Αυξημένη ένταση επικράτησε χτες από νωρίς κατά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΙΑΕΑ (Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας του ΟΗΕ) στη Βιέννη σε σχέση με το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και τις ατελέσφορες (έως σήμερα) διαπραγματεύσεις για συμφωνία που θα διατηρήσει την ουσία της διεθνούς συνθήκης του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Ο επικεφαλής της ΙΑΕΑ Ραφαέλ Γκρόσι (που την Παρασκευή ήταν στο Ισραήλ ακούγοντας χωρίς καμία αντίδραση τις νέες απειλές κατά του Ιράν από την κυβέρνηση του Ισραηλινού πρωθυπουργού Ναφτάλι Μπένετ) δήλωσε πως το Ιράν δεν έχει δώσει «τεχνικά άρτιες» εξηγήσεις για τον πρόσφατο εντοπισμό ιχνών εμπλουτισμένου ουρανίου σε εγκαταστάσεις που δεν έχουν δηλωθεί να συμπεριλαμβάνονται στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Την ίδια ώρα, διπλωμάτες από ΗΠΑ και τις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες, (γνωστές ως Ε3) Γερμανία, Γαλλία και Βρετανία, προωθούν προσχέδιο απόφασης που αξιώνει από την ιρανική πλευρά να «συνεργαστεί πλήρως» με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας.

Αν υιοθετηθεί από τα 35 κράτη - μέλη του ΔΣ (που θα συνεδριάζει στην έδρα της ΙΑΕΑ στην πρωτεύουσα της Αυστρίας έως την Παρασκευή) θα πρόκειται για την πρώτη απόφασή του που θα επικρίνει το Ιράν από τον Ιούνη του 2020.

Το Ιράν πάντως έδειξε πως δεν θα ανεχθεί περαιτέρω πίεση σε θέματα πολιτικά, με τον εκπρόσωπο του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών να ξεκαθαρίζει πως η χώρα του «θα απαντήσει με ανάλογο, αποτελεσματικό και άμεσο τρόπο» σε οποιαδήποτε πολιτική πίεση από τη μεριά των ΗΠΑ και των χωρών Ε3.

Μέσω Twitter, ο Ρώσος πρεσβευτής Μιχαήλ Ουλιάνοφ κάλεσε να «ενταθούν οι διπλωματικές προσπάθειες», αντί να υιοθετηθεί οποιαδήποτε απόφαση που θα προκαλούσε το Ιράν, απαντώντας εμμέσως στον επικεφαλής της Εξωτερικής Πολιτικής της ΕΕ, Ζοζέπ Μπορέλ, που είχε δηλώσει το Σαββατοκύριακο πως «συρρικνώνονται οι δυνατότητες» για συμφωνία, αλλά δεν είναι ανέφικτη «εάν καταβληθούν» νέες προσπάθειες.

Σε αυτό το σημείο πάντως θα πρέπει να επισημανθεί η ρευστότητα των δυτικών πιέσεων, καθώς την ώρα που ασκούνται πιέσεις στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, οι ΗΠΑ φερόταν να εξετάζουν ως ενδεχόμενο μία σχετική χαλάρωση κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης ώστε να πέσει στην αγορά και ιρανικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο και να μειωθούν οι διεθνείς τιμές (καθώς επίσης και οι τιμές στα βενζινάδικα των ΗΠΑ που «ζεματάνε» τους Αμερικανούς, με το βλέμμα και στις ενδιάμεσες εκλογές στο Κογκρέσο τον ερχόμενο Νοέμβρη).

Το Σαββατοκύριακο ισραηλινά και στη συνέχεια αραβικά ΜΜΕ μετέδωσαν πως στις 30 Μάη πέθανε ξαφνικά από «τροφική δηλητηρίαση» ο Ιρανός επιστήμονας Αγιούμπ Αντεζαρί, ο οποίος εξειδικευόταν στην ανάπτυξη συστήματος εκτόξευσης βαλλιστικών πυραύλων και drone στο πανεπιστήμιο Σιερίφ της Τεχεράνης.

Ο Αντεζαρί εργαζόταν σε ινστιτούτο αεροναυπηγικής πανεπιστημίου της πόλη Γιαζντ.

Το ίδιο διάστημα στο Ιράν αυξήθηκε εκ νέου ο αριθμός θυμάτων της κατάρρευσης του πολυόροφου κτιρίου Μετροπόλ στη νοτιοδυτική πόλη Αμπάντ. Οι νεκροί ξεπέρασαν τους 40 και οι τραυματίες τις πολλές δεκάδες, γεγονός που προκαλεί εδώ και πολλές μέρες αντικυβερνητικές διαδηλώσεις με συνθήματα κατά της διαφθοράς αλλά και κατά του Ιρανού Σιίτη ανώτατου ιερωμένου Αλί Χαμενεΐ.

Απειλές για την κλιμάκωση της χερσαίας επέμβασης του τουρκικού στρατού στη Βόρεια Συρία επανέλαβε το Σάββατο ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, επιδιώκοντας τη δημιουργία ζώνης «ασφαλείας» σε βάθος 30 χλμ. από τα τουρκο-συριακά σύνορα, με βασικό στόχο τις πόλεις Ταλ Ριφάατ και Μάνμπιτζ.

Ακολούθησαν την Κυριακή επιθέσεις Τούρκων στρατιωτών σε Κούρδους μαχητές των δυνάμεων YPG που απαρτίζουν τη ραχοκοκαλιά της οργάνωσης SDF, που συνεργάζεται στενά με τον αμερικανικό στρατό κατοχής της βόρειας Συρίας με αποτέλεσμα (κατά την ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Αμυνας) τον θάνατο 16 Κούρδων. Το τουρκικό υπουργείο ισχυρίστηκε πως οι επιχειρήσεις αυτές ήταν αντίποινα για επιθέσεις Κούρδων στις δυνάμεις του τουρκικού στρατού που βρίσκονται (όπως και οι Αμερικανοί) παράνομα στη Συρία.

Το Σαββατοκύριακο σε ανάλογες επιθέσεις του τουρκικού στρατού κατά Κούρδων στο βόρειο Ιράκ σκοτώθηκαν δύο Κούρδοι μαχητές.

Το ίδιο διάστημα Κούρδος διοικητής των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), συνεργατών των ΗΠΑ στην επέμβαση στη Συρία, ανακοίνωσε πως θα συντονιστούν με τις συριακές ένοπλες δυνάμεις της Δαμασκού για να αποκρούσουν οποιαδήποτε τουρκική εισβολή στη βόρεια Συρία. Ο Μάζλουμ Αμπντι μιλώντας χτες στο «Reuters» κάλεσε τον συριακό στρατό να χρησιμοποιήσει τα συστήματα αεράμυνάς της εναντίον τουρκικών αεροπλάνων.

Αναδεικνύοντας τη ρευστότητα των συμμαχιών και συνεργασιών στην περιοχή, ο επικεφαλής των SDF δήλωσε ότι οι δυνάμεις του είναι «ανοιχτές» να συνεργαστούν με τον συριακό στρατό για να πολεμήσουν την Τουρκία, αλλά ανέφερε ότι δεν υπάρχει ανάγκη αποστολής επιπλέον δυνάμεων. «Το βασικό πράγμα που θα μπορούσε να κάνει ο συριακός στρατός για να υπερασπιστεί το συριακό έδαφος θα ήταν να χρησιμοποιήσει συστήματα αεράμυνας εναντίον τουρκικών αεροπλάνων», είπε σε τηλεφωνική συνέντευξη από μια άγνωστη τοποθεσία στη βόρεια Συρία. «Προτεραιότητά μας είναι η υπεράσπιση της συριακής επικράτειας και κανείς δεν πρέπει να σκεφτεί να εκμεταλλευτεί αυτή την κατάσταση για να πετύχει κέρδη στο πεδίο», πρόσθεσε. Ο Αμπντι τόνισε ότι μια νέα επίθεση θα εκτοπίσει περίπου ένα εκατομμύριο ανθρώπους και θα οδηγήσει σε «ευρύτερες» ζώνες μάχης, αλλά δεν είπε εάν οι SDF θα απαντούσαν με επιθέσεις σε τουρκικό έδαφος. Εξέφρασε την ελπίδα ότι μια επικείμενη συνάντηση μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών της Ρωσίας και της Τουρκίας θα μπορούσε να οδηγήσει σε αποκλιμάκωση, αλλά τόνισε ότι μια οποιαδήποτε διευθέτηση σε διαπραγματεύσεις πρέπει να περιλαμβάνει τον τερματισμό των τουρκικών επιθέσεων με μη επανδρωμένα αεροσκάφη στη βόρεια Συρία.

Το συριακό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε τον περασμένο μήνα ότι θα θεωρούσε οποιαδήποτε νέα τουρκική εισβολή ως «έγκλημα πολέμου και έγκλημα κατά της ανθρωπότητας».