Βόρεια Αφρική

Αιματοβαμμένο και το 1996 για την Αλγερία, που, παρά την επιφανειακή ηρεμία που επικράτησε στις αρχές της χρονιάς, δεν έκλεισε τον κύκλο βίας που την ταλανίζει από το 1992. Εκατοντάδες οι νεκροί, ακόμα περισσότεροι οι τραυματίες από τις αλλεπάλληλες βομβιστικές επιθέσεις σε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας, αλλά και από τις συγκρούσεις των κυβερνητικών στρατευμάτων με τους μαχητές των εξτρεμιστικών ισλαμιστικών οργανώσεων και κυρίως της "σκληρής" "Ενοπλης Ισλαμικής Ομάδας". Επισήμως, ο θλιβερός απολογισμός ξεπέρασε τα 500 άτομα, ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονται Γάλλοι μοναχοί, Αλγερινοί δημοσιογράφοι, αθώοι πολίτες, εξτρεμιστές μαχητές, αλλά και στρατιώτες. Ανεπισήμως, είναι πολύ πιθανό ο μακάβριος αριθμός να είναι ακόμα μεγαλύτερος.

Παρ' όλα αυτά, ο στρατηγός Λιαμίν Ζερουάλ παραμένει στη διακυβέρνηση της χώρας και μάλιστα με ενισχυμένες τις εξουσίες του μετά το πολυσυζητημένο δημοψήφισμα της 28ης Νοέμβρη, με το οποίο απέκλεισε από την πολιτική σκηνή όλες τις παρατάξεις που βασίζονται στη θρησκεία (δηλαδή τους ισλαμιστές που μάχονται εναντίον του τα τελευταία χρόνια), καθιέρωσε επίσημη και μοναδική γλώσσα τα αραβικά (αποκλείοντας και την εθνική μειονότητα των Βερβέρων) και εμφανίζεται περισσότερο από ποτέ σίγουρος, καθώς, επισήμως, συγκέντρωσε το 85,8% της προτίμησης των ψηφοφόρων. Οι ενστάσεις της αντιπολίτευσης, τόσο σχετικά με το αποτέλεσμα όσο και σχετικά με τη συμμετοχή του αλγερινού λαού, που εμφανίστηκε να προσέρχεται στις κάλπες σε ποσοστό 79,8%, δεν εισακούστηκαν. Αλλωστε, ο στρατηγός Ζερουάλ έχει εξασφαλίσει, από το Σεπτέμβρη, τη συγκατάθεση 38 αρχηγών κομμάτων, συμπεριλαμβανομένων και αρκετών της αντιπολίτευσης, για διεξαγωγή εκλογών μέσα στο 1997, τις οποίες, βέβαια, φρόντισε να προετοιμάσει, μέσα από το συνταγματικό δημοψήφισμα, στα μέτρα του. Το 1997 βρίσκει την Αλγερία βυθισμένη για τα καλά στον εμφύλιο σπαραγμό χωρίς να διαγράφεται καμία συγκεκριμένη αχτίδα ελπίδας τερματισμού της αιματοχυσίας, που έχει, πλέον, στοιχίσει τη ζωή (από το 1992 και μετά) σε περισσότερους από 60.000 ανθρώπους.

Πολύ πιο ήρεμα κύλησαν οι μέρες του 1996 για την Αίγυπτο, αν και δεν έλειψαν οι σποραδικές επιθέσεις των εξτρεμιστών ισλαμιστών της οργάνωσης "Τζαμάα Ισλάμιγια" και οι συγκρούσεις των μαχητών της με τις δυνάμεις ασφαλείας, που άφησαν αρκετές δεκάδες νεκρών και τραυματιών ακόμα και αθώους πολίτες. Στην "Τζαμάα Ισλάμιγια" απέδωσαν οι αιγυπτιακές αρχές την ευθύνη της επίθεσης με αυτόματα όπλα στο ξενοδοχείο ΓΙΟΥΡΟΠΑ, τον Απρίλη, που στοίχισε τη ζωή σε 18 Ελληνες τουρίστες και άφησε αρκετούς τραυματίες.

Αν κάτι, εκτός από τα παραπάνω, σημάδεψε την Αίγυπτο το 1996, τότε αυτό είναι σίγουρα τα ατυχήματα, και ιδιαίτερα τα ναυάγια τουριστικών επιβατικών πλοίων στο Νείλο. Τα σημαντικότερα είναι αυτό του Σεπτέμβρη, το οποίο στοίχισε τη ζωή σε 50 άτομα, και αυτό του Νοέμβρη, που στοίχισε τη ζωή σε 20 άτομα. Τραγικό απολογισμό είχε και η κατάρρευση κτιρίου σε φτωχογειτονιά του Καϊρου, τον Οκτώβρη, από του οποίου τα συντρίμμια ανασύρθηκαν νεκροί 31 άνθρωποι και αρχικά αγνοούνταν 80, από τους οποίους οι περισσότεροι ανευρέθησαν νεκροί αρκετές μέρες μετά.

Χωρίς σημαδιακά γεγονότα έφυγε το 1996 και για το Μαρόκο, στο οποίο στις 13 Σεπτέμβρη πραγματοποιήθηκε δημοψήφισμα συνταγματικών μεταρρυθμίσεων που τελικά ενέκρινε με, επισήμως, 99,5% τη δημιουργία δύο νέων κοινοβουλευτικών σωμάτων. Βέβαια και αυτά ελέγχονται με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο από τον βασιλιά Χασάν. Εξίσου σημαντική ήταν η γενική πανεργατική απεργία, που έγινε τον Ιούνη, κατά την οποία σημειώθηκαν σοβαρά επεισόδια ανάμεσα σε εργαζόμενους διαδηλωτές, που ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας και αυξημένους μισθούς, και στην Αστυνομία, με αποτέλεσμα να γίνουν αρκετές δεκάδες συλλήψεις, για τις οποίες, βέβαια, έκτοτε δε γνωστοποιήθηκε το παραμικρό.

Η Λιβύη, από την άλλη πλευρά, είναι όντως μια χώρα που απασχόλησε ελάχιστα τη διεθνή ειδησεογραφία το 1996. Με εξαίρεση την εκ νέου παράταση του αεροπορικού και οικονομικού αποκλεισμού από το Συμβούλιο Ασφαλείας, μετά από αίτημα των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και την ψήφιση του νόμου Ντ' Αμάτο από το αμερικανικό Κογκρέσο (τον οποίο υπέγραψε και ο Μπιλ Κλίντον), σύμφωνα με τον οποίο μπορεί να ζητηθεί η δικαστική δίωξη των ξένων εταιριών που επενδύουν στη Λιβύη, όπως και στο Ιράν (με το γνωστό αιτιολογικό της περίθαλψης της τρομοκρατίας),η μόνη είδηση που είδε το φως της δημοσιότητας ήταν τα επεισόδια του Ιούλη. Σύμφωνα, πάντα, με την περιορισμένη πληροφόρηση, 7 άτομα σκοτώθηκαν και περισσότερα από 40 τραυματίστηκαν στα επεισόδια που ξέσπασαν σε ποδοσφαιρικό αγώνα, όταν επενέβη η Αστυνομία εξαιτίας των συνθημάτων κατά του Μουαμάρ Καντάφι που ακούστηκαν από μερίδα των φιλάθλων. Τίποτα δεν έγινε γνωστό περαιτέρω για την τύχη των αρκετών δεκάδων συλληφθέντων.

ΝΟΤΙΑ ΚΟΡΕΑ

Μαχητικές πορείες

Μάλλον "δίσεκτο" ήταν για τη Νότια Κορέα το 1996. Μαχητικές πορείες φοιτητών κατέληξαν σε αιματηρά επεισόδια και αυτοπυρπολισμούς νεαρών, που κατήγγειλαν με τους πιο ακραίους τρόπους την αστυνομική βία και την κυβερνητική αναλγησία του Προέδρου Κιμ Γιανγκ - σαμ. Δύο πρώην δικτάτορες μπήκαν πίσω από τα κάγκελα της φυλακής ως ένοχοι για το αιματοκύλισμα της λαϊκής πορείας στο Κουαντζού το 1980. Παρά τα ελαφρυντικά, οι ποινές που τους επιβλήθηκαν ήταν οι πρώτες που εφαρμόστηκαν σε βάρος πρώην Προέδρων αλλά και στρατηγών αυτής της χώρας. Μέσα σ' αυτή τη χρονιά, το κλίμα έντασης επικράτησε και πάλι στη μεθόριο της Νότιας με τη Λαοκρατική Δημοκρατία Κορέας, όπως τεταμένες ήταν για αρκετούς μήνες και οι σχέσεις ανάμεσα σε Σεούλ και Τόκιο.

Στις 18 Γενάρη τρεις Νοτιοκορεάτες στρατηγοί εν αποστρατεία συλλαμβάνονται με την κατηγορία της ανταρσίας και συμμετοχής στο πραξικόπημα του πρώην "Προέδρου", Τσου Ντου Χγουάν.

Στις 12 Φλεβάρη,η Νότια Κορέα κάνει στρατιωτικές ασκήσεις στη βραχονησίδα "Τοκ - Ντο", την οποία οι Ιάπωνες ονομάζουν "Τακεσίμα" και διεκδικούν εξίσου την κυριότητά της. Δεκάδες Νοτιοκορεάτες διαδηλώνουν στην ιαπωνική πρεσβεία στη Σεούλ μετά τις δηλώσεις του Ιάπωνα υπουργού Εξωτερικών, Γιουκιχίρο Ικέντα, περί της "ιαπωνικής βραχονησίδας Τακεσίμα"! Την επόμενη μέρα, στις 13 Φλεβάρη,ο Πρόεδρος της Νότιας Κορέας, Κιμ Γιανγκ - σαμ θέτει σε κατάσταση ετοιμότητας τις δυνάμεις της ακτοφυλακής για να "περιφρουρηθεί η πατρίδα και η κυριαρχία του λαού". Ο εκπρόσωπος του ιαπωνικού υπουργείου Εξωτερικών υπαναχωρεί ζητώντας την ειρηνική επίλυση του ζητήματος...

Στις 11 Μάρτη,αρχίζει στη Σεούλ η δίκη του αιώνα. Δύο πρώην "Πρόεδροι", που αναρριχήθηκαν στην εξουσία με τη βοήθεια των στρατιωτικών, οι Τσουν Ντου Χγουάν και Ρο Τάε Βου, κατηγορούνται για ανταρσία και προτροπή σε στάση στο πραξικόπημα του 1979 και ως υπεύθυνοι για τη σφαγή πολιτών στο Κουαντζού το 1980.

Στις 2 Απρίλη,μαχητικές διαδηλώσεις φοιτητών γεμίζουν τους δρόμους της Σεούλ από νέους που εξοργίζονται από το θάνατο του 20χρονου Ρο Σου - σοκ από τα κλομπ των αστυνομικών. Οι φοιτητές ζητούν την παραίτηση του Προέδρου μετά το σκάνδαλο χρηματισμού στελεχών του κυβερνώντος κόμματος από βιομηχάνους στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας του 1992.

11 Απρίλη.Διεξάγονται γενικές εκλογές στη Νότια Κορέα. Προπορεύεται το κόμμα του Προέδρου Κιμ αλλά υπάρχουν αισθητές απώλειες στην κυβερνώσα παράταξη.

16 Απρίλη.Στο νοτιοκορεατικό νησάκι Τσεζού πραγματοποιούνται μαχητικές αντιαμερικανικές διαδηλώσεις εκατοντάδων πολιτών με αφορμή την επίσκεψη του Προέδρου Κλίντον στη Νότια Κορέα. Στις 19 του ίδιου μήνα,πυκνώνουν οι φοιτητικές πορείες σε διάφορες πόλεις της χώρας υπέρ της ενοποίησης και της φιλίας ανάμεσα σε ΛΔ και Ν. Κορέα. Ενας 20χρονος και μία 19χρονη φοιτήτρια αυτοπυρπολούνται διαμαρτυρόμενοι για την αστυνομική βία. Ιδιαίτερα "θερμός" μήνας ο Αύγουστος! Στις 5 του μήνα, ο εισαγγελέας της Σεούλ ζητά την εσχάτη των ποινών για τον πρώην Πρόεδρο Τσουν Ντου Χγουάν και ισόβια κάθειρξη για τον προκάτοχό του, Ρο Τάε Βου. Τον Δεκαπενταύγουστο κορυφώνονται οι φοιτητικές πορείες με αφορμή το γιορτασμό για τα 50χρονα της ανεξαρτησίας της Νότιας Κορέας από την ιαπωνική κατοχή στη διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου. Εκατοντάδες φοιτητές συλλαμβάνονται και τραυματίζονται. Το πανεπιστήμιο Γιονσέι θυμίζει πεδίο μάχης μέχρι τις 20 Αυγούστου,οπότε εκατοντάδες αστυνομικοί επιχειρούν να λύσουν την πολυήμερη κατάληψη των φοιτητών του τμήματος φυσικών επιστημών. Ο απολογισμός των επεισοδίων θλιβερός: 1.400 οι συλληφθέντες και δεκάδες οι τραυματισμένοι φοιτητές.

Στις 26 Αυγούστου το ανώτατο δικαστήριο καταδικάζει τον πρώην Πρόεδρο Τσουν Ντου Χγουάν σε θανατική ποινή και τον επίσης πρώην Πρόεδρο Ρο Τάε Βου σε κάθειρξη 22,5 χρόνων. Ολα αυτά μέχρι τις 16 Δεκέμβρη,οπότε το δικαστήριο αναθεωρεί την προηγούμενη απόφασή του, ανακοινώνοντας ότι η θανατική ποινή σε βάρος του Τσου Ντου Χγουάν μετατρέπεται σε ισόβια κάθειρξη και η ποινή φυλάκισης των 22,5 χρόνων σε βάρος του Ρο Τάε Βου σε 17 χρόνια.

ΑΦΡΙΚΗ

Θηριωδίες, πρόσφυγες και αιματηρά πραξικοπήματα

Εφιαλτική χρονιά ήταν και το 1996 για τις περισσότερες αφρικανικές χώρες. Στο επίκεντρο της ειδησεογραφίας ήταν τα κύματα εκατοντάδων χιλιάδων Ρουαντέζων και Μπουρουντιανών προσφύγων που εκτέθηκαν στις συγκρούσεις Ζαϊρινών στρατιωτών και ανταρτών, οι ανταρσίες στρατιωτών στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, οι ταραχές και οι κάθε λογής θηριωδίες στη Λιβερία, όπως επίσης τα αιματηρά πραξικοπήματα στο Μπουρούντι, στη Σιέρα Λεόνε και στη Ζάμπια.

Στις 14 Γενάρη εκατοντάδες Ζαϊρινοί στρατιώτες "περικυκλώνουν" τους πρόσφυγες του στρατοπέδου Κιμπούμπα με σκοπό να επισπεύσουν τον επαναπατρισμό τους στο Μπουρούντι και τη Ρουάντα.

Στις 16 Γενάρη οπλισμένοι στρατιώτες του Τζούλιους Μαάντα Μπίο στη Σιέρα Λεόνε, ανατρέπουν τη στρατιωτική κυβέρνηση του 33χρονου λοχαγού, Βαλεντάιν Στράσε.

Στις 23 Γενάρη 17.000 Χούτου από τη Ρουάντα εγκλωβίζονται στα σύνορα Μπουρούντι - Τανζανίας χωρίς νερό και τρόφιμα... Τελικά, μετά από μέρες ταλαιπωρίας, πείνας και εξαθλίωσης, η κυβέρνηση της Τανζανίας δέχεται να τους φιλοξενήσει.

Ο Γενάρης φεύγει με το άγριο, πρωτοφανές μακελειό σε εργοστάσιο του Γιοχάνεσμπουργκ της Ν. Αφρικής. Αγνωστοι οπλοφόροι στις 29 του μήνα πυροβολούν σε ουρά ανέργων έξω από εργοστάσιο σκοτώνοντας εν ψυχρώ 8 και τραυματίζοντας άλλους 23 για μία θέση εργασίας! Την ίδια μέρα, γίνεται πραξικόπημα στο Νίγηρα, οπότε ο αρχηγός του Στρατού, Ιμπραϊμ Μπουρ Μαϊνασάρα εκτοπίζει τον πρόεδρο Μαχαμάνε Ουσμάν από την εξουσία.

Στις 11 Μάρτη,αρχίζει στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ντέρμπαν η δίκη του πρώην υπουργού Αμυνας Ν. Αφρικής επί καθεστώτος απαρτχάιντ, Μάγκνους Μάλαν. Στο εδώλιο του κατηγορούμενου κάθονται και άλλοι 19 πρώην ανώτατοι αξιωματικοί του στρατού που κατηγορούνται για την εκτέλεση 13 ατόμων στην πόλη Κουαμακούθα πριν 9 χρόνια. Στις 20 Μάρτη,ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β παραδέχεται για πρώτη φορά ότι καθολικοί ιερείς συμμετείχαν στη γενοκτονία των Χούτου το 1994 στη Ρουάντα! Στις 28 του ίδιου μήνα,νέα σφαγή στο Μπουρούντι με θύματα 60 γυναικόπαιδα που εκτελούνται από τις "δυνάμεις ασφαλείας" στη νοτιοδυτική επαρχία Μπουρούρι... Ο Μάρτης φεύγει με τον πρώτο ανασχηματισμό της κυβέρνησης του Νοτιοαφρικανού προέδρου, Νέλσονα Μαντέλα στις 28 του μήνα. Ο Τρέιβορ Μάνουελ, ανώτατο στέλεχος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου αναλαμβάνει υπουργός Οικονομικών και ο αντιπρόεδρος Θάμπο Μπέι ενισχύει τις εξουσίες του.

Στις 9 Απρίλη,15.000 άμαχοι Λιβεριανοί πολίτες εγκαταλείπουν την πρωτεύουσα Μονρόβια υπό την προστασία ανδρών της παναφρικανικής ειρηνευτικής δύναμης, εξαιτίας των συγκρούσεων ανάμεσα σε αντίπαλες ανταρτικές δυνάμεις. Αφορμή η απομάκρυνση του πολέμαρχου Ρούσβελτ Τζόνσον από το 6μελές κυβερνών συμβούλιο του "Πατριωτικού Μετώπου" του Τσαρλς Τέιλορ. Οι Αμερικανοί πεζοναύτες "αυτοκαλούνται" να παίξουν το ρόλο του σωτήρα για εκατοντάδες ξένους που ζουν στη Λιβερία. Στις 11 Απρίλη οι Αμερικανοί φθάνουν για να διασώσουν τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους, αλλά δεν εμποδίζουν τις θηριωδίες που διαπράττουν στους δρόμους της Μονρόβια δεκάδες ανήλικοι αντάρτες.

Από τις αρχές του Μάη η διεθνής κοινή γνώμη συγκλονίζεται από την εφιαλτική περιπέτεια 4.000 Λιβεριανών προσφύγων που περιπλανώνται στη θάλασσα πάνω στο σαπιοκάραβο "Μπαλκ Τσάλεντζ" χωρίς νερό και τρόφιμα. Το θρίλερ τελειώνει γύρω στις 13 Μαϊου,οπότε το πλοίο προσαράζει στην Γκάνα για ανεφοδιασμό και επιδιόρθωση βλαβών.

Στις 23 Μάη ένα από τα χειρότερα δυστυχήματα των τελευταίων χρόνων συμβαίνει στη λίμνη Βικτώρια. Το φέρι μπόουτ "Μπουκόμπα" ναυαγεί παρασέρνοντας σε θάνατο πάνω από 400 άτομα! Στις 25 του ίδιου μήνα,Γάλλοι στρατιώτες διαλύουν ομάδα διαδηλωτών στην πρωτεύουσα της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, Μπανγκούι. Οι διαδηλωτές διαμαρτύρονται για την άμεση επέμβαση της Γαλλίας στο εσωτερικό της χώρας τους. Τα επεισόδια δεν αποφεύγονται με αποτέλεσμα το σοβαρό τραυματισμό δεκάδων διαδηλωτών.

Στις 23 Ιούλη,η απόφαση της μπουρουντιανής κυβέρνησης για μαζικές απελάσεις χιλιάδων Ρουαντέζων προκαλεί την αγανάκτηση της φυλής Τούτσι. Σφαγιάζονται πάνω από 350 μέλη των Τούτσι από παραστρατιωτικές οργανώσεις των Χούτου.

Στις 24 Ιούλη,η πρωτεύουσα του Μπουρούντι, Μπουζουμπούρα σπαράσσεται από βίαιες ταραχές. Ο Πρόεδρος, Σιλβέστρε Ντιμπαντουγκάνια αναζητά και βρίσκει καταφύγιο στην αμερικανική πρεσβεία. Την επόμενη μέρα, ο στρατός κάνει πραξικόπημα και διορίζει "πρόεδρο" τον αντισυνταγματάρχη Πιερ Μπουγιόγια. Αντιδράσεις από Ηνωμένα Εθνη και Οργανισμό Αφρικανικής Ενότητας.

Στις 6 Οκτώβρη,η κυβέρνηση του Ζαϊρ απειλεί να απελάσει βίαια εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, υποστηρίζοντας ότι αδυνατεί να τους φιλοξενήσει. Λίγες μέρες μετά, στις 19 Οκτώβρη, σκηνές κόλασης εκτυλίσσονται στο ανατολικό τμήμα της χώρας. Εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες εκτίθενται στα πυρά στρατιωτών και ανταρτών. Πολλοί από αυτούς σκοτώνονται ή φεύγουν αναζητώντας κατά καραβάνια ασφαλές καταφύγιο και λίγη τροφή. Στις 26 Οκτώβρη η πόλη Ουβίρα βομβαρδίζεται από τους αντάρτες της "Συμμαχίας για την Απελευθέρωση του Κονγκό - Ζαϊρ". Στις 30 Οκτώβρη,και υπό τις πιέσεις της γαλλικής κυβέρνησης που επιχειρεί να παίξει το ρόλο του μεταποικιοκράτη "σωτήρα", ο ΟΗΕ ανακοινώνει το διορισμό του Καναδού πρέσβη, Ρεϊμόντ Κρετιέν στη θέση του ειδικού απεσταλμένου στην κεντροαφρικανική περιοχή των "Μεγάλων Λιμνών". Στις 31 Οκτώβρη,οι Ζαϊρινοί αντάρτες προελαύνουν στην πόλη Μπουκάβου και οι συγκρούσεις "μεταλαμπαδεύονται" και στην πόλη Γκόμα, όπου υπάρχουν μαζικά στρατόπεδα προσφύγων.

Στις 9 Νοέμβρη,το Συμβούλιο Ασφαλείας καλεί τα μέλη του να συγκροτήσουν πολυεθνική δύναμη επέμβασης στο ανατολικό Ζαϊρ για την αντιμετώπιση της κρίσης. Ο Καναδάς ανακοινώνει στις 12 Νοέμβρη ότι αναλαμβάνει να ηγηθεί μιας επιχείρησης, που στην ουσία δε γίνεται ποτέ! Πράγματι, στις 25 Νοέμβρη,οι μεγάλες δυνάμεις (ΗΠΑ, Βρετανία, Ν. Αφρική κ. ά. ) που είχαν δηλώσει αρχικά συμμετοχή στις πολυεθνικές δυνάμεις επέμβασης στο ανατολικό Ζαϊρ, το ξανασκέφτονται δηλώνοντας "κώλυμα"...

28 Νοέμβρη,ο Πρόεδρος της Ζάμπια, Φρεντερίκ Τσιλούμπα διαλύει την κυβέρνηση και θέτει το στρατό σε κατάσταση ετοιμότητας, προκαλώντας τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης που τον κατηγορεί για νόθευση των γενικών εκλογών της 18ης Νοέμβρη.

Στις 2 Δεκέμβρη,ο εμφύλιος πόλεμος στο Μπουρούντι έχει ανάψει για τα καλά. Τα νότια προάστια της πρωτεύουσας, Μπουζουμπούρα, βομβαρδίζονται με αποτέλεσμα το θάνατο τουλάχιστον 40 αθώων πολιτών. Η κυβέρνηση διαψεύδει και συγκαλύπτει τις επιχειρήσεις "γενοκτονίας" των δυνάμεων ασφαλείας.

Στις 4 Δεκέμβρη,το Συνταγματικό Δικαστήριο της Νότιας Αφρικής εγκρίνει μετά από δύο χρόνια μαραθώνιων διαβουλεύσεων, το νέο Σύνταγμα της χώρας.

ΠΑΚΙΣΤΑΝ

Οποιος έλεγε στις αρχές του 1996 ότι η Μπεναζίρ Μπούτο, ειδωθείσα ως "ηρωίδα" πίσω στα 1993, θα βρισκόταν κρατούμενη και καθαιρεμένη από την πρωθυπουργία στα τέλη του έτους, κατηγορούμενη για ηθική αυτουργία στο φόνο του αδελφού της, θα κινδύνευε να χαρακτηριστεί ευφάνταστος - αν όχι φαντασιόπληκτος. Και όμως, αυτό ακριβώς συνέβη στη "νεαρή" δημοκρατία του Πακιστάν. Ομως, φυσικά, είναι ακόμη νωρίς για να μιλήσει κάποιος με ασφάλεια περί απομάκρυνσης της Μπούτο από τα πολιτικά πράγματα του Ισλαμαμπάντ.

Τα επεισόδια, σχεδόν σε ολόκληρη τη διάρκεια του έτους, κατέληξαν, το Σεπτέμβρη, σε σκληρές συγκρούσεις στο Καράτσι, στις οποίες σκοτώθηκε υπό "περίεργες" συνθήκες ο αδελφός της πρωθυπουργού, Μπεναζίρ Μπούτο, Μουρτάζα Μπούτο, και έξι οπαδοί του. Η μητέρα Μπούτο κατηγόρησε ανοιχτά την Μπεναζίρ και τον γαμπρό της, Αλί Ζαρντάρι, για το φόνο. Διαδηλώσεις ξέσπασαν έξω από την πρωθυπουργική κατοικία, ενώ βίαια επεισόδια καταγράφηκαν σε διάφορες πόλεις, με αντιπάλους θρησκευτικές κοινότητες σουνιτών ή σιιτών, αλλά και διαδηλωτές με την Αστυνομία. Το Νοέμβρη, η κρίση προσέλαβε νέα μορφή: μετατέθηκε στους κόλπους της κυβέρνησης, όταν με απόφαση του Προέδρου, Φαρούκ Λεγκάρι, διαλύθηκε η Εθνοσυνέλευση, καθαιρέθηκε η πρωθυπουργός Μπούτο (η οποία τέθηκε σε περιορισμό κατ' οίκον, ενώ συνελήφθησαν ο σύζυγός της Αλί Ζαρντάρι και ο κυβερνήτης της επαρχίας του Παντζάμπ). Αυθημερόν, ο Μεράζ Χαλίντ ορίστηκε υπηρεσιακός πρωθυπουργός και δήλωσε ότι το Φλεβάρη του 1997 θα διεξαχθούν ελεύθερες εκλογές.

Παρά την εμφανή, ή λιγότερο εμφανή, κατά περίσταση, υποστήριξη των ΗΠΑ στις ενέργειες του Προέδρου Λεγκάρι, η Μπούτο δήλωσε δημόσια ότι οι πράξεις του είναι αντισυνταγματικές και απαίτησε αποφυλάκιση του συζύγου της, ενώ στις 13 Νοέμβρη προσέφυγε στο Ανώτατο Δικαστήριο, ζητώντας ακύρωση της αποπομπής της. Στις 23 Νοέμβρη, το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε και μια δεύτερη προσφυγή της. Ως σήμερα, η κρίση παραμένει...

Το επικίνδυνο μείγμα πολιτικού και θρησκευτικού φανατισμού έκανε ξανά την εμφάνισή του το 1996 και στο Πακιστάν, προοικονομώντας (και) σε αυτή τη χώρα μέλλουσες σοβαρές περιπλοκές. Το Μάη, στο Παντζάμπ, ισλαμιστές τοποθέτησαν βόμβα σε λεωφορείο, με αποτέλεσμα το θάνατο επτά ανθρώπων. Τον Ιούλη, 4 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και 76 τραυματίστηκαν σε μπαράζ βομβιστικών επιθέσεων στο αεροδρόμιο της Λαχόρης και στην αγορά της πόλης Σάργκοντα. Τον Αύγουστο, ένοπλοι εισέβαλαν σε ναό, επιτέθηκαν εναντίον σιιτών προσκυνητών στο Παντζάμπ και σκότωσαν 15 από αυτούς, ενώ τραυματίστηκαν άλλοι 20. Οι ταραχές συνεχίστηκαν τον Οκτώβρη, όταν μετά από ταραχές και συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και Αστυνομίας στο Ισλαμαμπάντ συνελήφθησαν ο αρχηγός και ο υπαρχηγός του κινήματος Τζαμάα Ισλαμί, και το Νοέμβρη, όταν προκλήθηκε η προαναφερθείσα πολιτική κρίση.

ΙΑΠΩΝΙΑ

Αντιαμερικανικές διαδηλώσεις και γενικές εκλογές

Στη χώρα του "Ανατέλλοντος Ηλίου" οι συνεχείς αλλαγές στη σύνθεση της κυβέρνησης δεν αποτελούν είδηση, ούτε και οι εκλογές. Η μάλλον "ασυνήθιστη" ειδησεογραφία βγήκε από τις μαχητικές διαδηλώσεις των κατοίκων της νήσου Οκινάουα, που διεκδίκησαν την απομάκρυνση των αμερικανικών βάσεων από τις περιοχές τους, και από την παραπομπή του 41χρονου Σόκο Ασαχάρα, ιδρυτή της αίρεσης "Υπέρτατη Αλήθεια" στα δικαστήρια, που χαρακτηρίστηκε από τα ιαπωνικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ως η "δίκη του αιώνα".

Η άνοδος του Ριουτάρο Χασιμότο στον πρωθυπουργικό θώκο αρχίζει τυπικά στις 11 Γενάρη,οπότε εκλέγεται από τα μέλη της ιαπωνικής Βουλής ως ο νέος πρόεδρος της κυβέρνησης. Στις 23 του ίδιου μήνα εκατοντάδες άστεγοι διαμαρτύρονται έξω από το δημαρχείο του Τόκιο, με αφορμή τις επιχειρήσεις - "σκούπα" της Αστυνομίας για τον "καλλωπισμό" και τον "καθαρισμό" της ιαπωνικής πρωτεύουσας από τους ανθρώπους χωρίς σπίτια.

31 Μάρτη.Δεκάδες χιλιάδες κάτοικοι της Οκινάουα ξεκινούν μία σειρά διαδηλώσεων, απαιτώντας την απομάκρυνση των 35.000 Αμερικανών πεζοναυτών από το νησί τους. Η κυβέρνηση επιχειρεί εκτόνωση της κατάστασης βάζοντας στις 16 Απρίλη τον υπουργό Εξωτερικών, Γιουκιχίτο Ικέντα, να ανακοινώνει το κλείσιμο έξι αμερικανικών βάσεων στην Οκινάουα μέσα στα επόμενα 6 με 10 χρόνια. Στις 17 Απρίλη ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπιλ Κλίντον, και ο πρωθυπουργός, Ριουτάρο Χασιμότο, κάνουν κοινή δήλωση στρατιωτικής συνεργασίας και ασφάλειας στην περιοχή. Η Ιαπωνία δεσμεύεται να δώσει 25 δισ. δολάρια μέχρι το 2001 στους 35.000 Αμερικανούς πεζοναύτες και ανακοινώνει ότι θα μελετήσει μία πιο άμεση συνεργασία με τους στρατιωτικούς συμμάχους τους.

Στις 24 Απρίλη αρχίζει στο Τόκιο η δίκη του Σόκο Ασαχάρα με την κατηγορία του ηθικού και φυσικού αυτουργού της πολύνεκρης τρομοκρατικής επίθεσης στο μετρό της ιαπωνικής πρωτεύουσας το Μάρτη του 1995.

Στις 14 Ιούνη αναστατώνεται η διεθνής αγορά χαλκού. Ο μεγάλος ιαπωνικός συναλλαγματικός οργανισμός "Σουμιτόμο Κορπορέισιον" ανακοινώνει απώλειες 1,8 δισ. δολαρίων εξαιτίας της λαθραίας συναλλαγής χαλκού στην παγκόσμια αγορά μετάλλων.

23 Ιούλη.Πρωτοεμφανίζονται τα κρούσματα μαζικής τροφικής δηλητηρίασης από το βακτήριο "0 - 157", που προκαλεί το θάνατο 8 ατόμων και στέλνει στα νοσοκομεία πάνω από 8.000 Ιάπωνες.

8 Σεπτέμβρη. Διεξάγεται δημοψήφισμα στη νήσο Οκινάουα σχετικά με το μέλλον των αμερικανικών βάσεων στην περιοχή. Οι 9 στους 10 ψηφοφόρους του νησιού λένε ΟΧΙ στις βάσεις των Αμερικανών. Ομως, στις 13 Σεπτέμβρη ο κυβερνήτης του νησιού, Μασαχίντε Οτα, ξεχνά το πλήθος μαζικών αντιαμερικανικών διαδηλώσεων και συμμαχεί με τον πρωθυπουργό, Ριουτάρο Χασιμότο, μετά τις υποσχέσεις του τελευταίου για οικονομική βοήθεια ύψους 45 εκατομμυρίων δολαρίων.

Στις 20 Οκτώβρη διεξάγονται γενικές εκλογές στην Ιαπωνία. Οι "Φιλελεύθεροι Δημοκράτες" του Χασιμότο αυξάνουν την εκλογική τους δύναμη, αλλά δεν κερδίζουν την αυτοδυναμία. Το Κομμουνιστικό Κόμμα Ιαπωνίας πετυχαίνει για πρώτη φορά στην ιστορία του ποσοστό 12%. Κυβέρνηση σχηματίζεται στις 7 Νοέμβρη μόνο με τη συμμετοχή μελών του Φιλελεύθερου Κόμματος αλλά την κοινοβουλευτική ανοχή μικρότερων κομμάτων, όπως των Σοσιαλιστών.

Οι πορείες των φοιτητών πολλές φορές συνάντησαν την αστυνομική σκληρότητα

Τα κείμενα έγραψαν: Μπάμπης ΓΕΩΡΓΙΚΟΣ, Βασίλης ΖΟΥΝΗΣ, Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ, Δέσποινα ΟΡΦΑΝΑΚΗ, Κλωντίν ΧΕΣΠΕΡ, Θανάσης ΒΟΡΕΙΟΣ, Ναντιέζντα ΓΚΑΡΙΦΟΥΛΙΝΑ, Βλαντιμίρ ΜΑΣΙΝ