Το θέμα της ταινίας του Μαρινάκη, εμένα τουλάχιστον, ούτε με αγγίζει ούτε με συγκινεί. Μου αρέσει όμως ιδιαίτερα ότι ο σκηνοθέτης, ήδη από την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία, αποκαλύπτεται απαιτητικός και αυστηρός με τον εαυτό του και με διαβεβαιώνει ως θεατή ότι γνωρίζει πολύ καλά τι κάνει και γιατί ότι τίποτα σ' αυτό το φιλμ δεν έγινε τυχαία και τίποτα δεν έγινε αβασάνιστα. Ο Μαρινάκης, με σοβαρές κινηματογραφικές σπουδές, τοποθετεί τη διαχρονική ιστορία αγάπης - γι' αυτήν θέλει να μας μιλήσει - σ' έναν απεικονιστικά αβανταδόρικο χωρόχρονο όπου σχεδόν τα πάντα, άψυχα και έμψυχα, λειτουργούν σαν ντεκόρ στην ιστορία που αφηγείται. Οτιδήποτε διαδραματίζεται ανάμεσα στα τείχη και τους τοίχους της μονής δε διέπεται από παραμικρό ίχνος θρησκευτικότητας ή μεταφυσικής, είναι βαθιά ανθρώπινο και κοσμικό. Το μοναστήρι, οι μοναχές, η ηγουμένη, οι Τούρκοι αποτελούν μονοδιάστατο σκηνογραφικό φόντο στο παλκοσένικο που εξελίσσεται η κυρίως ιστορία. Στα σκηνικά αυτά ο σκηνοθέτης προσθέτει το στοιχείο της αφαίρεσης. Αφαιρεί αποφασιστικά οποιοδήποτε στοιχείο εκτιμά ως οργανικά μη απαραίτητο στην αφηγηματική εξέλιξη της ιστορίας του. Αφαιρεί τόσο δραστικά που καταλήγει στην απόλυτη αφαίρεση, στη φύση, που προβάλλει γυμνή και πανέμορφη, η φύση και ο άνθρωπος, οι δύο άξονες γύρω από τους οποίους περιστρέφεται στο σημείο ουσιαστικής του κορύφωσης το φιλμ και παραπέμπει στις αρχές του ρομαντισμού σαν αισθητική και φιλοσοφία. Η δυσκολία δεν συνίσταται στο να μπορείς να αφηγείσαι ιστορίες αλλά στο να κατορθώσεις να αρθρώσεις κάθετα πλήθος από κώδικες που συμβάλλουν στην κατασκευή του φιλμ, σε ένα αρμονικό σύνολο. Με βλέμμα αναλυτικό μπορεί κανείς να διακρίνει επιρροές από άλλους δημιουργούς, με συνθετική όμως προσέγγιση ανακαλύπτεις κάτι το προσωπικά αυθεντικό. Ο Μαρινάκης απέδειξε περίτρανα ότι όχι μόνο κατέχει αλλά μπορεί και χειρίζεται τα εκφραστικά του μέσα με γνώση, μεθοδικότητα και ευαισθησία. Τις εξετάσεις για την ικανότητά του ως δημιουργού (auteur) τις πέρασε επιτυχώς. Νομίζω ότι τώρα αρχίζουν τα δύσκολα, γιατί οι προσδοκίες από τους άξιους πολλαπλασιάζονται. Στις δύσκολες αυτές εποχές, περιμένουμε από τους άξιους να ορθώσουν ανάστημα και να αναμετρηθούν με τα θεριά που είναι πολλά και ισχυρά... Καθόλου μικρό πράγμα. Μνεία στον Δημήτρη Μαραμή για την μουσική και στον Γιώργο Γεωργίου για τα σκηνικά / κουστούμια και στους ηθοποιούς ιδίως στον Χρήστο Πασσαλή.

Με σημείο εκκίνησης την ομότιτλη του φιλμ γειτονιά, οι δύο σκηνοθέτες της ταινίας, ισραηλινός ο ένας, Αραβας ο άλλος - έγραψαν και το σενάριο οι ίδιοι - περιγράφουν με ρεαλιστικό και προσωπικό τρόπο, στιγμές και αποσπάσματα από παράλληλες ιστορίες, συνθέτοντας την εικόνα μιας δύσκολης καθημερινότητας. Στο κέντρο της κάθε ιστορίας βρίσκεται κάποιος από τους χαρακτήρες της, όλοι νέοι άνθρωποι, με όνειρα για τη ζωή και το μέλλον... χωρίς όμως χαρά για ζωή, τολμώ να σημειώσω, δεδομένου ότι η πραγματικότητα καταγράφεται ζοφερή. Ολοι μα όλοι θρηνούν νεκρούς. Με πολύ ενδιαφέρουσα αφήγηση και δομή, μέσα από την οπτική και την υποκειμενική διάσταση του κάθε χαρακτήρα, με ένα αέναο μπρος πίσω στο χρόνο και μια σπαρταριστά ζωντανή γραφή που λες και την αγγίζεις με κάμερα κύρια στον ώμο και γρήγορους ρυθμούς, οι ήρωες του φιλμ, ερασιτέχνες ηθοποιοί από την περιοχή, μοιάζουν με εγκλωβισμένα σε παγίδα θηρία που γυρνούν γύρω - γύρω, χτυπιούνται στα τοιχώματα και δεν μπορούν να ξεφύγουν από πουθενά. Στις παρυφές της απεικόνισης το φιλμ καταγράφει τεράστια κοινωνικά προβλήματα που συνιστούν και τον κοινό παρανομαστή όλων ανεξαιρέτως των ρόλων. Συνεχείς έλεγχοι, στρατοκρατούμενες περιοχές, συρματοπλέγματα, αστυνομικό κράτος και ασφυξία, από δουλειές τώρα... χαμαλίκι σαν αυτή του Παλαιστίνιου, φαγάδικα, καφέ, ντισκοτέκ και ναρκωτικά, μείγμα εκρηκτικό.

Τη νύχτα εκείνη, η έγκυος γυναίκα και ο άνδρας της ξύπνησαν από τα φαινόμενα της βιβλικής καταστροφής του πλανήτη. Πέρασαν δέκα χρόνια και το ψύχος, το σκοτάδι της ασύλληπτης ερήμωσης, του ριζικού αφανισμού και της απουσίας κάθε είδους ζωής συνεχίζεται. Η μητέρα δεν άντεξε κι έφυγε... εξαφανίστηκε. Πατέρας και γιος ξεκινούν για ένα μακρινό ταξίδι, ένα οδοιπορικό κατά μήκος της αχανούς, παγωμένης Αμερικής με προορισμό το νότο, την ακτή. Μοναδικά τους εφόδια η πίστη ότι είναι γενικώς και αορίστως καλοί, η φλόγα στην καρδιά που με κάθε θυσία κρατούν άσβεστη κι ένα πιστόλι με δύο σφαίρες για άμυνα ή αυτοκτονία... Ολόγυρα τοπία αποκάλυψης, γκρίζο στους πιο αποτρόπαιους τόνους, γκρίζο χιόνι, γκρίζα τέφρα και αποκαΐδια σκεπάζουν τις ερειπωμένες - σαν από βόμβα νετρονίου - πόλεις και τα σκουριασμένα παρατημένα οχήματα πάνω στα θαυμαστά έργα υποδομής, απομεινάρια ενός πάλαι ποτέ πολιτισμού. Στο δρόμο, το δίδυμο των καλών έρχεται αντιμέτωπο με σκηνές κόλασης και κτηνώδη βία. Την απόλυτη πρωτιά κατέχουν οι συγκροτημένες συμμορίες των κακών, των ανθρωποφάγων που κινούνται μάλιστα με θηριώδη «Χάμερ»! Αλήθεια, οι κακοί, σ' αυτόν τον κρανίου τόπο πού βρίσκουν τους πόρους; Παρά τις δοκιμασίες οι καλοί φθάνουν στην ακτή - που αποκαλύπτεται χειρότερη από την ενδοχώρα - χωρίς μάλιστα να έχουν ενδώσει στον κανιβαλισμό. Γιατί εξάλλου να ενδώσουν; Στα μισά του δρόμου ξετρύπωσαν υπόγεια αποθήκη με μεγάλες ποσότητες τροφίμων, «κόκα - κόλα», κονσέρβες «Del Monte» και ουίσκι «Jack Daniels». Δικαίως οι άνθρωποι τα διαφημίζουν, πρέπει να πρόκειται για άριστα προϊόντα, αφού άντεξαν αναλλοίωτα επί δεκαετία...