Το εξώφυλλο της έκδοσης

Παράλληλα, διακινείται η νέα έκδοση της ΚΟ Αττικής, που είναι αφιερωμένη στους 200 εκτελεσμένους κομμουνιστές της Πρωτομαγιάς του 1944. Οι 130 σελίδες της έκδοσης, που έχει τίτλο «ΑΘΑΝΑΤΟΙ!», αποτελούν φόρο τιμής στους αλύγιστους της ταξικής πάλης, που στήθηκαν με περηφάνια μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, στις εξορίες και τις φυλακές, σε κάθε είδους δοκιμασία τον περασμένο αιώνα.

Ο αναγνώστης της μπροσούρας μπορεί να διαβάσει την ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δ. Κουτσούμπα, στο διήμερο εκδηλώσεων για τους 200 κομμουνιστές, που πραγματοποιήθηκε στις 29 Απρίλη στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, εγκαινιάζοντας τις «100 εκδηλώσεις σε 100 πόλεις» για τα 100χρονα του Κόμματος. Στην έκθεση φιλοξενείται επίσης φωτογραφικό υλικό από τη μεγάλη συναυλία του Γιάννη Μαρκόπουλου, με την οποία ολοκληρώθηκε το διήμερο.

Επίσης, περιλαμβάνονται οι εισηγητικές ομιλίες στα σεμινάρια που πραγματοποιήθηκαν μια μέρα πριν (28/4), με θέματα «Η ανάπτυξη του εργατικού κινήματος στο Μεσοπόλεμο. Η συμβολή του ΚΚΕ» και «Η γνώση και η μόρφωση βασικό συστατικό της κομμουνιστικής πρωτοπορίας. Το παράδειγμα της Ακροναυπλίας».

Οι σελίδες του αφιερώματος εμπλουτίζονται με τα ονόματα και σύντομα βιογραφικά στοιχεία των 200 ηρώων κομμουνιστών καθώς και με λογοτεχνικά αποσπάσματα και ποιήματα, εμπνευσμένα από τη θυσία τους. Ξεχωριστή ενότητα αφιερώνεται σε αρχειακό υλικό, σχετικό με τους 200, που ξεκινάει από τις μάχες που έδωσαν οι κομμουνιστές στο Μεσοπόλεμο, σε μια περίοδο που σφυρηλατήθηκαν, σε συνθήκες σκληρών διώξεων. Φωτογραφίες από την Ακροναυπλία, από άλλες φυλακές και εξορίες, γράμματα και έργα εξορίστων, δημοσιεύματα του «Ριζοσπάστη» αποτελούν ψηφίδες της εποχής στην οποία ανδρώθηκαν οι 200 κομμουνιστές της Καισαριανής. Συγκλονίζουν επίσης σημειώματα που άφησαν οι μελλοθάνατοι λίγο πριν εκτελεστούν, δίνοντας το παράγγελμα για συνέχιση της πάλης.

Παιδιά και γονείς συναντιούνταν όλο όρεξη, ρωτώντας πότε θα αρχίσουν οι δραστηριότητες του χώρου, που δομούνταν όπως και τα προηγούμενα χρόνια σε τέσσερις γωνιές. Το χαρακτηριστικό είναι ότι αρκετά από τα παιδιά δεν συναντιούνται για πρώτη φορά στο Φεστιβάλ, αλλά ξανανταμώνουν μετά την παιδική κατασκήνωση του 27ου Αντιιμπεριαλιστικού Διημέρου της ΚΝΕ και το δηλώνουν με αγκαλιές και φιλιά ή και φορώντας τις μπλούζες που τους χάρισε η ΚΝΕ στο Αντιιμπεριαλιστικό Διήμερο. Ακόμα πιο χαρακτηριστικό ήταν το ότι δεν ήταν μόνο παιδιά από την Αττική, αλλά και από την επαρχία που έδωσαν ραντεβού στο Φεστιβάλ, μετά το Αντιιμπεριαλιστικό Διήμερο!

Οι πρώτες γωνιές που άρχισαν τη δραστηριότητά τους ήταν αυτές της επιστήμης και της τέχνης, ενώ η γωνιά του αθλητισμού ήταν πέρασμα για μεγάλα αλλά και μικρότερα παιδιά που έκαναν τραμπολίνο, έπαιξαν με άλλα όργανα, ή σε ζευγάρια διασκέδασαν με μια επιδαπέδια τρίλιζα.

Στη γωνιά της επιστήμης οι μικροί επισκέπτες ασχολήθηκαν με τη «γέννηση» των ρομπότ και κατασκεύασαν τα δικά τους ρομπότ με τουβλάκια, με οδηγό το αντίστοιχο θέμα που υπάρχει στο νέο τεύχος του περιοδικού «Κόκκινο Αερόστατο» (που επιμελείται η Διατμηματική Επιτροπή της ΚΕ του ΚΚΕ για τη δουλειά στις μικρότερες ηλικίες νεολαίας), το οποίο και διακινείται στον ομώνυμο χώρο.

Από την ξενάγηση των παιδιών του «Κόκκινου Αερόστατου» στην κεντρική έκθεση

Επόμενη γωνιά: Ο «πύργος των ιδεών»! Εκεί, τα παιδιά χωρίζονταν σε δυο ομάδες, έκλειναν τα μάτια και μόνο ο μπροστινός της ομάδας τα είχε ανοιχτά για να οδηγεί τους υπόλοιπους σε έναν σχοινένιο μικρό «λαβύρινθο». «Είστε έτοιμοι να γίνετε μικροί φιλόσοφοι για να εξερευνήσετε τον απομακρυσμένο πύργο των ιδεών;»... τότε το μυστήριο ξεκινά... Οι κοπέλες της ΚΝΕ, τους έδιναν τα παραγγέλματα για το πού να κάνουν στάση και με βοήθεια τα ταμπλό αυτής της γωνιάς έκαναν μια περιπλάνηση στον κόσμο των ιδεών. «Τι μπορείς να κάνεις με μια ιδέα;», «τι είναι αυτό που καθορίζει τι είναι παλιό και τι καινούριο;», «τι σημαίνει επανάσταση;», «τι είναι ελευθερία;»... Σε κάθε στάση, σε κάθε ερώτημα, η κάθε ομάδα έκανε συμβούλιο και έγραφε τις σκέψεις της. Με φαντασία και έμπνευση οι μικροί φίλοι της ΚΝΕ κέρδισαν επάξια τον τίτλο των «μικρών φιλοσόφων»...!

Αυτή η ιδιαίτερη «γωνιά» του Φεστιβάλ - με κεντρικό σύνθημα «Οχι στους πολέμους των ιμπεριαλιστών - Προλετάριοι όλων των χωρών ενωθείτε!» - φέτος έχει μεταφερθεί σε μεγαλύτερο χώρο, μπροστά από τη λίμνη του πάρκου, συγκέντρωσε πλήθος κόσμου, που είχε την ευκαιρία να συζητήσει με τους εκπροσώπους των Οργανώσεων για τους αγώνες της νεολαίας και των λαών σε δεκάδες περιοχές του πλανήτη. Πολλά «πηγαδάκια» στήθηκαν και χτες μπροστά από τα περίπτερα, όπου διακινούνταν το υλικό και τα «αναμνηστικά» των Οργανώσεων, χιλιάδες «πέρασαν» για να εκφράσουν την αλληλεγγύη των νέων και των εργαζομένων της Ελλάδας, να μάθουν για τις συνθήκες που ζουν, εργάζονται και σπουδάζουν οι νέοι των χωρών τους.

Δίπλα στη Διεθνούπολη, όπως κάθε χρόνο, βρίσκονται τα περίπτερα της Ελληνικής Επιτροπής για τη Διεθνή Υφεση και Ειρήνη (ΕΕΔΥΕ), της Ελληνικής Επιτροπής Διεθνούς Δημοκρατικής Αλληλεγγύης (ΕΕΔΔΑ), αλλά και το γνωστό μπαρ του Ελληνοκουβανικού Συνδέσμου Φιλίας.

Το έργο - που ο Κ. Βάρναλης δημοσίευσε στην αρχική του μορφή στην Αλεξάνδρεια με το ψευδώνυμο «Δήμος Τανάλιας» και στην τελική του ξανά το 1993 - δημιουργήθηκε κάτω από την άμεση επιρροή της νικηφόρας Οκτωβριανής Σοσιαλιστικής Επανάστασης.

Απαρτίζεται από τον πρόλογο και τρία ακόμα μέρη, διαφορετικά στη μορφή τους, όμως με το ίδιο περιεχόμενο στη βάση τους: Η πανάρχαια κοινωνία της εκμετάλλευσης, της καταπίεσης και της αδικίας από τη μία και η ανάγκη για ανατροπή της. Μέσα από την καυστική του γλώσσα, τους εξαιρετικούς συμβολισμούς και τη δύναμη του λόγου του, γκρεμίζει συθέμελα την παλιά κοινωνία, ξεγυμνώνει την ψεύτικη ηθική της, τους μηχανισμούς καταστολής του λαού και αναδεικνύει τη γέννηση της καινούργιας κοινωνίας, που είναι αναγκαίο και ρεαλιστικό να οικοδομηθεί.

«Κι ένα στηλώνει κι ανασταίνει το 'να βασίλειο της Δουλειάς. Ειρήνη! Ειρήνη! το βασίλειο της Πανανθρώπινης Φιλιάς», η φωνή του «Οδηγητή» ακούστηκε στο τέλος...

Αξίζει να σημειωθεί ότι η Θεατρική Ομάδα της ΚΝΕ παρουσίασε και τα τρία μέρη του έργου, μία από τις ελάχιστες φορές που έχει συμβεί κάτι τέτοιο. Το έργο παρουσιάστηκε με μια φρέσκια, πρωτότυπη σκηνοθετική ματιά, ενώ οι ηθοποιοί, φοιτητές, σπουδαστές, εργαζόμενοι που απαρτίζουν τη Θεατρική Ομάδα πραγματικά εξέπληξαν τους θεατές, αποδίδοντας ένα έργο βαθιά ποιητικά και ιδιαίτερα δύσκολο. Τη δική τους ξεχωριστή συμβολή στην παρουσίαση του έργου είχαν τα σκηνικά που κατασκευάστηκαν, τα ιδιαίτερα κοστούμια και μακιγιάζ.

Η ανταπόκριση του κοινού που κατέκλυσε το θεατράκι ήταν πολύ θερμή, όπως και το χειροκρότημα και τα χαμόγελα, που αντάμειψαν τον κόπο των παιδιών της Θεατρικής Ομάδας, ενώ απαίτηση πολλών ήταν η παράσταση να ανέβει και αλλού.

Και όπως σημειωνόταν στο καλαίσθητο πρόγραμμα της παράστασης που διακινούταν στους θεατές: «Το πιο εκπληκτικό είναι ότι τα λόγια του σπουδαίου αυτού δημιουργού, του ιδρυτή της επαναστατικής τέχνης στην Ελλάδα, παραμένουν επίκαιρα και διδακτικά μέχρι σήμερα... Οι νέες γενιές πρέπει να μάθουν τον Κ. Βάρναλη, να τον ακούσουν. Οι νέοι καλλιτέχνες να τον μελετήσουν, να εμπνευστούν». Και η ΚΝΕ έβαλε το μικρό της λιθαράκι σε αυτήν την προσπάθεια με το ανέβασμα του έργου, ειδικά αν λάβει κανείς υπόψη ότι το σύνολο του έργου του Βάρναλη δεν κυκλοφορεί, είναι εξαντλημένο εδώ και καιρό...

Επίκεντρο είναι η διαδραστική έκθεση αφιερωμένη στη συμβολή του ΚΚΕ και της ΚΝΕ στην ανάπτυξη και οργάνωση του μαθητικού κινήματος. Η έκθεση περιλαμβάνει μία ιστορική γραμμή από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα έως σήμερα, στην οποία παρεμβάλλονται οθόνες αφής τοποθετημένες σε χρονικές στιγμές - σταθμούς σε αυτήν τη συμβολή, όπως π.χ. τη δράση της ΟΚΝΕ που πρωτοστατεί στην οργάνωση του μαθητικού κινήματος, την ΕΠΟΝ, τις πρώτες μαθητικές διεκδικήσεις στα χρόνια της Κατοχής και της Αντίστασης, συνεχίζοντας αυτήν την πορεία μέχρι το σήμερα, με τη συμβολή της ΚΝΕ στην πρώτη γραμμή των μαθητικών αγώνων για την Παιδεία, ενάντια στον πόλεμο...

Στον ίδιο χώρο οι επισκέπτες γνωρίζουν, μέσα από κατασκευές, μορφές του μαθητικού κινήματος, το έργο των μεγάλων ποιητών Γ. Ρίτσου και Κ. Βάρναλη καθώς και έργα με αναφορές στην ταξική πάλη και την Ιστορία του ΚΚΕ και της ΚΝΕ. Εχουν επίσης την ευκαιρία να ξεφυλλίσουν λευκώματα με φωτογραφικό υλικό και ντοκουμέντα.

Ο διαδραστικός χαρακτήρας κυριαρχεί στο Μαθητικό Στέκι. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και ο ειδικά διαμορφωμένος χώρος για ένα παιχνίδι γρίφων και αινιγμάτων που απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου αλλά και μεγαλύτερων τάξεων του Δημοτικού. Η ιδέα βασίζεται σε τρία βιβλία του Δημήτρη Ραβάνη - Ρέντη και τους ταξιδεύει σε μία άλλη εποχή, στην κατοχή και την παρανομία. Η πρόκληση είναι να ολοκληρώσουν μία αποστολή αποφεύγοντας παγίδες, ξεκινώντας από ένα μισοτελειωμένο γράμμα...

Τον δικό τους χώρο έχουν φέτος τα ΕΠΑΛ, όπου θα φιλοξενηθούν διάφορες δραστηριότητες, συζητήσεις κ.λπ. με επίκεντρο τα ζητήματα που απασχολούν τους μαθητές τους.

Στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο της ΚΝΕ θα έχουν την ευκαιρία να γνωριστούν με τις θέσεις της Οργάνωσης, να προμηθευτούν υλικά και εκδόσεις, να ανταλλάξουν απόψεις, να συζητήσουν για τις σύγχρονες διεκδικήσεις, αλλά και προτάσεις για ταινίες και μουσική που καταγγέλλουν την αδικία, που δίνουν τροφή για σκέψη.

Στη σκηνή του Στεκιού και φέτος θα παρουσιαστούν η πολύμορφη μαθητική δημιουργία αλλά και γνωστοί καλλιτέχνες, ενώ το θεατράκι θα φιλοξενήσει ενδιαφέρουσες συζητήσεις και εργαστήρια και θεατρικές παραστάσεις.

Στο χώρο λειτουργεί επίσης περίπτερο όπου οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να ενημερωθούν για τα Λαϊκά Φφροντιστήρια.

Οπως κάθε χρόνο, ο Παιδότοπος ήταν από τους πρώτους χώρους που «ζωντάνεψαν» στο Φεστιβάλ, με φωνούλες και χαρούμενα προσωπάκια που άνοιξαν τις εκδηλώσεις με δημιουργίες. Σ' ένα καλλιτεχνικό εργαστήρι κατασκευών και χειροτεχνίας, τα παιδιά έφτιαξαν σελιδοδείκτες σε σχήμα γάτας, μολυβιού και άλλα φανταστικά σχέδια. Χαρτόνια, ξυλάκια, μαρκαδόροι ήταν οι «βοηθοί» των παιδιών, που έφτιαξαν ακόμα «σοφές κουκουβάγιες» από ύφασμα στο εργαστήρι, που στόχο είχε να αναδείξει την αξία του βιβλίου και να καλλιεργήσει την αγάπη των παιδιών γι' αυτό.

Ακολούθησε το διαδραστικό παιχνίδι, όπου με πρωταγωνιστή τον... «Τριμάτη», τα παιδιά γίνανε όλα μια μεγάλη παρέα που τραγούδησαν μαζί, πήγαν στο... σχολείο και μέσα από το παιχνίδι τους δέχτηκαν μηνύματα ενάντια στον ρατσισμό και τις φυλετικές διακρίσεις, και τέλος επισκέφτηκαν ένα εργοστάσιο, έψαξαν τρόπους ώστε οι εργάτες να δουλεύουν λιγότερο και να μπορούν να έχουν ελεύθερο χρόνο, και έφτιαξαν γι' αυτό μια μεγάλη μηχανή. Ο εργοστασιάρχης όμως όταν είδε τη μηχανή δεν σκέφτηκε τους εργάτες, αλλά το πώς θα κερδίζει αυτός περισσότερα. Και τότε τα παιδιά, ακολουθώντας τα συνθήματα του Τριμάτη, έμαθαν την αξία του αγώνα.

Στο πρόγραμμα ακολούθησε μια εκπληκτική παράσταση μαριονέτας από τον Χρήστο Τζίκα και η μέρα έκλεισε με παράσταση Καραγκιόζη από το Θέατρο Σκιών Σπυρόπουλου.

Οι επισκέπτες του, μέσα από πλούσιο υλικό, διαπιστώνουν τη συμβολή του ΚΚΕ και της ΟΚΝΕ στη δημιουργία αθλητικών ομάδων, που εξελίχθηκε οργανωμένα, συστηματικά και αποτέλεσε βασικό μέσο για τη δημιουργία δεσμών με χιλιάδες νέους. Μία προσπάθεια που σε αρκετές περιπτώσεις δεν ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση αφού αναπτύχθηκε σε δύσκολους καιρούς για το Κόμμα και το λαϊκό κίνημα, όπως η περίοδος του Μεσοπολέμου, η Κατοχή, το μετεμφυλιακό καθεστώς και η χούντα των συνταγματαρχών.