Την υποστήριξη του ΚΚΕ στα αιτήματα των εργαζομένων στις συνεταιριστικές επιχειρήσεις της Θράκης εξέφρασε σε συνάντησή του με τους εκπροσώπους τους στην Ξάνθη ο Γ. Μαρίνος, μέλος του ΠΓ της ΚΕ του ΚΚΕ

Σήμερα, η υπόθεση των «συνεταιριστικών» εργοστασίων της Ξάνθης περιπλέκεται λόγω της σύνθεσης του μετοχικού τους κεφαλαίου, όπου εμπλέκονται ακόμα και ανώνυμες εταιρίες και η Τοπική Αυτοδιοίκηση. Η σύνθεση είναι τέτοια, που επιτρέπει να ελέγχονται από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και να χρησιμοποιούνται στα «πολιτικά παιχνίδια» τους. Οι όποιες αλλαγές στη μετοχική σύνθεση και σε ένα από αυτά οδηγούν σαν «ντόμινο» σε γενικότερες αλλαγές και στο ιδιοκτησιακό των άλλων εργοστασίων.

Από τις τελευταίες κινητοποιήσεις των εργαζομένων στη ΣΕΒΑΘ

Ειδικότερα, η ΣΕΒΑΘ, από φέτος, κάνει μεταποίηση τομάτας, ενώ αναλαμβάνει τη συσκευασία κηπευτικών, που θα τα παίρνει από εμπόρους. Παλιότερα έκανε μεταποίηση τομάτας και άλλων κηπευτικών (τουρσιά, πουρέ κλπ.) που τα έπαιρνε κατευθείαν από τους παραγωγούς της Θράκης και της Ανατολικής Μακεδονίας. Απορροφούσε το 80%, σχεδόν, της παραγωγής τους και «τραβούσε» κάποιες φορές τις τιμές των προϊόντων προς τα πάνω. Σημειώνεται ότι το απασχολούμενο προσωπικό, από 450 άτομα το 2002, έχει μειωθεί σε 146 μόνιμους και 200 εποχιακούς που εργάζονται τον Αύγουστο, Σεπτέμβρη και Οκτώβρη. Οσοι συνταξιοδοτήθηκαν, στο μεταξύ, δεν αναπληρώθηκαν.

Σήμερα η ΣΕΒΑΘ έχει οδηγηθεί σε δεινή οικονομική κατάσταση, με έλλειμμα 22 εκατομμύρια ευρώ, κατά πληροφορίες μας. Τα οικονομικά προβλήματα άρχισαν να φαίνονται από το 1990. Το 1994 η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έκανε μία ρύθμιση χρεών για 3 συνεταιριστικές οργανώσεις, μέσα σε αυτές και της ΣΕΒΑΘ. Η επιχείρηση, πρόσφατα, πήρε δάνειο 1,5 εκατομμύρια ευρώ από την ΑΤΕ, για να πληρώσει τα δεδουλευμένα του 2004 στους εργαζόμενους, ενώ περιμένει ακόμα 4,5 εκατομμύρια ευρώ, που της υποσχέθηκαν, για να αποπληρώσει χρέη της. Για το 2005 οι εργαζόμενοι πληρώθηκαν το Γενάρη, ενώ Φλεβάρη και Μάρτη πήραν μόνο προκαταβολές.

Η άλλη επιχείρηση, η καπνοβιομηχανία ΣΕΚΑΠ, θεωρείται το καλύτερο «φιλέτο» των «συνεταιριστικών» εργοστασίων. Επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ (2003) ακούγονταν σενάρια για αγορά της ΣΕΚΑΠ από τη ΦΙΛΙΠ ΜΟΡΙΣ. Το δάνειο των 2,5 δισ. δραχμών που έλαβε η επιχείρηση από την ΑΤΕ το 1993 έφθασε, ως χρέος, τα 18,5 δισ. δραχμές. Ετσι, όλα τα περιουσιακά της στοιχεία είναι υποθηκευμένα. Την ίδια στιγμή ο μηχανολογικός εξοπλισμός δεν επαρκεί πλέον για την επεξεργασία του καπνού, καθώς οι ανάγκες όλο και μεγαλώνουν. Ομως η ΑΤΕ δεν επιτρέπει να αγοραστούν οι μηχανές, που θα απέφεραν νέα κέρδη στη βιομηχανία.

Στη ΣΕΚΑΠ εργάζονται 450 μόνιμοι εργαζόμενοι. Με πρώτη ύλη εφοδιάζεται από την καπνεμπορική ΣΕΚΕ, η οποία αγοράζει καπνό από παραγωγούς απ' όλη την Ελλάδα. Στα εργοστάσια - αποθήκες της επιχείρησης, σε Ξάνθη και Θεσσαλονίκη, απασχολούνται, εποχικά, κοντά 1.000 εργαζόμενοι. Οι μόνιμοι είναι λιγότεροι από 100. Με το ξεκλήρισμα των καπνοπαραγωγών, τόσο οι ποσότητες καπνού που επεξεργάζονται όσο και οι εργαζόμενοι σε όσα καπνομάγαζα δεν κλείσανε, έχουν μειωθεί.

Η γαλακτοβιομηχανία ΡΟΔΟΠΗ γενικά δεν αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα. Ομως και αυτή έχει μειώσει το προσωπικό της. Για παράδειγμα, το 1982 είχε 105 εργαζόμενους και σήμερα 83 μόνιμους και 15 με 20 εποχιακούς, που εργάζονται από το Μάρτη έως το Σεπτέμβρη (όσοι συνταξιοδοτήθηκαν δεν αναπληρώθηκαν). Το ενδεχόμενο ξεπουλήματος της ΡΟΔΟΠΗΣ ανησυχεί τους εργαζόμενους και ιδιαίτερα τους κτηνοτρόφους, γιατί ξέρουν ότι αν πέσουν στα χέρια ιδιωτών, θα καταστραφούν.

Η λειτουργία της γαλακτοβιομηχανίας, που παράγει όλη την γκάμα γαλακτοκομικών προϊόντων, πέρα από τις θέσεις εργασίας, παίζει σημαντικό ρόλο στην επιβίωση των κτηνοτρόφων της περιοχής. Οπως η ΔΩΔΩΝΗ, στην Ηπειρο, συγκρατεί, σχετικά, τις τιμές του γάλακτος σε όλη την περιοχή της Θράκης και της Ανατολικής Μακεδονίας. Αντίθετα, η ιδιωτική εταιρία ΕΒΡΟΦΑΡΜΑ, που δραστηριοποιείται στην περιοχή, συμπιέζει τις τιμές προς τα κάτω για τους παραγωγούς.

Παρόμοια κατάσταση αντιμετωπίζει και η κρεατοβιομηχανία ΣΕΠΕΚ. Αρχές της δεκαετίας του 1980 είχε 145 εργαζόμενους, ενώ ο αριθμός τους μειώθηκε στους 65, από τους οποίους οι 52 είναι αορίστου χρόνου και οι υπόλοιποι με συμβάσεις μερικών μηνών. Η μονάδα έχει καθετοποιημένη παραγωγή χοιρινού κρέατος, που διακινεί και εμπορεύεται από δικά της πρατήρια και αντιπροσώπους. Εχει δηλαδή χοιροστάσια (200 - 400 χοιρομητέρες), σφαγεία, κάνει τυποποίηση κρέατος και αλλαντοποιεία (42 είδη αλλαντικών). Το τελευταίο διάστημα παίρνει στα σφαγεία μοσχάρια, κατσίκια και αρνιά για το Πάσχα.

Τον Ιούνη του 2004 έγινε αλλαγή στη μετοχική της σύνθεση, με αγορά του πλειοψηφικού πακέτου (78%) από την ΕΛΒΙΖ ΑΕ (κατά 95% ανήκει στην ΑΤΕ), με πώληση στην ΕΛΒΙΖ του 23% που κατείχε η ΑΤΕ στη ΣΕΠΕΚ. Η ΑΤΕ δάνεισε με 3 εκατομμύρια ευρώ τη ΣΕΠΕΚ για εκσυγχρονισμό του εργοστασιακού εξοπλισμού. Η οικονομική κατάσταση του εργοστασίου μέχρι στιγμής παρουσιάζει φθίνουσα πορεία. Προφανής η σημασία της επιχείρησης σε όλη τη Θράκη και Ανατ. Μακεδονία, αφού δίνει μεροκάματο στους εργαζόμενους, στηρίζει τους αγρότες που προμηθεύουν με ζωοτροφές και τους παραγωγούς που σφάζουν, δίνοντας καλής ποιότητας κρέας.