Το σχέδιο της νέας Διεθνούς Σύμβασης Εργασίας,με την οποία επανακαθορίζονται οι όροι λειτουργίας των ιδιωτικών γραφείων εργασίας,επειδή - σύμφωνα με τους εμπνευστές της - άλλαξε το μέχρι τώρα πλαίσιο λειτουργίας τους και αναγνωρίζεται ο ρόλος που μπορούν να παίξουν "στην καλή λειτουργία της αγοράς εργασίας", δε θα αφορά τους ναυτικούς.

Κατά τα άλλα αφορά τους εργαζόμενους σε κάθε κλάδο οικονομικής δραστηριότητας και δίνει τη δυνατότητα κάποιων εξαιρέσεων εργαζομένων ή κλάδων, μετά από γνωμοδότηση των εργαζομένων ή των εργοδοτών.

Η σύμβαση προβλέπει ότι το νομικό καθεστώς των ιδιωτικών γραφείων θα καθορίζεται σύμφωνα με τη νομοθεσία και τις εθνικές πρακτικές. Οτι τα γραφεία αυτά δεν πρέπει να κάνουν διακρίσεις. Οτι πρέπει "να γίνεται σεβαστή η ιδιωτική ζωή των εργαζομένων, σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία και πρακτική"...

Στο άρθρο 6 υπάρχει μια ενδιαφέρουσα διατύπωση για το ότι τα ιδιωτικά γραφεία εργασίας δεν πρέπει να επιβαρύνουν οικονομικά τους εργαζόμενους, άμεσα ή έμμεσα. Φυσικά σήμερα, που στην Ελλάδα λειτουργούν παράνομα, η οικονομική εκμετάλλευση των ανέργων είναι και η αιτία ύπαρξης των γραφείων αυτών και η νομιμοποίησή τους δε δημιουργεί καμία αναγκαιότητα να αλλάξουν τακτική.

Προβλέπεται επίσης η θέσπιση "διατάξεων προστασίας" για τους μετανάστες που απασχολούνται ή έχουν προσληφθεί από ιδιωτικά γραφεία εργασίας. Ορίζεται ότι κάθε μέλος (κράτος - μέλος της ΔΟΕ) θα πρέπει να θέσει σε εφαρμογή τα μέτρα προαγωγής της συνεργασίας δημόσιων και ιδιωτικών γραφείων απασχόλησης.

Είναι ενδιαφέρον ότι η πρόβλεψη κυρώσεων, στην περίπτωση παραβίασης των διατάξεων που αφορούν τη λειτουργία των ιδιωτικών γραφείων εργασίας, δεν ορίζεται συγκεκριμένα από το σχέδιο σύμβασης. Απλώς αναφέρεται η θέσπιση κυρώσεων, "εάν υπάρξει λόγος"!

Στο "φως" βγάζει η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας τα ιδιωτικά γραφεία ευρέσεως εργασίας,τα οποία λειτουργούν παράνομα στην Ελλάδα, όπου και επιδίδονται σε ένα ειδεχθές σύγχρονο "σκλαβοπάζαρο",με την ανοχή, αν όχι την ενθάρρυνση των αρμόδιων υπουργείων και υπηρεσιών.

Η συζήτηση, που γίνεται από τις 3 Ιούνη στην 85η Σύνοδο της Διεθνούς Συνδιάσκεψης Εργασίας της ΔΟΕ,αφορά τη διαμόρφωση μιας Διεθνούς Σύμβασης για τα ιδιωτικά γραφεία απασχόλησης, με την οποία αναθεωρείται η μέχρι τώρα ισχύουσα. Ηδη είχε προηγηθεί μια πρώτη συζήτηση στην περσινή σύνοδο και φέτος θα καταληχθεί το τελικό κείμενο, που καλείται να νομιμοποιήσει τη λειτουργία των γραφείων αυτών και να βάλει - υποτίθεται - κανόνες που θα... προστατεύουν τους εργαζόμενους.

Εχει ιδιαίτερη σημασία ότι στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης προωθείται ταχύτατα η δημιουργία υπηρεσιών που με ευθύνη, άμεση ή έμμεση, του κράτους έχουν στόχο την καταγραφή της αγοράς εργασίας και την πληροφόρηση εργαζομένων και εργοδοτών για τις ανάγκες και δυνατότητες απασχόλησης αντίστοιχα. Οι "δομές" αυτές, όπως συνηθίζουν να τις ονομάζουν οι τεχνοκράτες, τυπικά θα έχουν σαν αποστολή τη συλλογή και επεξεργασία των στοιχείων για την πορεία της αγοράς εργασίας και θα παρεμβαίνουν στον επαγγελματικό προσανατολισμό, ενώ παράλληλα θα συνδέσουν την απασχόληση με τα προγράμματα επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Ηδη λειτουργεί το δίκτυο "Γιούρες" για τον εντοπισμό ευκαιριών απασχόλησης για νέους σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, καθώς και διάφορα άλλα προγράμματα που έχουν ανάλογους στόχους ευκαιριακά ή σε πιο μόνιμη βάση.

Σ' αυτή τη λογική δημιουργούνται και στην Ελλάδα τα "παρατηρητήρια απασχόλησης" και τα "γραφεία απασχόλησης", στα πλαίσια ή με τη στήριξη του ΟΑΕΔ, που και ο ίδιος αλλάζει χαρακτήρα, προκειμένου να ανταποκριθεί στις νέες απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης, για την ενίσχυση, δήθεν, της απασχόλησης. Σαφέστατα όλα αυτά τα μέτρα έχουν στόχο τη δημιουργία εκείνων των μηχανισμών που θα υλοποιήσουν την αντεργατική πολιτική της ΚΟΜΙΣΙΟΝ, όπως εντοπίζεται στη "Λευκή Βίβλο" και στη Συνθήκη του Μάαστριχτ. Αυτή η κατάσταση, όμως, θα μπορούσε να κάνει περιττή την ύπαρξη ιδιωτικών γραφείων εργασίας που θα λειτουργούν παράλληλα ή στη σκιά των δομών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.

Αντίθετα όμως, στα σχετικά κείμενα αποσαφηνίζεται η αναγκαιότητα συνεργασίας δημόσιων και ιδιωτικών γραφείων, για την υλοποίηση των πολιτικών απασχόλησης! Ετσι, αποφασίζεται αυτές τις μέρες στη Γενεύη η αναγνώριση και ένταξη αυτών των γραφείων στη λειτουργία της αγοράς εργασίας. Τα υπόλοιπα, τουλάχιστον για την Ελλάδα, θα τα αναλάβουν οι κυβερνητικοί παράγοντες και τα στελέχη των υπουργείων, έτσι ώστε τα ιδιωτικά γραφεία να απολαμβάνουν όλα τα δικαιώματα που τους δίνει η σύμβαση και να μην εφαρμόζουν καμιά - από τις όποιες υπάρξουν - υποχρέωση απέναντι στους εργαζόμενους.

"Τα μέλη οφείλουν να υιοθετήσουν απαραίτητα και κατάλληλα μέτρα για να προληφθούν και να εκριζωθούν οι πρακτικές που δεν εναρμονίζονται με τη δεοντολογία από μέρους των ιδιωτικών γραφείων εργασίας".

Με αυτή την παράγραφο, που εντάσσεται στο κεφάλαιο "Προστασία των εργαζομένων" του σχεδίου "σύστασης" - η οποία συνοδεύει τη Διεθνή Σύμβαση Εργασίας - η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας παραπέμπει στον... πατριωτισμό των εμπλεκόμενων φορέων, ώστε να τηρηθεί γενικά και αόριστα κάποια "δεοντολογία" υπέρ των εργαζομένων.

Σύμφωνα με τις διατάξεις της "σύστασης", που θα καταληχθεί μέχρι τις 18 Ιούνη, οπότε και λήγει η Συνδιάσκεψη:

- Τα ιδιωτικά γραφεία απασχόλησης δεν πρέπει να θέσουν στη διάθεση μιας επιχείρησης "εργαζόμενους με σκοπό να αντικατασταθούν οι εργαζόμενοι αυτής της επιχείρησης, οι οποίοι εξασκούν το απεργιακό τους δικαίωμα". Είναι όμως προφανές ότι ένα ιδιωτικό γραφείο μπορεί άνετα να παρέμβει απεργοσπαστικά, απλά με το να μην το... δηλώνει.

- Αφήνεται στην "αρμόδια αρχή" το καθήκον να "καταστείλει" τις "παράνομες πρακτικές" που έχουν να κάνουν με ψευδείς αγγελίες για ανύπαρκτες θέσεις εργασίας.

- Διατυπώνεται η... αναγκαιότητα να απαγορευτεί στα ιδιωτικά γραφεία απασχόλησης να δημοσιεύουν αγγελίες που θα έχουν σαν αποτέλεσμα διακρίσεις "που να στηρίζονται σε κίνητρα όπως η φυλή, το χρώμα, το φύλο, η ηλικία, η θρησκεία, οι πολιτικές πεποιθήσεις, η εθνική καταγωγή ή η κοινωνική προέλευση". Φυσικά, μια τέτοια διατύπωση δεν απαγορεύει στο ιδιωτικό γραφείο να κάνει αργότερα την "αξιολόγηση" του άνεργου.

- Επίσης διατυπώνεται πάλι σαν αναγκαιότητα, τα ιδιωτικά γραφεία να μη διατηρούν στα αρχεία τους προσωπικά στοιχεία που δεν είναι απαραίτητα για την αξιολόγηση της ικανότητας των υποψηφίων. Μάλιστα προτείνεται η "αρμόδια αρχή" να πάρει μέτρα για "επαρκείς μεθόδους επιλογής".

- Τα ιδιωτικά γραφεία δεν μπορούν να παρεμποδίζουν την επιχείρηση να απασχολήσει τον εργαζόμενο και τον εργαζόμενο να αποδεχτεί μια σύμβαση της επιχείρησης.

Ολες οι διατάξεις της "σύστασης" είναι απλές διατυπώσεις, που φιλοδοξούν να ρυθμίσουν τη λειτουργία των ιδιωτικών γραφείων εργασίας σε μια αγορά εργασίας που - στην Ελλάδα τουλάχιστον είναι κοινός τόπος - χαρακτηρίζεται από τη μη εφαρμογή σε μεγάλο βαθμό κάθε νόμου που ορίζει και προστατεύει τα δικαιώματα των εργαζομένων.

Στις διατάξεις, που αφορούν τις σχέσεις των ιδιωτικών γραφείων με τις "δημόσιες υπηρεσίες απασχόλησης", αναφέρεται ότι πρέπει να ενθαρρυνθεί η συνεργασία μεταξύ δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης και ιδιωτικού γραφείου εργασίας "ενόψει της υλοποίησης μιας εθνικής πολιτικής για την οργάνωση της αγοράς εργασίας". Επισημαίνεται έτσι ο ουσιαστικός συμπληρωματικός ρόλος που επιφυλάσσεται στα ιδιωτικά γραφεία για την υλοποίηση των νέων ρυθμίσεων στην απασχόληση και εξηγείται γιατί δεν τα καταργούν. Προβλέπεται μάλιστα η θεσμοθέτηση οργάνων, στα οποία θα αντιπροσωπεύονται τα δημόσια και ιδιωτικά γραφεία, οι εργοδότες και εργαζόμενοι!

Στη σύσταση προβλέπονται επίσης ορισμένα μέτρα για την επίτευξη αυτής της συνεργασίας, όπως "η από κοινού διάθεση πληροφοριών", οι "ανταλλαγές απόψεων για τις κενές θέσεις εργασίας", "η υλοποίηση κοινών προγραμμάτων στον τομέα κατάρτισης και αλλού", η σύναψη συμβάσεων μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών γραφείων για δραστηριότητες όπως "η καταγραφή των μακροχρόνια ανέργων", οι "τακτικές γνωμοδοτήσεις που αποσκοπούν στη βελτίωση των επαγγελματικών πρακτικών".

Τα κείμενα έγραψε ο Γιώργος ΦΛΩΡΑΤΟΣ

Οι λαθρομετανάστες είναι συνήθως οι καλύτεροι "πελάτες" των ιδιωτικών γραφείων εργασίας