλις πέρυσι έκανε μία ιστορική επανένωση και παγκόσμια περιοδεία με σκοπό την αναζήτηση κοινών νέων δρόμων στη μουσική. Ο βιρτουόζος Chick Corea με τα 50 χρόνια καριέρας και τις μνημειώδεις συνεργασίες, ο νεότερος και με μεγάλες επιτυχίες Stanley Clarke και ο αριστερόχειρας ντράμερ Lenny White που παίζει σε σετ για δεξιόχειρες, αυτοί οι τρεις masters του fusion με τις απεριόριστες αυτοσχεδιαστικές δυνατότητές τους, κινούνται με τρόπο μοναδικό ανάμεσα σε κλασικά ή ακουστικά μοτίβα, σε τζαζ ή funky ηλεκτρικούς ήχους αλλά και σε όλα τα πεδία ανάμεσα σ' αυτά τα είδη μουσικής, σαν μία αρμονική, εντελώς φυσική πανδαισία ήχων και διαθέσεων.

Πάντα ανοικτός στις προκλήσεις, ο δημιουργικός Kurt Elling αναμετρήθηκε με συνθέσεις των Keith Jarrett, Wayne Shorter και Pat Metheny ανάμεσα σε άλλους, στις οποίες και πρόσθεσε εμπνευσμένους στίχους και τους έδωσε μία τελείως διαφορετική, σχεδόν μαγική διάσταση. Μια τέτοια πρόκληση είναι και η τελευταία του δουλειά που - αφού παίχτηκε ζωντανά με τεράστια επιτυχία - αποτυπώθηκε και δισκογραφικά με τίτλο «Dedicated to you» βασιζόμενη στη μουσική των John Coltrane και Johnny Hartman. Στην αθηναϊκή συναυλία του τον συνοδεύουν το υπέροχο τρίο του και ο master τενόρο σαξοφωνίστας Ernie Watts.