Το ΚΚΕ στη μακρόχρονη πορεία του εκπλήρωσε στο έπακρο το διεθνιστικό του καθήκον, βοηθώντας στο μέτρο του εκείνες τις δυνάμεις που προσπάθησαν να πραγματοποιήσουν το μεγαλειώδες βήμα της κατάργησης της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο στις πρώην σοσιαλιστικές χώρες, αλλά και με τη συμπαράστασή του στους αγώνες των λαών σε διάφορα σημεία του πλανήτη.
Σ' αυτή του την πορεία το κράτησαν τα μέλη του, διαφυλάσσοντας τις αρχές λειτουργίας του σαν Κόμμα Νέου Τύπου.
Στις παρούσες συνθήκες, που οι επιθέσεις των μονοπωλίων στα βασικά δικαιώματα των λαών και των εργαζομένων είναι σε μία από τις πιο άγριες και βάρβαρες μορφές, μπαίνει ουσιαστικά το πολιτικό καθήκον στο Κόμμα και στους κομμουνιστές να συγκροτήσουν την ενότητα της εργατικής τάξης, να δημιουργήσουν τις συμμαχίες της με την αγροτιά, αλλά και με τους μικρομεσαίους επαγγελματίες στην κατεύθυνση της δημιουργίας του ΑΑΔΜ, για να ανακόψουν την ορμητικότητα της επιθέσεως και να ανατρέψουν προς όφελος του λαού την ασφυκτική κυριαρχία τους.
Το Κόμμα μας, με τις αποφάσεις και το πρόγραμμα που υιοθέτησε στο 15ο Συνέδριο, έβαλε σαν στρατηγικό στόχο τη δημιουργία ΑΑΔΜ του λαού, που αποτελεί και μονόδρομο στις παρούσες συνθήκες και όσον αφορά την αντίσταση της εργατικής τάξης και των συμμάχων της, στις συνεχώς εντεινόμενες επιθέσεις των μονοπωλίων, αλλά και όσον αφορά την εγκαθίδρυση της λαϊκής κυριαρχίας και των νέων λαϊκών θεσμών διακυβέρνησης, εφόσον το ΑΑΔΜ θα οδηγήσει τους εργαζόμενους στην εξουσία.
Γεννιέται φυσικά ο προβληματισμός για τον καθένα μας, πώς γίνεται αυτό το μέτωπο; Πώς προχωράει;
Το θέμα αυτό σωστά το ανοίγουν οι Θέσεις για το 16ο Συνέδριο και σε σωστή κατεύθυνση.
Θέλω, λοιπόν, και εγώ να διατυπώσω κάποιες σκέψεις σε σχέση με τη διαμόρφωση αυτού του μετώπου.
Είναι ρεαλιστικός στόχος το μέτωπο;
Η ιστορική εμπειρία της χώρας μας (ΕΑΜ) και άλλων χωρών αποδεικνύουν τη δυνατότητα της δημιουργίας μετώπων, αλλά και η μη επιτυχία τους, είτε στην κατάληψη είτε στη διατήρηση της εξουσίας, είναι και αυτό σοβαρή ιστορική εμπειρία.
Τις συνθήκες και τους λόγους που βοήθησαν την αντεπανάσταση είτε να εμποδίσει την άνοδο των εργαζομένων στην εξουσία είτε να πισωγυρίσει στον καπιταλισμό εκείνους τους λαούς οι οποίοι προσπαθούσαν να οικοδομήσουν το σοσιαλισμό, νομίζω ότι πρέπει να τους μελετήσουμε επιστημονικά, νηφάλια και στο βάθος του απαιτούμενου χρόνου, διότι ενδεχομένως βιαστικά συμπεράσματα του καθενός μας για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα είναι το λιγότερο αντιεπιστημονικό.
Προτείνω, λοιπόν, το ΚΜΕ να συνεχίσει να εξετάζει αυτά τα ζητήματα, να κάνει τις απαιτούμενες συνεργασίες με εκείνα τα πρόσωπα και τους συντρόφους που έχουν άποψη και πληροφόρηση και, κατά καιρούς, τις μελέτες του και τα συμπεράσματά του να τα θέτει στη διάθεση του Κόμματος και των εργαζομένων.
Συνεχίζοντας, σύντροφοι, νομίζω ότι από τις σύγχρονες αναλύσεις του Κόμματος για τις τωρινές πολιτικοοικονομικές συνθήκες, το διεθνές περιβάλλον και την κοινωνική διαστρωμάτωση, για να έχουμε ουσιαστικά μέτωπο, πρέπει να διακρίνεται από τα εξής χαρακτηριστικά:
Α) Αντιιμπεριαλιστική - Αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση
Β) Μαζικότητα
Γ) Σαφήνεια όσον αφορά τους τακτικούς του στόχους σε επιμέρους μέτωπα (Παιδεία, Ασφάλεια, Εισόδημα, Εθνική πολιτική κλπ.).
Σοβαρό στοιχείο είναι η μαζικότητα του Μετώπου, η ικανότητά του να αποκτά πλειοψηφίες και στα συνδικαλιστικά μέτωπα - σωματεία, ομοσπονδίες, κ.τ.λ. - στα κοινωνικά μέτωπα, Ναρκωτικά, Οικολογία, Εθνικά μέτωπα, Αιγαίο, Κυπριακό και τόσα άλλα μικρά και μεγάλα σε μια ανώτερη ποιότητα.
Ο κάθε ένας από μας, κομμουνιστής και μη, συναντιέται καθημερινά, είτε στον τόπο δουλιάς είτε σαν εργαζόμενος, είτε σαν γονιός, είτε σαν νεολαίος, είτε σαν δημότης, είτε ακόμη σαν πολίτης, με τα Μέτωπα των ιμπεριαλιστών, που ένα σκοπό έχουν, να τον εκμεταλλευτούν, να τον ταπεινώσουν, να τον ληστέψουν, ακόμη και να τον στείλουν να σκοτωθεί. Στο δικό τους μέτωπο πρέπει να αντιπαραθέσουμε το δικό μας, των πολλών.
Ετσι, λοιπόν, για μας τους κομμουνιστές, τα μέλη του Κόμματος, μπαίνει άμεσα το καθήκον να πρωτοστατήσουμε στη διαδικασία συγκρότησης των μικρών και μεγάλων μετώπων. Εως ότου εκφρασμένη συνολικά η δυναμική του Κόμματός μας συγκροτηθεί σε ενιαίο ΑΑΔΜ, νομοτελειακά αναγκαία πολιτική απάντηση στην πολιτική των μονοπωλίων. Το οποίο όμως έχει απαράβατο όρο, κατά την άποψή μου, τη μαζικότητα, τη συμμετοχή όλο και πιο πολλών εργαζομένων σε μια ΑΑ πολιτική, όπως και σε μια πολιτική συγκρότησης, οικοδόμησης της ίδιας της δομής του Μετώπου.
Καθοριστικός θα είναι ο ρόλος του Κόμματός μας για την υλοποίηση του πιο πάνω στόχου, θα πρέπει λοιπόν να προσπαθήσουμε να αναπτύξουμε ακόμη πιο πολύ την ποιότητα του πολιτικού μας διαλόγου στο σύνολό του. Δεν υπάρχουν, κατά την άποψή μου, εργαζόμενοι ΝΔ ή ΠΑΣΟΚ, υπάρχουν μόνο εργαζόμενοι, σ' αυτούς πρέπει συνολικά να απευθυνθούμε με συγκεκριμένες σοβαρές προτάσεις κατά κλάδους και με βάση τα προβλήματα να συνδέουμε το μικρό και μεγάλο, την καθημερινότητα με τη γενική πολιτική και συντροφικά και ανάμεσά μας και σε σχέση με τους εργαζόμενους να συζητάμε και να προτείνουμε το καλύτερο δυνατόν.
Δεν υπάρχει ακόμη μηχάνημα που να μετράει την πρόθεση, την καλή ή κακή προαίρεση, τη συνειδητότητα του καθενός από μας.
Υπάρχουν όμως οι αρχές του Κόμματος, ο Δημοκρατικός Συγκεντρωτισμός, το Πρόγραμμα, το Καταστατικό, στα οποία συμφωνήσαμε όλοι και να τηρούμε και να διαφυλάσσουμε. Υπάρχουν τα αποτελέσματα της δουλιάς μας και η στάση μας απέναντι στα προβλήματα του λαού μας. Εκεί, νομίζω, κρίνεται ο καθένας μας από την ΚΟΒ την οποία ανήκει και από τους εργαζόμενους γενικότερα. Ετσι, νομίζω, κρίνεται και το Κόμμα μας στο σύνολό του.
Δεν είναι τραγικό, αν κάποιοι δεν ακολουθούν την ίδια πορεία με μας, αν κάποιοι έχουν άλλη άποψη, ούτε είναι τρομερό αν αυτή τη στιγμή η πλειοψηφία του λαού μας έχει αυταπάτες, ότι μπορεί να αντιμετωπίσει τα προβλήματα, ακολουθώντας την πολιτική των μονοπωλίων.
Εμείς πρέπει να συνεχίσουμε επίμονα τη δουλιά μας, προσπαθώντας:
α) Να δημιουργήσουμε συνθήκες κοινής δράσης με εκείνες τις προσωπικότητες που ανέδειξαν κατά καιρούς οι αγώνες του εργατικού κινήματος και είναι διατεθειμένοι να συνεχίσουν αυτή την προσφορά.
β) Να δημιουργήσουμε συνθήκες κοινής δράσης με εκείνες τις κοινωνικές και ενδεχομένως πολιτικές δυνάμεις που εκτιμάμε ότι έχουν τη διάθεση να αντιταχθούν στα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό με απεριόριστη υπομονή και σοβαρότητα.
γ) Να διαφωτίσουμε τους εργαζόμενους και τις διάφορες κοινωνικές δυνάμεις, οι οποίες προσπαθούν να αντιταχθούν στην πολιτική των μονοπωλίων, να τις διαφωτίσουμε και να τις στρέψουμε σε μια αποτελεσματική πολιτική, να βελτιώσουμε την προπαγανδιστική μας δουλιά στο μαζικό χώρο που κινείται ο καθένας μας, αλλά και κεντρικά π.χ. τηλεοπτικός του «902». Οσο αυξάνει ο προβληματισμός στον καθένα μας, τόσο θα βελτιώνεται και η δουλιά της ΚΟΒ στο σύνολό της, τόσο θα βελτιώνεται και η αποτελεσματικότητα του Κόμματός μας, ώστε να εκφραστεί σε σωστή πολιτική κατεύθυνση η λαϊκή δυσαρέσκεια.
Με συντροφικό διάλογο, χωρίς επάρσεις, με μοναδικό γνώμονα το συμφέρον του λαού μας, με οδηγό το Μ-Λ και με σκοπό να φέρουμε τους εργαζόμενους στην εξουσία, πιστεύω ότι θα προχωρήσουμε και στη δημιουργία, αλλά και στην κατάκτηση των σκοπών της δημιουργίας του Μετώπου, υλοποιώντας τις αποφάσεις του Κόμματός μας, που θα προκύψουν από το 16ο Συνέδριό του.
Πειραιάς
Η δουλιά μας για την οικοδόμηση του μετώπου είναι αυτή που θα ανεβάσει τη Λαϊκή Αυτοπεποίθηση. Σήμερα, 4 χρόνια μετά το 15ο, μετράμε βήματα και καθυστερήσεις στην πορεία οικοδόμησης του μετώπου. Υπάρχει θετική εμπειρία, όμως οι ρυθμοί είναι αργοί, ενώ στις δυνάμεις μας δεν είναι ολοκάθαρο το πώς δουλεύουμε για το μέτωπο, πώς συνδέουμε την καθημερινή δράση με το άμεσο πολιτικό καθήκον. Οι εξελίξεις επιβάλλουν ν' ανοίξουμε το βήμα. Πού πρέπει να επιμείνουμε στη δουλιά το επόμενο διάστημα; Το κύριο καθήκον εξακολουθεί να είναι η συγκέντρωση δυνάμεων. Οι δυνάμεις μας θα πρέπει να εμπεδώσουν στην πράξη καλύτερα τον κοινωνικοπολιτικό χαρακτήρα του μετώπου και με ποιο τρόπο πρέπει να δουλεύουμε. Οτι το μέτωπο, δηλαδή, δεν είναι ούτε συνένωση συνδικαλιστικών κινημάτων, ούτε συνεργασία κομμάτων. Οτι πρόκειται, δηλαδή, για τη συμμαχία πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων, με ραχοκοκαλιά την ε.τ. και το κίνημά της, που διεκδικεί μια πολιτική σε ρήξη με τα μονοπώλια και τον ιμπεριαλισμό και ότι ο πολιτικός του χαρακτήρας υφίσταται στο ότι διεκδικεί την εξουσία προς όφελος αυτών των δυνάμεων.
Το κλειδί στην παρέμβασή μας πρέπει να είναι ο συνδυασμός της δουλιάς για συσπείρωση δυνάμεων στο πεδίο της ανάπτυξης αγώνων, στη βάση, με την προβολή της ρεαλιστικότητας της πολιτικής διεξόδου που προτείνουμε. Η ένταση, η συνέχεια, η ωρίμανση των α-α-δ στόχων, ο συντονισμός, η πολυμορφία και η ευελιξία είναι στοιχεία που διευρύνουν το περιεχόμενό τους. Δίνεται η δυνατότητα να τραβιούνται οι αγώνες από τα στενά όρια της επιμέρους ή κλαδικής διεκδίκησης. Υπάρχει εμπειρία αγώνων με τέτοια στοιχεία. Οι αγώνες των μαθητών και των αγροτών πέρασαν τα πλαίσια των διεκδικήσεων για την παιδεία ή την αγροτική πολιτική, έγιναν σύμβολα αγώνων για την υπεράσπιση και διεύρυνση των δημοκρατικών δικαιωμάτων και κατακτήσεων που κέρδισαν την αλληλεγγύη ευρύτερων λαϊκών δυνάμεων. Αυτή την εμπειρία πρέπει να την κρατήσουμε και να την αξιοποιήσουμε. Εκεί λοιπόν κρίνεται η ικανότητα των κομματικών δυνάμεων να εξειδικεύουν τους στόχους μας σε καθημερινή βάση, η ικανότητά μας να εκλαϊκεύουμε τις θέσεις μας, να ξεφεύγουμε από την αποσπασματικότητα ή τη γενικολογία. Ο λαός δε θα πειστεί για τη ρεαλιστικότητα της πρότασής μας μακριά από τους αγώνες. Οι προτάσεις μας είναι ρεαλιστικές, γιατί είναι αναγκαίες. Δεν υπάρχει καμιά ζωτική ανάγκη του λαού που να μπορεί να εκφραστεί χωρίς μια πολιτική, όπως περιγράφεται στη θέση για λαϊκή οικονομία. Δεν μπορεί τέτοια πολιτική να εξασφαλιστεί, αν δεν επιβληθεί μια βαθιά δημοκρατική λαϊκή εξουσία, που μπορεί να είναι ολοκληρωμένη μόνο ως δικτατορία του προλεταριάτου.
Κάποιες σκέψεις:
Μέλος του ΚΣ της ΚΝΕ
Το Μέτωπο ορίζεται από το Κόμμα ως η συμμαχία της εργατικής τάξης με τα μικροαστικά στρώματα της πόλης και της υπαίθρου. Πριν όμως συγκροτηθεί το ΑΑΔΜ θα πρέπει να καθοριστεί σαφέστερα η θέση και η στάση του ΚΚΕ και του προλεταριάτου σε μια τέτοια συμμαχία. Η μικροαστική τάξη έχει διαφορετικές αντιλήψεις από τους εργάτες για την εξέλιξη της ελληνικής κοινωνίας, το ζήτημα της εξουσίας και άλλα ζητήματα. Συνεπώς, τα μικροαστικά στρώματα που θα συμμετέχουν στο Μέτωπο μελλοντικά μπορεί να παρουσιάσουν τις εξής τάσεις- απόψεις:
Α) Μπορεί να θεωρήσουν ότι η λαϊκή εξουσία και η λαϊκή οικονομία μπορούν να υπάρξουν μέσα στα πλαίσια της αστικής δημοκρατίας και του αστικού κράτους και ότι ο σοσιαλισμός και η δικτατορία του προλεταριάτου δεν είναι αναγκαίες προϋποθέσεις για να εφαρμοστούν.
Β) Μπορεί να προτείνουν ως στόχο πάλης τη σύγκρουση με τα μονοπώλια όχι για να υπάρξει λαϊκή εξουσία και οικονομία, αλλά για να επιστρέψει ο καπιταλισμός στο αρχικό «υγιές» στάδιό του, όπου επικρατούσε ο ελεύθερος ανταγωνισμός.
Γ) Τέλος, μπορεί να θέσουν ως σκοπό το «φρενάρισμα» της ανάπτυξης του κρατικομονοπωλιακού καπιταλισμού και τη δημιουργία ενός «καπιταλισμού με ανθρώπινο πρόσωπο».
Το ΚΚΕ και η συνειδητοποιημένη εργατική τάξη γνωρίζουν από την κοσμοθεωρία τους και την ιστορική πείρα την «ουτοπία», το συμβιβασμό και την αντίδραση ενάντια στο ρου της Ιστορίας που κρύβουν μέσα τους αυτές οι μικροαστικές αντιλήψεις. Υπήρξαν σε άλλες χώρες ΚΚ, που στην προσπάθειά τους να χτίσουν ένα λαϊκό μέτωπο - λόγου χάρη στη Γαλλία - τελικά συμβιβάστηκαν με τέτοιες μικροαστικές-ρεφορμιστικές αντιλήψεις μέχρι που ο χαρακτήρας τους αλλοιώθηκε.
Συνεπώς, μέσα στο Μέτωπο, το ΚΚΕ και το συνειδητοποιημένο προλεταριάτο θα πρέπει να προβάλλουν συνεχώς τη σοσιαλιστική προοπτική ως τη μόνη διέξοδο και σε εποχές όξυνσης της ταξικής πάλης να θέσουν ξεκάθαρα το δίλημμα «σοσιαλισμός ή βαρβαρότητα».
Αυτό δε σημαίνει ότι το Κόμμα θα πρέπει να θέσει το σοσιαλισμό ως προϋπόθεση για τις συμμαχίες του Μετώπου, αλλά οι κομμουνιστές δε θα πρέπει να ξεχνούν ότι η πάταξη των μονοπωλίων και η λαϊκή εξουσία και οικονομία μπορεί να υπάρξουν μόνο μετά την ανατροπή της ιθύνουσας τάξης και του αστικού κράτους και την επιβολή της επαναστατικής προλεταριακής δικτατορίας.
Η βοήθεια του Κόμματος προς την ΚΝΕ είναι ποιοτικά και ποσοτικά φτωχή. Συνήθως περιορίζεται στην παρακολούθηση της ΟΒ, από ένα μόνο μέλος της ΚΟΒ, και σε ιδεολογικά μαθήματα, τα οποία όμως είναι περιορισμένα.
Η στάση όμως αυτή πρέπει να αλλάξει ριζικά. Η βοήθεια των ΚΟΒ θα πρέπει να είναι πολύπλευρη και περισσότερη. Ειδικότερα θα πρέπει να αρχίσουν να εφαρμόζονται τα εξής:
Α) Η παρακολούθηση των δραστηριοτήτων των ΟΒ θα πρέπει να γίνεται από όλα τα μέλη των ΚΟΒ και όχι συγκεκριμένα άτομα, τα οποία έχουν αναλάβει τέτοιου είδους χρέωση, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα. Αυτή η αδυναμία αναφέρεται μέσα στις Θέσεις της ΚΕ για το 16ο Συνέδριο, γεγονός αρκετά θετικό.
Β) Οι ΚΟΒ θα πρέπει να κάνουν συχνά μαθήματα στα μέλη των ΟΒ για γενικευμένα και ειδικευμένα ζητήματα, από μαθήματα για το μαρξισμό-λενινισμό έως και για καθημερινά πρακτικά ζητήματα. Η απουσία ιδεολογικών μαθημάτων καθυστερεί τη δημιουργία κομμουνιστικής συνείδησης στα ΚΝίτικα μέλη, ενώ ωφελεί και την ανάπτυξη άλλοτε οπορτουνιστικών και άλλοτε αριστερίστικων τάσεων μέσα στις ΟΒ. Αυτή η κατάσταση μπορεί να οδηγήσει στην αποκοπή Κόμματος και Κομμουνιστικής Νεολαίας, αν δε διορθωθεί.
Ελπίζω οι παρατηρήσεις μου, σωστές ή λανθασμένες, να ενισχύσουν τον προβληματισμό του Κόμματος για το 16ο Συνέδριο.
Μέλος της ΚΝΕ στην ΟΒ ΕΠΛ Πειραιά