Σενάρια λήψης μέτρων επεξεργάζεται η κυβέρνηση, σε περίπτωση που οι εξελίξεις από την επαπειλούμενη ιμπεριαλιστική επέμβαση των ΗΠΑ στο Ιράκ, ξεπεράσουν ορισμένα δεδομένα, όπως το ύψος της ανόδου των τιμών του πετρελαίου, αλλά κυρίως τη διάρκεια της κρίσης. Στην κατεύθυνση αυτή εκφράζονται φόβοι, ότι αυτό που κομψά χαρακτηρίζεται σαν «γεωπολιτική αστάθεια» λόγω των εξελίξεων στο Ιράκ, μπορεί να διαρκέσει για μήνες... Οι φόβοι που εκφράζονται από παράγοντες της ΕΕ, είναι ότι μια τέτοια εξέλιξη - η επέμβαση στο Ιράκ - θα πλήξει την προσπάθεια ανάκαμψης της ευρωπαϊκής οικονομίας, η οποία για τρία περίπου χρόνια διέρχεται περίοδο οικονομικής ύφεσης.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις αυτές, η πρόβλεψη για ασθενή ανάπτυξη της οικονομίας της ευρωζώνης κατά 0,9% για το 2003, σε περίπτωση επίθεσης των ΗΠΑ και των συμμάχων τους στο Ιράκ, μπορεί να αντιστραφεί ακόμα και σε αρνητικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Αμεση παρενέργεια μίας τέτοιας εξέλιξης θα είναι φυσικά η άνοδος των τιμών του πετρελαίου και ένα νέο κύμα πληθωρισμού που απειλεί την ευρωπαϊκή οικονομία.

Για τις επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή και ελληνική οικονομία, ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Ν. Χριστοδουλάκης, στη διάρκεια της χτεσινής αυτής ενημέρωσης των δημοσιογράφων απάντησε σιβυλλικά: «Οταν υπάρχουν γεωπολιτικές αβεβαιότητες - είπε με νόημα - κάποιες οικονομικές δραστηριότητες θίγονται». Επιχειρώντας να δώσει μια νότα αισιοδοξίας, τη στιγμή που πυκνώνουν τα σύννεφα του πολέμου πάνω από το Ιράκ μετά τα την προχτεσινή ομιλία του Ππροέδρου των ΗΠΑ Τζ. Μπους - ο υπουργός Οικονομίας ανέφερε ότι ο στόχος για ρυθμό ανάπτυξης 3,8% της ελληνικής οικονομίας έχει ενσωματώσει και την πιθανότητα εκδήλωσης μιας τέτοιας κρίσης..

Την ανησυχία του, για τις επιπτώσεις που θα έχει η υλοποίηση των ιμπεριαλιστικών σχεδίων των ΗΠΑ για επίθεση στο Ιράκ, εξέφρασε προχτές και ο ίδιος ο πρωθυπουργός κατά τη διάρκεια συνάντησής του με την ηγεσία του Συνδέσμου Ευρωπαίων Βιομηχάνων (αναφερόμενος στις επιπτώσεις που υπάρχουν ήδη στα διεθνή χρηματιστήρια), ενώ ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και πρώην διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας Λ. Παπαδήμος με συνέντευξή του στη γαλλική εφημερίδα «Λε Μοντ», διατύπωσε την άποψη πως ένας πόλεμος στο Ιράκ αποτελεί «το σημαντικότερο κίνδυνο» για τις προοπτικές ανάκαμψης στις οικονομίες των χωρών - μελών της ΕΕ και την αξιόπιστη διαχείριση της κρίσης που αντιμετωπίζει η ευρωπαϊκή οικονομία.

Μόνος δρόμος απέναντι στην ολομέτωπη επίθεση που δέχονται τόσο οι μικροί και αυτοαπασχολούμενοι επαγγελματίες, βιοτέχνες και έμποροι, όσο και οι συνταξιούχοι και τα άλλα λαϊκά στρώματα δεν μπορεί παρά να είναι αυτός του αγώνα. Στη διαπίστωση αυτή κατέληξαν οι φορείς της Βορειοδυτικής Ελλάδας και των νησιών του Ιονίου, τοπικές ομοσπονδίες ΕΒΕ, εμπορικοί σύλλογοι, επιμελητήρια και οργανώσεις συνταξιούχων, που συμμετείχαν στη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα με πρωτοβουλία της Ομοσπονδίας ΕΒΕ Ιωαννίνων.

Στο ψήφισμα, που εγκρίθηκε κατά τη διάρκεια της σύσκεψης, υπογραμμίζεται η ανάγκη όλοι οι μικροί και αυτοαπασχολούμενοι ΕΒΕ, σε συνεργασία και κοινή δράση με τους εργαζόμενους, τους αγρότες, τους συνταξιούχους να διαμορφώσουν ένα πανίσχυρο κοινωνικό μέτωπο απέναντι στο μαύρο μέτωπο κυβέρνησης, ΕΕ και μεγάλου κεφαλαίου. Αυτό προϋποθέτει τα αιτήματα και οι αγώνες να συγκρούονται με το σύνολο της εφαρμοζόμενης αντιλαϊκής πολιτικής, με στόχο την ανατροπή της και την επιβολή μιας άλλης φιλολαϊκής, που θα βάλει φραγμούς στην ασύδοτη δράση των πολυεθνικών, των μεγαλοεπιχειρήσεων, θα εφαρμόσει μέσα από έναν κεντρικό σχεδιασμό περιφερειακές, κλαδικές πολιτικές, θα στηρίξει τη μαζική συνεταιριστικοποίηση των μικρών επιχειρήσεων, θα ενισχύσει τα λαϊκά εισοδήματα.

Η σύσκεψη κατέληξε ομόφωνα στην οργάνωση νέου κύκλου κινητοποιήσεων με παραπέρα κλιμάκωση, ώστε να έχουν αποτελέσματα και προοπτική και καλεί τα ΔΣ των τριτοβάθμιων οργανώσεων ΓΣΕΒΕΕ και ΕΣΕΕ να πάρουν άμεσα πρωτοβουλίες για την πραγματοποίηση πανελλαδικής κινητοποίησης τέλη Μάρτη.

Οι φορείς που συμμετείχαν στη σύσκεψη διαπίστωσαν ότι η μεγάλη πλειοψηφία των επαγγελματοβιοτεχνών και των εμπόρων, καθώς και των συνταξιούχων της περιοχής και τα άλλα λαϊκά στρώματα δέχονται πολύπλευρα χτυπήματα από την κυβερνητική πολιτική τόσο σε θέματα φορολογίας όσο και στην κοινωνική ασφάλιση, στο θέμα της λειτουργίας των πολυκαταστημάτων, με το παρεμπόριο, την παραοικονομία κλπ. Οι μικρές επιχειρήσεις στης περιοχής, αυτοαπασχολούμενοι και οικογενειακού χαρακτήρα επιχειρήσεις περιθωριοποιούνται, ο τζίρος μειώνεται και κατά εκατοντάδες οδηγούνται στο κλείσιμο. Μόνοι κερδισμένοι, σημειώνεται στο ψήφισμα, είναι λίγες μεγάλες επιχειρήσεις και πολυεθνικές αλυσίδες.

Στην υπογραφή μνημονίου συνεργασίας για την κατασκευή του αγωγού πετρελαίου Μπουργκάς- Αλεξανδρούπολη προχώρησαν χτες ο υπουργός Ανάπτυξης, Α. Τσοχατζόπουλος, και ο Βούλγαρος ομόλογός του, Β. Τσερκόβσκι, ο οποίος επισκέφτηκε τη χώρα μας. Πέραν της υπογραφής του μνημονίου για το συγκεκριμένο έργο, το οποίο (μνημόνιο) θα αποσταλεί και στη ρωσική κυβέρνηση, οι δύο υπουργοί συμφώνησαν στη διεύρυνση της συνεργασίας των δύο χωρών στον ενεργειακό τομέα.

Με δηλώσεις τους χαρακτήρισαν επιβεβλημένη την κατασκευή του αγωγού από τεχνικής πλευράς, διαπιστώνοντας τις τεχνικές αδυναμίες που υπάρχουν στη διέλευση πετρελαίου με πλοία μέσω Βοσπόρου. Συμφώνησαν επίσης και στο ότι το συγκεκριμένο έργο συμβάλλει τόσο στην ανάπτυξη της διμερούς συνεργασίας Ελλάδας-Βουλγαρίας, αλλά και ανταποκρίνεται στην υλοποίηση της Κοινής Ευρωπαϊκής Πολιτικής Ενέργειας σε περιφερειακό επίπεδο και επισήμαναν τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητα του αγωγού.

Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι, κατά την επίσκεψη του Ρώσου υπουργού Ενέργειας, Ι. Γιουσούφοφ, που έγινε την περασμένη βδομάδα, δεν υπογράφτηκε αντίστοιχο μνημόνιο, κάτι που ερμηνεύεται ως κωλυσιεργία ή ακόμα και απροθυμία της Ρωσίας να προχωρήσει στην κατασκευή του έργου.

Την «απελευθέρωση» του τραπεζικού συστήματος που ακολουθήθηκε στη δεκαετία '90 παρουσιάζει ειδική μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ). Η μελέτη που δημοσιεύεται στο Οικονομικό Δελτίο της ΤτΕ, φέρει τον τίτλο «νομισματική πολιτική μέσα από κείμενα της Τράπεζας της Ελλάδας». Και από τα στοιχεία αυτά προκύπτει ότι οι διάφορες κυβερνήσεις της εποχής εκείνης τόσο του ΠΑΣΟΚ, όσο και της ΝΔ κινήθηκαν και προσδιόρισαν τη νομισματική πολιτική (σε συνεργασία με την ΤτΕ) με βάση τα συμφέροντα του μεγάλου κεφαλαίου και στην κατεύθυνση της ένταξης στην ΟΝΕ. Στην ίδια μελέτη περιλαμβάνονται και ορισμένοι πίνακες - χρονολόγια της προωθούμενης από τότε απελευθέρωσης, ώστε να «επιτευχτεί η σταδιακή εναρμόνιση με το λειτουργικό πλαίσιο του ευρωσυστήματος και ενόψει της εισαγωγής του ευρώ».

Από τη διαδικασία αυτή, που οδήγησε σε τεράστια έκρηξη τα κέρδη των τραπεζών, σε υπερδανεισμό των νοικοκυριών, σταχυολογούμε ορισμένους σταθμούς, όπως παρουσιάζονται από τη μελετητική ομάδα της ΤτΕ (Ηρ. Βορίδης, Ελ. Αγγελοπούλου, Ιφ. Σκοτίδα).

• Στον τομέα της «απελευθέρωσης των ποσοτικών περιορισμών στις χρηματοδοτήσεις» ήδη από το 1988 σταματά ο ρόλος της ΤτΕ στη διοχέτευση κεφαλαίων προς την Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδας. Στη συνέχεια (1992) αρχίζει η σταδιακή κατάργηση της υποχρέωσης να διοχετεύουν ένα ποσοστό από τις καταθέσεις σε δάνεια προς «μεταποιητικές επιχειρήσεις μικρού και μεσαίου μεγέθους» (βιοτεχνικά δάνεια), μια διαδικασία, που επί της ουσίας, ολοκληρώθηκε ένα χρόνο αργότερα (το 1993) από την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Αμέσως μετά (1994) ολοκληρώνεται η κατάργηση της υποχρέωσης των τραπεζών να διοχετεύουν ένα ποσοστό των καταθέσεων σε δάνεια προς δημόσιες επιχειρήσεις.
• Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση χαρτοφυλακίου από το 1990 επιτρέπεται στις τράπεζες, χωρίς προηγούμενη έγκριση της ΤτΕ, να «επενδύουν» σε μετοχές και αμοιβαία κεφάλαια.
• Η απελευθέρωση στα επιτόκια και στους όρους καταθέσεων και δανείων ξεκινά από το 1987. Το 1994 (κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ) καταργούνται τα γενικά ελάχιστα επιτόκια χορηγήσεων για κεφάλαια κίνησης και μεσομακροπρόθεμα δάνεια.
• Στα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια από το 1989 (κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ) επιτρέπεται στις τράπεζες να καθορίζουν ελεύθερα το επιτόκιο και τους όρους. Το 1993 απελευθερώνονται και οι όροι χορήγησης στεγαστικών δανείων από την Αγροτική Τράπεζα προς τους αγρότες. Το 1994 αφήνονται ελεύθερα τα επιτόκια και οι όροι χρηματοδότησης στα καταναλωτικά δάνεια.