Σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια δραχμές ανέρχονται οι φορολογικές απαλλαγές, που θεσπίζονται από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με το Σχέδιο Νόμου, με τίτλο «μέτρα ενίσχυσης της κεφαλαιαγοράς και την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας», που έχει ήδη πάρει το δρόμο προς τη Βουλή, προκειμένου να γίνει νόμος του κράτους. Οπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, από τις εκατοντάδες περιπτώσεις που θεσπίζονται φορολογικές απαλλαγές, ελάχιστες είναι μετρήσιμες. Και ενώ, κάθε φορά που θεσπίζονται κάποιες φορολογικές ελαφρύνσεις για τους μισθωτούς και συνταξιούχους, η κυβέρνηση είναι σε θέση να υπολογίζει με ακρίβεια το «δημοσιονομικό κόστος» και άρα «το όφελος για τους εργαζόμενους», δε συμβαίνει το ίδιο αυτή τη φορά, καθώς στις περισσότερες των περιπτώσεων, η Εκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ξεκινά: «απώλεια εσόδων ακαθόριστη...». Φυσικά, πίσω από τη φράση αυτή υποκρύπτονται φορολογικές απαλλαγές δεκάδων και εκατοντάδων δισ. δραχμών, οι οποίες στη συντριπτική τους πλειοψηφία αφορούν επιχειρηματίες, τραπεζίτες, εφοπλιστές κλπ. Η φιλοσοφία του συγκεκριμένου Σχεδίου Νόμου υπακούει στις νεοφιλελεύθερες αρχές περί ανάγκης μείωσης της φορολογίας του κεφαλαίου.

Παραθέτουμε στη συνέχεια αυτούσια, μεγάλα αποσπάσματα από την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, με την οποία γίνεται αποτίμηση του δημοσιονομικού κόστους από τις προωθούμενες διατάξεις.

• Εφάπαξ δαπάνη συνολικού ποσού 116,6 εκατ. ευρώ ή 39,7 δισ. δραχμές από την κύρωση της κοινής Υπουργικής Απόφασης «υπαγωγή επένδυσης της επιχείρησης ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ στα αναπτυξιακά κίνητρα. Η εταιρία χρηματοδοτείται πλέον από τον αναπτυξιακό νόμο σαν ιδιωτική.
• Εφάπαξ δαπάνη για την υποχρέωση του Δημοσίου να καταβάλει στην ΑΤΕ ομολογίες για την εξόφληση του 50% των ληξιπρόθεσμων οφειλών ορισμένων Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Επιχειρήσεων προς αυτή. Εκτιμάται ότι το ποσό θα ανέλθει σε 264,1 εκατ. ευρώ ή 90 δισ. δραχμές.

Στην ίδια έκθεση, όμως, με διάφορα επιχειρήματα θεωρείται πως είναι «ακαθόριστη η δαπάνη από»:

• Την παράταση της προθεσμίας υπαγωγής στην περιοχή Γ του αναπτυξιακού νόμου, των Περιφερειών, καθώς και της προθεσμίας για την παροχή πέντε (5) επιπλέον ποσοστιαίων μονάδων επιχορήγησης και επιδότησης τόκων για τις επενδύσεις στο μεταποιητικό τομέα της Θράκης και στους νομούς Καβάλας - Δράμας. Η παράταση αφορά το 2002.
• Την επιχορήγηση του Οργανισμού Περίθαλψης Ασφαλισμένων στο Δημόσιο (ΟΠΑΔ), για την κάλυψη δαπανών νοσηλείας στο εξωτερικό των οικονομικά αδύνατων ατόμων και ανασφάλιστων φοιτητών.
• Την επιχορήγηση του ΟΠΑΔ για την εκκαθάριση εκκρεμών δαπανών νοσηλείας στο εξωτερικό, που πραγματοποιήθηκαν μέχρι 30 Ιούνη 2001.
• Την καταβολή της αποζημίωσης στο προσωπικό της ΕΛ.ΑΣ, του Πυροσβεστικού και του Λιμενικού Σώματος που υπηρετεί στη Διεύθυνση Ασφάλειας Ολυμπιακών Αγώνων του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας. Εκτιμάται ότι κατά το 2002 η δαπάνη θα ανέλθει σε 373,6 χιλ. ευρώ, το έτος 2003 σε 2,2 εκατ. ευρώ και το 2004 σε 1,9 εκατ. ευρώ.
• Ενδεχόμενη δαπάνη σημαντικότατου ύψους από την καταβολή αποζημιώσεων σε ελληνικούς αερομεταφορείς και λοιπούς δικαιούχους εξ αιτίας πολεμικών πράξεων ή τρομοκρατικών ενεργειών που ενδεχομένως θα λάβουν χώρα κατά το χρονικό διάστημα 25 -1 - 2002 έως 25- 10 - 2002. Πρόκειται για υλοποίηση των σχετικών αποφάσεων των συνόδων ΕΚΟΦΙΝ και Μεταφορών το Δεκέμβρη του 2001, οι οποίες ευθυγραμμίζονται με το ψυχροπολεμικό κλίμα που έχουν επιβάλει διεθνώς οι ΗΠΑ.
• Εφάπαξ απώλεια εσόδων ποσού 176,1 εκατ. ευρώ ή 60 δισ. δραχμές για το οικονομικό έτος 2003 από τη μείωση του συντελεστή φορολογίας στις επιχειρήσεις που θα αυξήσουν το προσωπικό τους.
• Ετήσια απώλεια εσόδων ποσού 176,1 εκατ. ευρώ λόγω της αύξησης του αφορολόγητου ορίου στα 2.870.000 δραχμές. Για το έτος 2002 η απώλεια περιορίζεται στο ποσό των 93,9 εκατ. ευρώ.
• Εφάπαξ δαπάνη από την καταβολή αποζημίωσης στους δικαιούχους αερομεταφορείς (αεροπορικές εταιρίες) από τη μη εκτέλεση πτήσεων κατά το χρονικό διάστημα 11 -15 Σεπτέμβρη 2001, εξαιτίας των τρομοκρατικών ενεργειών στις ΗΠΑ. Το ύψος της εν λόγω δαπάνης εκτιμάται σε 4,7 εκτ. ευρώ.

Επίσης, οι συντάκτες της έκθεσης -προφανώς με «άνωθεν εντολή»- θεωρούν ότι δεν μπορεί να υπολογιστεί η απώλεια εσόδων από τη θεσμοθέτηση των παρακάτω διατάξεων. Συγκεκριμένα, αναφέρεται στην έκθεση ότι είναι «ακαθόριστη η απώλεια εσόδων από»:

• Τη δυνατότητα σχηματισμού αφορολόγητου αποθεματικού των επιχειρήσεων που εφαρμόζουν τα διεθνή λογιστικά πρότυπα.
• Την απαλλαγή παντός άμεσου ή έμμεσου φόρου κατά τη διάλυση της Εταιρίας Επενδύσεων Ποντοπόρου Ναυτιλίας (ΕΕΠΝ), τη μεταβίβαση προς αυτήν κάθε εισφοράς σε είδος, την αύξηση κεφαλαίου, καθώς και την απαλλαγή από το φόρο κληρονομίας των κληρονόμων μετοχών της ΕΕΠΝ.
• Τις φοροαπαλλαγές των Αμοιβαίων Κεφαλαίων Επιχειρηματικών Συμμετοχών (ΑΚΕΣ) και της σύμβασης σύστασης αυτών και την καταβολή συμμετοχής των μεριδιούχων κλπ.
• Τη φοροαπαλλαγή του Ταμείου Νέας Οικονομίας (ΤΑΝΕΟ Α.Ε) για κάθε μορφής εισόδημα που προκύπτει από τη συμμετοχή του σε επενδυτικά σχήματα.
• Τη μείωση του συντελεστή φορολογίας κατά 10 και 5 μονάδες των προς συγχώνευση επιχειρήσεων για δύο χρόνια.
• Τη δημιουργία αφορολόγητου αποθεματικού για παραγωγικές επενδύσεις.
• Τη δυνατότητα συμψηφισμού των ζημιών των συγχωνευόμενων επιχειρήσεων με τα προκύπτοντα κέρδη των δύο επόμενων χρήσεων.
• Την επέκταση των φορολογικών απαλλαγών και σε περιπτώσεις εγκατεστημένων στην Ελλάδα υποκαταστημάτων ξένων τραπεζών.
• Την αφαίρεση από το συνολικό εισόδημα του φορολογούμενου των χρηματικών ποσών που καταβάλλει ως δωρεά προς τα ερευνητικά κέντρα, καθώς και την έκπτωση των ανωτέρω ποσών από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων κατά τον προσδιορισμό των καθαρού τους εισοδήματος.
• Την αφαίρεση από τα φορολογητέα κέρδη των επιχειρήσεων ποσοστού 50% των δαπανών της επιστημονικής και της τεχνολογικής έρευνας.
• Την έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων του ποσού των χορηγιών και χρηματικών δωρεών που πραγματοποιούν αυτές προς την εταιρία Οργανωτική Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων - Αθήνα 2004. Προβλέπεται επίσης η απαλλαγή των επίσημων διεθνών χορηγών από τη φορολογία εισοδήματος για αγαθά και υπηρεσίες που παρέχουν στην ίδια εταιρία.
• Την απαλλαγή των πάσης φύσεως εσόδων της ΔΟΕ από κάθε άμεσο φόρο.
• Τη μη παρακράτηση φόρου εισοδήματος στις επιχορηγήσεις, που καταβάλλει ο Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων.
• Την παράταση της δυνατότητας ορισμένων επιχειρήσεων να εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα τους δαπάνες χωρίς δικαιολογητικά.
• Την απαλλαγή από το ΦΠΑ εισαγωγής ή επανεισαγωγής συγκεκριμένων στρατιωτικών υλικών για όλες τις ένοπλες δυνάμεις.
• Τις φοροαπαλλαγές του ποσού που διατίθεται στην ΑΤΕ για εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών της.
• Τη μη φορολόγηση των εσόδων των Εταιριών Διακίνησης Αερίου η της ΔΕΠΑ κατά περίπτωση από την εισφορά δικαιωμάτων στις συνιστώμενες Εταιρίες Παροχής Αερίου.
• Τη μη επιβολή προστίμων και προσαυξήσεων σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις που θα καταβάλλουν τη διαφορά φορολογιών μεταξύ των δύο κατηγοριών πετρελαίου θέρμανσης και καύσης.

Σε τροχιά αγωνιστικών κινητοποιήσεων, με αιχμή του δόρατος τη φορολογική πολιτική της κυβέρνησης για τις μικρές επιχειρήσεις, μπαίνουν οι επαγγελματίες, οι βιοτέχνες και οι έμποροι όλης της χώρας, εξετάζοντας όλα τα ενδεχόμενα κινητοποιήσεων. Αυτό ανακοίνωσε χτες τόσο η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ) όσο και η Ομοσπονδία Βιοτεχνικών Σωματείων της Αθήνας (ΟΒΣΑ), ενώ γενικότερη κινητικότητα έχει ξεκινήσει και σε πολλές περιοχές της χώρας κάτω από το βάρος του αδιεξόδου στο οποίο οδηγεί χιλιάδες ΕΒΕ η ασκούμενη φορολογική πολιτική. Ηδη την προηγούμενη βδομάδα, στην Κρήτη, εξαγριωμένοι επαγγελματοβιοτέχνες και μικρέμποροι έκαναν κινητοποίηση μπροστά στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες, προβάλλοντας το αίτημα για άρση των εξοντωτικών φορολογικών ρυθμίσεων που ισχύουν σε βάρος τους.

Χτες η ΓΣΕΒΕΕ με επείγουσα εγκύκλιό της προς τις Ομοσπονδίες μέλη της τις καλεί να βρίσκονται σε αγωνιστική ετοιμότητα, με στόχο τη διοργάνωση κινητοποιήσεων στο διάστημα από τις 28 Φλεβάρη μέχρι τις 6 Μάρτη. Η Συνομοσπονδία καταγγέλλει ότι η κυβέρνηση συνεχίζει τη φορολογική αφαίμαξη των μικρών κύρια επιχειρήσεων, εκτιμά ότι θα δημιουργηθούν εκρηκτικές καταστάσεις και ζητά την αλλαγή του φορολογικού συστήματος, που στην πράξη ισοδυναμεί με φορολόγηση των ΕΒΕ με πέντε διαφορετικούς τρόπους, έτσι ώστε να διατηρείται εκείνος που θα έχει το δυσμενέστερο αποτέλεσμα για την επιχείρηση. Συγκεκριμένα, πρόκειται για το λογιστικό προσδιορισμό, τον εξωλογιστικό με εφαρμογή του Μοναδικού Συντελεστή Καθαρών Κερδών (ΜΣΚΚ), την εφαρμογή του ΜΣΚΚ επί των συντελεστών του ΦΠΑ της τριετίας, τον υπολογισμό με συντελεστές των συνοπτικών ελέγχων της 1144/98 ΠΟΛ και τον κανονικό υπολογισμό της εφορίας με τον τακτικό έλεγχο.

Με αντικείμενο τη φορολόγηση των ΕΒΕ θα συναντηθεί αύριο το προεδρείο της ΓΣΕΒΕΕ με τον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκη.

Την ώρα που το μεγάλο κεφάλαιο απολαμβάνει μια σειρά από φορολογικά προνόμια στο όνομα των κινήτρων για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, οι επιχειρήσεις των μικρών και αυτοαπασχολούμενων ΕΒΕ δέχονται απανωτά φορολογικά πλήγματα. Αυτό καταγγέλλει η Ομοσπονδία Βιοτεχνικών Σωματείων της Αθήνας (ΟΒΣΑ), η οποία με δική της επείγουσα εγκύκλιο προς τα μέλη της σημειώνει ότι ήδη βιοτέχνες καλούνται να πληρώσουν ποσά που δε φτάνουν ακόμα κι αν πουλήσουν την επιχείρησή τους. Η Ομοσπονδία ζητάει την απόσυρση της ρύθμισης περί συνάφειας ΦΠΑ της τριετίας 1999-2002, να αποσυρθεί ο νόμος 2753 και να φορολογούνται οι ΕΒΕ βάσει των πραγματικών τους εισοδημάτων όπως αυτά προκύπτουν από τα βιβλία μετά τον έλεγχο.

Καλεί σε επείγουσα σύσκεψη τη Δευτέρα 25 Φλεβάρη στις 6.00 το απόγευμα στην αίθουσα λογιστών για να ενημερωθούν οι επαγγελματίες και οι βιοτέχνες και να οργανωθεί η αγωνιστική τους απάντηση στα αντιδραστικά μέτρα της κυβέρνησης.

Αυξάνονται και πληθύνονται τα σενάρια αύξησης των φόρων που θα πληρώνουν οι εργαζόμενοι και τα πλατιά λαϊκά στρώματα. Ετσι, την ώρα, πάντως, που από το υπουργείο Οικονομικών κοινοποιούνται οι κωδικοποιήσεις των πολυάριθμων διατάξεων διάφορων φορολογικών νόμων - όπως του φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας (δημοσιοποιήθηκε χτες) και άλλων φορολογικών υποχρεώσεων (απαλλαγή από το φόρο μεταβίβασης κατά την απόκτηση πρώτης κατοικίας, φορολογίας προσωπικών εισοδημάτων κλπ.) - η κυβέρνηση ετοιμάζει πυρετωδώς τις νέες αλλαγές στο ισχύον φορολογικό σύστημα. Οι αλλαγές που γίνονται με κύριο στόχο την παραπέρα πριμοδότηση των μεγάλων επιχειρήσεων και μεγαλοεισοδηματιών και άρα τη φορολογική αφαίμαξη των πλατιών λαΐκων στρωμάτων, λανσάρονται σαν αναγκαίες για την απλούστευση του ισχύοντας πολυδαίδαλου φορολογικού συστήματος.

Στα πλαίσια αυτά, τις τελευταίες μέρες η κοινή γνώμη βομβαρδίζεται με πληροφορίες (που φιλοξενούν οι εφημερίδες και τα ραδιοτηλεοπτικά κανάλια) για σημαντικές αλλαγές που επεξεργάζεται η αρμόδιο επιτροπή αναμόρφωσης του φορολογικού συστήματος.

Μεταξύ των πληροφοριών που έχουν δει μέχρι στιγμής το φως της δημοσιότητας (πληροφορίες που δεν έχουν επιβεβαιωθεί ή διαψευστεί αφού το τελικό κείμενο της επιτροπής θα παραδοθεί στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών στις αρχές Μάρτη) είναι και η πρόθεση της κυβέρνησης:

• Να καταργήσει διάφορους φόρους που ισχύουν σήμερα στις μεταβιβάσεις ακινήτων και να καθιερώσει φόρο κατοχής, τον οποίο θα καλούνται να πληρώνουν κάθε χρόνο ΟΛΟΙ οι κάτοχοι ακίνητης περιουσίας, ανεξαρτήτως αν είναι μικροϊδιοκτήτης ή μεγαλοϊδιοκτήτης.
• Να αντικαταστήσει το ισχύον σύστημα φόρου μεταβίβασης ακινήτων με την εφαρμογή Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ), αξιοποιώντας το νέο σύστημα για την αύξηση των φορολογικών εσόδων και με το κουτσούρεμα των φορολογικών απαλλαγών που ισχύουν σήμερα για αγορά πρώτης κατοικίας, δωρεών, γονικών παροχών.
• Να επαναφέρει το φόρο αυτόματου υπερτιμήματος που εφαρμόστηκε 3 φορές κατά τη διάρκεια του 20ού αιώνα (τελευταία φορά που επαναφέρθηκε ήταν το 1991 και καταργήθηκε το 1995), με βάση το οποίο θα φορολογεί όσους έχουν ακίνητη περιουσία για τη διαφορά (ποσό αύξησης) ανάμεσα στην τιμή απόκτησης και την τρέχουσα τιμή.
• Να αυξήσει κατά 1 ποσοστιαία μονάδα τους συντελεστές ΦΠΑ (από 8% σε 9% και από 18% σε 19%) με πρόσχημα τη στήριξη των ασφαλιστικών ταμείων και γενικά των σχεδιαζόμενων αλλαγών στο ασφαλιστικό - συνταξιοδοτικό.

Χτες, πάντως, κοινοποιήθηκε από το υπουργείο Οικονομικών η εγκύκλιος με την κωδικοποίηση των διατάξεων του φόρου μεγάλης ακίνητης περιουσίας (ΦΜΑΠ). Στην εγκύκλιο αυτή, περιλαμβάνονται όλες οι διατάξεις που έχουν θεσμοθετηθεί μέχρι σήμερα - σε διαφορετικούς νόμους, υπουργικές αποφάσεις κλπ. - σχετικά με τους υπόχρεους σε υποβολή δήλωσης ΦΜΑΠ, τις προθεσμίες υποβολής της δήλωσης, τα αφορολόγητα ποσά κλπ. Εκτός των παραπάνω, στην εγκύκλιο περιλαμβάνονται εκφρασμένα σε ευρώ και τα νέα ποσά της φορολογικής κλίμακας και των απαλλαγών από την επιβολή ΦΜΑΠ που ισχύουν για το έτος 2002, (φορολογούμενα, απαλλασσόμενα, κλιμάκια κλπ.).

«To κλειδί της ανάπτυξης τα επόμενα χρόνια δε θα είναι οι κρατικές παρεμβάσεις και επενδύσεις, αλλά η ικανότητα των χωρών της ΕΕ να προσελκύσουν ιδιωτικές επενδύσεις», δήλωσε ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Ν. Χριστοδουλάκης, στην ομιλία του στο 2ο Φόρουμ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης, με τίτλο «Παραγωγικό Σύστημα και Ανταγωνιστικότητα», που πραγματοποιήθηκε την Κυριακή στο Συνεδριακό Κέντρο «Ι. Βελλίδης».

Δίνοντας το ιδεολογικό στίγμα στο Φόρουμ και συνοψίζοντας τις βασικές αρχές της οικονομικής πολιτικής της κυβέρνησης, όπως αυτή καθορίζεται μέσα στο γενικότερο πλαίσιο των επιδιώξεων της ΕΕ, ο Ν. Χριστοδουλάκης τόνισε ότι χωρίς ιδιωτικές επενδύσεις «δε θα υπάρξει ανάπτυξη, παραγωγικότητα, απασχόληση» και συμπλήρωσε ότι «το κράτος δεν μπορεί να καθοδηγήσει την ανάπτυξη. Την ανάπτυξη θα τη δημιουργήσουν οι επιχειρήσεις που τολμούν οι ίδιες».

Καθόρισε ακόμα ότι ο ρόλος των υποδομών, που δημιουργεί το κράτος, «είναι κρίσιμος, αλλά αυτές σήμερα προσλαμβάνουν ένα πιο διεθνικό χαρακτήρα και πρέπει να εξυπηρετούν γενικότερα διεθνικά συμφέροντα και προοπτικές». Προσδιόρισε ότι στην κατεύθυνση αυτή, σε πρώτη φάση, είναι ανάγκη να επιτευχθεί η διασύνδεση των δικτύων ενέργειας των χωρών της ΕΕ, αλλά και των χωρών της Βαλκανικής και άλλων που βρίσκονται στη διαδικασία διασύνδεσης.

Με την τοποθέτησή του εξάλλου ο υπουργός Ανάπτυξης Α. Τσοχατζόπουλος, υποστήριξε ότι για τη Θεσσαλονίκη επείγει η ολοκλήρωση της ΒΙΠΕ και η γρήγορη μεταφορά στη νέα περιοχή των βυρσοδεψείων και άλλων βιομηχανικών μονάδων και να ελευθερωθεί μεγάλη λουρίδα της παραλίας της πόλης από ρυπογόνες μονάδες.

Ισχυρίστηκε δε ότι θα προχωρήσει σε αντίστοιχο νομοθέτημα με αυτό που ψηφίστηκε για την Αττική, με το οποίο καταργήθηκε το ΠΔ 84/84 για την «αναδιάρθρωση της οικονομικής και παραγωγικής δραστηριότητας της Θεσσαλονίκης». Στην ουσία αυτή η «αναδιάρθρωση» σημαίνει αποβιομηχάνιση και αύξηση της ανεργίας.

Ομως και η τοποθέτηση του υπουργού Μακεδονίας - Θράκης, κ. Γ. Πασχαλίδη, είχε έντονο το στοιχείο της ανάπτυξης των τριτογενών δραστηριοτήτων για να μετατραπεί η πόλη σε χρηματοπιστωτικό κέντρο για καλύτερη πρόσβαση στην αγορά των Βαλκανίων. Για να γίνει αυτό όμως, πρέπει η Θεσσαλονίκη να προσελκύσει επενδύσεις από άλλες χώρες κυρίως, με την ίδρυση «περιφερειακών γραφείων πολυεθνικών επιχειρήσεων κλπ».

Με τέτοιους στόχους φυσικά, οι εργαζόμενοι και ο λαός της Θεσσαλονίκης δεν έχουν να περιμένουν τίποτα από παρόμοια «Στρατηγικά Σχέδια Ανάπτυξης».

Βελιγράδι (του απεσταλμένου μας Ανδρέα ΣΑΚΑΡΕΛΟΥ).-

Μερικές εκατοντάδες μέτρα χωρίζουν το βομβαρδισμένο, από τους ΑμερικανοΝΑΤΟικούς ιμπεριαλιστές, κτίριο της σερβικής τηλεόρασης από το πολυτελές, για τα μέτρα του Βελιγραδίου, ξενοδοχείο «Χαγιάτ», όπου ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας Θ. Καρατζάς παραχώρησε χθες συνέντευξη Τύπου με θέμα την παρουσία της Εθνικής Τράπεζας Ελλάδος (ΕΤΕ) στη Γιουγκοσλαβία.

Λίγο νωρίτερα, ένας εσμός από σαράντα και πλέον μεγαλοεπιχειρηματίες (κατασκευαστές, τσιμεντάδες κ.ά.) χειροκροτούσε τον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκη, που εγκαινίαζε το υποκατάστημα της Εθνικής Τράπεζας στο κέντρο του Βελιγραδίου. Σε ρόλο πλασιέ επιχειρηματικών συμφερόντων, ο Ελληνας υπουργός δε δίστασε να παροτρύνει τη Γιουγκοσλαβία να ακολουθήσει «το ελληνικό παράδειγμα» και να προχωρήσει στις λεγόμενες διαρθρωτικές αλλαγές. Στο επιχειρηματικό εκστρατευτικό λόμπι συμμετείχαν ο πρόεδρος του ΣΕΒ Λευτέρης Αντωνακόπουλος, διευθυντικά στελέχη του ΟΤΕ και των ΕΛΠΕ, εκπρόσωποι κατασκευαστικών εταιριών και τσιμέντων (ΤΙΤΑΝ, Σαραντόπουλος, Ψαλίδας), εταιριών τροφίμων (ΔΕΛΤΑ, ΤΣΙΠΙΤΑ), ο γνωστός και μη εξαιρετέος για την επιχειρηματική δράση του στη Γιουγκοσλαβία Ε. Μυτιληναίος κ.ά.

Ο διοικητής της Εθνικής Τράπεζας Θ. Καρατζάς, στη συνέντευξή του, τόνισε τη σημασία της παρουσίας του Ν. Χριστοδουλάκη και των συναντήσεων που θα έχει με κυβερνητικά στελέχη. Υιοθέτησε τη μαύρη προπαγάνδα των ιμπεριαλιστών «περί ατυχημάτων» κατά τον καιρό του πολέμου, αφού, όπως είπε, «η καθυστερημένη παρουσία της Εθνικής στη Γιουγκοσλαβία» οφείλεται «ίσως σε ιστορικό ατύχημα». Ο ίδιος, πάντως, θα επιθυμούσε η εκεί παρουσία να είχε ξεκινήσει πριν από τον πόλεμο. Για το αντικείμενο των εργασιών στη Γιουγκοσλαβία, είπε ότι θα ξεκινήσουν «με τις πλέον απλές εργασίες συγκέντρωσης καταθέσεων και παροχής δανείων», προσθέτοντας ότι πολύ σύντομα, σε συνάρτηση με την «ανάπτυξη» της οικονομίας, θα είναι σε θέση να πουλάει και άλλα σύνθετα «τραπεζικά προϊόντα». Εδωσε έμφαση, επίσης, στο ρόλο που έχει να παίξει η ΕΤΕ στον «εκσυγχρονισμό» του γιουγκοσλαβικού τραπεζικού συστήματος και στην ιδιωτικοποίηση ορισμένων τομέων της γιουγκοσλαβικής και σερβικής οικονομίας.

Απαντώντας σε ερώτηση Γιουγκοσλάβου δημοσιογράφου για τους λεγόμενους «λογαριασμούς Μιλόσεβιτς», είπε ότι δεν έχει να δηλώσει ή να αναφέρει κάτι και πως, απ' ό,τι γνωρίζει, το θέμα παρακολουθείται από τις αρχές, που συλλέγουν πληροφορίες απ' τις τράπεζες. Σε άλλη ερώτηση, αναφερόμενος στην απουσία εκπροσώπων της γιουγκοσλαβικής κυβέρνησης από τα εγκαίνια του υποκαταστήματος, απάντησε ότι οφείλεται σε έκτακτο Υπουργικό Συμβούλιο που γινόταν την ίδια ώρα. Σύμφωνα με το σχεδιασμό που υπάρχει, το κατάστημα του Βελιγραδίου είναι το πρώτο βήμα ανάπτυξης του ομίλου της Εθνικής στη Γιουγκοσλαβία. Οι παρεχόμενες υπηρεσίες αφορούν, μεταξύ άλλων, τη χρηματοδότηση εισαγωγικού και εξαγωγικού εμπορίου, δανειοδοτήσεις παγίων και κίνησης κεφαλαίων, καθώς και την έκδοση εγγυητικών επιστολών, προφανώς για πιθανές ιδιωτικοποιήσεις κρατικών εταιριών. Να σημειωθεί η επισήμανση του Γιουγκοσλάβου διοικητή της ΕΤΕ στο Βελιγράδι ότι κατά τους τελευταίους έξι μήνες έβαλαν λουκέτο 26 τράπεζες.