Η συναλλαγή κυβέρνησης και Ιδρύματος, που μεθοδεύτηκε εδώ και καιρό εν κρυπτώ και μάλιστα με τον ίδιο τον πρωθυπουργό να συμμετέχει στις επαφές, γνωστοποιήθηκε από το Ιδρυμα, με ολοσέλιδη καταχώρισή του στις εφημερίδες της περασμένης Κυριακής. Εκεί ανακοίνωσε την πρόθεσή του «να συνεργαστεί με την πολιτεία, χρηματοδοτώντας εξ ολοκλήρου τις μελέτες, την κατασκευή και τον πλήρη εξοπλισμό τριών μεγάλων εθνικών έργων στο Δέλτα Φαλήρου, σε έκταση περίπου 200.000 τ.μ., με τις πλέον σύγχρονες, διεθνείς προδιαγραφές, που θα παραχωρηθούν στη χρήση της ελληνικής κοινωνίας». Αυτήν την πρόθεση, μάλιστα, μία μέρα πριν είχε μεταφέρει και επισήμως στον πρωθυπουργό ο εκτελεστικός διευθυντής του Ιδρύματος, Επ. Φαρμάκης. Μάλλον, για τα μάτια του κόσμου... Γιατί όχι μόνον οι διεργασίες για το θέμα είχαν ξεκινήσει στα κρυφά εδώ και τρία περίπου χρόνια, αλλά και γιατί, όπως εκ των υστέρων ανακοινώθηκε από το πρωθυπουργικό γραφείο, στις 16 Μάρτη του τρέχοντος έτους υπήρξε και συνάντηση του πρωθυπουργού με τη συμβουλευτική επιτροπή του Ιδρύματος. Στη συνέχεια, ακολούθησε συνεργασία του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ με το Ιδρυμα και το Δήμο Καλλιθέας για τη χωροθέτηση των έργων (στον παλιό Ιππόδρομο) και την αντιμετώπιση πολεοδομικών θεμάτων. Προκειμένου, δηλαδή, να βρεθεί η φόρμουλα ξεπουλήματος της περιοχής. Οπως ανακοινώθηκε από το γραφείο του πρωθυπουργού, «σε πρώτη φάση θα εκπονηθεί προκαταρκτική μελέτη, με τη συνεργασία Ιδρύματος και αρμόδιων υπουργείων και Υπηρεσιών. Μετά την ολοκλήρωση της φάσης αυτής, θα ακολουθήσει υπογραφή Μνημονίου Συνεργασίας, μεταξύ πολιτείας και Ιδρύματος».
Eurokinissi |
Σε επικοινωνία που είχε ο «Ρ» με το Ιδρυμα, προκειμένου να πληροφορηθούμε τις προθέσεις του, η απάντηση ήταν ότι «δεν υπάρχουν άλλες πληροφορίες, πλην της ανακοίνωσης που ήδη έγινε». Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτήν την ανακοίνωση, η «Εθνική Βιβλιοθήκη "Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος"», όπως βαφτίζεται πλέον το πνευματικό Ιδρυμα, «θα περιλαμβάνει την Εθνική Συλλογή (!), την αναδρομική και την τρέχουσα Εθνική Βιβλιογραφία και πολλούς άλλους τίτλους, της υπάρχουσας Βιβλιοθήκης». Μάλιστα, αναφέρεται ότι «η Βιβλιοθήκη αυτή θα είναι από τις πλέον σύγχρονες και θα εξυπηρετεί, μέσω Διαδικτύου, χρήστες σε όλα τα μέρη της Ελλάδος και του εξωτερικού». Εκμεταλλευόμενο το χρόνιο, οξύ στεγαστικό πρόβλημα της Εθνικής Βιβλιοθήκης, το οποίο παραμένει άλυτο με ευθύνη των κυβερνήσεων ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, το Ιδρυμα όπως φαίνεται επιχειρεί, με τις ευλογίες της κυβέρνησης που δεν έκανε το παραμικρό για να δημιουργήσει μια σύγχρονη στέγη, να οικειοποιηθεί την πολύτιμη Συλλογή της. Μια Συλλογή, που περιλαμβάνει το γραπτό εθνικό πολιτιστικό θησαυρό της Ελλάδας. Να θυμίσουμε ότι σήμερα η Εθνική Βιβλιοθήκη εξακολουθεί να στεγάζεται στο Βαλλιάνειο κτίριο, στο κέντρο της Αθήνας (Πανεπιστημίου 32), καθώς και σε δύο άλλα κτίρια (Αγία Παρασκευή - Νέα Χαλκηδόνα). Οι βλέψεις, πάντως, του Ιδρύματος για την Εθνική Βιβλιοθήκη, όπως πληροφορούμαστε, ιστορούν από εποχής ΠΑΣΟΚ και υπουργίας Πέτρου Ευθυμίου. Είχε ξεκινήσει η αναζήτηση χώρου που θα εξασφάλιζε τις κτιριακές απαιτήσεις, όμως το πράγμα κάπου κόλλησε. Ωρίμασε αργότερα, επί ΝΔ...
Με την προτροπή του να «πράξουμε ό,τι κρίνεται απαραίτητο για να αξιοποιήσουμε τη μοναδική ευκαιρία που μας δίνεται», ο Οδ. Κυριακόπουλος δίνει το μήνυμα κυρίως προς τους εργαζόμενους καλλιτέχνες της Λυρικής. Αραγε, τι κρίνεται απαραίτητο να κάνουν; Να μη μιλήσουν, να μην κουνηθούν, να μην αντιδράσουν; Ακόμη κι αν αυτό που σερβίρεται προϊδεάζει για ενδεχόμενη αλλαγή ακόμη και του χαρακτήρα του κρατικού οργανισμού; Γιατί η ανακοίνωση του Ιδρύματος γεννά πολλές υποψίες για το ρόλο που πρόκειται να παίξει και στη Λυρική Σκηνή, στην αλλοίωση του δημόσιου χαρακτήρα του μοναδικού λυρικού μας θεάτρου. 'Η, μήπως, θέλησε να τους διαμηνύσει ότι αν δεν εκμεταλλευτούν τη «μοναδική ευκαιρία» θα έρθει και το τέλος των πάντων;..
Το τρίτο έργο που ανακοινώθηκε ότι θα γίνει αφορά στο «Πολιτιστικό και Εκπαιδευτικό Πάρκο "Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος"». Προβλέπει «τη δημιουργία "πράσινης" ζώνης, όπου θα διοργανώνονται ποικίλες πολιτιστικές, εκπαιδευτικές και ψυχαγωγικές εκδηλώσεις».
Η «δωρεά» του Ιδρύματος Νιάρχου είναι ευεργεσία όχι προς τον ελληνικό λαό και τον πολιτισμό, αλλά προς την κυβέρνηση. Σε εκείνη που με τη σειρά της συνεχίζει την πολιτική των ευεργεσιών προς το κεφάλαιο, λανσάροντας το δόγμα της ιδιωτικής πρωτοβουλίας ως σημαντικό παράγοντα παραγωγής και προώθησης του Πολιτισμού. Σε εκείνη, που δεν έπραξε τίποτα για να έχει η Εθνική Βιβλιοθήκη το χώρο που απαιτείται, για να έχει η Λυρική Σκηνή ένα δικό της, κατάλληλο κτίριο, αντάξιο της προσφοράς και του ρόλου της. Στην προκειμένη περίπτωση, δε μιλάμε πλέον για σύμπραξη του Δημοσίου με τους ιδιώτες για κάποια έργα (που και αυτά γίνονται με αποκλειστικό κριτήριο τα υπερκέρδη τους), αλλά για εκποίηση ενός ελεύθερου χώρου και δύο μεγάλων πολιτιστικών - πνευματικών ιδρυμάτων. Στη θέση της ταμπέλας «Ζητούνται χορηγοί», φαίνεται ότι πλέον αναρτάται εκείνη που γράφει «Πωλείται κράτος». Οι επιπτώσεις αυτής της συναλλαγής, αυτής της συμπαιγνίας σε βάρος του λαού μας, που γίνεται με το ένδυμα της ευεργεσίας, θα είναι μεγάλες και είναι η στιγμή που οι άνθρωποι των Γραμμάτων και των Τεχνών, κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος, πρέπει να αντιδράσουν.
Τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα - και με αφορμή την τέλεση των Ολυμπιακών Αγώνων - έχουν κυκλώσει και την παραλία της Καλλιθέας. Στην κυριολεξία, με τις ευλογίες των κυβερνήσεων της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ, ολόκληρη η ακτή της Καλλιθέας, από τις εκβολές του Ιλισού, μέχρι και τη Λεωφόρο Συγγρού, έχει τσιμεντοποιηθεί και έχει περάσει στα χέρια πολυώνυμων μεγάλων οικονομικών συμφερόντων.
Ο μόνος χώρος που έχει απομείνει ελεύθερος είναι αυτός του πρώην Ιπποδρόμου, ο οποίος και αυτός απειλείται πλέον με τσιμεντοποίηση από το μεγάλο κεφάλαιο και τους διάφορους «χορηγούς». Κι όλα αυτά, όταν εδώ και δεκαετίες ο λαός της Καλλιθέας πάλευε για την απομάκρυνση του Ιπποδρόμου, προκειμένου να απολαύσει τη χρήση του ως χώρου πρασίνου, περιπάτου, αναψυχής, πολιτισμού και ήπιων αθλητικών εγκαταστάσεων...
Πρόκειται για μια έκταση 230 στρεμμάτων, που με βάση το Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας (Ν. 1515/85) χαρακτηρίζεται ως ελεύθερος χώρος πρασίνου και ως μέρος του υπερτοπικού πόλου αναψυχής, αθλητισμού και πολιτιστικών λειτουργιών του Φαληρικού όρμου. Ερχεται, όμως, αρχικά ο Νόμος 2730 του 1999 και τον χαρακτηρίζει ως πόλο «τουρισμού - αναψυχής», θεσπίζοντας συντελεστή δόμησης που επαρκεί για την ανέγερση 3 Σταδίων όσο αυτά του Ειρήνης και Φιλίας. Θυμίζουμε ότι ο χαρακτηρισμός αυτός έλυνε τα χέρια της κυβέρνησης για να προχωρήσει στην κατασκευή του νέου Ιπποδρόμου στο Μαρκόπουλο με «αυτοχρηματοδότηση», δίδοντας το χώρο του παλιού Ιπποδρόμου ως αντάλλαγμα στους μεγαλοκατασκευαστές. Τελικά, όμως, το 2002 το «σενάριο» της «αυτοχρηματοδότησης» απορρίπτεται.
Ωστόσο, προτάσεις υπήρχαν για να κατασκευαστούν στον Ιππόδρομο Συνεδριακό Κέντρο ή Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, όπως αποκάλυψε ο τότε υπουργός Αθλητισμού Α. Φούρας μιλώντας σε εκπομπή στο κανάλι ΑΛΤΕΡ, παραπέμποντας, όμως, την τελική απόφαση για μετά το 2004.
Το 2003, για προεκλογικούς, προφανώς, λόγους, η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ υπογράφει προγραμματική σύμβαση με το Δήμο Καλλιθέας για την αξιοποίηση της έκτασης, αλλά βέβαια χωρίς να αίρει τους όρους δόμησής του, με απόλυτη συμφωνία και της τότε «πράσινης» διοίκησης του Δήμου. Τελικά, η Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου, παρότι το Φλεβάρη του 2004 αποφασίζει για τη μελλοντική παραχώρηση του χώρου στο Δήμο, αλλάζει πλέον τους σχεδιασμούς της και δεν την παραχωρεί.
Προφανώς, έχει τους λόγους της. Και αυτή και, φυσικά, η τωρινή κυβέρνηση της ΝΔ. Υπάρχουν, άλλωστε, οι μεγαλεπήβολες προτάσεις του Ιδρύματος «Νιάρχου», που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας και με ολοσέλιδες πληρωμένες διαφημίσεις...