Στην Αγκυρα ο Λε Ντριάν συνάντησε και τον Τούρκο Πρόεδρο

Σε αυτό το πλαίσιο, ενδιαφέρον είχε η επίσκεψη που έκανε στην Αγκυρα στις 14 και 15 Σεπτέμβρη ο Γάλλος ΥΠΕΞ Ζαν Υβ Λε Ντριάν, ο οποίος χαρακτήρισε το διάλογο με την Τουρκία «θεμελιώδη, σε πάρα πολλά θέματα» και τόνισε ότι «πρέπει να έχουμε έναν διάλογο ειλικρινή, απαιτητικό και εποικοδομητικό την ίδια στιγμή». Ενώ ειδικά για τις σχέσεις Τουρκίας - ΕΕ σχολίασε: «Ας το παραδεχτούμε, αυτή η σχέση είναι σήμερα δύσκολη, (αλλά) η θέση της Γαλλίας είναι σαφής. Δεν επιθυμούμε τη ρήξη με την Τουρκία».

Μεταξύ άλλων, ο Λε Ντριάν χαρακτήρισε «εξαιρετική» τη «συνεργασία με τις τουρκικές αρχές στον αγώνα κατά του «Ντάες» - «Ισλαμικού Κράτους» - και ειδικά για τη Συρία ανέφερε ότι εργαζόμαστε εξίσου στενά στο συριακό κεφάλαιο και «για αυτό ευχόμαστε η Τουρκία να πάρει μέρος στην ομάδα επαφής για τη Συρία που η Γαλλία προτείνει να δημιουργηθεί για την πολιτική μετάβαση...».

Είναι χρήσιμο να θυμίσουμε ότι μετά την ανάληψη των καθηκόντων της, τον περασμένο Μάη, η κυβέρνηση Μακρόν προέταξε τις ανάγκες του «αγώνα κατά της τρομοκρατίας» σε εσωτερικό και ειδικά στο εξωτερικό, με σειρά πρωτοβουλιών για Συρία και Ιράκ. Μεταξύ άλλων, η Γαλλία σχεδιάζει τη διοργάνωση «συνάντησης επενδυτών» για τη Συρία στις αρχές του 2018, ενώ και για το Ιράκ διαμήνυσε την ετοιμότητά της να προσφέρει δάνεια για την ανοικοδόμηση. Συνολικότερα, η γαλλική πλουτοκρατία διεκδικεί ενεργότερο ρόλο σε Μέση Ανατολή, Νοτιοανατολική Μεσόγειο και Βόρεια Αφρική, περιοχές δηλαδή στις οποίες για πολλές δεκαετίες είχε ισχυρή θέση και ως αποικιοκρατική δύναμη, και σήμερα αποκτούν αυξανόμενη σημασία για την επιτυχία επενδυτικών και γεωστρατηγικών επιδιώξεων.

Σε αυτό το πλαίσιο, αξιολογούνται και οι συνεργασίες της χώρας, με επισημάνσεις όπως αυτές που έκανε κεντρικό άρθρο της εφημερίδας «Μοντ» στις 15 του μήνα, σημειώνοντας: «Είναι η Αγκυρα που επιλέγει να γυρίσει την πλάτη της στην ΕΕ, όχι η Ευρώπη. Ωστόσο, η Ευρώπη δεν πρέπει να αποκοπεί από την Τουρκία. (Ισχυρή) οικονομική και δημογραφική δύναμη στις πύλες της Γηραιάς Ηπείρου, πρέπει να αποτελεί εταίρο (σ.σ. της ΕΕ). Είναι ήδη στο ζήτημα του χειρισμού των μεταναστευτικών ροών. Η Τουρκία έχει αξία στο τεράστιο ζήτημα της αντιμετώπισης, από κοινού, της θύελλας στη Μέση Ανατολή. Αποτελεί χώρα - κλειδί στη σύνθετη σχέση που σφυρηλατείται μεταξύ της ΕΕ και της Ρωσίας, από τη μια πλευρά, της ΕΕ και του Ιράν, από την άλλη... Τελικά, πρέπει να αναλογιστούμε το 50% των Τούρκων, ειδικά σε Αγκυρα και Κωνσταντινούπολη, που αρνήθηκαν να υπογράψουν λευκή επιταγή στον κ. Ερντογάν στο δημοψήφισμα του Απρίλη. Οταν ο Πρόεδρος (Ερντογάν) έχει μανία να προσβάλλει και να προκαλεί την ΕΕ, ίσως αυτό είναι σημάδι αδυναμίας αντί για κάτι άλλο. Εν συντομία, όλα δείχνουν ότι πρέπει να αγνοήσουμε την προσωπικότητα ενός ατόμου και να διατηρήσουμε επαφή με τους Τούρκους...».

Τέλος, τη δική τους αξία έχουν και επιχειρηματικές κολεγιές που προχωρούν. Τον περασμένο Ιούλη, η οικονομική εφημερίδα «Λα Τριμπιούν» είχε κυκλοφορήσει δημοσίευμα με τίτλο «Εξοπλιστικά προγράμματα: προς μια νέα μεγάλη επιτυχία της Γαλλίας στον εξαγωγικό τομέα (σ.σ. Τουρκία)». Σε αυτό, γινόταν αναφορά σε «προκαταρκτική συμφωνία» που έχει ήδη υπογραφεί ανάμεσα στον πολυεθνικό όμιλο «Eurosam» (με έδρα το Παρίσι) και τις τουρκικές στρατιωτικές βιομηχανίες «Aselsan» και «Roketsan», για την ανάπτυξη μακροπρόθεσμα ενός συστήματος αντι-πυραυλικής αεράμυνας. Ο συντάκτης υποστήριζε ότι «οι Τούρκοι θα μπορούσαν να αγοράσουν το σύστημα S-400 (σ.σ. από τη Ρωσία) για να καλύψουν τις ανάγκες τους βραχυπρόθεσμα και ταυτόχρονα επιδεικνύουν τη βούλησή τους να συνεργαστούν με την Eurosam για να καλύψουν τις ανάγκες τους για ανάπτυξη ενός τουρκικού προγράμματος...».

Από τις προετοιμασίες για το αυριανό δημοψήφισμα

Οι εξελίξεις με το κουρδικό ζήτημα είναι αναπόσπαστα δεμένες με το γενικότερο μοίρασμα αγορών, φυσικών πόρων και σφαιρών επιρροής που κάνουν οι ιμπεριαλιστές στην περιοχή, ιδιαίτερα μετά από την αμερικανοΝΑΤΟική επέμβαση στο Ιράκ και στη συνέχεια στη Συρία. Οι διακηρύξεις περί «δικαιώματος αυτοδιάθεσης» ενός λαού που δεν έχει πατρίδα, αν και εγκλωβίζουν λαϊκές δυνάμεις, δεν έχουν καμία σχέση με τα πραγματικά λαϊκά συμφέροντα.

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι Κούρδοι του Ιράκ καλούνται να συμμετάσχουν σε δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία. Το Γενάρη του 2005 πραγματοποιήθηκε και τότε δημοψήφισμα, όπου είχε ταχθεί υπέρ της ανεξαρτησίας το 98,8%. Πιο πρόσφατα, στα τέλη Αυγούστου, δημοσκόπηση κατέγραφε το «ΝΑΙ» στην ανεξαρτησία στο 52,9% και το «ΟΧΙ» στο 25,6%, ενώ το 17,9% δήλωνε αναποφάσιστο και το 3,6% δήλωνε ότι θα απέχει.

Οι περιοχές με κουρδικούς πληθυσμούς και ο αγωγός πετρελαίου Κιρκούκ (Ιράκ) - Τσεϊχάν (Τουρκία)

Η διαφαινόμενη τάση μείωσης του ποσοστού του «ΝΑΙ» σε σχέση με το δημοψήφισμα του 2005 δεν είναι ανεξήγητη. Αντανακλά ακριβώς αυτές τις διαφοροποιήσεις. Κατά της ανεξαρτησίας έχει ταχθεί το (ιδρυθέν το 2009) «Κίνημα της Αλλαγής» (ΓΚΟΡΑΝ), που στις εκλογές του 2013 κατέλαβε τη δεύτερη θέση στη Βουλή. Το κόμμα αυτό, που συσπείρωσε το μεγαλύτερο μέρος της νεολαίας, η οποία έχει δυσαρεστηθεί από το οικονομικοπολιτικό κατεστημένο των δύο μεγαλύτερων κομμάτων (του Κουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος (KDP) του Μ. Μπαρζανί και της Πατριωτικής Ενωσης Κουρδιστάν (PUK) του Τζαλάλ Ταλαμπανί και του Μπαρχάμ Σαλίχ) φαίνεται να παίζει ρόλο «μπαλαντέρ» και «αναδιαμόρφωσης» του πολιτικού σκηνικού. Κατά της ανεξαρτησίας είναι επίσης η Κουρδική Ισλαμική Ομάδα, το Ιρακινό Τουρκμενικό Μέτωπο και το Ασσυριακό Δημοκρατικό Κίνημα.

Το (νομικά μη δεσμευτικό) δημοψήφισμα δεν αναμένεται να οδηγήσει άμεσα σε ανεξάρτητο Κουρδιστάν. Χρησιμοποιείται, όπως αυτό του 2005 (που οδήγησε στην κατοχύρωση της αυτονομίας του Κουρδιστάν από το ιρακινό Σύνταγμα) ή το ακυρωθέν το 2014, από τον Πρόεδρο Μπαρζανί, ως μοχλός διαπραγμάτευσης σε βάθος χρόνου. Και με την ιρακινή κυβέρνηση, και με συμμάχους των Κούρδων σε ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία και όμορες χώρες με σημαντικό κουρδικό πληθυσμό, όπως η Τουρκία.

Ο πρωθυπουργός των Κούρδων του Ιράκ, Νετσερβάν Μπαρζανί (ηγετικό στέλεχος του KDP και ανιψιός του Προέδρου), μιλώντας μεσοβδόμαδα στο κουρδικό δίκτυο «Rudaw», ξεκαθάρισε πως το δημοψήφισμα είναι «μέσο για την έναρξη διαλόγου με τη Βαγδάτη, που θα οδηγήσει στο στόχο της ανεξαρτησίας». Το επανέλαβε και ο Πρόεδρος Μπαρζανί, προβλέποντας ότι τα επικείμενα παζάρια θα οδηγήσουν «στον ιερό στόχο της ανεξαρτησίας μετά από δύο χρόνια». Επίσης οι κινήσεις στην πολιτική σκακιέρα γίνονται και με το βλέμμα στις επικείμενες την 1η Νοέμβρη βουλευτικές και προεδρικές εκλογές.

Η οικογένεια του Μ. Μπαρζανί (όπως και η οικογένεια του Τζ. Ταλαμπανί) διαθέτει τεράστια περιουσία, καθώς ελέγχει τις περισσότερες μεγάλες επιχειρήσεις της αυτόνομης περιοχής. Ο Μπαρζανί, εκλεκτός των ΗΠΑ από την εισβολή του 2003, παραμένει στη θέση του Προέδρου που κατέχει από το 2005. Τον Αύγουστο του 2013, το κουρδικό κοινοβούλιο παρέτεινε τη θητεία του για 2 χρόνια, αλλά εξακολουθεί να παραμένει στη θέση λόγω των εξελίξεων σε Ιράκ και Συρία, με την εμφάνιση του «Ισλαμικού Κράτους».

Η στάση μεγάλων ιμπεριαλιστικών και περιφερειακών δυνάμεων στο δημοψήφισμα ποικίλει, ανάλογα με τα συμφέροντα και τους σχεδιασμούς τους.

Γειτονικές χώρες όπως το Ιράν και η Τουρκία διαφωνούν με τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος, προβλέποντας ότι θα έρθει η δική τους «σειρά» μετά την ανεξαρτητοποίηση των Κούρδων στο βόρειο Ιράκ. Η Τουρκία έχει απειλήσει με κυρώσεις και εμμέσως με στρατιωτικές επιχειρήσεις. Υπάρχουν και σενάρια τουρκοϊρανικής συνεργασίας, που για την ώρα δεν επιβεβαιώνονται από την Τεχεράνη.

Δυτικές δυνάμεις (ΗΠΑ, ΕΕ κ.λπ.) τάσσονται φαινομενικά κατά του δημοψηφίσματος, τουλάχιστον στην παρούσα φάση. Προτείνουν λύση «μέσω διαλόγου». Επισήμως η ΕΕ λέει πως «υποστηρίζει την εδαφική ακεραιότητα του Ιράκ και πως οι μονόπλευρες ενέργειες, όπως το δημοψήφισμα, είναι βλαβερές».

Χαρακτηριστικά υποκριτική είναι η περίπτωση των ΗΠΑ, που ενώ αντιτίθενται στη χρονική στιγμή διεξαγωγής του δημοψηφίσματος με το πρόσχημα πως θα «βλάψει τις επιχειρήσεις κατά του Ισλαμικού Κράτους», χτίζουν αυτή την περίοδο στο Ερμπίλ νέο προξενείο σε διαστάσεις πρεσβείας. Παράλληλα, από τον Αύγουστο του 2016 χρηματοδοτούν και εξοπλίζουν τους Κούρδους του Ιράκ με 400.000.000 δολάρια, για να καλύψουν το «κενό» που άφησε τα τελευταία χρόνια η απόφαση της Βαγδάτης να διακόψει τη χρηματοδότηση στο αυτόνομο Κουρδιστάν. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι οι ΗΠΑ από τον πρώτο πόλεμο του Κόλπου, στις αρχές της δεκαετίας του '90, έβαλαν τις βάσεις για μελλοντικές γεωπολιτικές ανακατατάξεις, αρχικά με τις «ζώνες απαγόρευσης πτήσεων» πάνω από το βόρειο Ιράκ. Το 1991 προκάλεσαν την αυτονόμηση των κουρδικών περιοχών από το υπόλοιπο Ιράκ, και το 2005 την αναγνώρισή της από το ιρακινό Σύνταγμα.

Η Ρωσία, που έχει παραδοσιακά πολύ καλές σχέσεις με τους Κούρδους του Ιράκ, αποφεύγει ξεκάθαρα να πάρει θέση κατά της ανεξαρτησίας. Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σ. Λαβρόφ έχει δηλώσει πως βλέπει «με κατανόηση» το δημοψήφισμα, «σαν εκδήλωση της φιλοδοξίας του κουρδικού λαού». Εχει τονίσει ότι η τελική απόφαση θα πρέπει να ληφθεί «συνυπολογίζοντας όλες τις πολιτικές, γεωπολιτικές, δημογραφικές και οικονομικές συνέπειες» και «το γεγονός πως το Κουρδικό έχει επιπλοκές πέρα από τα σύνορα του σημερινού Ιράκ». Αυτά ενώ δεν έχει καλά - καλά «στεγνώσει» το μελάνι από τη συμφωνία της «Rosneft» με την κυβέρνηση Μπαρζανί για νέο αγωγό αερίου.

Η Σαουδική Αραβία και άλλες χώρες του Κόλπου έχουν προσφερθεί να παίξουν ρόλο «μεσολαβητή».

Το Ισραήλ, που θεωρείται πρότυπο από Κούρδους αστούς για τη δημιουργία μελλοντικού κράτους, είναι το μόνο που υποστηρίζει ξεκάθαρα την ανεξαρτησία των Κούρδων. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπ. Νετανιάχου και μέρος της ισραηλινής αστικής τάξης εκτιμούν πως ένα ανεξάρτητο Κουρδιστάν θα φρέναρε τα σχέδια των αστικών τάξεων της Τουρκίας και του Ιράν.

Βεβαίως, η στάση πολλών εκ των παραπάνω δυνάμεων δεν αποκλείεται να μεταβληθεί, ανάλογα με τις ρευστές εξελίξεις.

Σε κάθε περίπτωση, το επικείμενο δημοψήφισμα δεν στοχεύει σε ανεξαρτησία την επόμενη μέρα αλλά σε πολυεπίπεδη διαπραγμάτευση σε βάθος χρόνου, ώστε να προκληθεί γενικότερο «ανακάτεμα της τράπουλας» στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Οι Κούρδοι, ας μην ξεχνάμε, είναι ένας λαός 25.000.000 έως 35.000.000 ανθρώπων χωρίς ανεξάρτητο κράτος, που ζει διασκορπισμένος όχι μόνον στο Ιράκ, αλλά και σε Τουρκία, Ιράν, Συρία, Αρμενία, Αζερμπαϊτζάν, Λίβανο καθώς και σε ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις της Γερμανίας, της Σουηδίας κ.α.

Ο διεθνής συσχετισμός δυνάμεων που επικρατούσε πριν από περίπου έναν αιώνα και η γαλλοβρετανική συμφωνία των διπλωματών Sykes- Picot του 1916 που δημιούργησε τα νέα σύνορα χωρών στη Μέση Ανατολή, μετά την κατάρρευση της οθωμανικής αυτοκρατορίας, δεν επέτρεψαν τη δημιουργία ανεξάρτητου Κουρδιστάν σε καμία από τις χώρες με ισχυρό κουρδικό πληθυσμό. Τώρα, το ζήτημα επανέρχεται επί τάπητος με τον επιπρόσθετο παράγοντα της σημαντικής όξυνσης των ανταγωνισμών σε γεωπολιτικό και ενεργειακό επίπεδο μεταξύ ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων και μονοπωλίων Ενέργειας. Προκαλώντας, ίσως τα επόμενα χρόνια, εξελίξεις «ντόμινο» στους χάρτες της Τουρκίας, του Ιράκ, του Ιράν, της Συρίας.

Το αυτόνομο Κουρδιστάν στο Β. Ιράκ διαθέτει σημαντικά κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου για τα οποία ερίζουν ή εκμεταλλεύονται διάφορα ντόπια και ξένα μονοπώλια. Εκεί δραστηριοποιούνται σήμερα δεκάδες εταιρείες που εκμεταλλεύονται κυρίως τα οικόπεδα πετρελαίου «Τawke», «Khor Mor», «Chemchemal», «Peshkabir 1 και 2», «Havana», «Bi Hassan».

Οι εταιρείες «Dana Gas», «Crescent Petroleum», OMV, MOR και RWE συγκρότησαν την κοινοπραξία «Pearl Corp», υπογράφοντας το 2007 πολυετές συμβόλαιο με την κουρδική κυβέρνηση, κάνοντας επενδύσεις περίπου 1,26 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Κάποια προβλήματα, που καθυστέρησαν τα τελευταία χρόνια την εκτέλεση αυτής της συμφωνίας, λύθηκαν μόλις στις αρχές τρέχοντος μηνός έπειτα από συμβιβασμό που επήλθε σε δικαστήριο του Λονδίνου, με την κουρδική κυβέρνηση να συμφωνεί σε επενδύσεις ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων για την αξιοποίηση πετρελαϊκών πηγών. Η εξέλιξη δείχνει πως η κουρδική κυβέρνηση ανακτά ρευστότητα ακόμη και στην παρούσα φάση των εξελίξεων.

Αλλες εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην περιοχή είναι η αυστριακή OMV, οι καναδέζικες «Groundstar» «Resourses», «Τalisman Energy», η κινέζικη «Addax Petroleum», η ουγγρική MOL, η ινδική «Reliance Industries», η νορβηγική «DNO International», oι ρωσικές «Gazprom» και «Rosneft», η νοτιοκορεατική «Korea National Oil Corp.», oι τουρκικές «Dogan Enerji», «Genel Energy», «Petoil», η εταιρεία «Abu Dhabi National Energy» από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, οι βρετανικές «Afren Gulf», «Keystone Petroleum», οι αμερικανικές «Aspect Energy», «Chevron», «Hess Hunt Petroleum», «Murphy Oil Corp».

Αν το Κουρδιστάν του Β. Ιράκ ήταν σήμερα ανεξάρτητη χώρα θα ήταν μέσα στη λίστα των πρώτων 10 μεγαλύτερων παραγωγών πετρελαίου στον ΟΠΕΚ.

Στο έδαφος του ιρακινού Κουρδιστάν λειτουργεί από το 2013 ο σημαντικός πετρελαϊκός αγωγός Κιρκούκ - Τσεϊχάν, που «παρακάμπτει» τα εδάφη του υπόλοιπου Ιράκ και οδηγεί το κουρδικό πετρέλαιο στις διεθνείς αγορές μέσω του τουρκικού λιμανιού Τσεϊχάν στην Α. Μεσόγειο. Εντούτοις, το Κιρκούκ είναι πετρελαιοφόρα επαρχία του Βορείου Ιράκ, που δεν συμπεριλαμβάνεται στο αυτόνομο Κουρδιστάν αλλά διεκδικείται από αυτό ιδιαίτερα μετά την ανακατάληψή της από τους μαχητές «Πεσμεργκά» (στον πόλεμο με τους τζιχαντιστές). Γι' αυτό δεν αποκλείεται μεσοπρόθεσμα το Κιρκούκ να γίνει εστία σφοδρών συγκρούσεων ανάμεσα σε κουρδικές και ιρακινές (ή ακόμη και τουρκικές...) δυνάμεις.

Ομως ο αγωγός Κιρκούκ - Τσεϊχάν δεν είναι ο μόνος αγωγός που σχεδιάζεται στην περιοχή...

Στις 18 Σεπτέμβρη η ρωσική κρατική πετρελαϊκή εταιρία «Ροσνέφτ» («Rosneft») ανακοίνωσε πως θα δώσει ένα δισεκατομμύριο δολάρια για την κατασκευή νέου αγωγού φυσικού αερίου για τη μεταφορά του σε Τουρκία και Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η «Ροσνέφτ» έκλεισε τη συμφωνία στο πλαίσιο ευρύτερου ανταγωνισμού. Και με το έτερο ρωσικό κρατικό μονοπώλιο φυσικού αερίου «Gazprom» (χτυπώντας δύο από τις σημαντικότερες αγορές της τελευταίας σε Τουρκία και ΝΑ Ευρώπη) και στον ανταγωνισμό με δυτικά μονοπώλια Ενέργειας που επιδιώκουν να πάρουν αυτά το μεγαλύτερο κομμάτι από την πίτα του ανεφοδιασμού της Ευρώπης που σήμερα έχει η Ρωσία. Η συμφωνία της «Rosneft», με άλλα λόγια, θα μπορούσε να εξασφαλίσει στη Μόσχα τον έλεγχο ενός κομματιού από την ενεργειακή πίτα της Τουρκίας και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης μέσω της εξαγωγής κουρδικού φυσικού αερίου σε αυτές τις αγορές. Ετσι θα δυσκόλευε ανταγωνιστές που ζητούν «απεξάρτηση» της ευρωπαϊκής αγοράς Ενέργειας από το ρωσικό φυσικό αέριο...

Η ιρακινή ομοσπονδιακή κυβέρνηση του Σιίτη πρωθυπουργού Χάιντερ αλ Αμπάντι, που αντιτίθεται σφόδρα στο δημοψήφισμα εκτιμώντας ως σχεδόν αναπόφευκτη τη μακροπρόθεσμη ανεξαρτητοποίηση του Κουρδιστάν, συμφώνησε τον Αύγουστο με την κυβέρνηση του Ιρανού (Σιίτη) Προέδρου Χασάν Ροχανί να ενισχύσουν ακόμη περισσότερο τις διμερείς σχέσεις στον ενεργειακό τομέα. Στα σχέδιά τους είναι η κατασκευή νέου αγωγού που θα μεταφέρει το αργό πετρέλαιο από πετρελαιοπηγές της ιρακινής κρατικής πετρελαϊκής εταιρείας NOC στην επαρχία Κιρκούκ σε διυλιστήρια του Ιράν.

Οι κυβερνήσεις Ιράν και Ιράκ το 2013 είχαν υπογράψει συμφωνία για ανεφοδιασμό των ιρακινών σταθμών Ενέργειας με ιρανικό φυσικό αέριο και το 2015 υπέγραψαν συμφωνία για τη δημιουργία αγωγού φυσικού αερίου από το Ιράν προς την πόλη Βασόρα του Ν. Ιράκ.

Αυτές οι εξελίξεις, μεταξύ άλλων, κάνουν τα αμερικανικά μονοπώλια να «κατηγορούν» τις αμερικανικές κυβερνήσεις που πραγματοποίησαν την ιμπεριαλιστική επίθεση του 2003 στο Ιράκ, πως «παρέδωσαν» τον ορυκτό (και όχι μόνον) πλούτο του Ιράκ στο Ιράν, θυσιάζοντας δισεκατομμύρια δολάρια και τις ζωές πολλών χιλιάδων Αμερικανών στρατιωτών.

Οι ανταγωνισμοί αυτοί, με φόντο το ήδη ρευστό γεωπολιτικό σκηνικό, αναμένεται να οξυνθούν και τα επόμενα χρόνια ενεργοποιώντας εξελίξεις σε διάφορα επίπεδα με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους λαούς της περιοχής...