Associated Press

Εντείνονται οι προετοιμασίες για τη σύγκρουση

Παραβιάζοντας για πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια το πρωτόκολλο, ο Ζακ Σιράκ μετέβη ο ίδιος στο αεροδρόμιο «Σαρλ ντε Γκολ», του Παρισιού, για να υποδεχτεί, νωρίς χθες το πρωί, τον Βλαντιμίρ Πούτιν, δείχνοντας, έτσι, τη σοβαρότητα με την οποία αντιμετωπίζει τη, μεταξύ τους, συνάντηση. Οι δύο άνδρες, στη συνέχεια, με ελικόπτερα μετέβησαν στο Προεδρικό Μέγαρο όπου και άρχισαν τις τριήμερες, μεταξύ τους, συνομιλίες. Αποκλειστικό θέμα των συζητήσεων αναμενόταν να είναι η γαλλο-γερμανική πρόταση, που, επισήμως, δεν έχει παρουσιαστεί αλλά συζητήθηκε ανάμεσα στους Πούτιν και Σρέντερ, κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του δεύτερου στη Βόννη.

Ο Ρώσος Πρόεδρος έχει, ήδη, καταστήσει σαφές ότι σε περίπτωση που οι Γαλλία - Γερμανία παρουσιάσουν νέα πρόταση στο Συμβούλιο Ασφαλείας, η Μόσχα θα την υποστηρίξει. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν, κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στη Βόννη με τον Γκέρχαρντ Σρέντερ, δήλωσε ότι «όσοι παρακολουθούν τις εξελίξεις στο θέμα του Ιράκ, θα έχουν αντιληφθεί ότι υπάρχει σχεδόν απόλυτη συμφωνία ανάμεσα στη Ρωσία, στη Γαλλία και στη Γερμανία». Μάλιστα, ο Ρώσος Πρόεδρος επανέλαβε την πεποίθησή του ότι «μια μονομερής επίθεση κατά του Ιράκ θα αυξήσει τα βάσανα του ιρακινού λαού και θα οξύνει, με ανυπολόγιστες συνέπειες, την ένταση σε ολόκληρη την περιοχή».

Associated Press

Σύμφωνα με τις διπλωματικές διαρροές και το δημοσίευμα του γερμανικού περιοδικού «Ντερ Σπίγκελ», η γαλλο-γερμανική πρόταση τάσσεται υπέρ της σημαντικής αύξησης του αριθμού των επιθεωρητών, υπέρ της κήρυξης όλου του Ιράκ σε «ζώνη απαγόρευσης πτήσεων» και υπέρ της ενίσχυσης του συστήματος επιθεωρήσεων. Η πρόταση περί αποστολής ισχυρής δύναμης κυανοκράνων του ΟΗΕ, με στόχο να ενισχύσουν τη διαδικασία των επιθεωρήσεων, δεν επιβεβαιώθηκε από την εκπρόσωπο της γερμανικής κυβέρνησης, Μπέλα Αντα, η οποία αρκέστηκε να υπογραμμίσει ότι «το θέμα της ανάπτυξης ή όχι κυανοκράνων, αλλά και της βελτίωσης του συστήματος επιθεωρήσεων είναι ζήτημα που αφορά τους επιθεωρητές και το Συμβούλιο Ασφαλείας». Εντούτοις, ο Γερμανός υπουργός Αμυνας, Πέτερ Στρουκ, επιβεβαίωσε ότι Βερολίνο και Παρίσι προτίθενται να προωθήσουν την πρότασή τους στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Associated Press

Για «μπερδεμένο σχέδιο» έκανε λόγο ο Ιταλός υπουργός Αμυνας, Αντόνιο Μαρτίνο, που επέμεινε στην αναγκαιότητα να μη διχαστεί η διεθνής κοινή γνώμη. Ο Ρώσος ΥΠΕΞ, Σεργκέι Ιβανόφ, που ήταν στο πλευρό του, επανέλαβε τη γνωστή ρωσική θέση περί προτεραιότητας του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Με «επιθεωρητές Κλουζό που θα ψάχνουν σε όλο το Ιράκ για απαγορευμένα όπλα» παρομοίασε τους επιθεωρητές του ΟΗΕ ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, σχολιάζοντας ειρωνικά τη φερόμενη ως γαλλο-γερμανική πρόταση για αύξηση του αριθμού των επιθεωρητών. Ο Κόλιν Πάουελ δεν έκρυψε τη δυσαρέσκειά του για τη νέα γαλλο-γερμανική πρωτοβουλία και δεν εμφανίστηκε φειδωλός ούτε στα αρνητικά σχόλια για την εμπλοκή που οι εκπρόσωποι των δύο χωρών μαζί με το Βέλγιο προκάλεσαν στο ΝΑΤΟ.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος ετοιμαζόταν, χτες αργά, να συναντηθεί με τον Αυστραλό πρωθυπουργό Τζον Χάουαρντ, ενώ είχε σύντομη τηλεφωνική συνομιλία με τον Δανό πρωθυπουργό, Αντερς Φογκ Ρασμούσεν, τον οποίο ευχαρίστησε για την προθυμία του να συμμετάσχουν περιορισμένες ειδικές δανικές δυνάμεις σε μια επίθεση κατά του Ιράκ αλλά και για την «υποστήριξη που έχει επιδείξει στις αμερικανικές θέσεις». Ο Τζορτζ Μπους επανέλαβε, πάλι, ότι οι ΗΠΑ «θα αφοπλίσουν τον Σαντάμ ακόμη και χωρίς έγκριση του Συμβουλίου Ασφαλείας, καθώς η αναγκαιότητα αντιμετώπισης των κινδύνων της τρομοκρατίας αποδείχτηκε περίτρανα μετά τις 11 Σεπτέμβρη».

Των αντιδράσεων αυτών προηγήθηκε το φραστικό επεισόδιο ανάμεσα στον υπουργό Αμυνας, Ντόναλντ Ράμσφελντ, και τον Γερμανό ΥΠΕΞ, Γιόσκα Φίσερ, στο Μόναχο, το Σάββατο, κατά τη διάρκεια συνόδου για την ευρωπαϊκή ασφάλεια και μάλιστα μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες. Ο Ράμσφελντ κάλεσε τους συμμάχους των ΗΠΑ να δράσουν άμεσα ενάντια στην παγκόσμια τρομοκρατία και εκτίμησε ότι «μετά την παρουσίαση των στοιχείων από τον Κόλιν Πάουελ στο Συμβούλιο Ασφαλείας, ουδείς μπορεί να αμφιβάλλει για την απειλή που αντιπροσωπεύει το Ιράκ και για το ανυπολόγιστο κόστος που θα προκληθεί αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα». Στην παρέμβασή του, ο Ράμσφελντ άφησε αιχμές κατά της γαλλο-γερμανικής θέσης με αποτέλεσμα να αντιδράσει έντονα ο Γιόσκα Φίσερ, ο οποίος παίρνοντας το λόγο, υπογράμμισε ότι «δεν μπορεί να πείσει την κοινή γνώμη της χώρας του να πάει σε έναν πόλεμο επικαλούμενος στοιχεία, τα οποία δεν έχουν πείσει ούτε τον ίδιο».

Παράλληλα, ο Λευκός Οίκος επέμενε στον πόλεμο της προπαγάνδας, με τον εκπρόσωπο, Σκοτ Μακ Λέλαν, να υποστηρίζει ότι ο ιρακινός στρατός αναπτύσσεται σε αστικά κέντρα με στόχο να χρησιμοποιήσει «αθώους πολίτες ως ανθρώπινες ασπίδες». Ο Μακ Λέλαν δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες, επικαλούμενος τις μυστικές αμερικανικές υπηρεσίες. Το αμερικανικό Πεντάγωνο, ταυτοχρόνως, ανακοίνωσε ότι αποστέλλει στον Κόλπο το 5ο αμερικανικό αεροπλανοφόρο, το «Κίτι Χοκ», και ότι ετοιμάζεται να ναυλώσει επιβατηγά αεροσκάφη για να μεταφέρει επιπλέον στρατεύματα στην περιοχή.

Επίσης, δόθηκε εντολή στους Αμερικανούς διπλωμάτες να εγκαταλείψουν το Ισραήλ, αν και υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι στην Ουάσιγκτον προσπαθούσαν να πείσουν ότι η κίνηση αυτή δε σχετίζεται με κάποια απόφαση για άμεση στρατιωτική επέμβαση κατά του Ιράκ. Ταξιδιωτικές οδηγίες για το σύνολο των χωρών της περιοχής του Κόλπου εξέδωσαν και τα υπουργεία Εξωτερικών, της Ιαπωνίας και της Βουλγαρίας, που κάλεσαν τους πολίτες τους να απομακρυνθούν από το Ιράκ και από όλες τις γειτονικές, σε αυτό, χώρες.

ΒΑΓΔΑΤΗ - ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ - ΡΩΜΗ.--

Συγκρατημένα αισιόδοξοι εμφανίστηκαν οι επικεφαλής των σωμάτων επιθεωρήσεων του ιρακινού οπλοστασίου, Χανς Μπλιξ και Μοχάμαντ αλ Μπάρανταϊ, κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης Τύπου που παραχώρησαν, ολοκληρώνοντας τις διήμερες συνομιλίες που είχαν με Ιρακινούς αξιωματούχους στη Βαγδάτη. Λίγο μετά την αναχώρησή τους, αμερικανο-βρετανικά αεροσκάφη βομβάρδιζαν, εκ νέου, θέσεις στη νότια «ζώνη απαγόρευσης πτήσεων», με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 2 πολίτες και να τραυματιστούν 9.

Ο Μπλιξ, επικεφαλής των επιθεωρητών του ΟΗΕ για το βιολογικό και χημικό οπλοστάσιο, υποστήριξε ότι σημειώθηκαν «βήματα προόδου» στη συνεργασία ιδιαίτερα όσον αφορά «την πρόσβαση των επιθεωρητών στα σημεία ελέγχου», αλλά συμπλήρωσε ότι απομένουν ακόμη ορισμένα «βήματα ουσίας». Ο Σουηδός διπλωμάτης ανακοίνωσε, επίσης, ότι οι Ιρακινοί αξιωματούχοι προσκόμισαν στους επιθεωρητές «μεγάλο αριθμό επιπλέον πληροφοριών και εγγράφων με στοιχεία για τον άνθρακα, για το αέριο νεύρων και για τους πυραύλους "Αλ Σαμούντ" και "Αλ Φατάχ"».

Τα στοιχεία που αφορούν στους πυραύλους μεταφέρθηκαν άμεσα στην έδρα του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη, όπου συγκλήθηκε σύσκεψη διεθνών ειδικών, τόσο σε τεχνολογικό όσο και σε νομικό επίπεδο, οι οποίοι θα αποφανθούν για το κατά πόσο το πυραυλικό αυτό πρόγραμμα παραβιάζει τις αποφάσεις του ΟΗΕ, εκτίμηση που έσπευσε, όμως, να διατυπώσει η Ουάσιγκτον. Οι Μπλιξ και αλ Μπάρανταϊ ανακοίνωσαν, επίσης, ότι η διαδικασία των «συνεντεύξεων» με Ιρακινούς επιστήμονες, χωρίς την παρουσία Ιρακινών αξιωματούχων, διεξάγεται κανονικά, «αν και δεν έχουν συλλεχτεί, μέχρι στιγμής, σημαντικά στοιχεία».

Ο αλ Μπάρανταϊ, από την πλευρά του, δήλωσε ότι περιμένει τις επόμενες ημέρες «ακόμη περισσότερα βήματα συνεργασίας από το Ιράκ». Είχε, μάλιστα, προαναγγείλει ότι οι Ιρακινοί αξιωματούχοι θα αποδεχτούν τις εναέριες διαρκείς επιθεωρήσεις με τα κατασκοπευτικά τύπου «U2», κάτι που επιβεβαιώθηκε, χτες, επισήμως από τη Βαγδάτη, δίνοντας έτσι θετική απάντηση σε ένα από τα βασικότερα αιτήματα των επιθεωρητών και του ΟΗΕ.

Και οι δύο άνδρες εξέφρασαν την ελπίδα για παράταση του χρόνου των επιθεωρήσεων, με τον επικεφαλής της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας να εκτιμά ότι «οι επιθεωρήσεις μπορούν να εξασφαλίσουν αποτελέσματα που θα αποτρέψουν τον πόλεμο». Ο Μπλιξ, από την άλλη, λίγες ώρες αργότερα φτάνοντας στην Αθήνα, σχολίασε, εμμέσως τις πληροφορίες που θέλουν τις Γαλλία - Γερμανία να προτείνουν αύξηση του αριθμού των επιθεωρητών, τονίζοντας ότι «το κλειδί της επιτυχίας είναι η καλύτερη ιρακινή συνεργασία, όχι οι περισσότερες επιθεωρήσεις».

Ενώ στην έδρα του ΟΗΕ κατατέθηκε αίτημα από την Κίνηση των Αδεσμεύτων να πραγματοποιηθεί ανοιχτά η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας, την Παρασκευή, που θα υπάρξει η νέα ενημέρωση των επικεφαλής των σωμάτων των επιθεωρητών. Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ διαβεβαίωνε ότι η Ουάσιγκτον θα ζητήσει τη λήψη νέας απόφασης που θα ανοίγει το δρόμο για στρατιωτική επέμβαση σε περίπτωση που οι επιθεωρητές αποφανθούν ότι το Ιράκ δε συνεργάζεται πλήρως. Ο Πάουελ, πάντως, απέφυγε να επιβεβαιώσει τις διαρροές που θέλουν τις ΗΠΑ - Βρετανία να αποστέλλουν τελεσίγραφο 48 ωρών στον Σαντάμ να εγκαταλείψει το Ιράκ.

ΤΕΧΕΡΑΝΗ.--

Η αιφνιδιαστική ανακοίνωση του Προέδρου του Ιράν, Μοχάμαντ Χαταμί, ότι όχι μόνο τα σπλάχνα της χώρας του κρύβουν ουράνιο, αλλά ότι οι εξορύξεις έχουν ήδη αρχίσει, προκάλεσαν νέο πονοκέφαλο ή ίσως και πανικό, κυρίως στην Ουάσιγκτον που έχει εντάξει το Ιράν στον «άξονα του κακού» καθώς «επιδιώκει να αποκτήσει και να αναπτύξει όπλα μαζικής καταστροφής», έχοντας μάλιστα κατηγορήσει ευθέως τη Ρωσία ότι προμηθεύει το Ιράν με πυρηνικά.

Ο Χαταμί έκανε αυτή την αιφνιδιαστική ανακοίνωση στη διάρκεια ομιλίας του που μεταδόθηκε από την κρατική τηλεόραση, όπου τόνισε ότι ανακαλύφθηκαν αποθέματα ουρανίου στο Κεντρικό Ιράν και η εκμετάλλευσή τους θα γίνει για τη δημιουργία εργοστασίων με σκοπό την παραγωγή καυσίμου για τα μελλοντικά πυρηνικά εργοστάσια της χώρας, που θα καλύπτουν πολιτικές ανάγκες, τονίζοντας ότι αποτελεί «δικαίωμα της χώρας του» να καλύπτει τις ανάγκες της.

Διευκρίνισε, μάλιστα, ότι το ουράνιο εξορύσσεται στην περιοχή Σαβάντ, περίπου 200 χιλιόμετρα από την πόλη Γιαζντ, του κεντρικού Ιράν και οι εγκαταστάσεις επεξεργασίας βρίσκονται στις πόλεις Ισφαχάν και Κασχάν.

Μέχρι στιγμής, επίσημες αντιδράσεις εκ μέρους του Λευκού Οίκου δεν υπάρχουν, ωστόσο Αμερικανοί αξιωματούχοι, διατηρώντας την ανωνυμία τους εξέφρασαν τη «βαθιά τους ανησυχία» για τις εξελίξεις.

Πάντως, η ιρανική κυβέρνηση επιβεβαίωσε ότι οι πυρηνικές εγκαταστάσεις της είναι ανοιχτές στους εκπροσώπους της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA). Αναφερόμενος στην άφιξη στη χώρα τού επικεφαλής της ΙΑΕΑ, Μοχάμεντ ελ Μπαραντέι στις 25 Φεβρουαρίου, ο διευθυντής της πυρηνικής υπηρεσίας του Ιράν, Γκόλαμ Ρέζα Αγκαζαντέχ είπε ότι η επίσκεψη αυτή δεν περιλαμβάνει επιθεωρήσεις, αλλά «αμοιβαίες» ανταλλαγές.

«Εάν θέλει να εξετάσει τα προγράμματά μας, είναι καλοδεχούμενος», προσέθεσε ο Ιρανός αξιωματούχος, όπως μετέδωσε το κρατικό ραδιόφωνο. Επίσης, επανέλαβε ότι τα ιρανικά προγράμματα είναι υπό τον έλεγχο της ΙΑΕΑ, που διεξάγει αρκετές επιθεωρήσεις κάθε χρόνο στο Ιράν.

«Αν μια οποιαδήποτε χώρα έχει ερωτήματα, μπορεί να απευθυνθεί στην ΙΑΕΑ. Η πολιτική προπαγάνδα που ασκείται από ορισμένα μέσα και ορισμένες χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχει στόχο να δηλητηριάζει τις ψυχές», πρόσθεσε.

Τέλος, η εκπρόσωπος της ΙΑΕΑ, Μελίσα Φλέμινγκ, σύμφωνα με το βρετανικό BBC, δήλωσε χτες «ότι δεν αποτελεί έκπληξη για μας η ανακοίνωση» και διευκρίνισε ότι η ιρανική κυβέρνηση έχει ενημερώσει από τον περασμένο Σεπτέμβρη την ΙΑΕΑ για την ανακάλυψη των κοιτασμάτων, αλλά και τη μελλοντική εξόρυξή τους, ενώ ανέφερε ότι σύμφωνα με τις δηλώσεις των Ιρανών αξιωματούχων το πρώτο πυρηνικό εργοστάσιο θα είναι έτοιμο και σε λειτουργία το καλοκαίρι του 2004. Υπενθυμίζεται, ότι λειτουργεί πυρηνικό εργοστάσιο πλήρους σχάσεως στο Νοτιοδυτικό Ιράν, στην περιοχή Μπουσέχρ, και λειτουργεί υπό ρωσική εποπτεία, με συμβόλαιο που αποτιμάται στα 800 εκατομμύρια δολάρια.