ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ, ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ και ΤΕΧΕΡΑΝΗ.- Προς ανοιχτή σύγκρουση οδεύουν ολοταχώς ΗΠΑ/ΕΕ από τη μια και Ιράν από την άλλη: μετά την - εν πολλοίς, αναμενόμενη - απόρριψη των ευρωπαϊκών προτάσεων από την Τεχεράνη και την επανέναρξη, χτες, της επεξεργασίας ουρανίου στο Ισφαχάν, αμερικανικές διπλωματικές πηγές διαμήνυαν ότι, αφού (σήμερα) συνεδριάσει το Συμβούλιο των Κυβερνητών της Διεθνούς Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΔΕΑΕ) του ΟΗΕ, το θέμα θα παραπεμφθεί, πιθανότατα, στο Συμβούλιο Ασφαλείας.

Σύμφωνα με την ειδησεογραφική υπηρεσία AFX οι ΗΠΑ - που επισήμως χαρακτήρισαν «ατυχή» την κίνηση του Ιράν να ξαναρχίσει την επεξεργασία ουρανίου, πράγμα που αποτελεί δικαίωμά του βάσει της ΝΡΤ, αλλά οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικανοί ζητούσαν να μην κάνει - αναμένουν την παραπομπή του στο Συμβούλιο για τη λήψη «κατάλληλων μέτρων».

Ούτως ή άλλως ελάχιστοι ανέμεναν διαφορετική εξέλιξη της κρίσης, καθώς η τρόικα της ΕΕ (Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία), είχε μετακινηθεί στις αμερικανικές θέσεις, που η Τεχεράνη απέρριπτε. Είναι χαρακτηριστική η δήλωση που είχε κάνει στο CNN τον περασμένο Μάρτη ο Ιρανός διαπραγματευτής Σίρους Νασέρι: οι «παραχωρήσεις» που έκαναν οι ΗΠΑ και η ΕΕ, έλεγε, είναι «πολύ γελοίες για να χαρακτηρίζονται προσφορές... μοιάζει με μια πρόταση ανταλλαγής ενός λιονταριού με ένα ποντίκι. Θα δέχονταν οι ΗΠΑ να εγκαταλείψουν το δικό τους πυρηνικό πρόγραμμα παρασκευής πυρηνικών καυσίμων έναντι ενός φορτίου φιστικιών;».

Η ξέχειλη υποκρισία της Ουάσιγκτον όσον αφορά το - ειρηνικό - πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν την ώρα που συνεργάζονται με την Ινδία, που δεν έχει υπογράψει τη ΝΡΤ, όσον αφορά το δικό της πυρηνικό πρόγραμμα γίνεται δεκτή με οργή στην Τεχεράνη. Η κυβέρνηση Μπους δεν έχει κανένα πρόβλημα με το γεγονός ότι το Ισραήλ παραβίασε κατάφωρα τη Συνθήκη Μη Διάδοσης των Πυρηνικών όπλων και ανέπτυξε πυρηνικά όπλα, αλλά ετοιμάζεται να σκληρύνει το εμπάργκο κατά του Ιράν για το ειρηνικό του πυρηνικό πρόγραμμα υπό την παρακολούθηση της ΙΑΕΑ επειδή «υποψιάζεται» (!) ότι ίσως, κάποτε, το χρησιμοποιήσει για στρατιωτικούς σκοπούς...

Το σκληρό «πυρηνικό πόκερ», όπως το χαρακτηρίζουν αναλυτές, μπαίνει λοιπόν σε νέα, συγκρουσιακή τροχιά. Η Βρετανία εξέφραζε χτες «ανησυχία» και εξέταζε τα «προσεχή μέτρα» που θα ληφθούν, η Γερμανία καλούσε διά στόματος του ΥπΕξ Γιόσκα Φίσερ «να αποφευχθούν καταστροφικές επιπτώσεις» από την κρίση - παρ' ότι και το Βερολίνο άνοιξε διάπλατα την πόρτα σε ενδεχόμενη αναμέτρηση... - και οι Γάλλοι κινούνταν, grosso modo, στην ίδια «γραμμή» με τους Αμερικανούς.

Στο μεταξύ στην Τεχεράνη ο Αχμαντινετζάντ ανέθετε στον «υπερσυντηρητικό» Αλί Λαριτζανί τον φάκελο του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος, την ώρα που η ισλαμική δημοκρατία βρίσκεται περισσότερο παρά ποτέ υπό την απειλή της παραπομπής της στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, ενώ μίλαγε για «σύσφιξη» των σχέσεων της κυβέρνησής του «με τη Συρία, καθώς... αντιμετωπίζουμε κοινές απειλές».

Μια από τις απειλές αυτές, ανέφερε χτες η εφημερίδα Guardian, είναι μια κουρδική εξέγερση που η Τεχεράνη θεωρεί ότι μπορεί να οφείλεται και σε αμερικανική υποκίνηση (το Κουρδικό Δημοκρατικό Κόμμα του Ιράν επιχειρεί από το βόρειο Ιράκ). Η κρίση, η οποία κόστισε 20 ζωές τις τελευταίες τρεις εβδομάδες, οδήγησε, σύμφωνα με πληροφορίες της βρετανικής εφημερίδας, την Τεχεράνη να στείλει ως και «100.000 στρατιώτες» στο νότο της χώρας.

ΜΟΣΧΑ, ΠΕΤΡΟΠΑΒΛΟΦΣΚ ΚΑΜΤΣΑΤΚΙ και ΛΟΝΔΙΝΟ.--

Αίσιο τέλος είχε η περιπέτεια των επτά Ρώσων ναυτικών που είχαν παγιδευτεί από την Πέμπτη σε βάθος 190 μέτρων, στα ανοιχτά της χερσονήσου Καμτσάτκα. Την Κυριακή, με τη βοήθεια ενός βρετανικού υποβρυχίου ρομπότ, του «Σούπερ Σκόρπιο», κόπηκαν τα ψαράδικα δίχτυα και τα καλώδια που κρατούσαν το ρωσικό βαθυσκάφος «AS-28», γνωστό και ως «Priz», παγιδευμένο και στη συνέχεια ακολουθήθηκε μια διαδικασία ανάδυσης έκτακτης ανάγκης. Σύμφωνα με το Ρώσο ναύαρχο Βλαντίμιρ Πεπελάεφ, οι επτά ναυτικοί είναι σώοι και δε χρειάζονται σοβαρή ιατρική βοήθεια.

Η ρωσική κυβέρνηση εξέφρασε τις «ευχαριστίες» της προς τη Βρετανία, τις ΗΠΑ και την Ιαπωνία για την «βοήθεια» που προσέφεραν - ειδικά στους Αγγλους, που είχαν και την καθοριστική συμβολή στην απελευθέρωση του υποβρυχίου την κρίσιμη ώρα που το οξυγόνο τελείωνε στο μικρό διασωστικό/ερευνητικό βαθυσκάφος.

Πάντως το κλίμα «ευφορίας» στις τάξεις της ρωσικής ηγεσίας δε συμμερίστηκε ο ναύαρχος Εντουαρντ Μπάλτιν, πρώην επικεφαλής του Στόλου της Μαύρης Θάλασσας. Οπως ανέφεραν η εφημερίδα «Moscow News» και το ειδησεογραφικό πρακτορείο «Interfax», χαρακτήρισε ως «σοβαρό σφάλμα» της κυβέρνησης του Βλαντίμιρ Πούτιν το ότι κάλεσε ξένες χώρες να συνδράμουν στην επιχείρηση διάσωσης του βαθυσκάφους, λόγω του ευαίσθητου χαρακτήρα της περιοχής: «Η περιφέρεια είναι γεμάτη (ρωσικά στρατιωτικά) μυστικά... φιλοξενεί την κύρια βάση για τα στρατηγικά πυρηνικά υποβρύχια του στόλου του Ειρηνικού, που το ΝΑΤΟ χαρακτηρίζει σφηγκοφωλιά. Ενα μυστικό καλώδιο διατρέχει την περιοχή, ενώ ένα σύστημα εντοπισμού ξένων υποβρυχίων βρίσκεται επίσης εκεί», είπε. Ο Ρώσος ναύαρχος πρόσθεσε ότι του προκάλεσε «έκπληξη» το γεγονός ότι ο στόλος του Ειρηνικού αποκάλυψε ότι το μίνι-υποβρύχιο πιάστηκε σε «υποθαλάσσια κεραία», αντί να πει ότι επρόκειτο για κάποιο «αντικείμενο», αφού «η κεραία είναι από τα κύρια εργαλεία ενός ενεργού συστήματος εντοπισμού υποβρυχίων».

Ρωσικά ΜΜΕ εξέφρασαν παράλληλα την απορία πώς - σε μια περιοχή όπου το ψάρεμα απαγορεύεται - το υποβρύχιο, που μετείχε σε ναυτικά γυμνάσια, μπόρεσε να πιαστεί σε ψαράδικα δίκτυα: προήλθαν αυτά από παράνομη αλιεία ή μήπως συνέβη κάτι άλλο;

Ο πρόεδρος του ΚΚΡΟ, Γκενάντι Ζιουγκάνοφ, δήλωσε ότι «η απροσεξία της ηγεσίας των Ενόπλων Δυνάμεων έφθασε στο αποκορύφωμά της» και αυτό εκφράστηκε στην κρίση. Μέρος της αντιπολίτευσης ζητούσε τη διεξαγωγή έρευνας για το συμβάν - που θα γίνει ούτως ή άλλως, αν και τα αποτελέσματά της εκ των προτέρων μάλλον αναμένεται να «ξεπλύνουν» την πολιτική ηγεσία.

ΝΟΥΑΞΟΤ.--

Η ομάδα Μαυριτανών πραξικοπηματιών του «Στρατιωτικού Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Δημοκρατίας» διόρισε χτες στη θέση του πρωθυπουργού τον 49χρονο Σίντι Μοχάμεντ Ουλντ Μπουμπακάρ, που διατελούσε εδώ και έναν χρόνο πρέσβης της Μαυριτανίας στη Γαλλία.

Παράλληλα, ο επικεφαλής των στασιαστών αξιωματικών, συνταγματάρχης Ελι Ουλντ Μοχάμεντ Βάλι έδωσε εντολή σε δικαστή της πρωτεύουσας Νουαξότ να απελευθερώσει άμεσα (πράγμα που έκανε) 21 ισλαμιστές κρατούμενους που είχαν καταδικαστεί με τις κατηγορίες της συνωμοσίας κατά της ανατραπείσας κυβέρνησης του Προέδρου Τάγια (που παραμένει εγκλωβισμένος στο Νίγηρα) ή για συνεργασία με πυρήνες της Αλ Κάιντα στην Αλγερία.

Ο συνταγματάρχης Βάλι συναντήθηκε επιπλέον με τους επικεφαλής 30 πολιτικών κομμάτων στην πρωτεύουσα Νουαξότ, διαβεβαιώνοντας πως το 17μελές στρατιωτικό συμβούλιο δε θα συμμετάσχει στις νέες εκλογές «που θα γίνουν σε λιγότερο από δύο χρόνια».

Ο νέος πρωθυπουργός είχε ανάλογα καθήκοντα την τετραετία 1992 - 1996 και ήταν επικεφαλής του κόμματος του πρώην δικτάτορα Τάγια έως ότου πέρσι διορίστηκε πρέσβης της χώρας στη Γαλλία.