ΑΓΚΥΡΑ.-

Σε μια πρωτοφανή άσκηση παρελκυστικής πολιτικής, ο Νετσμεντίν Ερμπακάν, αρχηγός του ισλαμικού Κόμματος της Ευημερίας, ζήτησε και πέτυχε να αναβληθεί η προγραμματισμένη για χτες συνάντησή του με τον αρχηγό του Κόμματος της Μητέρας Πατρίδας και κατέχοντα την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, Μεσούτ Γιλμάζ.

"Οι συνομιλίες (των δύο ανδρών) αναβλήθηκαν για την Τετάρτη", δήλωσε χτες εκπρόσωπος του Κόμματος της Μητέρας Πατρίδας, σηματοδοτώντας την παράταση στην... ελπίδα του Ερμπακάν, ο οποίος προσπαθεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις της συνεχούς αναφοράς του στην ισλαμική επανάσταση του Ιράν και των καυστικών δηλώσεων που πραγματοποίησε τις μέρες της ελληνοτουρκικής κρίσης.

Τι μπορεί να κερδίσει μέσα σε δύο μέρες; Την εμπιστοσύνη του πολιτικού κόσμου, μάλλον όχι. Αντιτίθεται τόσο στα συμφέροντα του στρατιωτικού πλέγματος, όσο και στα συμφέροντα μιας σημαντικής μερίδας οικονομικά ισχυρών παραγόντων. Τούτο τον καθιστά απειλή για αρκετούς καλοβολεμένους, που επιδιώκουν συνέχιση των ιδιωτικοποιήσεων, ελαχιστοποίηση των αντιδράσεων της εργατικής τάξης, κατάπνιξη του κουρδικού κινήματος το ταχύτερο. Οχι πως οι δικές του πολιτικές πρόκειται να εφαρμοστούν, φυσικά, αλλά σε θεωρητικό επίπεδο ο Ερμπακάν είναι ικανός να ταράξει πράγματι τις ισορροπίες.

Αν, παρά τους ελιγμούς του Ερμπακάν, η προσπάθεια σχηματισμού κυβέρνησης με τον Γιλμάζ αποβεί άκαρπη, τότε οι νέες εκλογές θα πλησιάσουν ακόμη περισσότερο. Ο τουρκικός Τύπος επιχειρεί να ξαναζεστάνει το σενάριο τριπλής συνεργασίας του Μπουλέντ Ετσεβίτ, αρχηγού του Κόμματος της Δημοκρατικής Αριστεράς, με τα δύο κόμματα της παραδοσιακής τουρκικής Δεξιάς (παρακάμπτοντας την αντιπαλότητα Γιλμάζ - Τσιλέρ), όμως, στην πραγματικότητα, σε περίπτωση αστοχίας των συνομιλιών Γιλμάζ - Ερμπακάν, οι πιθανότητες άρσης του αδιεξόδου θα μηδενιστούν.

Νέες εκλογές, όπως είναι γνωστό, δε συμφέρουν παρά μόνο την Τανσού Τσιλέρ, καθώς έχει συμφωνήσει να συνεργαστεί το Κόμμα του Ορθού Δρόμου, του οποίου ηγείται, με το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης του Αλπαρσλάν Τουρκές (8%, εκτός Βουλής). Ολοι οι υπόλοιποι απεύχονται νέες εκλογές, καθώς τα οικονομικά των τουρκικών κομμάτων δεν είναι και στην καλύτερη των καταστάσεων.

Παρά το κυβερνητικό αδιέξοδο που την κατατρύχει, η Τουρκία δεν παύει να μετέχει ενεργά στα πετρελαϊκά παίγνια για την οδό διαμετακομιδής του πετρελαίου της Υπερκαυκασίας. Οπως διαμηνύει υψηλόβαθμος αξιωματούχος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, η τουρκική πλευρά θα επιχειρήσει να προωθηθεί η δημιουργία αγωγού από το Μπακού στο Τσεϊχάν, για τη μεταφορά του πετρελαίου κύριας παραγωγής, σε επικείμενη συνάντηση των ενδιαφερομένων μερών στην πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν.

Στη συνάντηση του Μπακού, στις 22 τρέχοντος, θα μετάσχουν αντιπροσωπείες της Τουρκίας, του Αζερμπαϊτζάν, της Γεωργίας, και του διεθνούς κονσόρτσιουμ πετρελαίων της Κασπίας. Και η συζήτηση αναμένεται να είναι "καυτή"...

ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ .-

Ορκίστηκε, χτες, ο Παλαιστίνιος ηγέτης Γιάσερ Αραφάτ για τη θέση του πρώτου εκλεγμένου προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής. Η ορκωμοσία του Αραφάτ, όμως, σκιάστηκε από τις συγκρούσεις ανάμεσα σε κατοίκους της Ναμπλούς και στην εκεί παλαιστινιακή Αστυνομία, ένα εικοσιτετράωρο νωρίτερα. Ενταση δημιουργήθηκε και στο Νότιο Λίβανο, καθώς δύο άνδρες της λιβανικής πολιτοφυλακής σκοτώθηκαν και ένας τραυματίστηκε, χτες, από βομβιστική ενέδρα.

Με μια σύντομη και σεμνή τελετή, με το χέρι ακουμπισμένο πάνω στο Κοράνι, το ιερό βιβλίο των μουσουλμάνων, ο Γιάσερ Αραφάτ ορκίστηκε "να υπηρετεί το έθνος και να διαφυλάσσει το Σύνταγμα, τους νόμους και τα συμφέροντα του λαού, καθώς και την εδαφική ακεραιότητα και να πραγματοποιήσει τους πόθους και τις φιλοδοξίες του λαού". Η τελετή πραγματοποιήθηκε στο αναπαλαιωμένο κτίριο του πρώην αιγυπτιακού κυβερνείου στη Γάζα, στο κτίριο όπου πρόκειται να συνεδριάζει το 88μελές εκλεγμένο παλαιστινιακό συμβούλιο. Η πρώτη συνεδρίαση του συμβουλίου έχει προγραμματιστεί για τα τέλη της επόμενης βδομάδας. Πολλοί πολιτικοί παρατηρητές επισήμαναν ότι ο Αραφάτ επέλεξε να ορκιστεί μόνος του, γιατί με αυτό τον τρόπο επιβεβαίωσε και επικύρωσε την κυριαρχία του επάνω στο παλαιστινιακό συμβούλιο, ενώ υπογράμμισε και το γεγονός ότι ο ίδιος εκπροσωπεί ολόκληρο τον παλαιστινιακό λαό και όχι απλώς μια εκλογική περιφέρεια, όπως τα μέλη του συμβουλίου.

Μία μέρα, όμως, πριν από την ορκωμοσία του Γιάσερ Αραφάτ, συγκρούσεις ξέσπασαν ανάμεσα σε Παλαιστινίους και στην παλαιστινιακή Αστυνομία στην πόλη Ναμπλούς. Εξαγριωμένοι κάτοικοι περικύκλωσαν το τμήμα που στεγάζεται η παλαιστινιακή Αστυνομία και φώναζαν συνθήματα κατά της παλαιστινιακής αρχής και της Αστυνομίας, κατηγορώντας τη για κακομεταχείριση και εξευτελισμό των συμπατριωτών τους πολιτών. Οι Παλαιστίνιοι αστυνομικοί πυροβόλησαν πολλές φορές στον αέρα για να διαλύσουν τους συγκεντρωμένους, με αποτέλεσμα να τραυματιστούν 10 άτομα. Η ένταση αποκλιμακώθηκε μόνο μετά την παρέμβαση ανώτερων στελεχών της ΟΑΠ. Ο Παλαιστίνιος ηγέτης και πρόεδρος της Παλαιστινιακής Αρχής έδωσε εντολή να γίνει έλεγχος για να εξακριβωθεί αν ισχύουν οι καταγγελίες αυτές.

Ανησυχητικά ανέβηκε το θερμόμετρο και στην κατεχόμενη, από το Ισραήλ, ζώνη του Νοτίου Λιβάνου. Δύο άνδρες της, ελεγχόμενης από το Ισραήλ, λιβανικής πολιτοφυλακής σκοτώθηκαν και άλλος ένας τραυματίστηκε, όταν έπεσαν σε βόμβα που είχε τοποθετηθεί στο δρόμο που εκτελούσαν περιπολία πεζή. Την επίθεση αυτή ακολούθησε επιδρομή αντιποίνων από τα ισραηλινά βομβαρδιστικά, από την οποία, όμως, δεν αναφέρθηκαν μέχρι χτες το βράδυ θύματα. Αν και δεν υπάρχει επίσημη ανάληψη ευθύνης για την επίθεση, όλες οι υποψίες των ισραηλινών αρχών στρέφονται κατά της εξτρεμιστικής φιλοϊρανικής οργάνωσης "Χεζμπολά".

ΜΟΣΧΑ (Ανταπόκριση ΒΛ. ΜΑΣΙΝ). -

Απεργία διαρκείας κήρυξαν στις 12 Φλεβάρη οι εργαζόμενοι του εργοστασίου ΠΡΟΜΤΡΑΚΤΟΡ της πόλης Τσεμποξάρι, πρωτεύουσα της Αυτόνομης Δημοκρατίας Τσουβασίας. Το εργοστάσιο αυτό είναι το μοναδικό στη Ρωσία που παράγει μεγάλες μπουλντόζες και τρακτέρ για διάφορους κλάδους της εθνικής οικονομίας. Βασική αιτία είναι οι καθυστερήσεις στην καταβολή των μισθών στις εργασιακές κολεκτίβες. Οι εργαζόμενοι αυτής της επιχείρησης δεν έχουν πάρει τους μισθούς τους από το Σεπτέμβρη 1995. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κολεκτίβα της επιχείρησης απαιτεί να πληρωθούν αμέσως οι μισθοί, να απολυθεί ο διευθυντής και να συσταθεί ειδική επιτροπή, η οποία θα εξετάσει τις ενέργειες της διεύθυνσης του εργοστασίου ΠΡΟΜΤΡΑΚΤΟΡ. Η απεργιακή επιτροπή της επιχείρησης ανακοίνωσε ότι στις 19 Φλεβάρη, αν η κατάσταση δεν αλλάξει, θα πραγματοποιηθεί πορεία διαμαρτυρίας και πικετοφορία στο κτίριο της κυβέρνησης της Δημοκρατίας. Στη συγκέντρωση των εργαζομένων του εργοστασίου συμμετείχε ο πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του κινήματος Εργαζόμενη Ρωσία, Βίκτορ Ανπίλοφ. Στην ομιλία του ο Ανπίλοφ δεν αναφέρθηκε μόνο στα ζητήματα της οικονομικής κατάστασης των ανθρώπων του μόχθου, αλλά και στη γενική πολιτική κατάσταση της χώρας ενόψει και των προεδρικών εκλογών.

Δημοψήφισμα για την ανακατανομή των εξουσιών (δικαιοδοσιών) ανάμεσα στο Κοινοβούλιο και τον Πρόεδρο, υπέρ του τελευταίου, διεξήχθη την Κυριακή, 11 Φλεβάρη, στην Κιργιζία, με πρωτοβουλία του Προέδρου της χώρας Ασκάρ Ακάγεφ. Αν και, όπως έδειχναν οι δημοσκοπήσεις πριν από το δημοψήφισμα, το 40% περίπου των πολιτών τάσσονταν υπέρ της εγκαθίδρυσης στην Κιργιζία προεδρικής δημοκρατίας, σύμφωνα με τα στοιχεία της Κεντρικής Εκλογικής Επιτροπής, στο δημοψήφισμα συμμετείχε το 96,5% των ψηφοφόρων. Υπέρ της αύξησης των δικαιοδοσιών του Ακάγεφ τάχθηκε το 94% των ψηφοφόρων. Τώρα ο Ακάγεφ αποχτάει το δικαίωμα να καθορίζει μονοπρόσωπα την εσωτερική και εξωτερική πολιτική της χώρας, να διορίζει τον πρωθυπουργό και τα μέλη της κυβέρνησης. Ο Ακάγεφ δήλωσε ότι οι ρυθμοί των μεταρρυθμίσεων προς την οικονομία της αγοράς είχαν πέσει εξαιτίας της αντιπαράθεσης νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας. Σύμφωνα με παρατηρητές, το Κοινοβούλιο παραμερίζεται τώρα από την επίλυση πολλών σημαντικών οικονομικών και άλλων προβλημάτων της Δημοκρατίας. Σημειώνουν, επίσης, ότι στις συνθήκες ύπαρξης των ιδιόμορφων ασιατικών κοινωνικών παραδόσεων, μια τέτοια ανακατανομή των δικαιοδοσιών μπορεί να οδηγήσει την Κιργιζία μακριά από το ευρωπαϊκό μοντέλο των προεδρικών δημοκρατιών.

ΣΕΟΥΛ.-

Την έναρξη στρατιωτικών ασκήσεων κοντά σε βραχονησίδα της οποίας η κυριότητα διεκδικείται εξίσου από τη Νότια Κορέα και την Ιαπωνία, ανακοίνωσε χτες ο εκπρόσωπος του νοτιοκορεατικού υπουργείου Εξωτερικών.

Οι στρατιωτικές ασκήσεις, που θα περιλαμβάνουν τη χρήση βομβαρδιστικών και αεριωθούμενων μαχητικών αεροσκαφών, ανακοινώθηκε ότι θα πραγματοποιηθούν πριν το τέλος του Μάρτη στη θαλάσσια περιοχή κοντά στη βραχονησίδα "Τοκ - ντο" (την οποία οι Ιάπωνες αποκαλούν "Τακεσίμα").

Το ίδιο 24ωρο, περισσότερα από 50 μέλη διάφορων ακτιβιστικών οργανώσεων πραγματοποίησαν συγκέντρωση έξω από το κτίριο της ιαπωνικής πρεσβείας στη Σεούλ, φωνάζοντας συνθήματα κατά του ιαπωνικού επεκτατισμού με αφορμή τις διεκδικήσεις του Τόκιο σε σχέση με τη βραχονησίδα "Τοκ - ντο". Ορισμένοι από τους διαδηλωτές πυρπόλησαν σημαίες της Ιαπωνίας, με αποτέλεσμα να εκδηλωθούν επεισόδια από την επέμβαση των νοτιοκορεατικών αστυνομικών αρχών. Παράλληλα, μία άλλη ομάδα πενήντα ατόμων, στο νοτιοκορεατικό λιμάνι "Πουσάν" έκαψαν ομοίωμα του Ιάπωνα υπουργού Εξωτερικών, Γουκιχίκο Ικέντα, απαιτώντας να ζητήσει δημόσια συγγνώμη για τις δηλώσεις που έκανε την περασμένη βδομάδα. Ο υπουργός Εξωτερικών της Ιαπωνίας είχε χαρακτηρίσει "λυπηρά" τα σχέδια της Νότιας Κορέας για την κατασκευή της προβλήτας στη συγκεκριμένη βραχονησίδα, υποστηρίζοντας ότι "η ιστορία και το διεθνές δίκαιο είναι με το μέρος του Τόκιο" και ότι η βραχονησίδα "Τοκ - ντο" είναι ιαπωνική. Η συγκεκριμένη βραχονησίδα θεωρείται πλούσια σε αλιεύματα και σε ορυκτό πλούτο.

ΤΟΚΙΟ.-

Απεγνωσμένες προσπάθειες κατέβαλλαν και χτες τα ιαπωνικά σωστικά συνεργεία στο νησί Χοκάιντο, επιχειρώντας να απεγκλωβίσουν τους 19 επιβάτες λεωφορείου, που παγιδεύτηκε μέσα σε σήραγγα το πρωί του περασμένου Σαββάτου, από κατάρρευση βράχου 50.000 τόνων!

Αν και τα ακριβή αίτια του δυστυχήματος παραμένουν άγνωστα, ορισμένες πληροφορίες που είδαν χτες το φως της δημοσιότητας επιμένουν πως ήταν αποτέλεσμα της διάβρωσης του εδάφους από τα θαλάσσια ύδατα.