ΣΚΟΠΙΑ.-

Οι προχτεσινοβραδινές επιθέσεις κατά θέσεων του στρατού της ΠΓΔΜ, με κορυφαία εξέλιξη τη - δίχως τραυματισμούς... - ρίψη πυρών κατά του υπουργού Εσωτερικών Λιούμπε Μπόσκοφσκι, επισκίασαν το γύρο των λεγόμενων ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ των πολιτικών ηγετών των Σκοπίων, που ξεκίνησαν το περασμένο Σάββατο στην πόλη Οχρίδα. Οι πληροφορίες για την επίτευξη μίας συμφωνίας παρέμεναν έως χτες νωρίς το βράδυ αντικρουόμενες, μολονότι ο απεσταλμένος της ΕΕ Φρανσουά Λεοτάρ υπαινίχθηκε πως υπάρχει βραχυπρόθεσμα περιθώριο επίτευξης συμφωνίας, τουλάχιστον, όσον αφορά στο ζήτημα της χρήσης της αλβανικής γλώσσας.

Επίθεση εκδηλώθηκε το βράδυ της Κυριακής σε βάρος της αυτοκινητοπομπής, που συνόδευε τον υπουργό Εσωτερικών της ΠΓΔΜ Λιούμπε Μπόσκοφσκι, χωρίς να προκληθούν τραυματισμοί.

Σύμφωνα με δήλωση του αρχηγού της αστυνομίας των Σκοπίων, Ρίστο Γκάλεφσκι, η επίθεση εναντίον του υπουργού Εσωτερικών εκδηλώθηκε από λόφο που βρίσκεται πάνω από το δρόμο που συνδέει τα Σκόπια με το Τέτοβο. Οι αστυνομικοί που συνόδευαν τον υπουργό αναγκάστηκαν να ανταποδώσουν τα πυρά, δίχως να αναφερθούν απώλειες.

Ορισμένοι, πάντως, συνέδεσαν τη ρίψη πυρών κατά του υπουργού Εσωτερικών με τις δηλώσεις που είχε κάνει ο τελευταίος λίγες ώρες νωρίτερα. Ο Μπόσκοφσκι είχε παροτρύνει τις δυνάμεις ασφαλείας της ΠΓΔΜ να ασκήσουν βία έναντι των Αλβανών αυτονομιστών. «Κανένας λογικός άνθρωπος δεν μπορεί να εμπιστευτεί τους τρομοκράτες. Θα πρέπει να προετοιμαστούμε και να είμαστε έτοιμοι να ξαναπάρουμε τον έλεγχο των εδαφών που χάσαμε. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στους τρομοκράτες να καταλάβουν περισσότερες περιοχές και να πραγματοποιήσουν εθνική εκκαθάριση. Η λύση βρίσκεται σε μια αποφασιστική δράση για την εγκαθίδρυση μιας δίκαιης ειρήνης», είχε δηλώσει πριν από την επίθεση ο Μπόσκοφσκι σε Σλαβομακεδόνες χωρικούς, που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις εστίες τους, εξαιτίας της δράσης Αλβανών αυτονομιστών.

Πέρα από την επίθεση κατά της αυτοκινητοπομπής που συνόδευε τον υπουργό Εσωτερικών, Αλβανοί αυτονομιστές εξαπέλυσαν προχτές (λίγες ώρες μετά) επίθεση κατά θέσεων του στρατού της ΠΓΔΜ στο χωριό Γκάιρε (κοντά στο Τέτοβο), με αποτέλεσμα τον τραυματισμό τεσσάρων στρατιωτών, εκ των οποίων οι δύο νοσηλεύονται σε κρίσιμη κατάσταση. Σύμφωνα με εκπρόσωπο του στρατού των Σκοπίων, οι δυνάμεις ασφαλείας ανταπέδωσαν τα πυρά και η ανταλλαγή πυρών με τους Αλβανούς αυτονομιστές διήρκεσε τουλάχιστον 20 λεπτά.

Επιπλέον, το περασμένο 48ωρο, δυο Σλαβομακεδόνες πολίτες (μία γυναίκα και ο γιος της) σκοτώθηκαν, όταν το αυτοκίνητό τους πάτησε σε νάρκη.

Οι παραπάνω εξελίξεις φόρτισαν περαιτέρω το - ούτως ή άλλως... - τεταμένο κλίμα, που επικρατεί στον τελευταίο γύρο των λεγόμενων ειρηνευτικών συνομιλιών που ξεκίνησε το περασμένο Σάββατο στην πόλη Οχρίδα, μεταξύ των πολιτικών ηγετών της ΠΓΔΜ, του Προέδρου Μπόρις Τραϊκόφσκι, παρουσία των απεσταλμένων της ΕΕ, των ΗΠΑ και του ΟΑΣΕ.

Οι απεσταλμένοι των ΗΠΑ και ΕΕ, Τζέιμς Πάρντιου και Φρανσουά Λεοτάρ, ήταν φειδωλοί στις δηλώσεις τους, αποφεύγοντας να δημιουργήσουν μεγάλες προσδοκίες για την επίτευξη μίας συμφωνίας μεταξύ των πολιτικών ηγετών της ΠΓΔΜ. Ωστόσο, ενώ έως προχτές βράδυ επικρατούσε επί της ουσίας απαισιοδοξία, αργά χτες το απόγευμα, ο Φρανσουά Λεοτάρ υπαινίχθηκε πως σημειώνεται κάποια πρόοδος μεταξύ των εμπλεκόμενων πλευρών, τουλάχιστον όσον αφορά στο ζέον ζήτημα της συνταγματικής αναγνώρισης της χρήσης της αλβανικής γλώσσας.

«Είναι πιθανό να υπογραφεί σύντομα συμφωνία. Ομως, αυτό δεν είναι βέβαιο», είπε ο Λεοτάρ, ο οποίος μάλιστα δήλωσε πεπεισμένος για την «επιθυμία των πολιτικών δυνάμεων της χώρας να καταλήξουν σε κάποιο αποτέλεσμα». Ο ίδιος κατέληξε επαναλαμβάνοντας: «Εάν αυτό δε συμβεί, θα υπάρξουν επιπτώσεις. Ο εμφύλιος πόλεμος για μία μικρή χώρα όπως η ΠΓΔΜ είναι η χειρότερη επιλογή. Αυτό είναι που θέλουμε να αποτρέψουμε»... Εντούτοις, οι πληροφορίες για την επίτευξη κάποιας συμφωνίας παρέμεναν - χτες βράδυ - ως επί το πλείστον συγκεχυμένες...

Και ενώ οι συνομιλίες στην Οχρίδα συνεχίζονται, ο «διοικητής» των αυτονομιστών γνωστός ως «Χότζα» δήλωσε την Κυριακή πως μολονότι η οργάνωσή του επιθυμεί να υπάρξει μια πολιτική λύση στην κρίση της ΠΓΔΜ, είναι προετοιμασμένη στρατιωτικά για το χειρότερο...

«Σεβόμαστε την εκεχειρία, αλλά δε χαλαρώνουμε. Προετοιμαζόμαστε για το χειρότερο, αν δεν υπάρξει πολιτική συμφωνία... Ελπίζω πραγματικά ο πολιτικός διάλογος να καρποφορήσει και σ' αυτήν την περίπτωση είμαστε έτοιμοι να καταθέσουμε τα όπλα. Εάν όμως αυτοί (οι Σλαβομακεδόνες) θέλουν πόλεμο θα τον έχουν», προειδοποίησε ο Χότζα.

Ο ίδιος πρόσθεσε πως σε «περίπτωση ανάγκης», οι ταξιαρχίες 114 (Σκόπια - δυτικό Αρατσίνοβο) και 115 (ανατολικά των Σκοπίων) των Αλβανών αυτονομιστών είναι σε θέση να επέμβουν στα Σκόπια... Μάλιστα, ο Χότζα δεν παρέλειψε να λοιδορήσει το στρατό της ΠΓΔΜ για «καθημερινές επιθέσεις και προκλήσεις» στην περιοχή του Λίπκοβο.

Αξίζει, πάντως, να αναφερθεί, πως ένα 24ωρο μετά τις δηλώσεις Χότζα, εισαγγελείς της ΠΓΔΜ ανακοίνωσαν πως ζήτησαν από τα δικαστήρια της χώρας να εκδώσουν εντάλματα σύλληψης σε βάρος 11 αρχηγών των αυτονομιστών με τις κατηγορίες της τρομοκρατίας και των εγκλημάτων κατά του κράτους. Σύμφωνα με το κρατικό ειδησεογραφικό πρακτορείο, σε τρεις από τους 11 κατηγορούμενους του UCK (μεταξύ των οποίων και ο πολιτικός ηγέτης της οργάνωσης) έχουν απαγγελθεί κατηγορίες και για διάπραξη γενοκτονίας.

ΜΠΕΛΦΑΣΤ - ΔΟΥΒΛΙΝΟ - ΛΟΝΔΙΝΟ.-

Στα πρόθυρα νευρικής κρίσης βρίσκεται η ειρήνευση στη Βόρειο Ιρλανδία, καθώς η βία και η ένταση επ' ουδενί δε δείχνουν σημάδια κόπωσης, παρά τις προσπάθειες να αρθεί το αδιέξοδο στην «εύθραυστη» ειρήνευση. Το γνώριμο σκηνικό των ταραχών που σημάδεψε για τρεις δεκαετίες το Ολστερ, δείχνει να αναγεννάται από τις στάχτες του. Αναμενόμενο. Η πραγματική αιτία που δημιουργούσε τις ταραχές δεν έχει καν αγγιχτεί...

Τα γεγονότα που λαμβάνουν χώρα στη Βόρεια Ιρλανδία όλο το τελευταίο διάστημα θυμίζουν περισσότερο Μέση Ανατολή, παρά τη βρετανική επαρχία με το ματωμένο μεν παρελθόν αλλά και μία πολυδιαφημισμένη ειρηνευτική συμφωνία, που με κόπους και προβλήματα έδειχνε να κάνει τα πρώτα της βήματα. Το θέμα του αφοπλισμού όλων των παραστρατιωτικών ομάδων αποτέλεσε το κυρίαρχο και πιο επικίνδυνο ζήτημα, εξ αρχής. Η μη πρόοδος, ρίχνοντας αποκλειστικά το βάρος στο Ιρλανδικό Δημοκρατικό Στρατό, τον ΙΡΑ, δημιούργησε την τελευταία κρίση. Μία κρίση που μέχρι στιγμής δε δείχνει σημάδια να ξεπεραστεί.

Οι πρώτες ταραχές ...χτύπησαν την πόρτα του Ολστερ, τον προηγούμενο μήνα και όσοι εναπέθεσαν τις ελπίδες για εκτόνωση στο μη βίαιο χαρακτήρα που έλαβε φέτος η «εποχή των παρελάσεων». Ωστόσο, η χτεσινή δολοφονία του 18χρονου προτεστάντη, Γκάβιν Μπρετ, έρχεται να προσθέσει και άλλη καύσιμη ύλη.

Σύμφωνα με το πρακτορείο «Ρόιτερς» και το βρετανικό BBC, που μεταφέρει τις δηλώσεις του αρχηγού της αστυνομίας του Ολστερ, Ρόνι Φλάναγκαν, δε χωρά αμφιβολία ότι πρόκειται για δολοφονία που αποδίδεται στους Προτεστάντες παραστρατιωτικούς. «Δε χωρά αμφιβολία ότι πρόκειται για μία επίθεση των ενωτικών απέναντι σε αθώους εφήβους, οι οποίοι θεώρησαν ότι πρόκειται για Καθολικούς», δήλωσε ο Φλάναγκαν. Γεγονός είναι ότι το μοναδικό αμάρτημα του 18χρονου προτεστάντη ήταν ότι βρέθηκε στο Κάουντι Αντίρμ με παρέα καθολικών, της ηλικίας του. Τότε ένα αυτοκίνητο πέρασε και τους γάζωσε, σκοτώνοντάς τον και τραυματίζοντας ακόμη ένα 18χρονο καθολικό. Σύσσωμη η ηγεσία των Προτεσταντών, με πρώτο από όλους τον ηγέτη του μεγαλύτερου προτεσταντικού κόμματος και πρώην πρωθυπουργό της τοπικής κυβέρνησης, Ντέιβιντ Τριμπλ, καταδίκασε αυτή «ανόητη δολοφονία», όπως τη χαρακτήρισε ο Τριμπλ. Μια δολοφονία που σύμφωνα με όλες τις αστυνομικές πηγές, την έφερε εις πέρας η «Ερυθρά Χείρα του Ολστερ», μία παράνομη παραστρατιωτική οργάνωση, που σύμφωνα με τους αναλυτές σε θέματα ασφαλείας, είναι οργάνωση - φάντασμα που πίσω του κρύβονται δύο άλλες οργανώσεις των Ενωτικών Προτεσταντών. Η «Ενωση Υπεράσπισης του Ολστερ»-(UDA) και η «Δύναμη Ενωτικών Εθελοντών»-(LVF).

Βέβαια, αρχικά όλοι θεώρησαν δεδομένο ότι την ευθύνη της επίθεσης θα πρέπει να είχε καθολική οργάνωση, προερχόμενη από διάσπαση του ΙΡΑ. Ο «αληθινός ΙΡΑ». Μάλιστα, η Ιρλανδική αστυνομία ανακοίνωσε τη σύλληψη τεσσάρων μελών της οργάνωσης «Αληθινός IRA», εκ των οποίων δύο είναι ηγετικά στελέχη της, σύμφωνα με το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο RTE.

Ο «Αληθινός IRA» ευθύνεται, σύμφωνα με τις αρχές, για μια σειρά αιματηρών επιθέσεων στη Βόρεια Ιρλανδία και τη Βρετανία τους τελευταίους 12 μήνες. Οπως μεταδίδει το RTE οι τέσσερις συνελήφθησαν σε έφοδο της αστυνομίας σε ξενοδοχείο στο Μιθ Κάουντι, στην περιοχή Μπετιστάουν, βόρεια του Δουβλίνου, την Κυριακή το απόγευμα. Δύο από τους συλληφθέντες έχουν κατηγορηθεί στο παρελθόν για αντάρτικη δράση, σύμφωνα με την «Γκάρντιαν».

Πάντως, το δελτίο της βίας δε σταματά εδώ. Το βράδυ της Κυριακής υπήρξαν επεισόδια όταν ερρίφθησαν αυτοσχέδιες βόμβες φτιαγμένες με δοχεία που περιείχαν πετρέλαιο και εκρηκτικά, στο βόρειο Μπέλφαστ, ενώ νέες συγκρούσεις ανάμεσα σε Προτεστάντες και Καθολικούς ξέσπασαν το Σάββατο το βράδυ στο Μπέλφαστ, χωρίς ευτυχώς να υπάρξουν τραυματισμοί σύμφωνα με το τηλεοπτικό δίκτυο BBC. Νωρίτερα νεαροί είχαν βάλει φωτιά σε κλεμμένο λεωφορείο στα βόρεια του Μπέλφαστ. Τα νέα επεισόδια άρχισαν νωρίς το απόγευμα του Σαββάτου μετά την κατάσχεση 30 βομβών και άλλων εκρηκτικών σε συνοικίες Προτεσταντών και Καθολικών. Οι αρχές μεταξύ άλλων κατάσχεσαν μεγάλο αριθμό μεταλλικών σωλήνων, γκλομπς αλλά και βλημάτων. Με ανακοίνωση της η πολιτική πτέρυγα του ΙΡΑ, Σιν Φέιν κατηγόρησε τις παραστρατιωτικές μονάδες των Προτεσταντών για τα νέα επεισόδια στο Μπέλφαστ.

ΤΙΡΑΝΑ.-

Δεν αναγνωρίζει το αποτέλεσμα των εκλογών ούτε τη νέα Βουλή της Αλβανίας ο ηγέτης του Δημοκρατικού Κόμματος και του συνασπισμού της (κεντρο)δεξιάς Ενωσης για τη Νίκη, Σαλί Μπερίσα. Ηταν μια μάλλον αναμενόμενη εξέλιξη, παρά τις πιέσεις της Δύσης (ΟΑΣΕ, ΕΕ, ΗΠΑ) για «αποδοχή του αποτελέσματος». Ο Μπερίσα, μάλιστα, χαρακτήρισε τη νέα Βουλή «παράνομη» και αποσαφήνισε, όπως οι Δυτικοί απεύχονταν, ότι «κανένας από τους βουλευτές της αντιπολίτευσης δε θα αποδεχτεί τη βουλευτική εντολή», σύμφωνα με ανταποκριτές.

Ο Μπερίσα μίλησε και πάλι για αστυνομική βία και νοθείες, και αποφάσεις δικαστηρίων, με τις οποίες, όπως δηλώνει, καθημερινά διαγράφονται υποψηφιότητες ή αφαιρείται η βουλευτική ιδιότητα εκπροσώπων του συνασπισμού του.

Την Κυριακή, πραγματοποιήθηκε και ο τέταρτος γύρος των εκλογών σε ορισμένες εκλογικές περιφέρειες. Μέχρι στιγμής, οι Σοσιαλιστές έχουν ανακοινώσει ότι εξασφάλισαν 74 έδρες, ενώ οι Δημοκρατικοί του Μπερίσα 45, από τις 140 έδρες της Βουλής. Δεν υπάρχει ακόμη τελεσίδικη ανακοίνωση της Κεντρικής Επιτροπής Εκλογών για τα αποτελέσματα.

Το ουσιαστικό ερώτημα για πολλούς αναλυτές είναι σε ποιον θα στραφεί η Δύση. Κάποιες πληροφορίες αλβανικών ΜΜΕ λένε ότι οι Αμερικανοί εξακολουθούν να επιθυμούν συνέχιση της πρωθυπουργίας του Ιλίρ Μέτα, αν και φυσικά είναι αδύνατο να εξακριβωθεί κατά πόσο ισχύει κάτι τέτοιο...