ΑΦΡΙΚΗ

Θηριωδίες, πρόσφυγες και αιματηρά πραξικοπήματα

Εφιαλτική χρονιά ήταν και το 1996 για τις περισσότερες αφρικανικές χώρες. Στο επίκεντρο της ειδησεογραφίας ήταν τα κύματα εκατοντάδων χιλιάδων Ρουαντέζων και Μπουρουντιανών προσφύγων που εκτέθηκαν στις συγκρούσεις Ζαϊρινών στρατιωτών και ανταρτών, οι ανταρσίες στρατιωτών στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, οι ταραχές και οι κάθε λογής θηριωδίες στη Λιβερία, όπως επίσης τα αιματηρά πραξικοπήματα στο Μπουρούντι, στη Σιέρα Λεόνε και στη Ζάμπια.

Στις 14 Γενάρη εκατοντάδες Ζαϊρινοί στρατιώτες "περικυκλώνουν" τους πρόσφυγες του στρατοπέδου Κιμπούμπα με σκοπό να επισπεύσουν τον επαναπατρισμό τους στο Μπουρούντι και τη Ρουάντα.

Στις 16 Γενάρη οπλισμένοι στρατιώτες του Τζούλιους Μαάντα Μπίο στη Σιέρα Λεόνε, ανατρέπουν τη στρατιωτική κυβέρνηση του 33χρονου λοχαγού, Βαλεντάιν Στράσε.

Στις 23 Γενάρη 17.000 Χούτου από τη Ρουάντα εγκλωβίζονται στα σύνορα Μπουρούντι - Τανζανίας χωρίς νερό και τρόφιμα... Τελικά, μετά από μέρες ταλαιπωρίας, πείνας και εξαθλίωσης, η κυβέρνηση της Τανζανίας δέχεται να τους φιλοξενήσει.

Ο Γενάρης φεύγει με το άγριο, πρωτοφανές μακελειό σε εργοστάσιο του Γιοχάνεσμπουργκ της Ν. Αφρικής. Αγνωστοι οπλοφόροι στις 29 του μήνα πυροβολούν σε ουρά ανέργων έξω από εργοστάσιο σκοτώνοντας εν ψυχρώ 8 και τραυματίζοντας άλλους 23 για μία θέση εργασίας! Την ίδια μέρα, γίνεται πραξικόπημα στο Νίγηρα, οπότε ο αρχηγός του Στρατού, Ιμπραϊμ Μπουρ Μαϊνασάρα εκτοπίζει τον πρόεδρο Μαχαμάνε Ουσμάν από την εξουσία.

Στις 11 Μάρτη,αρχίζει στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ντέρμπαν η δίκη του πρώην υπουργού Αμυνας Ν. Αφρικής επί καθεστώτος απαρτχάιντ, Μάγκνους Μάλαν. Στο εδώλιο του κατηγορούμενου κάθονται και άλλοι 19 πρώην ανώτατοι αξιωματικοί του στρατού που κατηγορούνται για την εκτέλεση 13 ατόμων στην πόλη Κουαμακούθα πριν 9 χρόνια. Στις 20 Μάρτη,ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β παραδέχεται για πρώτη φορά ότι καθολικοί ιερείς συμμετείχαν στη γενοκτονία των Χούτου το 1994 στη Ρουάντα! Στις 28 του ίδιου μήνα,νέα σφαγή στο Μπουρούντι με θύματα 60 γυναικόπαιδα που εκτελούνται από τις "δυνάμεις ασφαλείας" στη νοτιοδυτική επαρχία Μπουρούρι... Ο Μάρτης φεύγει με τον πρώτο ανασχηματισμό της κυβέρνησης του Νοτιοαφρικανού προέδρου, Νέλσονα Μαντέλα στις 28 του μήνα. Ο Τρέιβορ Μάνουελ, ανώτατο στέλεχος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου αναλαμβάνει υπουργός Οικονομικών και ο αντιπρόεδρος Θάμπο Μπέι ενισχύει τις εξουσίες του.

Στις 9 Απρίλη,15.000 άμαχοι Λιβεριανοί πολίτες εγκαταλείπουν την πρωτεύουσα Μονρόβια υπό την προστασία ανδρών της παναφρικανικής ειρηνευτικής δύναμης, εξαιτίας των συγκρούσεων ανάμεσα σε αντίπαλες ανταρτικές δυνάμεις. Αφορμή η απομάκρυνση του πολέμαρχου Ρούσβελτ Τζόνσον από το 6μελές κυβερνών συμβούλιο του "Πατριωτικού Μετώπου" του Τσαρλς Τέιλορ. Οι Αμερικανοί πεζοναύτες "αυτοκαλούνται" να παίξουν το ρόλο του σωτήρα για εκατοντάδες ξένους που ζουν στη Λιβερία. Στις 11 Απρίλη οι Αμερικανοί φθάνουν για να διασώσουν τους Αμερικανούς και τους Ευρωπαίους, αλλά δεν εμποδίζουν τις θηριωδίες που διαπράττουν στους δρόμους της Μονρόβια δεκάδες ανήλικοι αντάρτες.

Από τις αρχές του Μάη η διεθνής κοινή γνώμη συγκλονίζεται από την εφιαλτική περιπέτεια 4.000 Λιβεριανών προσφύγων που περιπλανώνται στη θάλασσα πάνω στο σαπιοκάραβο "Μπαλκ Τσάλεντζ" χωρίς νερό και τρόφιμα. Το θρίλερ τελειώνει γύρω στις 13 Μαϊου,οπότε το πλοίο προσαράζει στην Γκάνα για ανεφοδιασμό και επιδιόρθωση βλαβών.

Στις 23 Μάη ένα από τα χειρότερα δυστυχήματα των τελευταίων χρόνων συμβαίνει στη λίμνη Βικτώρια. Το φέρι μπόουτ "Μπουκόμπα" ναυαγεί παρασέρνοντας σε θάνατο πάνω από 400 άτομα! Στις 25 του ίδιου μήνα,Γάλλοι στρατιώτες διαλύουν ομάδα διαδηλωτών στην πρωτεύουσα της Κεντροαφρικανικής Δημοκρατίας, Μπανγκούι. Οι διαδηλωτές διαμαρτύρονται για την άμεση επέμβαση της Γαλλίας στο εσωτερικό της χώρας τους. Τα επεισόδια δεν αποφεύγονται με αποτέλεσμα το σοβαρό τραυματισμό δεκάδων διαδηλωτών.

Στις 23 Ιούλη,η απόφαση της μπουρουντιανής κυβέρνησης για μαζικές απελάσεις χιλιάδων Ρουαντέζων προκαλεί την αγανάκτηση της φυλής Τούτσι. Σφαγιάζονται πάνω από 350 μέλη των Τούτσι από παραστρατιωτικές οργανώσεις των Χούτου.

Στις 24 Ιούλη,η πρωτεύουσα του Μπουρούντι, Μπουζουμπούρα σπαράσσεται από βίαιες ταραχές. Ο Πρόεδρος, Σιλβέστρε Ντιμπαντουγκάνια αναζητά και βρίσκει καταφύγιο στην αμερικανική πρεσβεία. Την επόμενη μέρα, ο στρατός κάνει πραξικόπημα και διορίζει "πρόεδρο" τον αντισυνταγματάρχη Πιερ Μπουγιόγια. Αντιδράσεις από Ηνωμένα Εθνη και Οργανισμό Αφρικανικής Ενότητας.

Στις 6 Οκτώβρη,η κυβέρνηση του Ζαϊρ απειλεί να απελάσει βίαια εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες, υποστηρίζοντας ότι αδυνατεί να τους φιλοξενήσει. Λίγες μέρες μετά, στις 19 Οκτώβρη, σκηνές κόλασης εκτυλίσσονται στο ανατολικό τμήμα της χώρας. Εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες εκτίθενται στα πυρά στρατιωτών και ανταρτών. Πολλοί από αυτούς σκοτώνονται ή φεύγουν αναζητώντας κατά καραβάνια ασφαλές καταφύγιο και λίγη τροφή. Στις 26 Οκτώβρη η πόλη Ουβίρα βομβαρδίζεται από τους αντάρτες της "Συμμαχίας για την Απελευθέρωση του Κονγκό - Ζαϊρ". Στις 30 Οκτώβρη,και υπό τις πιέσεις της γαλλικής κυβέρνησης που επιχειρεί να παίξει το ρόλο του μεταποικιοκράτη "σωτήρα", ο ΟΗΕ ανακοινώνει το διορισμό του Καναδού πρέσβη, Ρεϊμόντ Κρετιέν στη θέση του ειδικού απεσταλμένου στην κεντροαφρικανική περιοχή των "Μεγάλων Λιμνών". Στις 31 Οκτώβρη,οι Ζαϊρινοί αντάρτες προελαύνουν στην πόλη Μπουκάβου και οι συγκρούσεις "μεταλαμπαδεύονται" και στην πόλη Γκόμα, όπου υπάρχουν μαζικά στρατόπεδα προσφύγων.

Στις 9 Νοέμβρη,το Συμβούλιο Ασφαλείας καλεί τα μέλη του να συγκροτήσουν πολυεθνική δύναμη επέμβασης στο ανατολικό Ζαϊρ για την αντιμετώπιση της κρίσης. Ο Καναδάς ανακοινώνει στις 12 Νοέμβρη ότι αναλαμβάνει να ηγηθεί μιας επιχείρησης, που στην ουσία δε γίνεται ποτέ! Πράγματι, στις 25 Νοέμβρη,οι μεγάλες δυνάμεις (ΗΠΑ, Βρετανία, Ν. Αφρική κ. ά. ) που είχαν δηλώσει αρχικά συμμετοχή στις πολυεθνικές δυνάμεις επέμβασης στο ανατολικό Ζαϊρ, το ξανασκέφτονται δηλώνοντας "κώλυμα"...

28 Νοέμβρη,ο Πρόεδρος της Ζάμπια, Φρεντερίκ Τσιλούμπα διαλύει την κυβέρνηση και θέτει το στρατό σε κατάσταση ετοιμότητας, προκαλώντας τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης που τον κατηγορεί για νόθευση των γενικών εκλογών της 18ης Νοέμβρη.

Στις 2 Δεκέμβρη,ο εμφύλιος πόλεμος στο Μπουρούντι έχει ανάψει για τα καλά. Τα νότια προάστια της πρωτεύουσας, Μπουζουμπούρα, βομβαρδίζονται με αποτέλεσμα το θάνατο τουλάχιστον 40 αθώων πολιτών. Η κυβέρνηση διαψεύδει και συγκαλύπτει τις επιχειρήσεις "γενοκτονίας" των δυνάμεων ασφαλείας.

Στις 4 Δεκέμβρη,το Συνταγματικό Δικαστήριο της Νότιας Αφρικής εγκρίνει μετά από δύο χρόνια μαραθώνιων διαβουλεύσεων, το νέο Σύνταγμα της χώρας.