ΔΙΕΘΝΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

Η γερμανική οικονομία στη δίνη της κρίσης

Παπαγεωργίου Βασίλης

Στη δίνη της ύφεσης βρίσκεται η γερμανική οικονομία και η κυβέρνηση Σρέντερ επιχειρεί την «έξοδο» με πολιτική κατεδάφισης των κοινωνικών κατακτήσεων των εργαζομένων. Η πρώτη εργάσιμη μέρα του 2005 έφερε αντιμέτωπους χιλιάδες ανέργους με μια νέα πραγματικότητα, αφού είδαν να μειώνονται δραστικά τα επιδόματά τους.

Σε συνέντευξή του στο γερμανικό περιοδικό Stern, ο καγκελάριος Γκ. Σρέντερ παραδέχτηκε ότι από τον Ιανουάριο θα αυξηθεί αυτομάτως ο αριθμός των ανέργων ως συνέπεια των μεταρρυθμίσεων που είναι γνωστές ως «Χαρτζ 4» και μέρος των οποίων είναι η μείωση των επιδομάτων ανεργίας.

Σύμφωνα με πρόβλεψη που δημοσιοποίησαν τον περασμένο Οκτώβρη τα έξι σημαντικότερα οικονομικά ινστιτούτα της χώρας, ο αριθμός των ανέργων θα αυξηθεί κατά 300.000 με 400.000 τους πρώτους μήνες του χρόνου.

Εν τω μεταξύ, η ανεργία στη Γερμανία σημείωσε άνοδο το Δεκέμβρη 2004 με ποσοστό 10,8%. Η ανοδική πορεία συνεχίστηκε για ενδέκατο μήνα, καθώς εταιρείες όπως η Deutsche Bank ανακοίνωσε μεγαλύτερες περικοπές θέσεων εργασίας.

Φαίνεται όμως ότι ο κύκλος των μαζικών απολύσεων δεν έκλεισε ακόμη. «Οι εταιρίες δεν έχουν ακόμη τελειώσει με το θέμα της μείωσης του προσωπικού τους, στο πλαίσιο του περιορισμού του κόστους λειτουργίας τους», δήλωσε ο οικονομολόγος Ράινερ Γκούντερμαν του ινστιτούτου Dresdner Kleinwort Wasserstein.

Η γερμανική οικονομία πιέζεται από πολλές κατευθύνσεις. Η ίδια η κυβέρνηση υποχρεώθηκε λίγες μέρες μετά την ψήφιση του προϋπολογισμού να αναθεωρήσει προς τα κάτω τις προβλέψεις της για την ανάπτυξη το 2005 στο 1,7% από 1,8%. Ενας από τους σημαντικότερους παράγοντες αυτής της εξέλιξης είναι η διαρκής ισχυροποίηση του ευρώ έναντι του δολαρίου. Το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα ισχυροποιήθηκε έναντι του αμερικανικού κατά 7,6% το 2004, επιφέροντας σκληρό πλήγμα στις γερμανικές εξαγωγές.

Το μοναδικό αισιόδοξο σημάδι ήταν η μείωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου σε ποσοστό 24% σε σχέση με τις τιμές - ρεκόρ του περασμένου Οκτώβρη. Ομως, το φθηνότερο πετρέλαιο δεν είναι αρκετό να οδηγήσει σε ανάκαμψη, αφού ένας άλλος παράγοντας, η εσωτερική ζήτηση, επηρεάζει προς την αντίθετη κατεύθυνση.

Η μεγάλη αύξηση της ανεργίας, στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας εξαετίας, και η αβεβαιότητα των εργαζομένων για το μέλλον τους έχουν οδηγήσει σε σημαντική μείωση της ζήτησης. Τα νοικοκυριά μειώνουν συστηματικά τις καταναλωτικές τους δαπάνες και αυτό αποτυπώθηκε στην πορεία των λιανικών πωλήσεων, οι οποίες υποχώρησαν κατά 3,7% σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά.

Με αυτά τα δεδομένα, το 2005 προδιαγράφεται ως έτος μεγάλων συγκρούσεων, γεύση των οποίων πήραμε από τις διαδηλώσεις της περασμένης Δευτέρας στο Βερολίνο και άλλες μεγάλες πόλεις της Γερμανίας.

«Φιλανθρωπία» χωρίς αντίκρισμα

Η τεράστια καταστροφή από το σεισμό και τα παλιρροϊκά κύματα στη Νοτιοανατολική Ασία έφερε στην επιφάνεια μια πραγματικότητα που κρυβόταν πίσω από τις ιλουστρασιόν φωτογραφίες από τα πολυτελή ξενοδοχεία και τα παραδείσια θέρετρα της περιοχής. Μια πραγματικότητα που αφορά στην κατάσταση εκατομμυρίων ανθρώπων στις χώρες αυτές που ζουν (αυτοί και οικογένειές τους) με μηνιαίο εισόδημα 60- 80 δολαρίων το μήνα...!

Αυτή την πραγματικότητα «αξιοποιούσαν» επί χρόνια η ντόπια άρχουσα τάξη και οι πολυεθνικές επιχειρήσεις που μετέφεραν τις δραστηριότητές τους εκεί, για να εκμεταλλευτούν τα φθηνά εργατικά χέρια και τις «παρθένες» αγορές.

Τώρα, μετά την καταστροφή και ενώ εκδηλώνεται εντυπωσιακά η αλληλεγγύη των λαών απ' όλο τον κόσμο στους πληγέντες λαούς της περιοχής, οι κυβερνήσεις των πιο πλούσιων χωρών επιδίδονται σε πλειοδοσία εξαγγελιών ανθρωπιστικής βοήθειας με αμφίβολο αντίκρισμα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της έκρηξης «φιλανθρωπίας» δίνει η στάση της αμερικανικής κυβέρνησης, η οποία υποχρεώθηκε κάτω από την παγκόσμια κατακραυγή για την αρχική της δήλωση (για βοήθεια 35 εκ. δολαρίων) να δεκαπλασιάσει την προσφορά της.

Ηδη, υπολογίζεται ότι η βοήθεια της «παγκόσμιας κοινότητας» (διεθνείς οργανισμοί, κυβερνήσεις, μη κυβερνητικές οργανώσεις, έρανοι) θα ξεπεράσει τα 2 δισ. δολάρια.

Ομως, από τις υποσχέσεις έως την υλοποίησή τους υπάρχει μεγάλη απόσταση...

Εκπρόσωπος του ΟΗΕ εκτιμούσε ότι το τελικό ποσό που θα φθάσει στους πληγέντες θα είναι πολύ μικρότερο. Επικαλέστηκε, μάλιστα, το παράδειγμα του Ιράν, το οποίο είχε πληγεί από μεγάλο σεισμό πριν από ένα χρόνο με χιλιάδες νεκρούς και τεράστιες υλικές καταστροφές. Τότε η «παγκόσμια κοινότητα» ανακοίνωσε βοήθεια ύψους 1,1 δισ. δολαρίων απ' τα οποία μόλις 17,5 εκατ. δολάρια έφτασαν στο Ιράν..!

ΑΝΟΔΟ σημείωσε τον Δεκέμβρη ο πληθωρισμός στην Ευρωζώνη, μετά την αυξημένη φορολογία των τσιγάρων στη Γερμανία και την Ιταλία. Οι τιμές καταναλωτή αυξήθηκαν κατά 2,3%, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, μετά από άνοδο 2,2% το Νοέμβρη, σύμφωνα με σημερινή ανακοίνωση της Στατιστικής Υπηρεσίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, Eurostat.

ΣΤΑΣΙΜΗ ήταν η ανάπτυξη της γαλλικής οικονομίας το τρίτο τρίμηνο του 2004, καθώς η κυβέρνηση της χώρας αναθεώρησε προς τα κάτω την πρόβλεψή της για ανάπτυξη, στο 0,1%. Οι υψηλότερες τιμές πετρελαίου, περιόρισαν τις δαπάνες των καταναλωτών περισσότερο, έναντι της προηγούμενης ανακοίνωσης, ενώ μειώθηκαν οι επενδύσεις των εταιριών.

ΣΤΑ ΧΑΜΗΛΟΤΕΡΑ επίπεδα, σε χρονικό διάστημα περίπου τεσσάρων ετών, υποχώρησε τον περασμένο μήνα η επιχειρηματική εμπιστοσύνη στη Ν. Κορέα, καθώς το ισχυρό νόμισμα, ουόν, περιόρισε τα έσοδα των εξαγωγικών εταιριών και η εσωτερική ζήτηση μειώθηκε, σύμφωνα με σημερινή έκθεση της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας. Ο δείκτης της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης τον προηγούμενο μήνα μειώθηκε στις 69 έναντι 73 μονάδων, που ήταν τον Νοέμβρη, σύμφωνα με την Bank of Korea, μετά από έρευνα σε 2.900 εταιρίες. Ο δείκτης κάτω από το 100 καταδεικνύει ότι οι περισσότερες εταιρίες είναι απαισιόδοξες έναντι των εταιριών που είναι αισιόδοξες.