Το τελευταίο εξάμηνο παρακολουθούμε την εξέλιξη μιας συστηματικής προσπάθειας που έχει στόχο να δημιουργήσει μια ψευδή αίσθηση γύρω από τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Με τον τρόπο που εξελίσσεται αυτή η προσπάθεια, βάσιμα μπορεί να υποθέσει κανείς ότι βασίζεται σε μελέτες και σχεδιασμούς τους οποίους δε θα μπορούσαν να αναλάβουν από μόνες τους οι δύο χώρες. Η κινητοποίηση που έχει γίνει και το χρήμα που έχει διατεθεί αποδεικνύουν ότι Αθήνα και Αγκυρα βαδίζουν σε μια σιδηροτροχιά, η οποία έχει κατασκευαστεί σε προηγμένης τεχνολογίας εργαστήρια και έχει τοποθετηθεί με σαφή κατεύθυνση την εξυπηρέτηση των αναγκών της Νοτιοανατολικής Πτέρυγας του ΝΑΤΟ, μέσα από τη «διευθέτηση» των Ελληνοτουρκικών και του Κυπριακού. Ρόλο ατμομηχανών σε αυτό τον ελληνοτουρκικό σιδηρόδρομο έχουν αναλάβει οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών.

Κανείς δεν έχει σοβαρά επιχειρήματα σε βάρος της προσέγγισης Ελλάδας και Τουρκίας, έτσι ώστε οι λαοί των δύο χωρών να απολαύσουν τα αγαθά της σταθερότητας και της συνεργασίας. Στην προκειμένη, όμως, περίπτωση, υπάρχουν σοβαρά ερωτηματικά και ανησυχίες για τον τρόπο που μεθοδεύεται αυτή η συγκεκριμένη προσπάθεια «προσέγγισης».

Το πρώτο και μεγάλο ερώτημα που προκύπτει είναι αν και με ποιο τρόπο μπορούν να προσεγγίσουν Ελλάδα και Τουρκία, όσο με την πολιτική της η Αγκυρα αμφισβητεί ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα. Με πιο απλά λόγια, πώς είναι δυνατό να προβάλλεται από την ελληνική κυβέρνηση η δημιουργία ενός θετικού κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, όσο η Αγκυρα εξακολουθεί, εκτός των άλλων, να έχει την άποψη πως στο Αιγαίο δεν υπάρχουν σαφή σύνορα, ενώ «το καθεστώς πολλών νησιών, βράχων και νησίδων του Αιγαίου είναι αδιευκρίνιστο από τις ισχύουσες συνθήκες». Οσο η τουρκική πολιτική δε μεταβάλλει αυτή τη θέση, πώς μπορεί να εμπεδωθεί ένα «κλίμα συνεργασίας» ανάμεσα στις δύο χώρες; Πόσο μπορούν να αλλάξουν αυτή την πραγματικότητα οι συμφωνίες για τα θέματα «χαμηλής πολιτικής»; Είναι δυνατό να υλοποιηθεί, για παράδειγμα, η συμφωνία για την τουριστική συνεργασία, όσο η Αγκυρα επιμένει να διεκδικεί ελληνικό έδαφος; Σε αυτό το σημείο αξίζει να σημειωθεί ότι η Αγκυρα, με το που υπογράφηκαν οι συμφωνίες για θέματα «χαμηλής πολιτικής», έσπευσε να υποδείξει το πλαίσιο και τη διαδικασία για τη συνέχιση του διαλόγου για τα σοβαρά, προτείνοντας διμερή διάλογο για εγκατάσταση ΜΟΕ στο Αιγαίο.

Η ελληνική κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι «πιστεύει» πως είναι δυνατό να αλλάξει το «κλίμα» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις, έστω κι αν η Αγκυρα παραμένει αμετακίνητη στις επεκτατικές θέσεις της. Για να τεκμηριώσει την πίστη της, η ελληνική κυβέρνηση χρησιμοποιεί το «τρικ» του Χότζα με το μικρό δωμάτιο: «Αφαιρεί» από το πλέγμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων τις μονομερείς διεκδικήσεις της Αγκυρας, έτσι ώστε να προβληθούν οι συμφωνίες για τα θέματα «χαμηλής πολιτικής» και οι δυνατότητες των δύο χωρών να συνομιλήσουν και να συμφωνήσουν. Ομως το γεγονός ότι η Αθήνα επιτρέπει να βγουν από το δωμάτιο των ελληνοτουρκικών σχέσεων τα σοβαρά θέματα, δε σημαίνει ότι αυτά παύουν να υπάρχουν. Με την τακτική που ακολουθεί η ελληνική κυβέρνηση απλώς καλλιεργεί το έδαφος στην κοινή γνώμη να γίνει αποδεκτή μια διμερής ελληνοτουρκική συζήτηση και για τα μείζονος σημασίας θέματα. Για τα θέματα που προκύπτουν από τις τουρκικές διεκδικήσεις σε βάρος της χώρας.

Αν προσπαθήσει να δει κανείς το «δωμάτιο» όπου εξελίσσονται οι ελληνοτουρκικές σχέσεις, χωρίς το «κόλπο» του Χότζα, αυτό που αντιλαμβάνεται από την πρώτη στιγμή είναι η προσπάθεια που καταβάλλει η ελληνική κυβέρνηση να ολοκληρώσει τη στροφή της πολιτικής της χώρας απέναντι στην Τουρκία. Πίσω από τις συμφωνίες για τον τουρισμό, το... ψάρεμα και τη... γεωργία βρίσκεται έτοιμο και το τραπέζι στο οποίο οδηγείται η ελληνική διπλωματία για να διαπραγματευτεί τα «μεγάλα» ελληνοτουρκικά θέματα. Σε αυτό το τραπέζι σκοπεύει να παρακαθήσει η ελληνική κυβέρνηση και προσπαθεί να εξασφαλίσει τη συναίνεση της κοινής γνώμης.

Οσοι αναμένουν «σημαντικές εξελίξεις» στο Κυπριακό μάλλον ξεχνούν πώς και κυρίως γιατί ξεκίνησε αυτός ο γύρος των συνομιλιών.

Οταν «ξαναζεστάθηκε» το «ενδιαφέρον» του Διεθνούς Παράγοντα για το κυπριακό πρόβλημα, βρισκόταν σε εξέλιξη το «παιχνίδι» της ευρωτουρκικής προσέγγισης και η Αθήνα χρειαζόταν «άλλοθι» για να συμφωνήσει με την παραχώρηση στην Τουρκία του καθεστώτος της υποψήφιας χώρας στην ΕΕ.

Ο πρώτος γύρος των συνομιλιών για το Κυπριακό ξεκίνησε στη Νέα Υόρκη, λίγες μέρες πριν η Αθήνα συμφωνήσει με την τουρκική υποψηφιότητα στην ΕΕ στο Ελσίνκι. Ο πρώτος γύρος των συνομιλιών στη Νέα Υόρκη δεν απέδωσε τίποτε εκτός από τα απαραίτητα, στην ελληνική κυβέρνηση, προσχήματα να δεχτεί, χωρίς κανένα αντάλλαγμα, την αναβάθμιση των ευρωτουρκικών σχέσεων.

Ο δεύτερος γύρος των συνομιλιών που εξελίσσεται στη Γενεύη, δε φαίνεται να αποδίδει τίποτε περισσότερο. Ισως, σε αυτό το γύρο των συνομιλιών, να γίνεται, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, αισθητό ότι είναι αδύνατο να υπάρξει εξέλιξη στο κυπριακό πρόβλημα αν δεν ικανοποιηθεί το βασικό αίτημα της τουρκικής πλευράς περί αναγνώρισης του ψευδοκράτους.

Αξίζει να σημειωθεί ότι και πριν και μετά την εξασφάλιση της υποψηφιότητάς της στην ΕΕ, η Αγκυρα διευκρινίζει με τη μεγαλύτερη δυνατή σαφήνεια ότι στην Κύπρο υπάρχουν «δύο κράτη, τα οποία ισοτίμως διαπραγματεύονται υπό την αιγίδα του ΓΓ του ΟΗΕ» και αυτή η τουρκική θέση δεν έχει χαρακτηριστεί από κανέναν, εμπλεκόμενο στις διαπραγματεύσεις, παράγοντα, απαράδεκτη. Από την άλλη μεριά, ποια άραγε είναι η πρακτική αξία της θέσης που έχει η ελληνική κυβέρνηση γι' αυτό το θέμα, από τη στιγμή που η Αθήνα και άναψε το φως για την αναβάθμιση των ευρωτουρκικών σχέσεων και συνεχίζει την πολιτική της προσέγγισης με την Αγκυρα;

Ολα αυτά δημιουργούν μια δυσμενή κινητικότητα γύρω από το Κυπριακό. Το «καλό κλίμα» στις ελληνοτουρκικές θέσεις θα αξιοποιηθεί από το Διεθνή Παράγοντα και σε βάρος της Κύπρου. Ο ΓΓ του ΟΗΕ, συνεπικουρούμενος από τους Αμερικανούς ειδικούς, θα χρησιμοποιήσει το «καλό κλίμα» στα ελληνοτουρκικά, προκειμένου να προωθήσει την ιδέα της πολιτικής εξίσωσης μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο νησί. Ηδη, έχει «μαζέψει» τις απόψεις των δύο πλευρών και το επόμενο εξάμηνο αναμένεται να τις θέσει στη δοκιμασία των διαβουλεύσεων σε Αθήνα, Λευκωσία και Αγκυρα. Η «βασική» άποψη της τουρκικής πλευράς, η οποία βρίσκεται στο φάκελο του ΓΓ του ΟΗΕ, είναι ότι στην Κύπρο υπάρχουν δύο κράτη, τα οποία μπορούν να «συναποτελέσουν» μόνο μια Συνομοσπονδία.

Ετσι, λοιπόν, το επόμενο εξάμηνο, Αθήνα και Λευκωσία αναμένεται να αντιμετωπίσουν μια εντονότατη πίεση προκειμένου να αποδεχτούν την πολιτική «πραγματικότητα» στην Κύπρο και τα περιθώρια ελιγμών τους θα είναι ιδιαιτέρως μικρά, αφού αυτή η δεδομένη «πραγματικότητα» δεν εμπόδισε ούτε την ευρωτουρκική προσέγγιση, ούτε τη «βελτίωση» του κλίματος στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

Η αυξανόμενη λαϊκή αφύπνιση και κινητοποίηση στην Ελλάδα και σε ολόκληρο τον κόσμο θα αποτελέσει φραγμό στην εφαρμογή των σχεδίων της νέας ιμπεριαλιστικής τάξης. Την παραπάνω διαπίστωση έκαναν χτες οι σύνεδροι που έδωσαν το «παρών» στο Εθνικό Συμβούλιο της ΕΕΔΥΕ, διατυπώνοντας με τον τρόπο αυτό την αισιοδοξία τους, για την ανατροπή της ιμπεριαλιστικής βαρβαρότητας.

Στη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου, που έλαβε χώρα σε αίθουσα του δημαρχείου της Καισαριανής, έγινε ωφέλιμος και ουσιαστικός διάλογος ανάμεσα στους συνέδρους για μια σειρά από σοβαρά ζητήματα που απασχολούν το φιλειρηνικό και αντιιμπεριαλιστικό κίνημα της χώρας μας.

Αρχικά το λόγο πήρε ο πρόεδρος της ΕΕΔΥΕ Ευάγγελος Μαχαίρας, ο οποίος έκανε εκτενή αναφορά στην επιθετική δραστηριότητα που ανέπτυξε η νέα δομή του ΝΑΤΟ στην περιοχή των Βαλκανίων. Επισήμανε τις τραγικές συνέπειες που θα προκύψουν από την εφαρμογή του «Συμφώνου Σταθερότητας» στη νοτιανατολική Ευρώπη και μίλησε για τη σημασία του συνεδρίου του Παγκόσμιου Συμβουλίου Ειρήνης, που θα γίνει στην Αθήνα.

Ο γγ της ΕΕΔΥΕ Θ. Παφίλης, στην εισήγησή του αναφέρθηκε σε τρία βασικά γεγονότα. Υπογράμμισε ότι «το Σύμφωνο Σταθερότητας αποτελεί πιλότο επίλυσης των κρίσεων, δηλαδή της υποδούλωσης των λαών». Ανατρέπει, τόνισε ο ίδιος, το Διεθνές Δίκαιο, παραμερίζει τον ΟΗΕ και το Συμβούλιο Ασφαλείας και επικυρώνει τη δολοφονική δράση του ΝΑΤΟ. Εξάλλου, σ' άλλο σημείο της ομιλία του, επισήμανε ότι η επίσκεψη Κλίντον σε Τουρκία και Ελλάδα ουσιαστικά ήταν ο προάγγελος για τον ενταφιασμό του Κυπριακού και την αμερικανοποίηση του Αιγαίου. Συγχρόνως, τόνισε, ότι η Σύνοδος Κορυφής του Ελσίνκι, ενέκρινε και τυπικά τα σχέδια της νέας τάξης πραγμάτων.

Ενα σημείο στο οποίο έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα ο Θ. Παφίλης, ήταν η διεξαγωγή του Παγκόσμιου Συνεδρίου Ειρήνης στην Αθήνα. Ενα συνέδριο, το οποίο, όπως υπογράμμισε, θα σηματοδοτήσει την ανάκαμψη του παγκόσμιου φιλειρηνικού κινήματος, τον αντιιμπεριαλιστικό προσανατολισμό του. Ενα συνέδριο, κατέληξε, που μπορεί να δώσει το μήνυμα πως, με δυσκολίες μεν και προβλήματα, αλλά σταθερά αρχίζουν να διαμορφώνονται προϋποθέσεις για το συντονισμό του αγώνα των λαών.

Τέλος, ο Θ. Παφίλης, αναφορικά με την προεκλογική περίοδο, υπογράμμισε την ανάγκη ότι «μέσα στην προεκλογική αντιπαράθεση θα πρέπει σαν κίνημα ειρήνης με τη συνέχιση εκδηλώσεων και κινητοποιήσεων να προβάλουμε τα προβλήματα που αφορούν τις διεθνείς εξελίξεις, τη θέση της Ελλάδας, τη στάση των πολιτικών δυνάμεων».

Μετά το τέλος των εισηγήσεων ακολούθησαν παρεμβάσεις και τοποθετήσεις των συνέδρων πάνω στα θέματα που απασχόλησαν τη συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου της ΕΕΔΥΕ.