ΧΕΒΡΩΝΑ - ΙΕΡΟΥΣΑΛΗΜ - ΚΑΪΡΟ. -

Απολύτως εκκρεμής παραμένει η "ειρηνευτική διαδικασία" μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινιακής Αρχής, μεταξύ Ισραήλ και Συρίας και,κατ' επέκταση,Ισραήλ και Λιβάνου. Με δεδομένη, όμως, τη λήξη της προεδρικής κούρσας στις ΗΠΑ και την επανεκλογή του Μπιλ Κλίντον, θα πρέπει να θεωρείται, βέβαιο, ότι η από Δυσμάς πίεση προς τον "αδιάλλακτο" Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου θα κορυφωθεί το προσεχές διάστημα.

Προχτές και χτες ο Νετανιάχου επιχείρησε - ανεπιτυχώς, κατά τα φαινόμενα - να "ξεκλειδώσει" την ειρηνευτική διαδικασία, με τηλεφώνημά του απευθείας στον Γιάσερ Αραφάτ. Ομως, η όποια πρόοδος συνδέθηκε από τον Παλαιστίνιο ηγέτη - και φυσικά - με την αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τη Χεβρώνα, και η συζήτηση έληξε εκεί...

Την ώρα που ο Νετανιάχου επιχειρούσε επανέναρξη των διαπραγματεύσεων, χιλιάδες υπερ-ορθόδοξοι, Εβραίοι διαδήλωναν (προσευχόμενοι), υπό δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, στη Χεβρώνα, εναντίον της αποχώρησης των ισραηλινών στρατευμάτων. Το Σαββατοκύριακο, σε ταραχές στη Δυτική Οχθη, Ισραηλινοί στρατιώτες σκότωσαν έναν Παλαιστίνιο και τραυμάτισαν σοβαρά άλλους οκτώ, σε διαδήλωση κατοίκων της περιοχής λόγω κατασχέσεων από τις ισραηλινές αρχές.

Η ισραηλινή υπηρεσία ασφαλείας Σιν Μπετ έχει προειδοποιήσει ότι, κατά πληροφορίες της, θα πρέπει να αναμένεται κάποιο χτύπημα από φανατικούς ισλαμιστές Εβραίους, κάτι που απειλεί να τινάξει τη διαδικασία στον αέρα - - κι έχει θέσει τις ισραηλινές αστυνομικές και στρατιωτικές αρχές σε κατάσταση συναγερμού.

Ο Γιάσερ Αραφάτ μετέβη χτες στην πρωτεύουσα της Αιγύπτου, Κάιρο, όπου συναντήθηκε στο πλαίσιο των προετοιμασιών οικονομικής διάσκεψης με τον υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ (μέχρι νεωτέρας...), Ουόρεν Κρίστοφερ, με τον οποίο συζήτησαν την πορεία της ειρηνευτικής διαδικασίας. Κατά πληροφορίες, ο Αραφάτ επρόκειτο να επαναλάβει την πάγια παλαιστινιακή θέση ότι η αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τη Χεβρώνα αποτελεί προϋπόθεση για τη συνέχιση της ειρηνευτικής διαδικασίας, ενώ απομένουν να συζητηθούν οι υπόλοιπες εδαφικές εκκρεμότητες, βάσει της συμφωνίας του Οσλο το 1992. Αργότερα χθες, τόσο ο Κρίστοφερ όσο και ο Αραφάτ αναμενόταν να συναντηθούν με τον υπουργό Εξωτερικών του Νετανιάχου, Νταβίντ Λεβί.

Στο Κάιρο (όπου μετέβησαν μετά από περιοδεία τους στη Συρία, την Ιορδανία και τα Παλαιστινιακά εδάφη), τα μέλη της Ευρωπαϊκής "Τρόικας" (Ιρλανδία, Ιταλία, Ολλανδία) κατηγόρησαν την ισραηλινή κυβέρνηση ότι ευθύνεται για την"οικονομική ασφυξία" των Παλαιστινίων, και την κάλεσε να επανεξετάσει την πολιτική της.

Στην αυριανή έναρξη της οικονομικής διάσκεψης του Καϊρου, τόσο ο Κρίστοφερ, όσο και τα μέλη της τρόικας αναμένεται να κλιμακώσουν την πίεση προς το Ισραήλ. (Οχι και τόσο από συμπόνια για τους Παλαιστινίους -η τιμή του πετρελαίου τον περασμένο μήνα, κατά τον ΟΠΕΚ, έφθασε τα 23,24 δολάρια το βαρέλι...).

Σε φάση αναθέρμανσης δείχνει να βρίσκεται και η αμερικανική προσπάθεια επαναπροσέγγισης Ισραήλ - Συρίας, παρά τις συγκρούσεις του Σαββατοκύριακου στο Λίβανο (επίθεση της Χεζμπολά με δύο τραυματίες Ισραηλινούς, αντίποινα των Ισραηλινών με αεροπορικές επιδρομές). Αλλά η προσπάθεια αυτή συναντά την ανυποχώρητη στάση του Ισραήλ, το οποίο αρνείται να διαπραγματευτεί το θέμα των Υψιπέδων του Γκολάν και μεταθέτει το πρόβλημα σε άλλα πεδία (την παύση της δράσης της Χεζμπολά στο Λίβανο).

ΠΑΛΕ. -

Το διχασμό στους κόλπους των σερβοβοσνιακών ενόπλων δυνάμεων έσπειραν οι προσπάθειες της Προέδρου, Μπιλιάνα Πλάβσιτς, για αναδιοργάνωση της ηγεσίας του στρατού. Μετά την απομάκρυνση του στρατηγού Ράτκο Μλάντιτς, το περασμένο Σάββατο, ακολούθησαν οι καθαιρέσεις των στρατηγών, Μίλαν Γκβέρο και Ζντράβκο Τόλιμιρ (στενών συνεργατών του πρώην αρχηγού του σερβοβοσνιακού επιτελείου στρατού) και η ανακοίνωση του Ράτκο Μλάντιτς ότι αρνείται την αντικατάστασή του και εξακολουθεί "να ηγείται του στρατεύματος"!

Μετά τις εξελίξεις αυτές, χτες το μεσημέρι περίπου 100 Σερβοβόσνιοι αξιωματικοί δήλωσαν πίστη στον στρατηγό Ράτκο Μλάντιτς. Σε ανακοίνωσή τους υπογράμμισαν ότι το "αρχηγείο του στρατηγού Μλάντιτς στο Χαν Πίγεσακ, ελέγχει πλήρως την κατάσταση και ότι δεν έχει πάψει να διοικεί όλες τις στρατιωτικές μονάδες της Σερβικής Δημοκρατίας της Βοσνίας". Οι αξιωματικοί δεν παρέλειψαν να κατηγορήσουν την Σερβοβόσνια Πρόεδρο ότι επιδιώκει να θέσει το στρατό υπό τον έλεγχο του κυβερνώντος "Σερβικού Δημοκρατικού Κόμματος". Ισχυρίστηκαν, επίσης, ότι η αστυνομία παρακολουθεί στρατιωτικούς και επιδιώκει να θέσει υπό τον έλεγχό της στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Τέλος, αποκάλεσαν το νέο επιτελείο ηγεσίας του στρατού "παράλληλο" όργανο.

Η πλειοψηφία των 16 χωρών - μελών του ΝΑΤΟ τάχθηκε χτες υπέρ της σύστασης μιας νέας στρατιωτικής πολυεθνικής δύναμης 20.000 έως 30.000 ατόμων, που θα συνεχίσει το 1997 την επίβλεψη τήρησης της Συνθήκης του Ντέιτον στη Βοσνία.

Διπλωματικές πηγές στο στρατηγείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες είπαν σε δημοσιογράφους, ότι οι ΗΠΑ δεν περιλαμβάνονται στην πλειοψηφία των χωρών που αντέδρασαν θετικά στο παραπάνω σχέδιο. "Ολες οι χώρες του ΝΑΤΟ, με εξαίρεση τις ΗΠΑ, υπογράμμισαν ότι είναι σημαντικό να ληφθεί μία απόφαση στη διάρκεια της επόμενης συνεδρίασης (την ερχόμενη Δευτέρα)" υποστήριξε ένας διπλωμάτης, αναφέροντας ότι τα μέλη του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου εξέτασαν τέσσερις εναλλακτικές προτάσεις σχετικά με το μέλλον των ΝΑΤΟικών πολυεθνικών στρατευμάτων στη Βοσνία.

ΛΙΟΥΜΠΛΙΑΝΑ. -

Πρωθυπουργός για μία ακόμη τετραετία φαίνεται πως θα είναι ο 46χρονος, Γιάνεζ Ντρνόφσεκ, καθώς οι γενικές εκλογές της περασμένης Κυριακής στη Σλοβενία έδωσαν ξεκάθαρο προβάδισμα στην παράταξή του (Φιλελεύθεροι Δημοκράτες). Και το νέο κυβερνητικό σχήμα, που θα συγκροτηθεί μέχρι το τέλος του μήνα, θα είναι αποτέλεσμα συνασπισμού κομμάτων - κατά πάσα πιθανότητα - ανάμεσα στους "Φιλελεύθερους Δημοκράτες" και το "Λαϊκό Κόμμα". Σύμφωνα με την καταμέτρηση των ψηφοδελτίων, το Κόμμα των Φιλελεύθερων Δημοκρατών αύξησε τη δύναμή του κατά 3,6%, συγκεντρώνοντας ποσοστό 27,05%. Το κόμμα αυτό κατακτά τις 25 από το σύνολο των 90 εδρών του Κοινοβουλίου. Ακολουθεί το "Λαϊκό Κόμμα" του 35χρονου Μάριαν Ποντόμπνικ, με ποσοστό 19,48% και 19 έδρες. Την τρίτη θέση στο σλοβενικό κοινοβούλιο κατακτούν οι "Σοσιαλδημοκράτες" με ποσοστό 16,03% και 16 έδρες. Οι πρώην σύμμαχοι του Ντρνόφσεκ, οι "Χριστιανοδημοκράτες", ήταν οι μεγάλοι χαμένοι των εκλογών, καθώς συγκέντρωσαν 9,56% έναντι 14,5% στις προηγούμενες εκλογές.

Το πρώην κομμουνιστικό κόμμα του "Ενωμένου Ψηφοδελτίου των Σοσιαλδημοκρατών" συγκέντρωσε 9,02% και εννέα έδρες. Το "Κόμμα των Συνταξιούχων" ποσοστό 4,31% και πέντε έδρες στο Κοινοβούλιο, ενώ το εθνικιστικό "Σλοβενικό Εθνικό Κόμμα" είναι προτελευταίο με 3,22% και καταλαμβάνει τέσσερις έδρες. Οι άλλες δύο κοινοβουλευτικές έδρες κατανέμονται στους υποψήφιους των κομμάτων της ουγγρικής και ιταλικής μειονότητας.

Πολιτικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η νέα κυβέρνηση του Ντρνόφσεκ θα έχει περισσότερο δεξιό προσανατολισμό με πρώτους στόχους την προώθηση της ένταξης της Σλοβενίας στους κόλπους της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ. Θεωρούν, επίσης, ότι οι "Φιλελεύθεροι Δημοκράτες" θα απευθύνουν πρόσκληση σχηματισμού κυβέρνησης συνασπισμού στο "Λαϊκό Κόμμα". Από την πλευρά του, ο ηγέτης του"Λαϊκού Κόμματος", Μάριαν Ποντόμπνικ, δεν απέκλεισε την περίπτωση συνεργασίας με τους "Φιλελεύθερους Δημοκράτες", αλλά προειδοποίησε πως δεν πρέπει να υπάρχει βιασύνη στο θέμα της ένταξης της Σλοβενίας στην ΕΕ.

Η προσέλευση των ψηφοφόρων στις κάλπες ήταν 71%, κατά πολύ μειωμένη σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές που ξεπέρασε το 85%!

ΤΥΝΙΔΑ.-

Σε οξύτατη καταγγελία για τη δημιουργία από τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες μιας δύναμης άμεσης επέμβασης, της Eurofor, προέβη χτες η Λιβύη, υποστηρίζοντας ότι η σύστασή της "απειλεί την ανεξαρτησία των χωρών της Βόρειας Αφρικής". Κατά τη φιλοκυβερνητική εφημερίδα "Ελ Τζαμαχίρα", η δημιουργία της Eurofor από τη Γαλλία, την Ιταλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία παραπέμπει σε "κήρυξη πολέμου στη Νότια Μεσόγειο".

Ο υπουργός Εξωτερικών της Λιβύης, Ομάρ Μουσταφά αλ - Μοντασέρ, κατά το πρακτορείο Jana, κάλεσε χτες τους πρεσβευτές των τεσσάρων χωρών και τους εξέθεσε τις ανησυχίες της κυβέρνησής του για τη δημιουργία της δύναμης αυτής. Η συμφωνία, όπως δήλωσε αργότερα, "δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή τον 21ο αιώνα" (υπονοώντας σαφώς ότι δημιουργεί απόηχους αποικιοκρατικών συμμαχιών).

Η Λιβύη ήδη ήρθε σε επαφή με την Αλγερία, το Μαρόκο και την Τυνησία, προκειμένου να εξασφαλιστεί μια κοινή στάση τους όσον αφορά την Eurofor (η οποία θα λειτουργεί στο πλαίσιο της Δυτικοευρωπαϊκής Ενωσης - ΔΕΕ). Κατά την Τύνιδα, η συμφωνία αυτή σηματοδοτεί "μια νέα σύγκρουση Βορρά - Νότου".

ΒΙΛΝΙΟΥΣ. -

Το Συντηρητικό Κόμμα του Βιτάουτας Λαντσμπέργκις κέρδισε το δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών στη Λιθουανία, εξασφαλίζοντας, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα, άλλες 35 έδρες, από τις 65 διεκδικούμενες θέσεις για το Κοινοβούλιο. Ωστόσο, το Κόμμα του Λαντσμπέργκις, που στον πρώτο γύρο στις 21 Οκτώβρη είχε εξασφαλίσει 35 έδρες από τις 141 του Κοινοβουλίου, χρειάζεται μόλις μια έδρα ακόμα για να αποκτήσει την απόλυτη πλειοψηφία. Το κυβερνών Δημοκρατικό Εργατικό Κόμμα Λιθουανίας του Α. Μπραζάουσκας, που είχε κερδίσει στις εκλογές το 1992, έλαβε στο δεύτερο γύρο μόνο 2 έδρες, που προστίθενται στις 10 του πρώτου γύρου. Το κόμμα του Λαντσμπέργκις αναμένεται να συνεργαστεί στην κυβέρνηση με τους Χριστιανοδημοκράτες, οι οποίοι έχουν εξασφαλίσει 11 έδρες από τον πρώτο γύρο και 5 από το δεύτερο, και με άλλα τρία συντηρητικά μικρότερα κόμματα. Τα δυο κόμματα μπορούν να σχηματίσουν κυβέρνηση, καθώς συγκεντρώνουν συνολικά 86 έδρες. Πολύ χαμηλή ήταν η προσέλευση των ψηφοφόρων στις κάλπες. Δυο ώρες πριν από τη λήξη της ψηφοφορίας είχε ψηφίσει μόλις το 36,53% του εκλογικού σώματος, έναντι του 48,80% που ήταν το αντίστοιχο στον πρώτο γύρο.

Παλαιστίνιοι διαδηλωτές μεταφέρουν το νεκρό από ισραηλινά πυρά σύντροφό τους, σκεπασμένο με την παλαιστινιακή σημαία