Σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια δραχμές ανέρχονται οι φορολογικές απαλλαγές, που θεσπίζονται από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ με το Σχέδιο Νόμου, με τίτλο «μέτρα ενίσχυσης της κεφαλαιαγοράς και την ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας», που έχει ήδη πάρει το δρόμο προς τη Βουλή, προκειμένου να γίνει νόμος του κράτους. Οπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, από τις εκατοντάδες περιπτώσεις που θεσπίζονται φορολογικές απαλλαγές, ελάχιστες είναι μετρήσιμες. Και ενώ, κάθε φορά που θεσπίζονται κάποιες φορολογικές ελαφρύνσεις για τους μισθωτούς και συνταξιούχους, η κυβέρνηση είναι σε θέση να υπολογίζει με ακρίβεια το «δημοσιονομικό κόστος» και άρα «το όφελος για τους εργαζόμενους», δε συμβαίνει το ίδιο αυτή τη φορά, καθώς στις περισσότερες των περιπτώσεων, η Εκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους ξεκινά: «απώλεια εσόδων ακαθόριστη...». Φυσικά, πίσω από τη φράση αυτή υποκρύπτονται φορολογικές απαλλαγές δεκάδων και εκατοντάδων δισ. δραχμών, οι οποίες στη συντριπτική τους πλειοψηφία αφορούν επιχειρηματίες, τραπεζίτες, εφοπλιστές κλπ. Η φιλοσοφία του συγκεκριμένου Σχεδίου Νόμου υπακούει στις νεοφιλελεύθερες αρχές περί ανάγκης μείωσης της φορολογίας του κεφαλαίου.

Παραθέτουμε στη συνέχεια αυτούσια, μεγάλα αποσπάσματα από την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, με την οποία γίνεται αποτίμηση του δημοσιονομικού κόστους από τις προωθούμενες διατάξεις.

• Εφάπαξ δαπάνη συνολικού ποσού 116,6 εκατ. ευρώ ή 39,7 δισ. δραχμές από την κύρωση της κοινής Υπουργικής Απόφασης «υπαγωγή επένδυσης της επιχείρησης ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ στα αναπτυξιακά κίνητρα. Η εταιρία χρηματοδοτείται πλέον από τον αναπτυξιακό νόμο σαν ιδιωτική.
• Εφάπαξ δαπάνη για την υποχρέωση του Δημοσίου να καταβάλει στην ΑΤΕ ομολογίες για την εξόφληση του 50% των ληξιπρόθεσμων οφειλών ορισμένων Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Επιχειρήσεων προς αυτή. Εκτιμάται ότι το ποσό θα ανέλθει σε 264,1 εκατ. ευρώ ή 90 δισ. δραχμές.

Στην ίδια έκθεση, όμως, με διάφορα επιχειρήματα θεωρείται πως είναι «ακαθόριστη η δαπάνη από»:

• Την παράταση της προθεσμίας υπαγωγής στην περιοχή Γ του αναπτυξιακού νόμου, των Περιφερειών, καθώς και της προθεσμίας για την παροχή πέντε (5) επιπλέον ποσοστιαίων μονάδων επιχορήγησης και επιδότησης τόκων για τις επενδύσεις στο μεταποιητικό τομέα της Θράκης και στους νομούς Καβάλας - Δράμας. Η παράταση αφορά το 2002.
• Την επιχορήγηση του Οργανισμού Περίθαλψης Ασφαλισμένων στο Δημόσιο (ΟΠΑΔ), για την κάλυψη δαπανών νοσηλείας στο εξωτερικό των οικονομικά αδύνατων ατόμων και ανασφάλιστων φοιτητών.
• Την επιχορήγηση του ΟΠΑΔ για την εκκαθάριση εκκρεμών δαπανών νοσηλείας στο εξωτερικό, που πραγματοποιήθηκαν μέχρι 30 Ιούνη 2001.
• Την καταβολή της αποζημίωσης στο προσωπικό της ΕΛ.ΑΣ, του Πυροσβεστικού και του Λιμενικού Σώματος που υπηρετεί στη Διεύθυνση Ασφάλειας Ολυμπιακών Αγώνων του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας. Εκτιμάται ότι κατά το 2002 η δαπάνη θα ανέλθει σε 373,6 χιλ. ευρώ, το έτος 2003 σε 2,2 εκατ. ευρώ και το 2004 σε 1,9 εκατ. ευρώ.
• Ενδεχόμενη δαπάνη σημαντικότατου ύψους από την καταβολή αποζημιώσεων σε ελληνικούς αερομεταφορείς και λοιπούς δικαιούχους εξ αιτίας πολεμικών πράξεων ή τρομοκρατικών ενεργειών που ενδεχομένως θα λάβουν χώρα κατά το χρονικό διάστημα 25 -1 - 2002 έως 25- 10 - 2002. Πρόκειται για υλοποίηση των σχετικών αποφάσεων των συνόδων ΕΚΟΦΙΝ και Μεταφορών το Δεκέμβρη του 2001, οι οποίες ευθυγραμμίζονται με το ψυχροπολεμικό κλίμα που έχουν επιβάλει διεθνώς οι ΗΠΑ.
• Εφάπαξ απώλεια εσόδων ποσού 176,1 εκατ. ευρώ ή 60 δισ. δραχμές για το οικονομικό έτος 2003 από τη μείωση του συντελεστή φορολογίας στις επιχειρήσεις που θα αυξήσουν το προσωπικό τους.
• Ετήσια απώλεια εσόδων ποσού 176,1 εκατ. ευρώ λόγω της αύξησης του αφορολόγητου ορίου στα 2.870.000 δραχμές. Για το έτος 2002 η απώλεια περιορίζεται στο ποσό των 93,9 εκατ. ευρώ.
• Εφάπαξ δαπάνη από την καταβολή αποζημίωσης στους δικαιούχους αερομεταφορείς (αεροπορικές εταιρίες) από τη μη εκτέλεση πτήσεων κατά το χρονικό διάστημα 11 -15 Σεπτέμβρη 2001, εξαιτίας των τρομοκρατικών ενεργειών στις ΗΠΑ. Το ύψος της εν λόγω δαπάνης εκτιμάται σε 4,7 εκτ. ευρώ.

Επίσης, οι συντάκτες της έκθεσης -προφανώς με «άνωθεν εντολή»- θεωρούν ότι δεν μπορεί να υπολογιστεί η απώλεια εσόδων από τη θεσμοθέτηση των παρακάτω διατάξεων. Συγκεκριμένα, αναφέρεται στην έκθεση ότι είναι «ακαθόριστη η απώλεια εσόδων από»:

• Τη δυνατότητα σχηματισμού αφορολόγητου αποθεματικού των επιχειρήσεων που εφαρμόζουν τα διεθνή λογιστικά πρότυπα.
• Την απαλλαγή παντός άμεσου ή έμμεσου φόρου κατά τη διάλυση της Εταιρίας Επενδύσεων Ποντοπόρου Ναυτιλίας (ΕΕΠΝ), τη μεταβίβαση προς αυτήν κάθε εισφοράς σε είδος, την αύξηση κεφαλαίου, καθώς και την απαλλαγή από το φόρο κληρονομίας των κληρονόμων μετοχών της ΕΕΠΝ.
• Τις φοροαπαλλαγές των Αμοιβαίων Κεφαλαίων Επιχειρηματικών Συμμετοχών (ΑΚΕΣ) και της σύμβασης σύστασης αυτών και την καταβολή συμμετοχής των μεριδιούχων κλπ.
• Τη φοροαπαλλαγή του Ταμείου Νέας Οικονομίας (ΤΑΝΕΟ Α.Ε) για κάθε μορφής εισόδημα που προκύπτει από τη συμμετοχή του σε επενδυτικά σχήματα.
• Τη μείωση του συντελεστή φορολογίας κατά 10 και 5 μονάδες των προς συγχώνευση επιχειρήσεων για δύο χρόνια.
• Τη δημιουργία αφορολόγητου αποθεματικού για παραγωγικές επενδύσεις.
• Τη δυνατότητα συμψηφισμού των ζημιών των συγχωνευόμενων επιχειρήσεων με τα προκύπτοντα κέρδη των δύο επόμενων χρήσεων.
• Την επέκταση των φορολογικών απαλλαγών και σε περιπτώσεις εγκατεστημένων στην Ελλάδα υποκαταστημάτων ξένων τραπεζών.
• Την αφαίρεση από το συνολικό εισόδημα του φορολογούμενου των χρηματικών ποσών που καταβάλλει ως δωρεά προς τα ερευνητικά κέντρα, καθώς και την έκπτωση των ανωτέρω ποσών από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων κατά τον προσδιορισμό των καθαρού τους εισοδήματος.
• Την αφαίρεση από τα φορολογητέα κέρδη των επιχειρήσεων ποσοστού 50% των δαπανών της επιστημονικής και της τεχνολογικής έρευνας.
• Την έκπτωση από τα ακαθάριστα έσοδα των επιχειρήσεων του ποσού των χορηγιών και χρηματικών δωρεών που πραγματοποιούν αυτές προς την εταιρία Οργανωτική Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων - Αθήνα 2004. Προβλέπεται επίσης η απαλλαγή των επίσημων διεθνών χορηγών από τη φορολογία εισοδήματος για αγαθά και υπηρεσίες που παρέχουν στην ίδια εταιρία.
• Την απαλλαγή των πάσης φύσεως εσόδων της ΔΟΕ από κάθε άμεσο φόρο.
• Τη μη παρακράτηση φόρου εισοδήματος στις επιχορηγήσεις, που καταβάλλει ο Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων.
• Την παράταση της δυνατότητας ορισμένων επιχειρήσεων να εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα τους δαπάνες χωρίς δικαιολογητικά.
• Την απαλλαγή από το ΦΠΑ εισαγωγής ή επανεισαγωγής συγκεκριμένων στρατιωτικών υλικών για όλες τις ένοπλες δυνάμεις.
• Τις φοροαπαλλαγές του ποσού που διατίθεται στην ΑΤΕ για εξόφληση των ληξιπρόθεσμων οφειλών της.
• Τη μη φορολόγηση των εσόδων των Εταιριών Διακίνησης Αερίου η της ΔΕΠΑ κατά περίπτωση από την εισφορά δικαιωμάτων στις συνιστώμενες Εταιρίες Παροχής Αερίου.
• Τη μη επιβολή προστίμων και προσαυξήσεων σε ξενοδοχειακές επιχειρήσεις που θα καταβάλλουν τη διαφορά φορολογιών μεταξύ των δύο κατηγοριών πετρελαίου θέρμανσης και καύσης.