Βόρεια Αφρική

Αιματοβαμμένο και το 1996 για την Αλγερία, που, παρά την επιφανειακή ηρεμία που επικράτησε στις αρχές της χρονιάς, δεν έκλεισε τον κύκλο βίας που την ταλανίζει από το 1992. Εκατοντάδες οι νεκροί, ακόμα περισσότεροι οι τραυματίες από τις αλλεπάλληλες βομβιστικές επιθέσεις σε όλες τις μεγάλες πόλεις της χώρας, αλλά και από τις συγκρούσεις των κυβερνητικών στρατευμάτων με τους μαχητές των εξτρεμιστικών ισλαμιστικών οργανώσεων και κυρίως της "σκληρής" "Ενοπλης Ισλαμικής Ομάδας". Επισήμως, ο θλιβερός απολογισμός ξεπέρασε τα 500 άτομα, ανάμεσα στους οποίους συγκαταλέγονται Γάλλοι μοναχοί, Αλγερινοί δημοσιογράφοι, αθώοι πολίτες, εξτρεμιστές μαχητές, αλλά και στρατιώτες. Ανεπισήμως, είναι πολύ πιθανό ο μακάβριος αριθμός να είναι ακόμα μεγαλύτερος.

Παρ' όλα αυτά, ο στρατηγός Λιαμίν Ζερουάλ παραμένει στη διακυβέρνηση της χώρας και μάλιστα με ενισχυμένες τις εξουσίες του μετά το πολυσυζητημένο δημοψήφισμα της 28ης Νοέμβρη, με το οποίο απέκλεισε από την πολιτική σκηνή όλες τις παρατάξεις που βασίζονται στη θρησκεία (δηλαδή τους ισλαμιστές που μάχονται εναντίον του τα τελευταία χρόνια), καθιέρωσε επίσημη και μοναδική γλώσσα τα αραβικά (αποκλείοντας και την εθνική μειονότητα των Βερβέρων) και εμφανίζεται περισσότερο από ποτέ σίγουρος, καθώς, επισήμως, συγκέντρωσε το 85,8% της προτίμησης των ψηφοφόρων. Οι ενστάσεις της αντιπολίτευσης, τόσο σχετικά με το αποτέλεσμα όσο και σχετικά με τη συμμετοχή του αλγερινού λαού, που εμφανίστηκε να προσέρχεται στις κάλπες σε ποσοστό 79,8%, δεν εισακούστηκαν. Αλλωστε, ο στρατηγός Ζερουάλ έχει εξασφαλίσει, από το Σεπτέμβρη, τη συγκατάθεση 38 αρχηγών κομμάτων, συμπεριλαμβανομένων και αρκετών της αντιπολίτευσης, για διεξαγωγή εκλογών μέσα στο 1997, τις οποίες, βέβαια, φρόντισε να προετοιμάσει, μέσα από το συνταγματικό δημοψήφισμα, στα μέτρα του. Το 1997 βρίσκει την Αλγερία βυθισμένη για τα καλά στον εμφύλιο σπαραγμό χωρίς να διαγράφεται καμία συγκεκριμένη αχτίδα ελπίδας τερματισμού της αιματοχυσίας, που έχει, πλέον, στοιχίσει τη ζωή (από το 1992 και μετά) σε περισσότερους από 60.000 ανθρώπους.

Πολύ πιο ήρεμα κύλησαν οι μέρες του 1996 για την Αίγυπτο, αν και δεν έλειψαν οι σποραδικές επιθέσεις των εξτρεμιστών ισλαμιστών της οργάνωσης "Τζαμάα Ισλάμιγια" και οι συγκρούσεις των μαχητών της με τις δυνάμεις ασφαλείας, που άφησαν αρκετές δεκάδες νεκρών και τραυματιών ακόμα και αθώους πολίτες. Στην "Τζαμάα Ισλάμιγια" απέδωσαν οι αιγυπτιακές αρχές την ευθύνη της επίθεσης με αυτόματα όπλα στο ξενοδοχείο ΓΙΟΥΡΟΠΑ, τον Απρίλη, που στοίχισε τη ζωή σε 18 Ελληνες τουρίστες και άφησε αρκετούς τραυματίες.

Αν κάτι, εκτός από τα παραπάνω, σημάδεψε την Αίγυπτο το 1996, τότε αυτό είναι σίγουρα τα ατυχήματα, και ιδιαίτερα τα ναυάγια τουριστικών επιβατικών πλοίων στο Νείλο. Τα σημαντικότερα είναι αυτό του Σεπτέμβρη, το οποίο στοίχισε τη ζωή σε 50 άτομα, και αυτό του Νοέμβρη, που στοίχισε τη ζωή σε 20 άτομα. Τραγικό απολογισμό είχε και η κατάρρευση κτιρίου σε φτωχογειτονιά του Καϊρου, τον Οκτώβρη, από του οποίου τα συντρίμμια ανασύρθηκαν νεκροί 31 άνθρωποι και αρχικά αγνοούνταν 80, από τους οποίους οι περισσότεροι ανευρέθησαν νεκροί αρκετές μέρες μετά.

Χωρίς σημαδιακά γεγονότα έφυγε το 1996 και για το Μαρόκο, στο οποίο στις 13 Σεπτέμβρη πραγματοποιήθηκε δημοψήφισμα συνταγματικών μεταρρυθμίσεων που τελικά ενέκρινε με, επισήμως, 99,5% τη δημιουργία δύο νέων κοινοβουλευτικών σωμάτων. Βέβαια και αυτά ελέγχονται με τον έναν ή με τον άλλο τρόπο από τον βασιλιά Χασάν. Εξίσου σημαντική ήταν η γενική πανεργατική απεργία, που έγινε τον Ιούνη, κατά την οποία σημειώθηκαν σοβαρά επεισόδια ανάμεσα σε εργαζόμενους διαδηλωτές, που ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας και αυξημένους μισθούς, και στην Αστυνομία, με αποτέλεσμα να γίνουν αρκετές δεκάδες συλλήψεις, για τις οποίες, βέβαια, έκτοτε δε γνωστοποιήθηκε το παραμικρό.

Η Λιβύη, από την άλλη πλευρά, είναι όντως μια χώρα που απασχόλησε ελάχιστα τη διεθνή ειδησεογραφία το 1996. Με εξαίρεση την εκ νέου παράταση του αεροπορικού και οικονομικού αποκλεισμού από το Συμβούλιο Ασφαλείας, μετά από αίτημα των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς και την ψήφιση του νόμου Ντ' Αμάτο από το αμερικανικό Κογκρέσο (τον οποίο υπέγραψε και ο Μπιλ Κλίντον), σύμφωνα με τον οποίο μπορεί να ζητηθεί η δικαστική δίωξη των ξένων εταιριών που επενδύουν στη Λιβύη, όπως και στο Ιράν (με το γνωστό αιτιολογικό της περίθαλψης της τρομοκρατίας),η μόνη είδηση που είδε το φως της δημοσιότητας ήταν τα επεισόδια του Ιούλη. Σύμφωνα, πάντα, με την περιορισμένη πληροφόρηση, 7 άτομα σκοτώθηκαν και περισσότερα από 40 τραυματίστηκαν στα επεισόδια που ξέσπασαν σε ποδοσφαιρικό αγώνα, όταν επενέβη η Αστυνομία εξαιτίας των συνθημάτων κατά του Μουαμάρ Καντάφι που ακούστηκαν από μερίδα των φιλάθλων. Τίποτα δεν έγινε γνωστό περαιτέρω για την τύχη των αρκετών δεκάδων συλληφθέντων.