Στην Αγκυρα σπεύδουν Αμερικανοί και Βρετανοί, σε μια προσπάθεια να διαφοροποιήσουν το κλίμα και να εξασφαλίσουν δεσμεύσεις ότι θα προχωρήσει η διαδικασία των συνομιλιών, αναφέρουν δημοσιογραφικές πληροφορίες που είδαν χτες το φως της δημοσιότητας.

Μετά από συνεννόηση, Ουάσιγκτον και Λονδίνο αποφάσισαν οι απεσταλμένοι τους, Τόμας Γουέστον και λόρδος Χάνεϊ, αντίστοιχα, οι οποίοι θα πραγματοποιήσουν χωριστές περιοδείες στην περιοχή το πρώτο δεκαήμερο του Ιούνη, να αρχίσουν τις επισκέψεις τους στην Αγκυρα.

Οι δύο διπλωμάτες θα μεταφέρουν το μήνυμα των κυβερνήσεών τους ότι ο χρόνος είναι περιορισμένος και ότι θα πρέπει να γίνουν από πλευράς Τουρκίας κινήσεις στο Κυπριακό, οι οποίες θα τη βοηθήσουν στην ενταξιακή της πορεία και στο θέμα του ευρωστρατού.

Την ίδια ώρα, οι Αμερικανοί, αξιοποιώντας τις σχέσεις τους με το στρατιωτικό κατεστημένο, επιχειρούν να διατηρήσουν το κανάλι επικοινωνίας. Διπλωματικές πηγές στη Λευκωσία σημειώνουν ότι αυτό το κανάλι μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους Αμερικανούς, εάν το επιθυμούν, για να αποτρέψουν ένταση στην περιοχή.

Οι Αγγλοαμερικανοί γνωρίζουν ότι στο Κυπριακό δεν υπάρχουν ενδείξεις για αλλαγή της τουρκικής στάσης, πλην όμως επενδύουν στη λογική ότι στο «πάρε-δώσε» μπορεί αυτή τη φορά να λειτουργήσει το παιχνίδι της διασύνδεσης πολλών θεμάτων των οποίων εκκρεμεί η επίλυσή τους (Κυπριακό, ευρωτουρκικά, ένταξη Κύπρου, ευρωστρατός).

Οι Γουέστον και Χάνεϊ μετά την ολοκλήρωση των επαφών τους στο τρίγωνο Αθήνα-Λευκωσία-Αγκυρα, θα μεταβούν και στις Βρυξέλλες για επαφές με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Το νομικό τμήμα της Ευρωπαϊκής Ενωσης έχει περάσει από το μικροσκόπιο και τα έγγραφα που καταθέτουν στις απευθείας συνομιλίες οι Κληρίδης και Ντενκτάς και έχουν καταγράψει τις παρατηρήσεις τους.

Εκείνο που ιδιαίτερα τους ενδιαφέρει είναι κατά πόσον οι θέσεις που καταγράφονται είναι ευθυγραμμισμένες και εναρμονισμένες με το κοινοτικό κεκτημένο.

Μιλώντας στο ραδιοσταθμό ΦΛΑΣ, σε συνέντευξη στο δημοσιογράφο Δημήτρη Τσιόδρα, το Σάββατο το πρωί, η ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Αλ. Παπαρήγα, αναφερόμενη στην ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ και στη στάση του ΚΚΕ, είπε:

«Κάθε λαός παίρνει την ευθύνη του και αποφασίζει, ανάλογα με την ενημέρωση που έχει κτλ. Το ΑΚΕΛ, όπως ξέρετε, έκανε μια διαφοροποίηση στη θέση του (σχετικά με την ένταξη), με τον όρο ότι θα λύσει το εθνικό ζήτημα. Δεν ξεκίνησε, δηλαδή, το ΑΚΕΛ από το ότι η Κύπρος θα ωφεληθεί οικονομικά και κοινωνικά, αλλά πρόταξε το εθνικό ζήτημα. Αυτό ξέρω και το ξέρω μέχρι τέλους -- όπως ξέρετε έχουμε πολύ στενή συνεργασία και πολύ φιλικές σχέσεις με το ΑΚΕΛ.

Είναι θέμα του κυπριακού λαού. Εμείς είμαστε αντίθετοι γενικά στη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Αφού είμαστε αντίθετοι στην ένταξη της χώρας μας θα είμαστε υπέρ της ένταξης της Κύπρου; Από κει και πέρα, όμως, από τη στιγμή που η Κύπρος έχει υποβάλει την αίτηση ένταξης, δίνουμε πολύ μεγάλη σημασία και σ' αυτό που λέγεται εθνικό πρόβλημα της Κύπρου.

Και βλέπουμε ότι η ενταξιακή διαδικασία όχι μόνο δε διασφαλίζει την επίλυση του Κυπριακού αλλά ρίχνει νερό στο μύλο της διχοτόμησης της Κύπρου και στη δημιουργία ενός ψευτομορφώματος ενιαίου κράτους, το οποίο θα διαλυθεί μέσα σε δυο μήνες».

Ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Ισμαήλ Τζεμ, δήλωσε ότι η Αγκυρα και το ψευδοκράτος δεν πρόκειται να αποδεχτούν συμφωνία επανένωσης της Κύπρου, παρά τις πιέσεις που ασκούνται από την Ευρωπαϊκή Ενωση. Σε δηλώσεις στα Κατεχόμενα, ο Ι. Τζεμ είπε ότι κανείς δεν μπορεί να πιστεύει πως η Τουρκία και το ψευδοκράτος υποχρεούνται να αποδεχτούν οποιαδήποτε λύση στο Κυπριακό, ανεξαρτήτως κόστους. Είναι δυο κράτη, είπε, που έχουν το δικαίωμα να λένε «όχι» στις πιέσεις που δέχονται.

Την απαράδεκτη αξίωσή του, για λύση δύο χωριστών κρατών στην Κύπρο, επανέλαβε για μια ακόμη φορά και ο Ραούφ Ντενκτάς, μιλώντας αμέσως μετά την αναχώρηση του υπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Ισμαήλ Τζεμ. Ο κατοχικός ηγέτης υποστήριξε ότι μόνο μια συμφωνία που θα βασίζεται σε δύο κράτη και σε χωριστές κυριαρχίες θα μπορούσε να είναι στέρεη. Είπε μάλιστα ότι οι δηλώσεις του Ι. Τζεμ για το Κυπριακό και η ανοιχτή υποστήριξη του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας προς το πρόσωπό του έριξαν, κατά την έκφρασή του, φως στους Τουρκοκύπριους.

Μόνο μια φόρμουλα υπάρχει για επίλυση του Κυπριακού, βάση της οποίας είναι η κυριαρχία, είπε, και πρόσθεσε ότι η φόρμουλα αυτή τυγχάνει της πλήρους υποστήριξης της Αγκυρας.

Ο πρόεδρος της Βουλής, Δ. Χριστόφιας, μιλώντας σε συνεστίαση του Παγκυπρίου Συνδέσμου Αιχμαλώτων Πολέμου του 1974, στη Λευκωσία, χαρακτήρισε τα μέχρι τώρα αποτελέσματα των απευθείας συνομιλιών για το Κυπριακό ανύπαρκτα. Εκανε επίσης την εκτίμηση ότι η Τουρκία και ο Ντενκτάς έχουν στόχο να κερδίσουν μόνο χρόνο ώστε να πειστεί η διεθνής κοινότητα να πιέσει την ελληνοκυπριακή πλευρά να αποδεχτεί λύση δύο χωριστών κυρίαρχων κρατών. Ο πρόεδρος της Βουλής είπε ακόμη ότι όσο πλησιάζει η ένταξη της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ενωση η Τουρκία θα εντείνει τις απειλές της, τονίζοντας ότι τώρα παρά ποτέ άλλοτε τίθεται η ανάγκη για συνεχή και ουσιαστική συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου.

Στις 14-20 Ιούνη πραγματοποιείται η άσκηση «ΣΑΡΙΣΑ - 2002», η οποία είναι η πρώτη άσκηση, μετά την έναρξη εφαρμογής της νέας δομής διοίκησης των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και διοργανώνεται από το ΓΕΕΘΑ, υπό το νέο του ρόλο ως διακλαδικό στρατηγείο. Χώρος διεξαγωγής της οι περιοχές Ασκού - Προφήτη, Σοχού, Σκεπαστού και Σταυρού στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης. Η τελική φάση θα διεξαχθεί στις 18 Ιούνη στις περιοχές Ασκού - Προφήτη και κόλπου Ορφανού.

Πρόκειται για άσκηση εθνική, διακλαδική, μεγάλης κλίμακας που διεξάγεται μετά στρατευμάτων (ΤΑΜΣ) και διευθύνεται από το ΓΕΕΘΑ. Στην άσκηση αναμένεται να δοκιμαστούν στην πράξη η αποτελεσματικότητα των αλλαγών που γίνονται στη δομή των Ενόπλων Δυνάμεων με βασικότερα αυτή της δημιουργίας πέντε διακλαδικών στρατηγείων.

«Σκοπός της είναι, αναφέρεται σε ανακοίνωση του ΓΕΕΘΑ, η εξάσκηση των διακλαδικών στρατηγείων και των μονάδων τους στη συνεργασία μεταξύ τους κατά τις επιθετικές επιχειρήσεις υπό συνθήκες ενός σύγχρονου επιχειρησιακού περιβάλλοντος. Ειδικότερα θα γίνει εξάσκηση στη διεξαγωγή συνδυασμένων επιχειρήσεων με αεροκίνητες, αεραποβατικές και αποβατικές δυνάμεις, καθώς και αντιμετώπιση καταδρομικών ενεργειών». Ανάμεσα στα άλλα η άσκηση περιλαμβάνει και εκπαίδευση εφέδρων σε συνδυασμό με τον έλεγχο του συστήματος επιστράτευσης.

Στην άσκηση συμμετέχουν από το Στρατό Ξηράς, το Στρατηγείο Δυνάμεων Αντιδράσεως Ενισχύσεως Εφεδρείας (Β' ΣΣ), το Στρατηγείο της Ιης Μεραρχίας Πεζικού, η ΙΙη Μηχανοκίνητη Μεραρχία με τις 33η και 34η Μηχανοκίνητες Ταξιαρχίες, η 71η Αερομεταφερόμενη Ταξιαρχία, η 32η Ταξιαρχία Πεζοναυτών (Με το ΤΣ / 575 ΤΠΝ), η 1η Ταξιαρχία Αεροπορίας Στρατού, η 2η Ταξιαρχία Υποστηρίξεως, το 1ο Σύνταγμα Καταδρομών (Δ/κση - Επιτελείο - Β' - Ε' ΜΚ), το 2ο Σύνταγμα Αλεξιπτωτιστών (Δ/κση - Επιτελείο - 2η ΜΑΛ), Ομάδα από το Ειδικό Τμήμα Αλεξιπτωτιστών, κλιμάκιο του 865 ΤΕΝΕΦ. Από το Πολεμικό Ναυτικό: Το Αρχηγείο Στόλου με μονάδες επιφανείας και πλοία Ταχείας Μεταφοράς (ZUBR). Από την Πολεμική Αεροπορία: Μαχητικά αεροσκάφη για υποστήριξη της επιθετικής ενέργειας και μεταγωγικά («C-130») για ρίψη αλεξιπτωτιστών.

Στο μεταξύ από σήμερα και μέχρι τις 7 Ιούνη διεξάγεται στην έδρα της Ανωτάτης Σχολής Πολέμου στη Θεσσαλονίκη διακλαδική άσκηση «Τ-121» με τη συμμετοχή της Ναυτικής Σχολής Πολέμου και της Σχολής Πολέμου Αεροπορίας. Η άσκηση, είναι άνευ στρατευμάτων και θα διεξαχθεί με τη βοήθεια ηλεκτρονικών υπολογιστών, ενώ θα πάρουν μέρος σ' αυτήν 202 σπουδαστές και των τριών σχολών.

Ξαφνικά, ποιος άραγε ξέρει γιατί, το υπουργείο Εξωτερικών έδωσε χτες στη δημοσιότητα το σχέδιο νόμου για τη σύσταση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής.

Μετά από ταλαντεύσεις ετών, και ενώ ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών απουσίαζαν από τη χώρα πραγματοποιώντας επίσκεψη στην Κίνα, οι υπηρεσίες του υπουργείου Εξωτερικών προώθησαν τη διαδικασία αποστέλλοντας χτες στα κόμματα το σχέδιο νόμου για τη δημιουργία του νέου οργάνου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ αρνούνταν επίμονα τη δημιουργία του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής, που η ΝΔ είχε προβάλει ως πάγιο αίτημά της. Η θέση της κυβέρνησης άρχισε να αλλάζει βαθμιαία με την ανάληψη του ΥΠΕΞ από τον Γ. Παπανδρέου. Η οριστική μετάβαση από την άρνηση στη δημιουργία του Συμβουλίου, στη θεσμοθέτηση του νέου οργάνου για την Εξωτερική Πολιτική, ωστόσο, δεν πρέπει να αναζητηθεί στη διάθεση των προσώπων, αλλά στις ανάγκες της κυβέρνησης να μοιραστεί το κόστος που συνεπάγονται οι επιλογές της στην εξωτερική πολιτική της χώρας. Ετσι λοιπόν, τώρα που όλα δείχνουν ότι έχει φτάσει η ώρα του λογαριασμού, η κυβέρνηση σπεύδει να καλέσει τα κόμματα να «χειροκροτήσουν» τις αποφάσεις της.

Οπως είναι γνωστό, το ΚΚΕ είχε από την αρχή αυτής της συζήτησης ξεκάθαρα τοποθετηθεί κατά της δημιουργίας ενός οργάνου, από τη στιγμή που ήδη υπάρχουν θεσμοθετημένα όργανα στο ελληνικό Κοινοβούλιο, όπου τα κόμματα μπορούν να διατυπώσουν τις θέσεις και τις απόψεις τους.