ΛΕΥΚΩΣΙΑ.--

Μετά την ανακοίνωση της άτυπης τριμερούς συνάντησης που θα έχει ο γγ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στο Βερολίνο, στις 25 Νοέμβρη, συζητιέται όλο και πιο έντονα το ενδεχόμενο να γίνει και άτυπη πενταμερής συνάντηση. Συνάντηση δηλαδή στην οποία, εκτός από την ηγεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας και του ψευδοκράτους, θα πάρουν μέρος και οι τρεις «εγγυήτριες δυνάμεις», Ελλάδα - Τουρκία - Βρετανία.

Η τριμερής θα γίνει στο Βερολίνο, με αφορμή την άφιξη εκεί του Γκουτέρες για να παραστεί σε εκδηλώσεις για την «επανένωση της Γερμανίας», με πολλούς να εκτιμούν ότι η ίδια η διοργάνωσή της σε μια χώρα με «εμπειρία επανένωσης» στέλνει μηνύματα για τη βούληση που υπάρχει ώστε ένας πιθανός νέος γύρος επαφών να έχει αποτέλεσμα.

Οσον αφορά το ενδεχόμενο πενταμερούς, δημοσιεύματα παραθέτουν πλέον και πιθανές ημερομηνίες για τη διεξαγωγή της (20 Δεκέμβρη). Επίσης, πριν από τη συνάντηση στο Βερολίνο αναμένεται να γυρίσει στη Λευκωσία για νέες επαφές και η ειδική εκπρόσωπος του Γκουτέρες, Αμερικανίδα Τζέιν Χολ Λουτ, μάλλον στις 22 και 23 Νοέμβρη.

Ενδεικτικές της διάθεσης για όξυνση των διεργασιών γύρω από το Κυπριακό είναι και μια σειρά από τοποθετήσεις, όπως αυτή που έκανε ο Κύπριος Πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης από την Αθήνα, κατά τις εργασίες της 4ης Ευρω-αραβικής Συνόδου, επαναλαμβάνοντας ότι η Λευκωσία δεν συμμετέχει σε προσπάθειες απομόνωσης της Τουρκίας ή άλλης χώρας. «Το αντίθετο. Η συμμετοχή της όποιας τρίτης χώρας είναι καλοδεχούμενη, νοουμένου βεβαίως πως υιοθετεί τις βασικές αρχές του Διεθνούς Δικαίου και τις σχέσεις καλής γειτονίας», ανέφερε, εξηγώντας δηλαδή ότι ζητούμενο είναι σταθερά η εξεύρεση όρων συνεργασίας αμοιβαίου οφέλους. Αλλωστε, συνολικά η Ευρω-αραβική Σύνοδος ανέδειξε ότι η Νοτιοανατολική Μεσόγειος αποτελεί πεδίο ζύμωσης και αξιολόγησης διαφόρων συνεργασιών, με άξονα την Ενέργεια και όχι μόνο, ενταγμένων στην προώθηση των ευρύτερων ευρωατλαντικών σχεδιασμών, κόντρα σε αντίπαλα ιμπεριαλιστικά κέντρα. Δεν ήταν τυχαία η αναφορά που έγινε και σε αυτή τη Σύνοδο στο «East Med Gas Forum», το οποίο - με την άμεση πια συμμετοχή και των ΗΠΑ - εξελίσσεται σε σημαντικό πολιορκητικό κριό για την υπονόμευση του ρόλου που έχουν οι ρωσικοί υδρογονάνθρακες για την Ευρώπη και όχι μόνο, με διαμόρφωση ενός «ενεργειακού κόμβου» όπου πρωτοστατούν χώρες - στενοί σύμμαχοι της Ουάσιγκτον.

Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, μήνυμα εκ μέρους του τουρκικού κεφαλαίου εξέπεμψε για άλλη μια φορά ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν, ο οποίος το βράδυ της Τρίτης είχε ζωντανή σύνδεση με φρεγάτα του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού που συνοδεύει τα τουρκικά γεωτρύπανα τα οποία παραμένουν στα ανοιχτά της Κύπρου, ενώ βρισκόταν σε εξέλιξη εκδήλωση στο προεδρικό μέγαρο στην Αγκυρα για την 94η επέτειο από την ίδρυση της σύγχρονης Τουρκικής Δημοκρατίας. «Σε αυτά τα εδάφη (σ.σ. στην Ανατολική Μεσόγειο) εμείς έχουμε δικαιώματα, έχουμε δικαιώματα στις θάλασσες. Δεν έχουμε δουλειά εμείς εκεί που δεν έχουμε δικαιώματα», είπε κατά τη σύνδεση ο Τούρκος ηγέτης.

Στο μεταξύ, μπροστά στη συνάντηση της 25ης Νοέμβρη, ο «πρωθυπουργός» και ηγέτης του (συντηρητικού) Κόμματος Εθνικής Ενότητας στα Κατεχόμενα, Ερσίν Τατάρ, επέκρινε για άλλη μια φορά τον «Πρόεδρο» Μ. Ακιντζί, δηλώνοντας μάλιστα ότι δεν πρέπει να πάρει μέρος στην τριμερή στο Βερολίνο. Υποστήριξε ότι ο Ακιντζί έχει χάσει την εμπιστοσύνη του «τουρκοκυπριακού λαού» και δεν είναι σωστό να εκπροσωπεί την κοινότητα σε σημαντικά θέματα, όπως «η κυριαρχία, η ασφάλεια, το εδαφικό, η ιθαγένεια και οι εγγυήσεις», και κατέληξε ότι πρώτα πρέπει να γίνουν οι «προεδρικές εκλογές» και μετά να διαπιστωθεί τι χρειάζεται να γίνει όσον αφορά τις συνομιλίες.

Κανονικά, οι «προεδρικές εκλογές» στα Κατεχόμενα είναι προγραμματισμένες για τον επόμενο Απρίλη. Στις τελευταίες δημοσκοπήσεις ο Ακιντζί παραμένει πρώτος, με 31,8%, και ακολουθεί ο (σοσιαλδημοκράτης) πρώην «πρωθυπουργός», Τουφάν Ερχιουρμάν, με 17%. Στην τρίτη θέση ακολουθεί ο ο Ογουζχάν Χασίπογλου με 8,2%, στην τέταρτη ο Σερντάρ Ντενκτάς με 7,8%, ενώ ο σημερινός «ΥΠΕΞ», Κουντρέτ Οζερσάι (τον οποίο πολλοί θεωρούν «εκλεκτό της Αγκυρας»), βρίσκεται στην πέμπτη θέση με 4,8% (τον Ιούνη είχε 11,4%).

ΒΗΡΥΤΟΣ.--

Υπηρεσιακός πρωθυπουργός του Λιβάνου, ένα 24ωρο μετά την παραίτησή του, παραμένει ο Σουνίτης αστός πολιτικός Σαάντ Χαρίρι, μετά από αίτημα του Προέδρου της χώρας Μισέλ Αούν και στο όνομα της «πολιτικής σταθερότητας», που έχει διαταραχθεί τις δύο τελευταίες βδομάδες από μαζικές διαδηλώσεις και απεργίες ενάντια στην αντιλαϊκή πολιτική.

Μέρος των διαδηλωτών και δυνάμεων του στρατού άνοιξαν ορισμένους από τους κεντρικούς δρόμους της Βηρυτού έπειτα από τους ολονύχτιους πανηγυρισμούς που προκάλεσε η είδηση «παραίτησης» του Χαρίρι. Αργότερα χτες το βράδυ, όμως, αναφέρθηκαν νέες διαδηλώσεις και ρίψεις δακρυγόνων κατά διαδηλωτών στις πόλεις Σιδώνα και Ακαάρ και σε αστικά κέντρα της κοιλάδας Μπεκάα. Νωρίτερα, χτες το πρωί, το Γενικό Επιτελείο του στρατού του Λιβάνου κάλεσε τους διαδηλωτές να ανοίξουν τους δρόμους και «να διαμαρτύρονται ειρηνικά... Μόνο στις δημόσιες πλατείες».

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο κάλεσε όλους τους πολιτικούς ηγέτες του Λιβάνου να διευκολύνουν «επειγόντως» τη συγκρότηση νέας κυβέρνησης «που θα μπορεί να φτιάξει έναν σταθερό, ευήμερο και ασφαλή Λίβανο», έχοντας το βλέμμα σε ενδεχόμενη ενίσχυση της φιλοϊρανικής «Χεζμπολάχ». Οι μαζικές διαδηλώσεις σε Λίβανο και Ιράκ δεν μπορούσαν να περάσουν απαρατήρητες από τον Ιρανό ανώτατο Σιίτη ιερωμένο Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος χτες κάλεσε τους πολίτες των δύο χωρών να επιδιώξουν την ικανοποίηση των «δικαιολογημένων» - όπως παραδέχτηκε - αιτημάτων τους «εντός του πλαισίου των νόμων».

Αργότερα χτες το βράδυ, οι ΗΠΑ και έξι χώρες του Κόλπου ανακοίνωσαν κυρώσεις σε βάρος 25 οργανισμών, επενδυτικών εταιρειών και τραπεζών που σχετίζονται με τη «Χεζμπολάχ», με προφανή στόχο να περιορίσουν τις ροές χρημάτων προς τη σιτική οργάνωση.

Ο Γάλλος ΥΠΕΞ, Ζαν - Ιβ Λε Ντριάν, εκτίμησε ότι η παραίτηση Χαρίρι καθιστά «την κρίση ακόμη πιο σοβαρή».

ΛΟΝΔΙΝΟ.--

Μετά τη νέα παράταση του Βrexit έως το τέλος του ερχόμενου Γενάρη και την απόφαση της Βουλής των Κοινοτήτων για πρόωρες εκλογές στις 12 Δεκέμβρη, οι ηγεσίες των αστικών κομμάτων προωθούν τις επόμενες κινήσεις στη σκακιέρα της σχετικά σύντομης προεκλογικής εκστρατείας, που ξεκινά μετά τη διάλυση της Βουλής στις 6 Νοέμβρη.

Ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον και ο αρχηγός των αντιπολιτευόμενων Εργατικών σοσιαλδημοκράτης Τζέρεμι Κόρμπιν έχουν ήδη ετοιμάσει τα βασικά σημεία της ψευδεπίγραφης αντιπαράθεσής τους, αφού η κάθε πλευρά υπηρετεί τα συμφέροντα τμημάτων της αστικής τάξης. Ο Αναντ Μίνον, διευθυντής της βρετανικής δεξαμενής σκέψης «UK in a Changing Europe», μιλώντας σε δημοσιογράφους σημείωσε ότι μεταξύ 2010 και 2017 το 49% του εκλογικού κόμματος άλλαξε κόμμα και προειδοποίησε για δύσκολη εκτίμηση για την έκβαση της αναμέτρησης.

Σε αυτό το κλίμα, ο επικεφαλής διαπραγματευτών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Μισέλ Μπαρνιέ, προειδοποίησε ότι η ΕΕ θα δώσει στη Βρετανία μετά το Brexit τόση πρόσβαση στην ενιαία αγορά της «όση θα δικαιολογεί η εξασφάλιση εκ μέρους του Λονδίνου ότι οι κανόνες και οι προδιαγραφές της ΕΕ τηρούνται».

ΒΑΓΔΑΤΗ.--

Χιλιάδες διαδηλωτές επανέλαβαν και χτες στο κέντρο της Βαγδάτης τις διαδηλώσεις ενάντια στη διαφθορά της κυβέρνησης, που διαιωνίζει την ανέχεια και την εξαθλίωση. Οι κινητοποιήσεις πραγματοποιήθηκαν παρά την ωμή βία των αρχών καταστολής, που από την αρχή του Οκτώβρη έχει προκαλέσει το θάνατο τουλάχιστον 260 διαδηλωτών και τον τραυματισμό χιλιάδων.

Χτες το βράδυ, δύο ρουκέτες έπεσαν σε απόσταση 100 μέτρων από την αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη, προκαλώντας το θάνατο τουλάχιστον ενός στρατιώτη. Νωρίτερα, δυνάμεις της αστυνομίας με χρήση δακρυγόνων διέλυσαν διαδήλωση νεαρών κοντά στην κεντρική πλατεία Ταχρίρ της Βαγδάτης, προκαλώντας τον τραυματισμό τουλάχιστον 60 ατόμων. Στη νότια πόλη Καρμπάλα, αρχικές πληροφορίες ανέφεραν το θάνατο ακόμη 18 διαδηλωτών σε συγκρούσεις με την αστυνομία. Στις κινητοποιήσεις συμμετείχαν πολλοί φοιτητές, άνεργοι νέοι και υποστηρικτές του ισχυρού Σιίτη ιερωμένου Μουκτάντα αλ Σαντρ, ο οποίος κάλεσε σε παραίτηση την κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αντίλ Αμπντούλ Μαχντί.

Αίσθηση επίσης προκάλεσε στη Βαγδάτη η άφιξη του Ιρανού στρατηγού Κασίμ Σολεϊμάνι, επικεφαλής των ειδικών δυνάμεων Αλ Κουντς. Σύμφωνα με το αμερικανικό πρακτορείο ειδήσεων ΑΡ συναντήθηκε με ομάδα Ιρακινών στρατιωτικών, σε μία προσπάθεια να τους προτείνει τρόπους και μέτρα αποκλιμάκωσης των διαδηλώσεων.