ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Παρασκευή 5 Μάρτη 2004
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Πυρκαγιά σε ιστορικό μοναστήρι

Η Μονή Χιλανδαρίου στο Αγιον Ορος
Η Μονή Χιλανδαρίου στο Αγιον Ορος
Σημαντικές φαίνεται πως είναι οι ζημιές που προκλήθηκαν από την πυρκαγιά που ξέσπασε τα μεσάνυχτα της Τετάρτης (3/3) στην ιερά μονή Χιλανδαρίου, ένα από τα ιστορικότερα μοναστήρια του Αγίου Ορους. Η φωτιά τέθηκε υπό έλεγχο χτες, μετά από την κινητοποίηση δεκάδων πυροσβεστών και τη βοήθεια των μοναχών.

Πάντως, ο οριστικός απολογισμός της ζημιάς θα γίνει από κλιμάκιο ειδικών του υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο θα επισκεπτόταν χτες το μοναστήρι. Σύμφωνα με κάποιες πληροφορίες, διασώθηκαν εκατοντάδες πολύτιμα κειμήλια, αφού πρόλαβαν και τα απομάκρυναν οι μοναχοί. Ωστόσο, κάηκαν το Αρχονταρίκι, αρκετά κελιά, τουλάχιστον δυο εκκλησάκια με τοιχογραφίες του 17ου αιώνα, μια συλλογή έργων λαϊκής τέχνης και άλλα κτίσματα. Ο πρωτοεπιστάτης του Αγίου Ορους δήλωσε στο ΑΠΕ πως «πρόκειται για καταστροφή».

Σύμφωνα με τον υποδιοικητή της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας Πολυγύρου, Στ. Αμπαρά, η φωτιά ξεκίνησε στο χώρο του ηγουμενείου από ηλεκτρική θερμάστρα και από εκεί επεκτάθηκε στη δυτική πτέρυγα της μονής, η οποία αποτελείται από το Αρχονταρίκι, κελιά μοναχών και βοηθητικούς χώρους. Η πρόσβαση στο μοναστήρι είναι πολύ δύσκολη, λόγω του δύσβατου εδάφους και έτσι οι πρώτες δυνάμεις πυρόσβεσης μπόρεσαν να φτάσουν μόνο με το πρώτο φως της ημέρας, από την Ιερισσό και την Αρναία, ενώ ακολούθησαν αργότερα ενισχύσεις από τον Πολύγυρο και τη Θεσσαλονίκη.

Το μοναστήρι χτίστηκε το 1188 και σήμερα κατοικείται από είκοσι πέντε Σέρβους μοναχούς.

Φτωχότερη η συμφωνική μουσική

Δ. Χωραφάς
Δ. Χωραφάς
Μια σπουδαία ελληνική μπαγκέτα, ο μαέστρος Δημήτρης Χωραφάς «σίγησε» χτες. Ο αρχιμουσικός άφησε την τελευταία του πνοή, στο Παρίσι, όπου διέμενε τον τελευταίο καιρό, σε ηλικία 88 χρόνων. Γόνος μουσικής οικογένειας και πατέρας του δημοφιλούς ηθοποιού Γιώργου Χωραφά υπήρξε ένας προικισμένος αρχιμουσικός, που είχε το χάρισμα να γοητεύει κοινό και κριτικούς. Ο πατέρας του (βιολιστής), η μητέρα και η αδελφή του (πιανίστες) και ο ίδιος δίδαξαν στο Ωδείο Αθηνών.

Ο Δημήτρης Χωραφάς γεννήθηκε στην Αθήνα το 1916 και ξεκίνησε την καριέρα του το 1940 ως μουσικός της Ορχήστρας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στα πρώτα βιολιά. Τις σπουδές του ως αρχιμουσικός τις ολοκλήρωσε στο Ωδείο του Παρισιού. Διατέλεσε καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής από το 1974 έως το 1980, ενώ σε όλη τη διάρκεια της καριέρας του διηύθυνε παραστάσεις όπερας και συναυλίες συμφωνικών ορχηστρών στην Ελλάδα, αλλά και στην Ευρώπη.

Η τελευταία του εμφάνιση έγινε το 2000 στη Λυρική Σκηνή της Αθήνας, όταν διηύθυνε την όπερα του Μότσαρτ «Μαγικός Αυλός». Τιμήθηκε με το χρυσό μετάλλιο του Ωδείου Αθηνών, με το πρώτο βραβείο διεύθυνσης ορχήστρας του Εθνικού Κονσερβατορίου του Παρισιού, καθώς και με πολλές τιμητικές διακρίσεις από διεθνείς όπερες και ευρωπαϊκές μουσικές Ακαδημίες. Διατέλεσε μόνιμος μαέστρος της Οπερας Ρήνου του Στρασβούργου, καθηγητής της Διεθνούς Ακαδημίας Νίκαιας (Γαλλία) και κατ' επανάληψη μέλος της εξεταστικής επιτροπής του Διεθνούς Διαγωνισμού νέων μαέστρων του Φεστιβάλ της Μπεζανσόν και του Εθνικού Κονσερβατορίου του Παρισιού. Το 1982 βραβεύτηκε από τη Γαλλική Ακαδημία Δίσκου για την ερμηνεία του έργων γαλλικής μουσικής.

50χρονη θεατρική Θεσσαλονίκη

«Το Θέατρο στη Θεσσαλονίκη. 50 χρόνια, 1953-2003», τιτλοφορείται η καλαίσθητη, πλούσια εικονογραφημένη με φωτογραφίες παραστάσεων και καλλιτεχνών, ελληνοαγγλική έκδοση (316 σελ.), την οποία κυκλοφόρησε, με την ευκαιρία των δέκα χρόνων από το θάνατο της Μελίνας Μερκούρη (6/3/1994), το σωματείο «Φίλοι του Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη». Η έκδοση αυτή ολοκληρώνει το τριλογικό πρόγραμμα εκδηλώσεων «Μέρες Εκφρασης και Δημιουργίας» που οργάνωσε το 2003 το σωματείο. Τα δύο πρώτα σκέλη των εκδηλώσεων ήταν η «Εκθεση Θεατρικής Εκφρασης» και τα «Θεατρικά Δρώμενα», που μαζί με την έκδοση στόχο είχαν να τιμήσουν το θέατρο της Θεσσαλονίκης και τους ανθρώπους του: τους προδρόμους και πρωτοπόρους του, τις ανήσυχες θεατρικές ομάδες, το θέατρο που εκφράζει σήμερα την έρευνα και τον πειραματισμό, το πενηντάχρονο Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας, και τους επιχορηγούμενους θιάσους της Θεσσαλονίκης.

Την έκδοση προλογίζουν ο υπουργός Πολιτισμού, Ε. Βενιζέλος, ο Αν. Κούρτης (πρόεδρος των «Φίλων του Ιδρύματος Μ. Μερκούρη») και η καθηγήτρια του ΑΠΘ Ζ. Σαμαρά. Τα κείμενα του βιβλίου, που χωρίζεται σε τέσσερις ενότητες, υπογράφουν πανεπιστημιακοί, γνωστοί Θεσσαλονικοί διανοούμενοι, θεατρολόγοι και καλλιτέχνες του θεάτρου. Συγκεκριμένα στην ενότητα «Πρόδρομοι του πρωτοποριακού θεάτρου» περιλαμβάνονται κείμενα των Ν. Χουρμουζιάδη, Γ. Τσόκου, Κ. Γακίδη, Κ. Λαχά, Κ. Ζαρούκα, Κ. Χαρατσάρη. Στην ενότητα «Περί θεάτρου» γράφουν οι: Ζ. Σαμαρά, Δ. Χρονόπουλος, Ι. Μανωλεδάκη, Ρ. Πατεράκη, Β. Παπαβασιλείου, Α. Βέττας. Στην ενότητα «Θεατρική Παιδεία» δημοσιεύονται κείμενα του Τμήματος Θεατρικών Σπουδών του ΑΠΘ και του Γ. Φράγκογλου (για τη σχολή του ΚΘΒΕ). Στην ενότητα «Θεατρικά Σχήματα» γράφουν: Γ. Τσόκου, Α. Θεοφανίδου, Ι. Μανωλεδάκη, Ν. Παπανδρέου, Τζ. Χαλκιά, Μ. Κιτσοπούλου, Α. Ψαλτόπουλου, Π. Δανελάτου, Γ. Παρασκευοπούλου.

Το βιβλίο (20 ευρώ) διατίθεται μόνον από το «Τελλόγλειο Ιδρυμα Τεχνών» του ΑΠΘ, την «Πειραματική Σκηνή της Τέχνης» και τα θέατρα «Αναζήτηση», «Παράθλαση» και «Θέατρο Τέχνης Ακτίς Αελίου» της Θεσσαλονίκης.

Εικαστική διήγηση

Την έκτη ατομική της έκθεση παρουσιάζει (16/3 έως 17/4), η Μαριλίτσα Βλαχάκη στις «νέες μορφές» (Βαλαωρίτου 9). Για άλλη μια φορά, με πρόφαση το ανθρώπινο σώμα, η Μ. Βλαχάκη «διηγείται» ένα πέρασμα από το επίγειο στο υπέργειο. Η ζωγράφος, που έχει χρησιμοποιήσει σε παλαιότερες εκθέσεις το νερό σαν σύμβολο βυθίσματος και λύτρωσης, σ' αυτό το οδοιπορικό αποτυπώνει σε πίνακες μεγάλων διαστάσεων κυρίως τον άνθρωπο - οδοιπόρο και τον οδηγεί, μέσα από σκιερές διαδρομές της μνήμης, στην αναζήτηση, συνάντηση και συμφιλίωση με τη δική του ουσία, το σώμα του.

Οπως σημειώνει η δημιουργός, «πηλός, κάρβουνα, χρώματα, χαρτιά και φως χρησιμοποιούνται για να αναδείξουν την ιδιαίτερη "οσμή", την ιδιαίτερη "θερμότητα" του καθενός από τα τέσσερα στοιχεία της φύσης. Χώροι γυμνοί, επιφάνειες που αφήνουν τα σημάδια τους στα πόδια του οδοιπόρου. Ο άνθρωπος - οδοιπόρος είναι ο πρωταγωνιστής αυτής της έκθεσης. Βαδίζει πάνω στη γη σε τοπία αρχέγονα, γίνεται ένα. Βαδίζει πάνω στη φωτιά, πλήρης ηδονής, εξαϋλώνεται. Βαδίζει πάνω στο νερό σε αχανείς εκτάσεις. Βαδίζει στον αέρα, μετέωρος, διαλύεται στο φως».

Προεκλογική «περιήγηση»...

Μία προεκλογικού τύπου «περιήγηση» πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη στην Αρχαία Ολυμπία από το υπουργείο Πολιτισμού, για να παρουσιαστούν τα έργα που εκτελούνται στο χώρο, όπου θα πραγματοποιηθεί και η τελετή αφής της Ολυμπιακής Φλόγας στις 25 Μάρτη.

Πρόκειται για συνολικά 11 παρεμβάσεις, προϋπολογισμού 50 εκατομμυρίων ευρώ. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο, η ανακαίνιση του παλιού και η μετατροπή του σε Μουσείο Ολυμπιακών Αγώνων, η μετατροπή του ξενοδοχείου ΣΠΑΠ σε συνεδριακό κέντρο, και παρεμβάσεις μέσα στον αρχαιολογικό χώρο.

Οσον αφορά στις αντιδράσεις των αρχαιολόγων για τη διεξαγωγή του αγωνίσματος της σφαιροβολίας στον αρχαίο στίβο, οι υπεύθυνοι του υπουργείου υποστήριξαν πως «δεν υπάρχει κανένα τέτοιο πρόβλημα» και πως «θα γίνει το αγώνισμα, χωρίς καμία απολύτως παρέμβαση... πλην ίσως της τοποθέτησης προστατευτικού καλύμματος» στους αγωγούς, «αν η σφαίρα ενδέχεται να κατρακυλήσει ως εκεί».

Εκτός από το ότι ήταν εξόφθαλμα προεκλογική, η παραπάνω προχτεσινή «περιήγηση» αποκάλυψε και την επιλογή της κυβέρνησης στα έργα «βιτρίνας» σ' ό,τι αφορά στην πολιτιστική κληρονομιά μας. Αρκεί μόνο να θυμηθεί κανείς, πως ανάλογου ιστορικής σπουδαιότητας με την Ολυμπία είναι και ο Μαραθώνας, αλλά η κυβέρνηση διέγραψε αυτή την ιστορικότητα, με την κατασκευή του Ολυμπιακού κωπηλατοδρομίου.

Αφιερωμένο στη βραβευμένη, πολυμεταφρασμένη, υποψήφια φέτος για δύο διεθνή βραβεία παιδικής λογοτεχνίας Αλκη Ζέη, είναι το τελευταίο τεύχος του 2003 του αγγλόφωνου περιοδικού του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου «Ithaca». Στο τεύχος περιλαμβάνονται επίσης κείμενα για τον πρόωρα χαμένο υπεύθυνο του περιοδικού, Ηρακλή Παπαλέξη, τον «πρωτεργάτη» του ελληνικού αστυνομικού μυθιστορήματος, δημοσιογράφο Γιάννη Μαρή, για τους ελληνικής καταγωγής αγγλόφωνους συγγραφείς Τζέφρι Ευγενίδη και Πάνο Καρνέζη, για την Ιερουσαλήμ, τα πανεπιστήμια και την καθημερινότητά της, με «οδηγό» τη νέα συγγραφέα Δήμητρα Κολλιάκου και ειδήσεις για τις πρόσφατες ελληνικές λογοτεχνικές εκδόσεις.



Ευρωεκλογές Ιούνη 2024
Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ