Ο κύριος Στράτος λοιπόν, δε συμφωνεί με το κλείσιμο των Εθνικών οδών. Ούτε οι εφοπλιστές συμφωνούν. Μήπως όμως, η τάξη των βιομηχάνων και των εφοπλιστών δε συμφωνεί γενικώς με το "κλείσιμο" ως μέσο άσκησης πίεσης και... συνδικαλιστικής δράσης; Μήπως οι πολυεθνικές και τα αφεντικά τους ενοχλούνται, γενικώς, από την καταφυγή σε μεθόδους "κλεισίματος" της παραγωγικής και οικονομικής δραστηριότητας; Ουδέν αναληθέστερο. Ας δούμε μερικά παραδείγματα:
Είναι σαφές ότι αυτό που ενοχλεί την ολιγαρχία και τους πολιτικούς διαχειριστές της, δεν είναι η μορφή πάλης που επέλεξαν οι αγρότες. Τους ενοχλεί που αυτή η συγκεκριμένη μορφή πάλης "μπλοκαρίσματος" των δρόμων θέτει σε δοκιμασία τα συμφέροντα και τα κέρδη τους. Οταν πρόκειται να εξυπηρετήσουν τα συμφέροντά τους, αυτή την ίδια μορφή επιλέγουν. Μόνο που στη δική τους περίπτωση υπάρχουν δυο διαφορές: Πρώτον, δεν πρόκειται για "μορφή πάλης", αλλά για ωμό εκβιασμό και, δεύτερον, δεν τους αναγκάζει να ζουν μερόνυχτα αγρύπνιας στο χιονόνερο, αλλά ασκείται με "κομψότητα"...
***
Καρπός τέτοιας αδιαλλαξίας εκ μέρους των κυβερνώντων απέναντι στα αγροτικά αιτήματα είναι η μορφή πάλης που πήρε ο αγροτικός ξεσηκωμός. Οι δεκάδες παραστάσεις και τα υπομνήματα των αγροτών "πνίγηκαν" και πετάχτηκαν στο καλάθι των αχρήστων των ιθυνόντων, πολύ πριν οι αγρότες αναγκαστούν να βγουν στους δρόμους. Κατά συνέπεια, το λαϊκό κίνημα είναι υποχρεωμένο να καταφεύγει σε κάθε μορφή πάλης, όταν πλέον οι υπεύθυνοι για την εξόντωσή του δεν του αφήνουν άλλο δρόμο. Εδώ χρήσιμο θα ήταν να μας απαντήσουν όσοι ακόμα δεν έχουν αποποιηθεί την ταξική πάλη, αλλά συνοφρυώνονται μπροστά στους αγροτικούς αγώνες: Απορρίπτουν ως "υπερπροωθημένη" τη γενική απεργία ως σκαλοπάτι της ταξικής σύγκρουσης;
Φυσικά η ολιγαρχία και το ΠΑΣΟΚ, ως "επιστάτης" των συμφερόντων της, ωρύονται κατηγορώντας τους αγρότες για "αντικοινωνική συμπεριφορά"! Παλιά τακτική. Δεν έχει υπάρξει λαϊκή κινητοποίηση - από τις πορείες των συνταξιούχων που οι κυβερνώντες θέλουν να ποινικοποιήσουν... γιατί εμποδίζουν την κυκλοφορία, μέχρι τις απεργίες διαρκείας σε σημαντικούς τομείς της παραγωγής - που να μην κατασυκοφαντείται ότι στρέφεται κατά της υπόλοιπης κοινωνίας. Ποιοι το ισχυρίζονται κάθε φορά; Αυτοί που με τις αντικοινωνικές τους πολιτικές οδηγούν τον κόσμο στην απόγνωση. Στοχεύουν έτσι στην κοινωνική διχοτόμηση και την αναζήτηση διαφυγής διά της πρόκλησης "εμφυλίου" μεταξύ των θυμάτων της πολιτικής τους. Οσο δε, πιο έντονα μια μορφή πάλης στρέφεται εναντίον τους, τόσο πιο λυσσαλέα επιχειρούν να τη διαβάλουν στα μάτια της κοινής γνώμης.
***
Είναι πασιφανές ότι το άνοιγμα των Εθνικών οδών είναι απλό. Περνάει μέσα από την κάμψη της κυβερνητικής αδιαλλαξίας, μέσα από τον αγώνα των αγροτών και τη συμπαράσταση των υπόλοιπων λαϊκών στρωμάτων.
Νίκος ΜΠΟΓΙΟΠΟΥΛΟΣ
Οι μικρομεσαίοι αγρότες, συνειδητοποιώντας ότι δεν έχουν άλλο δρόμο και, στη βάση των κοινών συμφερόντων τους, σφυρηλατούν την αρραγή ενότητά τους - ανεξάρτητα από πολιτική και ιδεολογική τοποθέτηση -, συνεχίζουν για τρίτη βδομάδα, με αποφασιστικότητα, το σκληρό αγώνα τους. Εναν αγώνα που δίνεται, αντικειμενικά, για τα συμφέροντα όλων των εργαζομένων. Σ' αυτήν ακριβώς τη σημαντική φάση του ηρωικού αγώνα των εξεγερμένων αγροτών, η δεδομένη συμπαράσταση και αλληλεγγύη των εργαζομένων, των επαγγελματιών - βιοτεχνών όλου του λαού, πρέπει να δυναμώσει ποιοτικά. Κι αυτό μπορεί να γίνει, πέρα από τα ψηφίσματα συμπαράστασης, αν οι ίδιοι οι εργαζόμενοι κάνουν δική τους υπόθεση την επιτυχία της αγροτικής κινητοποίησης. Αν οργανώσουν τα δικά τους μαζικά συλλαλητήρια και αναλάβουν πρωτοβουλίες, τα ίδια τα συνδικάτα, για να εκφραστεί μαζικά και ενεργητικά η συμπαράσταση στον αγώνα των αγροτών και πιεστεί η κυβέρνηση, για να υποχρεωθεί να ικανοποιήσει τα δίκαια αιτήματα των αγροτών. Η πολύμορφη συμπαράσταση και συμπαράταξη όλων των εργαζομένων με τους αγρότες, η λαϊκή κινητοποίηση ενάντια στην κυβερνητική πολιτική είναι η καλύτερη συνεισφορά στους εξεγερμένους αγρότες, για την επιτυχία του αγώνα τους!
Γιάννης ΖΑΓΓΑΝΑΣ
Η καταστροφή του αγροτικού τομέα, με συνακόλουθο το μαράζωμα της υπαίθρου και τη δημιουργία νέων ζωνών φτώχειας σε ολόκληρες περιφέρειες θα καταστρέψει και χιλιάδες μικροεπαγγελματίες, βιοτέχνες και χιλιάδες μαγαζιά σε όλη τη χώρα, γιατί, κυρίως, αυτά τα μαγαζιά και οι ντόπιες μικρομεσαίες επιχειρήσεις στηρίζουν την ύπαρξη και τη λειτουργία τους και στο αγροτικό εισόδημα
Πώς, με χοντρά ψέματα, η κυβέρνηση ισχυρίζεται πως "έδωσε ό,τι μπορούσε", μόνο και μόνο, για να υπάρχει κάποια βάση στην προπαγάνδα των ΜΜΕ κατά των αγροτών
Εδώ και 18 μέρες οι αγρότες όλης της χώρας παραμένουν ακλόνητοι στα μπλόκα. Μέσα στο κρύο και στη βροχή δίνουν - στην κυριολεξία - αγώνα επιβίωσης. Και έχουν να αντιμετωπίσουν μια αδίστακτη και επικίνδυνη κυβέρνηση. Που φέρεται όπως το αφεντικό - βιομήχανος, ο οποίος προτιμά να χάνει πολλαπλάσια από όσα του ζητούν οι εργάτες που απεργούν, επειδή θέλει να τους αναγκάσει να γυρίσουν στη δουλιά με σκυμμένο το κεφάλι. Ετσι ακριβώς έχει η κατάσταση με τους εξεγερμένους αγρότες. Η κυβέρνηση γνωρίζει πολύ καλά ότι το κόστος για την ικανοποίηση των βασικών αιτημάτων τους είναι περίπου 120 - 130 δισ. δραχμές, όπως γνωρίζει πολύ καλά ότι είναι ψέματα ολκής τα περί ενός τρισεκατομμυρίου, που λένε και ξαναλένε οι υπουργοί της, σε όποιο "παράθυρο" βρεθούν. Υποστηρίζει, ταυτόχρονα, η κυβέρνηση ότι υπάρχει τεράστιο κόστος για την εθνική οικονομία από το κλείσιμο των δρόμων. Κι έχει βαλθεί με όλα τα μέσα να στρέψει όλους τους υπόλοιπους Ελληνες εναντίον των αγροτών. Να σπείρει τη διχόνοια, γιατί το "διαίρει και βασίλευε" είναι γνωστό από την εποχή της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας.
Η επίσημη θέση της κυβέρνησης είναι ότι "έδωσε ό,τι μπορούσε". Οι αγρότες γνωρίζουν πως είναι ψέμα, γιατί στην πραγματικότητα δεν έδωσε τίποτα. Η κυβερνητική προπαγάνδα δεν έχει ως στόχο πρώτα και κύρια τους αγρότες, αλλά προσπαθεί να πείσει όλους τους υπόλοιπους Ελληνες ότι "οι βαμβακοπαραγωγοί πήραν επιδότηση 40 δραχμές το κιλό", ότι "ρυθμίστηκαν αγροτικά χρέη", ότι "έγινε δεκτό το αίτημα για επιστροφή ΦΠΑ" κλπ. Βέβαια, στην υπηρεσία αυτής της προπαγάνδας έχουν θέσει όλες τους τις δυνάμεις οι μεγαλοκαναλάρχες και συγκροτηματάρχες του Τύπου, αλλά και μια - δύο δεκάδες "επώνυμοι" δημοσιογράφοι, που με αντάλλαγμα τον παχυλό μισθό τους, έχουν αναλάβει εργολαβικά το έργο. Είναι τα περίφημα "δέκα σημεία" του Στ. Τζουμάκα.
Τι περιλαμβάνουν, όμως, τα περίφημα "δέκα σημεία" που λένε και ξαναλένε Τζουμάκας, Τσουκάτος και οι άλλοι κυβερνητικοί; Πόσο έχουν σχέση με τα πραγματικά και εντελώς συγκεκριμένα αιτήματα των αγροτών;
1.Αρχισαν να καταβάλλονται στους βαμβακοπαραγωγούς οι 40 δρχ./κιλό στο βαμβάκι, για τις οποίες είχε δεσμευτεί ο πρωθυπουργός. Ισως, κάποιοι ή πολλοί να έχουν "πειστεί" ότι οι βαμβακοπαραγωγοί έχουν πάρει "επιδότηση" 40 δραχμές το κιλό! Η πραγματικότητα, βέβαια, είναι εντελώς διαφορετική. Οι βαμβακοπαραγωγοί εισπράττουν μια προκαταβολή, όταν παραδίδουν το βαμβάκι και εξοφλούνται αρχές καλοκαιριού. Η κυβέρνηση αποφάσισε φέτος να τους δώσει 40 δραχμές επιπλέον προκαταβολή, ως άτοκο δάνειο, που θα αποπληρωθεί αυτόματα με την εξόφληση. Δίνει, δηλαδή, κάποια χρήματα που ανήκουν στους αγρότες, θα τα πάρει πίσω μετά από λίγους μήνες και κομπορρημονεί ότι "το μέτρο αυτό κοστίζει για τον κρατικό προϋπολογισμό 48 δισ. δραχμές", ενώ "το κόστος των τόκων θα είναι της τάξεως των 4 δισ. δρχ. περίπου".
2."Δεν παρακρατείται δραχμή από τις επιδοτήσεις που δικαιούνται οι παραγωγοί".Ναι, έτσι ακριβώς αναφέρεται στα επίσημα κείμενα. Χάρισμα δηλαδή ότι εισπράττουν χρήματα που δικαιούνται. "Ασφαλώς το μέτρο αυτό θα έχει κόστος για το δημόσιο και το τραπεζικό σύστημα", λέει ανερυθρίαστα η κυβέρνηση.
3."Παγώνουν με περίοδο χάριτος για 2 χρόνια τα χρέη των βαμβακοπαραγωγών, βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, μέχρι 31 - 12 - 96. Ρυθμίζονται για 5 έως 8 χρόνια. Οι οφειλές απαλλάσσονται από τους τόκους υπερημερίας. Η ρύθμιση γίνεται με το κατώτερο βασικό επιτόκιο. Το συνολικό κόστος του μέτρου υπολογίζεται σε 5 δισ. δρχ. περίπου".Ρύθμιση - κοροϊδία, γιατί, αν τα χρέη εξακολουθούν να τρέχουν με τα δεδομένα μεγάλα επιτόκια της ΑΤΕ, οι αγρότες δεν κερδίζουν ουσιαστικά τίποτα. Απλώς θα μεγαλώνει το χρέος τους.
4."Για τη συνολικότερη ρύθμιση των χρεών των αγροτών ορίστηκε και λειτουργεί στο υπουργείο Γεωργίας επιτροπή με τη συμμετοχή εκπροσώπων της ΠΑΣΕΓΕΣ, ΓΕΣΑΣΕ και ΣΥΔΑΣΕ, η οποία επεξεργάζεται πρόταση ρύθμισης. Η πρόταση της επιτροπής θα κατατεθεί στις 10 - 12 - 96 (σ. σ. αλήθεια, γιατί δε δόθηκε στη δημοσιότητα;) και αφορά κονδύλιο ύψους 350 δισ. δρχ.". Στις 3 - 12 - 96 ο υπουργός Γεωργίας έδωσε στη δημοσιότητα ένα κείμενο, στο οποίο περιέχονται οι υπολογισμοί για το κόστος των αγροτικών αιτημάτων και οι οποίοι καταλήγουν στο ποσό του ενός τρισεκατομμυρίου δραχμών, ποσό που τσαμπουνάνε έκτοτε όσοι επιδιώκουν να σπάσουν τον αγώνα των αγροτών. Σε αυτό το κείμενο αναφέρεται για τη ρύθμιση συνολικά των χρεών: "Το σύνολο των αγροτικών χρεών ανέρχεται σε 350 δισ. δρχ. Απ' αυτά εκτιμάται ότι τα 200 δισ. δρχ. αποτελούν τους συμβατικούς τόκους και τους τόκους υπερημερίας. Συνεπώς, ενδεχόμενη κατάργηση αυτών των τόκων σημαίνει δημοσιονομικό κόστος 200 δισ. δρχ.".Ομολογεί, δηλαδή, η κυβέρνηση την τοκογλυφία που υφίστανται οι αγρότες από την ΑΤΕ, ενώ αποσιωπά ότι μεγάλο ποσοστό των χρεών δεν αφορά απλούς αγρότες, αλλά επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο της γεωργίας.
5."Εξετάζονται ήδη όλες οι ενστάσεις", αυτές δηλαδή που έχουν υποβάλει οι βαμβακοπαραγωγοί. Περί ποιων ενστάσεων πρόκειται; Με σχεδόν αυθαίρετο τρόπο, η κυβέρνηση έχει ορίσει σε κάθε περιοχή ένα ανώτατο όριο στρεμματικής απόδοσης στο βαμβάκι. Αν κάποιος παραγωγός ξεπεράσει αυτό το όριο δεν μπορεί να παραδώσει την επιπλέον παραγωγή και γι' αυτό υποβάλλει ένσταση. Η κυβέρνηση διαφημίζει ότι εξετάζονται όλες αυτές οι ενστάσεις!
6."Αμεσα υλοποιείται η απόφαση της κυβέρνησης να πληρωθούν οι βαμβακοπαραγωγοί που είχαν παραδώσει την παραγωγή τους την προηγούμενη καλλιεργητική περίοδο σε τρεις βιομηχανίες που έκλεισαν".Αλλο χάρισμα αυτό! Λες και φταίνε οι αγρότες για το καθεστώς ασυδοσίας που έχουν οι "έχοντες και κατέχοντες" βιομήχανοι. Και η "καλή" κυβέρνηση λύνει το πρόβλημα των αγροτών!
7."Επισπεύδονται από τον ΕΛΓΑ οι διαδικασίες εκτίμησης και επανεξέτασης όπου απαιτείται, καθώς και απόδοσης των αποζημιώσεων για όσους βαμβακοπαραγωγούς δικαιούνται".Δηλαδή, το αυτονόητο εμφανίζεται ως παραχώρηση της κυβέρνησης στους αγρότες!
8."Η επιστροφή ΦΠΑ θα αποδίδεται από το 1996. Το μέτρο αυτό έχει συνολικό κόστος 4 δισ. δρχ. περίπου".Δηλαδή, χάρισμα στους αγρότες που θα εισπράξουν χρήματα που τους έχουν παρακρατηθεί! Οι αγρότες ζητούν επιστροφή ΦΠΑ από το 1990. "Για την επιστροφή ΦΠΑ από το '90 χρειάζεται νομοθετική ρύθμιση. Το κόστος που θα προκύψει ανέρχεται σε 12 δισ. δρχ. Η κυβέρνηση δε συμφωνεί με την προτεινόμενη ρύθμιση", λέει ο Τζουμάκας. Ετσι απλά δηλαδή, "η κυβέρνηση δε συμφωνεί" να επιστρέψει χρήματα που δικαιούνται οι αγρότες!
9."Στα όργανα της ΕΕ έχουμε ζητήσει από την άνοιξη του 1996 αύξηση των εξισωτικών αποζημιώσεων για τους κτηνοτρόφους".Σχόλιο ουδέν!
10."Συμφωνούμε να μη χρησιμοποιηθεί το Μητρώο των Αγροτών για αποκλεισμούς και είναι αυτονόητο ότι πρέπει να περιληφθούν οι κατ' αποκλειστικό επάγγελμα αγρότες".Επίσης, σχόλιο ουδέν!
Π. Ρ.
Το πλήρες κείμενο, που δε δόθηκε τότε στη δημοσιότητα
"Απόφαση της Τρίτης Ολομέλειας της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ
12 του Σεπτέμβρη 1947
(Δε δίνεται στη δημοσιότητα)
1. Η Κεντρική Επιτροπή του ΚΚΕ διαπιστώνει ότι στην Ελλάδα ωρίμασαν οι συνθήκες για τη δημιουργία ελεύθερης δημοκρατικής περιοχής με δική της κυβέρνηση. Ο κίνδυνος ένοπλης αμερικάνικης επέμβασης κάνει αναπότρεπτο αυτό το καθήκον που σημαίνει την υπεράσπιση της ανεξαρτησίας της χώρας.
Η σταθεροποίηση και ανάπτυξη του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας και οι νίκες του, καθώς και η πολιτική και οικονομική χρεοκοπία του μοναρχοφασισμού κάνουν καθαρό σε όλο και πλατύτερα στρώματα του λαού ότι η κατοχύρωση της ελευθερίας, της ασφάλειας και της εργασίας των λαϊκών μαζών, η ανοικοδόμηση, η ακεραιότητα και η ειρήνη στη χώρα μπορούν να εξασφαλιστούν μονάχα με νίκη της πολιτικής του ΕΑΜ, που ο πιο αποφασιστικός φορέας της αυτή τη στιγμή είναι ο ΔΣΕ, σαν η πρωτοπορία σε ολόκληρο το δημοκρατικό κίνημα της Ελλάδας.
Η ανάπτυξη και η σταθεροποίηση της δημοκρατίας και του δημοκρατικού κινήματος σε πρώτη γραμμή στην Ευρώπη και η αλληλεγγύη τους με τον αγώνα του δικού μας λαού αποτελούν ουσιαστική σοβαρή βοήθεια στο κίνημά μας.
2. Χωρίς αδυνάτισμα των επίμονων προσπαθειών του ΚΚΕ, ολόκληρου του ΕΑΜ και των άλλων κομμάτων της δημοκρατικής Αριστεράς, που κατευθύνονται προς την ειρήνη και το δημοκρατικό συμβιβασμό που θα οδηγούσε τη χώρα σε ελεύθερες εκλογές, η Ολομέλεια αποφασίζει να μεταφέρει αποφασιστικά το κέντρο του βάρους όλης της κομματικής δουλιάς στον πολεμικό - επιχειρησιακό τομέα για να ανυψώσει τον ΔΣΕ σε κείνη τη δύναμη που στο συντομότερο δυνατό διάστημα θα οδηγήσει στη δημιουργία της ελεύθερης Ελλάδας βασικά σε όλες τις βόρειες περιοχές της χώρας. Για το σκοπό αυτό η Ολομέλεια αποφασίζει:
α) Να επιστρατευτούν όλες οι δυνάμεις του Κόμματος για την ολόπλευρη υποστήριξη, ανάπτυξη και καθοδήγηση της πολεμικής δουλιάς του ΔΣΕ.
β) Από στρατιωτική άποψη εγκρίνει σε γενικές γραμμές σαν βάση για την πραγματοποίηση της πολιτικής του ΚΚΕ, που σκοπεύει στη δημιουργία ελεύθερου εδάφους στη Βόρεια Ελλάδα, την εισήγηση της στρατιωτικοπολιτικής ηγεσίας του ΔΣΕ.
γ) Αναθέτει στο δεύτερο κλιμάκιο του Πολιτικού Γραφείου την καθοδήγηση και οργάνωση επιτόπου στην ελεύθερη περιοχή όλης της κομματικής και πολιτικοστρατιωτικής δουλιάς για την πραγματοποίηση αυτής της απόφασης και ιδιαίτερα του σχεδίου του ΔΣΕ.
3. Η 3η Ολομέλεια εφιστά την προσοχή όλου του Κόμματος στην οπορτουνιστική αναποφασιστικότητα και ταλαντεύσεις που εμφανίζονται και μεταξύ καθοδηγητικών στελεχών σχετικά με τη συνέπεια και αποφασιστικότητα που ήταν αναγκαίες για να μπορέσει το Κόμμα εξ ολοκλήρου να αφιερωθεί στην υπόθεση της καθοδήγησης και ανάπτυξης της αντίστασης του λαού ενάντια στη νέα αμερικανική και αγγλική κατοχή. Η αναποφασιστικότητα και οι ταλαντεύσεις εκφράστηκαν εκτός άλλων και στο ότι παλιότερα καθοδηγητικά στελέχη (Ρουμελιώτης, Λευτεριάς), παρά την κομματική εντολή, αρνήθηκαν να βγουν στο βουνό και στο ότι χιλιάδες μέλη του Κόμματος αντιμετώπισαν παθητικά τις διώξεις του εχθρού και αντί να βγουν στο βουνό βρέθηκαν στις φυλακές και στις εξορίες. Παρόμοιες ταλαντεύσεις επίσης φρέναραν τη δουλιά της καθοδήγησης σε ορισμένες οργανώσεις (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Κρήτη) σχετικά με τη σταθερή ανάπτυξη της λαϊκής αντίστασης.
Αυτή η αναποφασιστικότητα και οι ταλαντεύσεις που εξηγούνται με ξένες επιδράσεις στις γραμμές του Κόμματος στάθηκαν μέχρι σήμερα σοβαρό εμπόδιο στην πραγματοποίηση της κομματικής γραμμής.
Η επιτυχία της γραμμής του ΚΚΕ σε σημαντικό βαθμό εξαρτάται από το γρήγορο και αποφασιστικό ξεπέρασμα αυτής της αναποφασιστικότητας και των ταλαντεύσεων.
4. Η Ολομέλεια διαπιστώνει τη σοβαρή καθυστέρηση που παρατηρείται στην ανάπτυξη της λαϊκής αντίστασης στις μεγάλες πόλεις (Αθήνα, Πειραιά, Θεσσαλονίκη, Βόλο, Καβάλα κ.ά.) και καλεί τις κομματικές καθοδηγήσεις και όλα τα μέλη του Κόμματος σ' αυτές τις πόλεις να ξεπεράσουν στο πιο σύντομο διάστημα αυτή την καθυστέρηση.
5. Η Ολομέλεια διακηρύττει ότι παρά αυτές τις δυσκολίες που προκαλεί στο δημοκρατικό κίνημα κατά κύριο λόγο η αμερικανική επέμβαση, η πάλη του λαού μας και η δράση του ΔΣΕ δείχνουν ότι η νίκη ανήκει στο λαό και ότι η κατάκτησή της εξαρτάται από την αποφασιστικότητα, την πρωτοποριακή δουλιά, τον ηρωισμό, την αυταπάρνηση που θα δείξει το ΚΚΕ και όλα τα μέλη του επικεφαλής του αγωνιζόμενου λαού.
Το ΚΚΕ για άλλη μια φορά καλείται να εκπληρώσει εξ ολοκλήρου το καθήκον του απέναντι στο λαό και την Ελλάδα".
Σημείωση "Ριζοσπάστη": Το κείμενο της απόρρητης απόφασης της 3ης Ολομέλειας, που δημοσιεύουμε εδώ, βρίσκεται στα ρώσικα και σε αντίστοιχη ελληνική μετάφραση στο "Αρχείο ΚΚΕ - ΑΣΚΙ" (αριθμός αρχειοθέτησης: Κ383/Φ: 20/33/34). Το πρωτότυπο της απόφασης αυτής στα ελληνικά δεν έχει ακόμη βρεθεί.
Η 3η Ολομέλεια της ΚΕ του ΚΚΕ και οι αποφάσεις της
Ενα από τα πιο σημαντικά και πιο πολυσυζητημένα Σώματα του ΚΚΕ στην περίοδο του εμφυλίου πολέμου είναι η 3η Ολομέλεια της ΚΕ του Κόμματος, που συνήλθε το Σεπτέμβρη του 1947. Πρόκειται για την Ολομέλεια που επικύρωσε τη μετατόπιση του κέντρου βάρους της κομματικής δουλιάς στην ένοπλη δράση. Η μετατόπιση αυτή είχε ήδη αρχίσει να πραγματοποιείται από την Ανοιξη του '47. Πρόκειται όμως και για το κομματικό Σώμα που απασχόλησε πολύ στη συνέχεια το ΚΚΕ, αφού οι αποφάσεις του, σε σχέση με το χρόνο που λήφθηκαν, κρίθηκαν ανεδαφικές και συνεπώς αντικειμενικά ανεφάρμοστες.
Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι τον Σεπτέμβρη του 1947 είχαν συντελεστεί σημαντικές αλλαγές στη χώρα, σε βάρος του ΚΚΕ, του ΔΣΕ και του λαϊκοδημοκρατικού κινήματος. Η αμερικάνικη επέμβαση επέφερε δραστική αλλαγή στο συσχετισμό δυνάμεων, που τώρα πια έγερνε αισθητά υπέρ του αντιπάλου. Επίσης είχε αρκετά οργανωθεί το αστικό κράτος και τα όργανα καταστολής του. Είχε εκκαθαριστεί σε μεγάλο βαθμό από κομμουνιστές, αριστερούς και δημοκράτες ο κρατικός μηχανισμός, ο στρατός, η αστυνομία και είχε χτυπηθεί το λαϊκό κίνημα, μέσω της τρομοκρατίας, των μαζικών διώξεων, των συλλήψεων, των φυλακίσεων και εκτοπίσεων. Τέλος, με τις εκκαθαριστικές επιχειρήσεις, που πραγματοποίησε ο αστικός στρατός από τον Μάρτη ως τον Ιούλη του '47, αν και δεν έγινε κατορθωτός ο αντικειμενικός στόχος της διάλυσης του ΔΣΕ, εντούτοις άδειασαν σε μεγάλο βαθμό την ύπαιθρο (σε 800.000 υπολογίζονται οι ξεσπιτωμένοι κάτοικοι της υπαίθρου που οδηγήθηκαν βίαια στα αστικά κέντρα), αφαιρώντας από τον ΔΣΕ κρίσιμους κρίκους τροφοδότησης και εφεδρειών.
Αυτές οι αλλαγές δε λήφθηκαν υπόψη από την 3η Ολομέλεια της ΚΕ του κόμματος. Αντίθετα, στις εργασίες της επικράτησε ο ενθουσιασμός, η υπερεκτίμηση των δυνατοτήτων του λαϊκού κινήματος και η υποτίμηση του αντιπάλου.
Οι εργασίες της 3ης Ολομέλειας πραγματοποιήθηκαν σε δύο τμήματα. Το ένα τμήμα συνήλθε στο εξωτερικό (κατά πάσα πιθανότητα στη Γιουγκοσλαβία, αν και ορισμένες μαρτυρίες που έχουμε υπόψη μας κάνουν λόγο για την Αλβανία), στις 11 και 12 Σεπτέμβρη του 1947,με τη συμμετοχή μελών της ΚΕ που βρίσκονταν στο εξωτερικό και στο βουνό. Στο τμήμα αυτό (που ονομάστηκε κλιμάκιο Ελεύθερης Ελλάδας) πήραν μέρος: Ο Ν. Ζαχαριάδης, ο Γ. Ιωαννίδης, ο Μ. Βαφειάδης, ο Λ. Στρίγκος, ο Π. Ρούσος και ο Γ. Ερυθριάδης. Στις 12 Σεπτέμβρη, τα μέλη της ΚΕ που προαναφέραμε συνεδρίασαν από κοινού με στρατιωτικά στελέχη του ΔΣΕ - μέλη του Κόμματος, όπου συζήτησαν και κατέληξαν στο στρατιωτικό σχέδιο δράσης του Δημοκρατικού Στρατού, το επονομαζόμενο σχέδιο "Λίμνες".Στη στρατιωτικοπολιτική αυτή σύσκεψη, εκτός των μελών της ΚΕ, συμμετείχαν επίσης οι: Στ. Παπαγιάννης, επιτελάρχης του ΔΣΕ, Γ. Κικίτσας, διοικητής του ΔΣΕ Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας, Ν. Κανακαρίδης, διοικητής του ΔΣΕ Δ. Θράκης και Λασσάνης, διοικητής του ΔΣΕ Ανατολικής Μακεδονίας.
Το άλλο τμήμα της ΚΕ συνήλθε στην Αθήνα, στις 27 Σεπτέμβρη 1947 με τη συμμετοχή μελών της που βρίσκονταν εκεί. Πήραν μέρος τα εξής μέλη της ΚΕ: Στέργιος Αναστασιάδης, Χρύσα Χατζηβασιλείου, Μήτσος Βλαντάς, Παναγιώτης Μαυρομάτης, Κώστας Καραγιώργης, Σωτήρης Σουκαράς και Αχιλλέας Μπλάνας.
Οι ημερομηνίες, που δόθηκαν τότε στη δημοσιότητα, ότι η Ολομέλεια συνήλθε στο διάστημα 12 - 15 Σεπτέμβρη ήταν οπωσδήποτε παραπλανητικές και εξυπηρετούσαν συνωμοτικούς σκοπούς.
Και τα δύο αυτά τμήματα της ΚΕ ήταν ισότιμα, αν και το πρώτο (των μελών που βρίσκονταν στο εξωτερικό και στο βουνό) αντικειμενικά είχε, στην πράξη, το προβάδισμα, λόγω και του χαρακτήρα των αποφάσεων που πάρθηκαν. Συγκεκριμένα, το τμήμα αυτό των μελών της ΚΕ συζήτησε και κατέληξε ομόφωνα σε μια σειρά αποφάσεις. Στη συνέχεια οι αποφάσεις αυτές στάλθηκαν στην Αθήνα, όπου επίσης εγκρίθηκαν ομόφωνα - με ορισμένες παρατηρήσεις σε δευτερεύοντα ζητήματα - από το τμήμα των μελών της ΚΕ που συνεδρίασαν εκεί. Γι' αυτές τις αποφάσεις ενημερώθηκαν και τα υπόλοιπα μέλη της ΚΕ που δεν πήραν μέρος στη συνεδρίαση του ενός ή του άλλου τμήματος, χωρίς να καταγραφεί από τα στοιχεία που έχουμε καμιά διαφωνία, όσον αφορά τον προσανατολισμό που έδινε η Ολομέλεια στο Κόμμα.
Στη συνεδρίαση του κλιμακίου της Ελεύθερης Ελλάδας έγιναν δύο εισηγήσεις. Για την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα, την πορεία του λαϊκοαπελευθερωτικού αγώνα και τα καθήκοντα του Κόμματος εισήγηση έκανε ο Ν. Ζαχαριάδης. Για τη στρατιωτική κατάσταση και τα άμεσα καθήκοντα του ΔΣΕ εισήγηση έκανε ο Μ. Βαφειάδης.
Το κλιμάκιο αυτό κατέληξε στις εξής αποφάσεις: Ενέκρινε πολιτική απόφαση, το στρατιωτικό σχέδιο επιχειρήσεων του ΔΣΕ γνωστό με την επωνυμία "Σχέδιο Λίμνες", καθώς και απόφαση, για τους λεγόμενους δηλωσίες. Τέλος, πήρε μια σειρά οργανωτικά μέτρα για την εκπλήρωση των στόχων που έμπαιναν μπροστά στο Κόμμα, το λαϊκό κίνημα και τον ΔΣΕ.
Στη συνεδρίαση του κλιμακίου της Αθήνας εισήγηση έκανε ο Στέργιος Αναστασιάδης, μέλος του ΠΓ και υπεύθυνος για όλη την κομματική δουλιά, παράνομη και νόμιμη, μετά τη σύλληψη του Μ. Παρτσαλίδη. Η εισήγηση του Στ. Αναστασιάδη ουσιαστικά στηρίχτηκε στο υλικό που είχε σταλεί από τη συνεδρίαση του κλιμακίου της Ελεύθερης Ελλάδας, με την προσθήκη ορισμένων ζητημάτων που προέκυπταν από την κομματική δουλιά στην Αθήνα και γενικότερα στο εσωτερικό της χώρας. Το κλιμάκιο της Αθήνας δεν πήρε καμιά ξεχωριστή απόφαση, αλλά ενέκρινε τα σχέδια αποφάσεων του κλιμακίου της Ελεύθερης Ελλάδας, με τη μόνη διαφορά ότι αποφάσισε πως έπρεπε να αλλάξει το εδάφιο της πολιτικής απόφασης της Ολομέλειας που έλεγε ότι "χιλιάδες μέλη του Κόμματος αντιμετώπισαν παθητικά τις διώξεις του εχθρού και αντί να βγουν στο βουνό βρέθηκαν στις φυλακές και στις εξορίες". Ακόμη το κλιμάκιο της Αθήνας αποφάσισε ορισμένες τροποποιήσεις ως προς τον τρόπο δημοσίευσης της απόφασης για τους λεγόμενους δηλωσίες. Για τις αποφάσεις του κλιμακίου της Αθήνας ο Στέργιος Αναστασιάδης ενημέρωσε το κλιμάκιο εξωτερικού με γράμμα του που φέρει τη χρονολογία 13/10/1947. Στο γράμμα αυτό - το οποίο υπάρχει στα αρχεία του ΚΚΕ, που έχει στην κατοχή της η εταιρεία "Αρχεία Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας" με αριθμό αρχειοθέτησης Φ:7/43/8 - ο Αναστασιάδης μεταξύ άλλων αναφέρει: "Αλλαξε μονάχα το σημείο όπου γίνεται λόγος για την ευθύνη των χιλιάδων εξορίστων που προτίμησαν τον δρόμο της εξορίας από το δρόμο των βουνών. Αυτό το σημείο πρέπει να διορθωθεί γιατί κανένας δεν είπε σ' αυτούς τους ανθρώπους πού να πάνε και πώς να πάνε και γι' αυτό αυτοί δε φέρνουν καμιά ευθύνη. Πρέπει επίσης να σβηστεί το σημείο που μιλάει για την αποκατάσταση των δηλωσιών, δηλαδή αυτών που έκαναν δηλώσεις κατά τη διάρκεια της πρώτης Κατοχής. Σε ό,τι αφορά τους τωρινούς δηλωσίες η γνώμη μας είναι προς το παρόν να αναβληθεί η δημοσίευση του αντίστοιχου σημείου".
Η πολιτική απόφαση της Ολομέλειας και το στρατιωτικό σχέδιο κρατήθηκαν απόρρητα. Στη δημοσιότητα ("Ριζοσπάστης" 8/10/1947) αποφασίστηκε να δοθεί μόνο μια μακροσκελής "Ανακοίνωση του Προεδρείου" της Ολομέλειας κι ένα μέρος της απόφασης για τους "Δηλωσίες", διότι όπως προαναφέραμε το κλιμάκιο της Αθήνας εκτίμησε, ότι αυτή η απόφαση δεν έπρεπε προς το παρόν να δοθεί ολόκληρη στη δημοσιότητα.
Στην πολιτική απόφαση της Ολομέλειας διαπιστώνεται πως "ωρίμασαν οι συνθήκες για τη δημιουργία ελεύθερης δημοκρατικής περιοχής με τη δική της κυβέρνηση" κι ότι "ο κίνδυνος ένοπλης αμερικανικής επέμβασης κάνει αναπότρεπτο αυτό το καθήκον που σημαίνει την υπεράσπιση της ανεξαρτησίας της χώρας". Στη συνέχεια υπογραμμίζεται ότι "χωρίς αδυνάτισμα των επίμονων προσπαθειών του ΚΚΕ, ολόκληρου του ΕΑΜ και των άλλων κομμάτων της δημοκρατικής Αριστεράς, που κατευθύνονται προς την ειρήνη και το δημοκρατικό συμβιβασμό που θα οδηγούσε τη χώρα σε ελεύθερες εκλογές, η Ολομέλεια αποφασίζει να μεταφέρει αποφασιστικά το κέντρο βάρους όλης της κομματικής δουλιάς στον πολεμικό - επιχειρησιακό τομέα για να ανυψώσει τον ΔΣΕ σε κείνη τη δύναμη που στο συντομότερο δυνατό διάστημα θα οδηγήσει στη δημιουργία ελεύθερης Ελλάδας βασικά σε όλες τις βόρειες περιοχές της χώρας". Η Ολομέλεια επίσης, μεταξύ άλλων, διαπίστωσε την ύπαρξη οπορτουνιστικών ταλαντεύσεων μέσα στο Κόμμα και κάλεσε στο γρήγορο ξεπέρασμά τους.
Στο "Σχέδιο Λίμνες" ως άμεσος στρατηγικός στόχος του ΔΣΕ προσδιορίστηκε η "απελευθέρωση ολόκληρης της Μακεδονίας - Θράκης με κέντρο τη Θεσσαλονίκη". Για την πραγματοποίηση αυτού του στόχου ως βασική προϋπόθεση το σχέδιο έθετε τη μετατροπή του Δημοκρατικού Στρατού σε υπολογίσιμο τακτικό στρατό με τριπλασιασμό της δύναμης του, ως την Ανοιξη του 1948. Με δεδομένο ότι στο σχέδιο καταγράφεται, ότι ο ΔΣΕ το Σεπτέμβρη του 1947 είχε δύναμη 24.000 ανδρών, από τους οποίους παραταχτεί ήταν οι 18.000, ο τριπλασιασμός του σήμαινε παραταχτεί δύναμη 50 με 60 χιλιάδων ανδρών.
Η Ολομέλεια, όπως προαναφέραμε (σύμφωνα με το περιληπτικό πρακτικό των εργασιών της που βρίσκεται στο "αρχείο ΚΚΕ - ΑΣΚΙ" - Κ383/Φ:20/33/34) πήρε μια σειρά οργανωτικά μέτρα στα πλαίσια υλοποίησης των νέων καθηκόντων του κόμματος και του ΔΣΕ. Συγκεκριμένα αποφάσισε:
- Τη δημιουργία, σε συμφωνία με την Αθήνα, δύο κλιμακίων του ΠΓ. Ενα στην πρωτεύουσα κι ένα στην Ελεύθερη Ελλάδα - εξωτερικό. Το κλιμάκιο του ΠΓ Ελεύθερης Ελλάδας - Εξωτερικού (ή αλλιώς 2ο κλιμάκιο) θα αποτελούσαν οι Ν. Ζαχαριάδης, Γ. Ιωαννίδης, Μ. Βαφειάδης, Λ. Στρίγκος και Π. Ρούσος με γραμματεία τους Ζαχαριάδη, Ιωαννίδη, Βαφειάδη.
- Να μεταβεί ο Ιωαννίδης στο βουνό και από κοινού με τον Μ. Βαφειάδη και τον Λ. Στρίγκο να καθοδηγήσουν την πραγματοποίηση των αποφάσεων που αφορούν το ΔΣΕ και την εφαρμογή του "Σχεδίου Λίμνες".
- Το κλιμάκιο του ΠΓ Αθήνας να στρατολογήσει για τον ΔΣΕ 1.500 μέλη του Κόμματος από την πρωτεύουσα, 600 από τον Πειραιά και 500 από τη Θεσσαλονίκη.
- Να αντικατασταθεί ο διοικητής Θεσσαλίας του ΔΣΕ Κίσσαβος και ο διοικητής της Κεντρικής και Δυτικής Μακεδονίας Κικίτσας και να ετοιμαστούν γι' αυτές τις θέσεις σε σύντομο χρονικό διάστημα νέοι πιο ικανοί στρατιωτικοί διοικητές.
Στη φωτογραφία εικονίζεται ένα από τα πρώτα στοιχεία όλμου του ΔΣΕ. Ο όλμος είχε κρυφτεί - ύστερα από τη συμφωνία της Βάρκιζας - από τον Γιώργο Γαλάνη (στη φωτογραφία καθιστός, κρατά το τηλέμετρο), που σκοτώθηκε το 1948 στο Σινιάτικο, ως αξιωματικός του ΔΣΕ, σε μια μάχη στη γέφυρα της Νεάπολης
ΤΗΝ ΤΡΙΤΗ το επόμενο μέρος σχετικά με το "σχέδιο Λίμνες"
Το αφιέρωμα γράφει και επιμελείται ομάδα συντακτών του "Ρ".
Οι φωτογραφίες είναι από το αρχείο του "Ρ"