Η υπόθεση των συνεργασιών είναι στρατηγικός στόχος του ΚΚΕ και δεν το ενδιαφέρει μόνο για την επίτευξη εκλογικών στόχων. Επομένως δεν ασχολείται μ' αυτό το ζήτημα μόνο στις προεκλογικές και στις εκλογικές περιόδους, αλλά αποτελεί μόνιμη μέριμνά του.

Είναι, λοιπόν, φυσιολογικό για το ΚΚΕ να συζητάει με τους συμμάχους του, αλλά και γενικότερα με το λαό μας, το ζήτημα των συνεργασιών κι έξω από τη συγκυρία των εκλογών. Πολύ περισσότερο όταν υπάρχει η ανάγκη ανταλλαγής απόψεων, γνωμών και παρατηρήσεων και για το αποτέλεσμα των πρόσφατων τοπικών εκλογών, της πολιτικής μάχης που δόθηκε, αλλά και για την προοπτική της συνεργασίας που επιτεύχθηκε στην Τοπική Αυτοδιοίκηση και γενικότερα.

Στα πλαίσια αυτά, η ΝΕ Λάρισας του ΚΚΕ διοργάνωσε, το περασμένο Σάββατο, συγκέντρωση στην οποία πήραν μέρος εκπρόσωποι πολιτικών δυνάμεων κι άλλα πρόσωπα που συνεργάστηκαν με το Κόμμα στις πρόσφατες νομαρχιακές και δημοτικές εκλογές. Ο διάλογος που αναπτύχθηκε στη συγκέντρωση ήταν ανοιχτός, πλούσιος και γόνιμος, αποδεικνύοντας ότι η συνεργασία στην ΤΑ έχει και παρόν και μέλλον.

Οι κομμουνιστές της Λάρισας ενδιαφέρονται ν' ακούσουν τις γνώμες και τις παρατηρήσεις από όλους εκείνους με τους οποίους συνεργάστηκαν στις τοπικές εκλογές, δίνοντας από κοινού μια σκληρή μάχη σε μια δύσκολη αναμέτρηση. Η συζήτηση που γίνεται αυτό το διάστημα, εσωκομματικά και δημόσια, εξετάζει πολλά θέματα.

Και συμπλήρωσε: «Εξετάζουμε το κατά πόσον καταφέραμε να συνδυάσουμε δημιουργικά τη δουλιά μας όλη την προηγούμενη περίοδο - πολύ περισσότερο την προεκλογική - μέσα και δίπλα στους συνδυασμούς, στις επιτροπές στήριξης, χέρι χέρι με όλους αυτούς που συνεργαστήκαμε ώστε αυτή η συνεργασία και να βαθύνει περισσότερο και, κυρίως, να έχει προοπτική. Εκτιμούμε ότι σωστά κινηθήκαμε σ' αυτή τη γραμμή όχι μόνον ως Κόμμα αλλά και οι συνδυασμοί που στηρίξαμε, δημιουργώντας παρακαταθήκη για να απλώσουν και να δυναμώσουν οι συσπειρώσεις το επόμενο διάστημα».

Ενδεχομένως να σκεφθείτε, τι μπορούμε να κάνουμε από τη Λάρισα; Χρειάζεται να παρθούν πρωτοβουλίες σε κεντρικό επίπεδο από τις ηγεσίες των κομμάτων, να υπάρξουν κεντρικές συνεργασίες και συμμαχίες. Ασφαλώς και χρειάζονται κεντρικές πρωτοβουλίες και εμείς ως ΚΚΕ πήραμε και είμαστε διατεθειμένοι να πάρουμε περισσότερες. Ομως, μην υποτιμήσουμε την ανάγκη να παρθούν ακόμη πιο πολλές από τα κάτω.

Ας δούμε τη δική μας πείρα: Συνεργαστήκαμε ΚΚΕ, ΔΗΚΚΙ, Κομμουνιστική Ανανέωση, με μέλη του ΠΑΣΟΚ, πρώην μέλη του ΣΥΝ, ανένταχτους ανθρώπους. Είναι σ' όλους γνωστό ότι έγκαιρα προχωρήσαμε σε τοπική συνεργασία με ΔΗΚΚΙ, Κομμουνιστική Ανανέωση. Δεν ήταν μια τεχνητή συγκόλληση, ούτε κεραυνός εν αιθρία. Είχε προηγηθεί η κοινή δράση τοπικά στο ΠΑΜΕ, στην ΠΑΣΥ, στο αντιπολεμικό κίνημα, στο κίνημα για την υπεράσπιση των δημοκρατικών και συνδικαλιστικών ελευθεριών και σε μια σειρά άλλων χώρων. Αυτό είναι που μας έφερε πιο κοντά.

Η συμφωνία σε βασικές θέσεις και η κοινή δράση ενάντια την ιμπεριαλιστική "νέα τάξη πραγμάτων", στην ίδρυση και λειτουργία του ΝΑΤΟικού Στρατηγείου, στις καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις, που οδηγούν τους εργαζόμενους σε εργασιακό μεσαίωνα και τους μικροαγρότες στην καταστροφή. Αυτή η κατεύθυνση, η αγωνιστική δράση στα διάφορα μέτωπα, συνέβαλε, αυτές οι δυνάμεις αλλά και πολλοί άλλοι να συγκροτήσουμε συσπειρώσεις στην ΤΑ.

Με αυτή την έννοια, χωρίς να υποτιμούμε στο ελάχιστο την ανάγκη κεντρικών πρωτοβουλιών - αν και εφόσον υπάρχουν δυνατότητες - δίνουμε ιδιαίτερη σημασία οι συνεργασίες να βασίζονται σε κοινωνικό επίπεδο. Αυτό που απλά λέμε και από τα πάνω και από τα κάτω.

Η κεντρική πρωτοβουλία δε θα αποδώσει όσο χρειάζεται αν ταυτόχρονα δεν εμπεδώνεται και κάτω. Αν δε γίνει υπόθεση πολλών ανθρώπων».

Στη συγκέντρωση παραβρέθηκε η Αλέκα Παπαρήγα, η οποία, μιλώντας, χαρακτήρισε τη συζήτηση που αναπτύχθηκε πολύ σημαντική κι ευχαρίστησε τους συμμετέχοντες για τον προβληματισμό τους και τις παρατηρήσεις τους.

Αναφερόμενη στο θέμα των συνεργασιών είπε ότι το ΚΚΕ δεν επιδιώκει συμμαχίες, για να μαζευτούν περισσότερες δυνάμεις και να υπάρχουν περισσότερα ερείσματα του Κόμματος στα θεσμικά όργανα, στη Βουλή, στο μαζικό κίνημα. «Εμείς -τόνισε- ξεκινάμε απ' την εξής απλή θέση: Οτι σήμερα -και χτες το ίδιο ίσχυε και αύριο θα ισχύει- για να γίνουν βαθιές αλλαγές σε τούτη την κοινωνία, αλλά και να αντιμετωπίσεις τα οξυμένα προβλήματα, πρέπει να υπάρχει μια μεγάλη λαϊκή πλειοψηφία. Εχεις να κάνεις μ' έναν ισχυρό αντίπαλο, ο οποίος έχει ισχυροποιηθεί την τελευταία δεκαετία κι επομένως απέναντι σ' αυτόν τον ισχυρό αντίπαλο πρέπει ν' αντιτάξεις όσο γίνεται περισσότερες δυνάμεις». Και υπογράμμισε ότι «η διαμόρφωση της μεγάλης λαϊκής πλειοψηφίας δεν μπορεί να γίνει χωρίς την πολιτική συμμαχία».

Η Αλέκα Παπαρήγα σημείωσε ότι «η συμμαχία είναι μια πολύ βαθιά και δεδομένη αντίληψη και μόνιμη, γιατί δε στηρίζεται σε ευκαιριακούς στόχους του ΚΚΕ και σε στενοκομματικούς σκοπούς της στιγμής, αλλά βασίζεται στο γεγονός ότι σε μια ταξική κοινωνία, μέσω της συμμαχίας, θα διαμορφωθεί κοινή δράση της εργατικής τάξης με τ' άλλα μικροαστικά στρώματα εναντίον της κυρίαρχης τάξης. Κι αυτό πρέπει να γίνει στο κοινωνικό και στο πολιτικό επίπεδο». Και τόνισε: «Εμείς έχουμε στρατηγική στην πολιτική συμμαχιών και όχι τακτική συμμαχιών. Συνειδητά, όταν χαράξαμε τη στρατηγική μας για την εκλογική μάχη βάλαμε σαν πρώτο κριτήριο επιτυχίας, ας το πω έτσι, την υπόθεση των συμμαχιών, να διαμορφωθούν συσπειρώσεις. Συνειδητά, διότι, ακριβώς, θεωρούμε ότι στην καθημερινή δράση, μέσα στο κίνημα, στους θεσμούς, στην εκλογική αναμέτρηση πρέπει να χτίζουμε αυτές τις συμμαχίες».

Στη συνέχεια η Αλέκα Παπαρήγα, συμφωνώντας απόλυτα μ' αυτό που ειπώθηκε ότι η πολιτική συμμαχιών, που έγινε όχι γιατί την ήθελε μόνο το ΚΚΕ, αλλά γιατί συμφώνησαν κι άλλες δυνάμεις, δεν προβλήθηκε, όπως έπρεπε, επισήμανε: «Εγώ ας δεχτώ ότι έπρεπε ως ΚΚΕ -γιατί τώρα τον δικό μας απολογισμό κάνουμε- έπρεπε έγκαιρα να μας απασχολήσει αυτό το ζήτημα. Σας διαβεβαιώ, όμως, ότι δεν έχει να κάνει με πρόθεση. Δυσκολευτήκαμε να την προβάλουμε αυτή τη συμμαχία. Γιατί, όταν πήγαινες σε τοπικό επίπεδο η μάχη ήταν τόσο στενά προσηλωμένη στα τοπικά προβλήματα κι όχι στα γενικά πολιτικά, τόσο πολύ χρωματισμένη στο τοπικό, που φαινότανε λίγο παρατραβηγμένο να πεις ότι ξέρετε εδώ είμαστε εμείς, το ΔΗΚΚΙ, η Κομμουνιστική Ανανέωση, άλλες τοπικές Κινήσεις, άνθρωποι, παράγοντες κ.ά.

Επίσης, στην προσπάθεια να πολιτικοποιηθεί η μάχη πάνω στα λαϊκά προβλήματα -όχι σε γενικά, ιδεολογικά και παγκόσμια θέματα- μπορεί να φαινόμαστε ότι ερχόμαστε από "πάνω" και βιάζουμε τα πράγματα. Δεν ήταν αυτή η πρόθεσή μας, αλλά να πολιτικοποιηθούν μέσα από το θεσμό της Τοπικής Αυτοδιοίκησης τα λαϊκά προβλήματα».

«Ενας λόγος που εμπόδισε ν' αναδειχτεί η δυναμική της συνεργασίας -συμπλήρωσε- είναι και το γεγονός ότι, με εξαίρεση την Κομμουνιστική Ανανέωση, που έχουμε κατακτήσει ένα, ας το πω πανελλαδικό βήμα συζήτησης και συμφωνίας, με το ΔΗΚΚΙ έγινε βήμα το βήμα αυτή η συνεργασία. Δεν υπήρχε πανελλαδική συμφωνία. Κι αυτό οπωσδήποτε μείωνε αυτή τη δυναμική.

Να βγάλουμε τα συμπεράσματά μας, αλλά κι απ' την άλλη μεριά η πολιτική των συμμαχιών τίθεται και την ώρα μιας μάχης».

Σε άλλο σημείο της παρέμβασής της η Αλέκα Παπαρήγα, επισήμανε: «Η πολιτική που προτείνουμε εμείς προϋποθέτει ευρύτατη συσπείρωση, αλλά και πιο βαθείς διαχωρισμούς και στο κοινωνικό και στο πολιτικό επίπεδο. Είμαστε υπερβολικοί; Δε νομίζουμε. Η κατεύθυνση που σήμερα πρέπει να έχει η συσπείρωση, σε αντίθεση μ' αυτό που λέμε το μεγάλο κεφάλαιο, ιδιαίτερα το μονοπωλιακό, σε αντίθεση με τις επιλογές του ιμπεριαλισμού». Και συνέχισε:

«Είναι σήμερα ώριμα τα πράγματα για τη διαμόρφωση μιας πανελλαδικής κοινωνικής, πολιτικής συμμαχίας σ' αυτή την κατεύθυνση; Η ανάγκη αυτή υπήρχε από χτες να γίνει, που σημαίνει ότι είναι ώριμη. Αντικειμενικά. Εχουμε φτάσει σε ένα επίπεδο μιας γενικευμένης πολιτικής συμφωνίας; Δεν είναι σωστό ν' απαντήσει κανείς ούτε μ' ένα "ναι", ούτε μ' ένα "όχι", ιδιαίτερα σ' αυτή τη φάση. Η φάση που βρισκόμαστε σήμερα κατά τη γνώμη του Κόμματος είναι η φάση που πρέπει ν' αναπτύξουμε πολύ περισσότερες κεντρικές και τοπικές πρωτοβουλίες, πολύ πιο έντονες και ν' ανοίξουμε αυτή τη συζήτηση.

Ποια είναι η δική μας πρόταση: Παραμένουμε στη λογική για επιμέρους συσπειρώσεις και μέτωπα πάλης στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, στο εργατικό κίνημα, στο αγροτικό, στο αντιπολεμικό, στο κίνημα για το περιβάλλον, ενάντια στα ναρκωτικά, στην Παιδεία, στην Υγεία και, ταυτόχρονα, όμως, πρέπει ν' ανοίξουμε το διάλογο και τη συζήτηση, δρώντας όμως, όχι κάνοντας σεμινάρια και συμπόσια, αν μπορούμε να προχωρήσουμε σε μια γενικευμένη συμφωνία, εμείς που ήδη έχουμε συνεργαστεί και με τη δυναμική να καλέσουμε κι άλλους».

Καταλήγοντας η Αλέκα Παπαρήγα, τόνισε: «Το ΚΚΕ οφείλει ν' ανοίξει έναν πλατύ διάλογο, οφείλουμε να πάρουμε περισσότερες πρωτοβουλίες. Είμαστε σήμερα, μπορώ να πω, πιο ώριμοι και πιο έτοιμοι και θέλω να πιστεύω ότι είμαστε και πιο διδαγμένοι και πιο ικανοί να ξεπεράσουμε και αδυναμίες και σοβαρές παραλείψεις, που έχουμε και που εμφανίστηκαν μέσα στην εκλογική μάχη. Μόνο που ο αντίπαλος, όταν μας κάνει κριτική δε μας κάνει κριτική στις πραγματικές αδυναμίες και ελλείψεις. Μας κάνει κριτική σε ό,τι θετικό, έστω σαν σπέρμα, αναπτύσσεται στη δράση μας. Μας χτύπησε στην πολιτική συμμαχιών και μας χτύπησε και στον πολιτικό μας λόγο. Εμείς, όμως, όπως θα δείτε και από τη δημοσίευση των ντοκουμέντων της ΚΕ, θα στρέψουμε την προσοχή μας εκεί που πραγματικά πονάμε κι έχουμε ανάγκη να προσαρμοστούμε καλύτερα στις εξελίξεις. Και η προσαρμογή σήμερα στις εξελίξεις είναι περισσότερη πολιτικοποίηση, περισσότερη ταξική πάλη, περισσότερες συμμαχίες σ' αυτή την κατεύθυνση κι όχι στη γραμμή της προσαρμογής στις δυσκολίες. Προσαρμογή στις απαιτήσεις του αγώνα κι όχι προσαρμογή στις δυσκολίες».

Μετά την εισήγηση του Γ. Χώτου, το λόγο πήραν πολλοί από τους συμμετέχοντες και αναπτύχθηκε πλούσιος και γόνιμος διάλογος.

Ο Αγ. Παπαστεργίου, υποψήφιος δήμαρχος Λάρισας, υπογράμμισε τις αδυναμίες - αντικειμενικές και υποκειμενικές - που παρουσιάστηκαν στη διάρκεια του εκλογικού αγώνα για το Δήμο της Λάρισας, ενώ αναφερόμενος στο τι πρέπει να γίνει από δω και πέρα, ώστε να συνεχιστεί και να εμβαθυνθεί η συνεργασία, τόνισε ότι χρειάζεται να δυναμώσει η αντιπολιτευτική τακτική της παράταξης του δήμου και ταυτόχρονα να οργανωθεί και να δρα ένα κίνημα διεκδίκησης στην πόλη, στο οποίο θα συμπαραταχτούν όλες οι «ζωντανές» δυνάμεις.

Ο Δ. Παγώνας, στέλεχος του ΔΗΚΚΙ, αναφέρθηκε σε αδυναμίες, που κατά τη γνώμη του εμφανίστηκαν στους τρόπους και τις μεθόδους επαφής με τον κόσμο που ακολούθησαν οι επικεφαλής των αγωνιστικών συνδυασμών για τη Νομαρχία και το Δήμο Λάρισας, υπογραμμίζοντας ότι το ΠΑΣΟΚ δούλεψε πολύ σκληρά τις τελευταίες μέρες πριν τις εκλογές, καταφέρνοντας να επανεγκλωβίσει πολλούς από τους ψηφοφόρους του που είχαν απομακρυνθεί και δήλωναν ότι θα στήριζαν τους αγωνιστικούς συνδυασμούς.

Ο Χ. Αρχοντής, εκπρόσωπος της Κομμουνιστικής Ανανέωσης, εκτιμώντας ότι οι ιδέες του νεοφιλελευθερισμού έχουν ακόμα ηγετική θέση στην κοινωνία και διαπιστώνοντας ότι η λαϊκή δυσαρέσκεια δε βρίσκει διέξοδο προς τ' αριστερά, υπογράμμισε την ανάγκη έντασης της δουλιάς, με στόχο την εμβάθυνση της συνεργασίας και από κάτω και από πάνω.

Ο Ν. Γερογιάννης, νεοεκλεγείς δήμαρχος Νέσσωνος, μετέφερε την εμπειρία μιας πετυχημένης μάχης που δόθηκε στο δήμο του, τονίζοντας ότι στη συνεργασία που επιτεύχθηκε χώρεσαν ισότιμα όλες οι δυνάμεις της αριστεράς. Υπογράμμισε, δε, το γεγονός ότι η δημοτική κίνηση της οποίας προΐστατο, είχε συχνή παρέμβαση για τα προβλήματα που απασχολούν τους δημότες και τους δήμους καθ' όλη την τετραετία που βρισκόταν στην αντιπολίτευση.

Ο Δ. Χατζής, υποψήφιος νομαρχιακός σύμβουλος, υποστήριξε ότι ήταν ολοκληρωμένη η παρέμβαση του αγωνιστικού συνδυασμού για τη νομαρχία σχετικά με το αγροτικό πρόβλημα, αλλά και για άλλα λαϊκά προβλήματα. Μίλησε, όμως, για περίεργες «σούπες» που εμφανίστηκαν σε ψηφοδέλτια συνδυασμών καποδιστριακών δήμων.

Ο Γ. Αλεξούλης, υποψήφιος νομαρχιακός σύμβουλος, σημείωσε ότι οι τοπικές εκλογές δεν ήταν το τέλος, αλλά η αρχή των αγωνιστικών συνδυασμών και της συνεργασίας που επιτεύχθηκε. Εξέφρασε, όμως, τον προβληματισμό του αν ο ΣΥΝ ήταν πραγματικά σύμμαχος και συνεργάτης εκεί όπου συμμετείχε.

Ο Ν. Γκαγκάς, πρώην αντιδήμαρχος Λάρισας, υπογράμμισε ότι οι συμμαχίες πρέπει να έχουν ταξικό χαρακτήρα και περιεχόμενο, τονίζοντας ότι δεν πρέπει να αφορούν σε καπιταλιστικές επιλογές.

Ο Απ. Καλογιάννης, πρώην πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Λάρισας, υποστήριξε ότι για να πετύχει η συνεργασία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση είναι ανάγκη να στηρίζεται και να προβάλλει περισσότερο τα τοπικά ζητήματα, ενώ διαπίστωσε την ανάγκη να δημιουργηθούν «φόρα» όπου θα κατατεθούν όλες οι απόψεις της αριστεράς, «για να πάμε όλοι μαζί», όπως είπε.

Ο Κ. Κωστόπουλος, υποψήφιος νομαρχιακός σύμβουλος, είπε ότι οι συνεργασίες πρέπει να δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στα ζητήματα που αφορούν τους εργαζόμενους.

Ο Γ. Λιώτας, υποψήφιος νομαρχιακός σύμβουλος, αφού υπογράμμισε ότι πάντα μετά από μια συνεργασία τ' αποτελέσματα είναι θετικά, τόνισε πως πρέπει να διαγνωστούν οι αδυναμίες και να γιατρευτούν.

Ο Ν. Καραγιαννίδης, υποψήφιος νομαρχιακός σύμβουλος, υποστήριξε ότι οι υποψήφιοι νομαρχιακοί και δημοτικοί σύμβουλοι δε δούλεψαν όσο θα έπρεπε συλλογικά στις εκλογές.

Ο Γ. Δαούλας, μέλος της διοίκησης του Εργατικού Κέντρου Λάρισας, σημείωσε ότι όπως το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ συνεργάζονται με τον Κόκκαλη και τον Βαρδινογιάννη, έτσι πρέπει να συνεργάζονται μεταξύ τους οι λαϊκές αγωνιστικές δυνάμεις. Κι αναφέρθηκε στην εμπειρία του ΠΑΜΕ, επισημαίνοντας ότι αν δεν υπήρχε αυτό, η κυβέρνηση, οι βιομήχανοι και οι συμβιβασμένες συνδικαλιστικές ηγεσίες θα έκαναν ό,τι ήθελαν.