Οι περισσότερο εκτεθειμένοι στη «γρίπη των πτηνών» είναι οι εργαζόμενοι στα πτηνοτροφεία, οι επαγγελματίες Υγείας και όσοι ταξιδεύουν στις χώρες που έχουν πληγεί απ' τη γρίπη.

Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΟ) συνέταξε ιδιαίτερες οδηγίες για τις παραπάνω κατηγορίες, με κοινό παρονομαστή την υγιεινή των χεριών, που έχει ισχύ για όλο τον πληθυσμό.

«Η υγιεινή των χεριών είναι το πιο σημαντικό μέτρο πρόληψης. Για το λόγο αυτό έξω από το χώρο των εκτροφείων ή των σφαγείων θα πρέπει να υπάρχει χώρος με τρεχούμενο νερό, σαπούνι και αντισηπτικό χεριών» τονίζει το ΚΕΕΛΠΟ.

Ατομα, συμβουλεύει το ΚΕΕΛΠΟ, που εργάζονται (υπάλληλοι, ιδιοκτήτες κλπ.) σε εκτροφές πτηνών, καθώς και τα μέλη των οικογενειών τους θα πρέπει να αποφεύγουν την έκθεση σε γνωστές ή δυνητικά μολυσματικές εστίες του ιού της «γρίπης των πτηνών» (αποφυγή επαφής με όρνιθες, πάπιες και άλλα πουλερικά εκτός εάν η επαφή κρίνεται απολύτως απαραίτητη).

Επίσης όσοι ζουν σε περιοχές στις οποίες έχει αναφερθεί κρούσμα της νόσου σε πουλερικά, θα πρέπει να αποφεύγουν την έκθεση σε μολυσματικές εστίες, γνωστές ή δυνητικές, του ιού της «γρίπης των πτηνών». Συνιστάται επίσης ο περιορισμός της μετακίνησης ατόμων από και προς την περιοχή που έχει μολυνθεί. Επίσης συνιστάται ο καθαρισμός και αποκομιδή των ενδυμάτων που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της εργασίας, καθώς και των απορριμμάτων τηρουμένων των μέτρων προστασίας.

Ειδικά οι εργαζόμενοι που έρχονται σε άμεση επαφή με πουλερικά πρέπει να έχουν ειδικό ατομικό εξοπλισμό προστασίας που περιλαμβάνει:

1. Ελαστικά ανθεκτικά γάντια και προστατευτικά γάντια μιας χρήσης.

2. Μάσκες υψηλής αναπνευστικής προστασίας FFP2 (μάσκες Ν95), προστατευτική μπλούζα μιας χρήσης με μακριά μανίκια με μανσέτα, αδρανή, ανθεκτική, με αδιάβροχη ενίσχυση, ή ολόσωμη φόρμα με μακριά μανίκια με λάστιχο στο τελείωμά τους και λάστιχο στους αστραγάλους. Η μπλούζα θα πρέπει να αλλάζεται άμεσα εάν τρυπήσει κατά τη διάρκεια της εργασίας.

3. Ειδικά προστατευτικά γυαλιά ευρέως οπτικού πεδίου ή ασπίδα προσώπου, για να αποφευχθεί η επαφή του ιού με το βλεννογόνο των ματιών.

4. Προστατευτικά ποδονάρια μίας χρήσης, ή υποδήματα (μπότες) από καουτσούκ ή πολυουρεθάνιο (χωρίς οπές) που μπορούν να καθαριστούν και να απολυμανθούν μετά το τέλος της εργασίας.

«Είναι απαραίτητη η εκπαίδευση των εργαζομένων στη διαδικασία εφαρμογής, πριν την είσοδο, και αφαίρεσης του ατομικού εξοπλισμού προστασίας, μετά την έξοδο από το χώρο των πουλερικών, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος μόλυνσής τους», σημειώνει το ΚΕΕΛΠΟ, επαφίοντας προφανώς την όλη εκπαίδευση στην προσωπική πρωτοβουλία.

Οσοι ταξιδέψουν σε χώρες που έχουν εμφανιστεί επιδημίες «γρίπης των πτηνών» πρέπει να πάρουν μέτρα πριν και μετά το ταξίδι:

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού:

• Αποφύγετε την επαφή με ζωντανά ή νεκρά πουλερικά, την επίσκεψη σε υπαίθριες αγορές ζώων και πουλερικών ή σε πτηνοτροφεία και την επαφή με επιφάνειες μολυσμένες από κόπρανα ή εκκρίσεις πουλερικών.
• Πλένετε συχνά τα χέρια σας με νερό και σαπούνι ή με κάποιο αλκοολούχο διάλυμα. Το πλύσιμο των χεριών απομακρύνει δυνητικά μολυσματικούς παράγοντες από το δέρμα και αποτελεί βασικό μέτρο προφύλαξης από τη μετάδοση νοσημάτων.
• Το πλύσιμο των χεριών είναι ιδιαίτερα σημαντικό μετά από κάθε επαφή με ωμά πουλερικά (όπως στο μαγείρεμα).
• Μην καταναλώνετε ανεπαρκώς μαγειρεμένο ή ωμό φαγητό που περιέχει κρέας πουλερικού ή αυγό. Ο ιός της γρίπης καταστρέφεται σε υψηλές θερμοκρασίες.
• Μην επιχειρήσετε να εισαγάγετε ζωντανά πουλερικά ή πουλιά στην Ελλάδα από τις χώρες που θα επισκεφθείτε.
• Αν κατά τη διάρκεια του ταξιδιού σας, παρουσιάσετε υψηλό πυρετό, δυσκολία στην αναπνοή ή βήχα, ή οποιαδήποτε σοβαρά συμπτώματα, αναζητήστε άμεσα ιατρική βοήθεια. Αναβάλλετε την επιστροφή σας μέχρι να γίνετε καλά, εκτός και αν το ταξίδι σας γίνεται για ιατρικούς λόγους.

Μετά την επιστροφή:

• Παρακολουθήστε την υγεία σας επί 10 ημέρες.
• Αν κατά τη διάρκεια αυτών των 10 ημερών παρουσιάσετε πυρετό και βήχα ή δυσκολία στην αναπνοή και γενικά αν αρρωστήσετε, αναζητήστε ιατρική βοήθεια, αφού προηγουμένως ενημερώσετε το νοσοκομείο ή το γιατρό σας για τα συμπτώματα.

Οι οδηγίες προς τους υγειονομικούς σχηματισμούς επιμερίζονται σε πολλά επίπεδα που αφορούν στη μεταφορά και αντιμετώπιση του ασθενούς.

Επίσης προβλέπουν ατομικό εξοπλισμό για τους επαγγελματίες της Υγείας, που θα αντιμετωπίσουν τον ασθενή.

Η κλινική εικόνα της γρίπης των πτηνών είναι ίδια με αυτή της εποχικής (κοινής) γρίπης. Δηλαδή, υψηλός πυρετός (μεγαλύτερος των 38°C), μυαλγίες, έντονη καταβολή, κυνάγχη, βήχας και καταρροή. Εχει αναφερθεί σπανιότερα άτυπη εκδήλωση της νόσου με διαρροϊκές κενώσεις ή εγκεφαλοπάθεια.

Επίσης μπορεί να υπάρξουν επιπλοκές, όπως ιογενής πνευμονία, μικροβιακή πνευμονία και οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια, δυνητικά θανατηφόρες, ιδίως για πάσχοντες από χρόνια νοσήματα.

Η γρίπη των πτηνών μεταδίδεται από τα πτηνά στον άνθρωπο με την άμεση επαφή με μολυσμένα πουλερικά ή με επιφάνειες λερωμένες με κόπρανα ή εκκρίματα τους. Η μετάδοση είναι δύσκολη και ως τώρα τα κρούσματα σε ανθρώπους είναι σπάνια, αλλά η θνητότητα από τη νόσο είναι υψηλή.

Το διαθέσιμο εμβόλιο για την εποχική (κοινή) γρίπη δεν παρέχει προστασία έναντι του συγκεκριμένου στελέχους. Ομως, ο ιός καταστρέφεται σε υψηλή θερμοκρασία και συγκεκριμένα στους 56°C σε τρεις ώρες ή στους 60°C σε 30 λεπτά. Επίσης ο ιός καταστρέφεται επίσης με κοινά απολυμαντικά όπως τα ιωδοφόρα και η φορμαλδεΐδη.